forline jier
as
FAGENDA 1
wWboi—l If lil i «rr»|llli W*
„Ik bin noch krekt deselde
Ds, Lucas fockensschool kreeg
ruime gymnastiekzaal
en Noorderhoek kleuterschool
ter-
Nederland
.Beppe Pruiksma in Ijlst, oudste
van
Bijna 108, maar nog vol levensmoed
IJLST
WYM BRITS ER A DEEL
en
van
Tekeningen 2de school in Lemmerweg-west gereed
Officieel Orgaan van de gemeenten SNEEK,
49
Uonderciag 19 juni 1969
DRIJFHOUTS NIEUWSBLAD
Accommodatie Ver. Chr. Schoolonderwijs belangrijk uitgebreid
Geslaagd
Geslaagd
Bogerman-coIIege Sneek
A
124e jaargang nr
It is in great wünder"
Sneekar Nieuwsblad is een gecombineerde uitgave van NIEUWE SNEEKER COURANT. SNEEKER COURANT en
SNEEKER NIEUWSBLAD
LEVENSGROTE PROBLEMEN
i
KLEUTERSCHOOL
Nadat een uitgebreid gezelschap de
Maand juni iedere avond 8 uur Luda-
Bar-Dancing, Kruizebroederstraat 29,
Top Deejee Graham Gill.
Bar-Dancing „De Lichtboei”, Markt
straat 29, Dans en showorkest van
Antonio Guillotto.
Onze stadgenoot M. Eppinga slaagde
aan de HTS te Leeuwarden voor het
diploma werktuigbouwkunde. Met eer
volle vermelding.
TWEE SCHOLEN:
500 KLEUTERS
A
met Gysbert Wassenaar, vertelt ze.
Haar tweede man heette Wisse Pruik
sma. Hij overleed, na een huwelijks
leven van 15 jaar, in 1943.
Ze is erg dankbaar dat er zo goed
voor haar wordt gezorgd en vertelt
van haar vader, die 92 jaar werd en de
laatste jaren van zijn leven bij haar
doorforacht. Het is wel een sterk ge
slacht waar zij uit stamt, want haar
zuster bereikte de leeftijd van 100 jaar.
HOUDT VAN EEN PRAATJE
Verschijnt MAANDAGS
en DONDERDAGS
Kantoor voor admi
nistratie en redaktie
GEDEMPTE POL 6
Telefoon 05150 - 3005
Redacteur H. A. de Boer
Telefoon 4091.
„Ik yt en drink noch lekker en sliep goed. De waermte ha’k gjin lést
fan”, zegt mevrouw Reinschkje Pruiksma-Bakker in IJlst. Het is om
stil van te worden, dat deze vitale vrouw al bijna 108 jaar is. Wat heeft
zij al geweldig veel beleefd, generaties zien geboren worden en sterven.
Zij alleen is overgebleven. Sinds januari van dit jaar is zij de oudste van
ons land. (Toen overleed de, op dezelfde dag geboren, uit Indonesië ge
repatrieerde mevrouw Elizabeth Cicero te Zwolle). Zonder twijfel zal
het zaterdag dan ook een groot feest worden. „Beppe Pruiksma” heeft
er wel zin in en ze ziet helemaal niet op tegen de drukte. Integendeel,
ze vindt het wat fijn om alle bekenden weer te zien. De meeste van haar
ongeveer 140 „beppesizzers” (kleinkinderen, achterkleinkinderen enzo
voorts) komen die dag naar IJlst. In het Mienskipshüs is ’s middags half
drie bovendien voor niet-familieleden gelegenheid om beppe te felici
teren.
Onderstaande dames en heren be
haalden aan het Bogermatn-college al
hier het diploma Gymnasium:
A-diploma: Tj. de Boer, Sneek; R. A.
Drilling, Bolsiward.
B-diploma: xT. Greidanus, Sneek;
xJ. A. Hofma, Balk; J. B. Meijer, Jou-
re; xA. Mulder, Sneek; D. Pruiksma,
Sneek; J. U. Stoffelsma, Oudega (H.O.)
M. S. van Veenen, Achlum; N. P. J dé
Vries, Workum; A J. J. Zonnenberg,
Sneek. x zijn dames.
DE MODERNE TIJD
Wat vindt beppe van deze tijd met
z’n geweldige ontwikkelingen?
„Dêr kin ’k my soms lang net mei
forienigje. Hwat wisten wy froeger fan
muzyk? Nou spilet de radio sahwat de
hide dei. Doe ’t ik jong wie kamen
der soms fan dy Dütskers op ’e hoeken
fan ’e strjitten. Blaespoepen neamden
wy dy”.
„Mar ik kin der dochs neat oan
dwaen. Ik moat mei. En as ik tsjin de
lju sizze soe: dat moat sa en dat sa,
dan soe ’k wol to hearren krije: ik bin
hjir baes”.
Beppe kan wel meekomen met een
heleboel dingen. Maar één ding zit
haar dwars: „De bem ha faek sa’n
greate müle tsjin de aldenen. Hwer
moat dat hinne? It bigreatet my om
de alders en om de bern”.
Wat vindt ze van de tegenwoordige
mode?
„Ja, froeger hi ene se lange rokken
en nou ha se se boppe de knibbels. Ik
draech de Fryske kap noch, mei ’t
gouden earizer”. Voor de rest maakt
beppe zich er niet al te druk om. Ze
lacht een beetje om de moderne gek
kigheden op modegebied.
Heeft ze ook nog speciale wensen,
b.v. iets waar ze in haar lange leven
nog niet aan toe gekomen is? „Dat kin
’k net sizze. Ik haw it best”.
Zijn er speciale dingen die ze de
jongeren op het hart wil drukken?
„Och helen noch ta, dan is der sa-
folle”. Opnieuw komt de verhouding
jeugd-ouderen ter sprake. Ze vertelt
hoe de jeugd, ook de oudere, vroeger
’s avonds thuis zat. Er werden wat
spelletjes gedaan (geen kaartspel!) en
dat was alle vermaak. Tegenwoordig
gaat het wel wat anders toe.
Beppe Pruiksma heeft de geweldige
ontwikkelingen, ons alleen bekend uit
de boekjes, zelf kunnen meemaken en
een schat aan levenservaring opgedaan.
Daar kunnen de jongeren alleen maar
eerbied voor hebben.
Gisteren was het een belangrijke dag voor het onderwijs in onze stad en
met name voor de Vereniging voor Christelijk Schoolonderwijs. Gistermid
dag om drie uur opende burgemeester Rasterhoff een nieuwe gymnastiekzaal,
die is gebouwd bij de aan genoemde vereniging toebehorende Ds. Lucas Foc-
kensschool aan het Kaatsland. Bovendien werden toen twee aan de school
toegevoegde lokalen officieel in gebruik genomen. Drie kwartier later ver
richtte mej. S Wolters, inspectrice van het kleuteronderwijs te Leeuwarden,
de officiële opening van de „Prins Johan Frisokleuterschool” aan de Jancko
Douwamastraat. Ook deze school is eigendom van de vereniging. Tijdens een
daarna gehouden feestelijke bijeenkomst in de hal van de Johannes Post
school, die naast de kleuterschool staat, overhandigde architect J. C. Teeuw
uit Leeuwarden de voorzitter van de vereniging, de heer S. Akkerman, de
tekeningen voor een tweede in de Lemmerwegwijk-west te bouwen lagere
school.
Beppe Pruiksma hier met een achterkleinkind. Alle kinderen zijn erg „wiis
mei beppe”. Ze had eigenlijk liever met haar gouden oorijzer op de foto
gewild, maar dat kon niet omdat het bijbehorende mutsje in de maak is.
Als eerste sprak de heer Akkerman
namens de vereniging zijn blijheid uit
over he<t totstandkomen van de gym
nastiekzaal, die volgens hem in een
grote behoefte voorziet. Maar wij me
nen, aldus de heer Akkerman, dat
er nog een vrij groot tekort is. De
openbare, de r.k. en de christelijke la
gere scholen kunnen nu met de nieu
we zaal tweemaal in de week gymnas
tiek hebben. Volgens de heer Akker
man echter niet allemaal in lokalitei
ten waarop de naam gymnastiekzaal
van toepassing is.
Er is volgens hem nog behoefte aan
twee gymnastiekzalen, waarvan één
in de Noorderhoek en één in de Stads-
fenne. Voor het in de Noorderhoek te
bouwen gebouwtje is reeds toestem
ming verkregen van de gemeente, het
wachten is nu op de financiële be
schikking van Den Haag. Het is voor
de kinderen uit de beide wijken zeer
lastig om voor de gymnastieklessen
naar een zaal in de binnenstad te
moeten.
ANDERE SCHOLENBOUW
De heer Akkerman geloofde dat de
scholen in de toekomst anders ge
bouwd zullen moeten worden. Er moet
een aparte, van de school afgesloten
ruimte worden opgetrokken waarin
men de creatieve vakken kan beoefe
nen. Overdag wordt dit lokaal door de
school zelf gebruikt, maar ’s avonds
zou het moeten worden opengesteld
als ontmoetingsplaats voor de ouderen
en natuurlijk ook de jongeren uit de
wijk waarin de school staat. Er wordt
Ze vertelt dat ze nooit op een chris
telijke school is geweest. Maar ze kent
haar Bijbel goed. „Ik wit it en dat is
fan bilang”. Ze is lidmaat van de Ne
derlandse Hervormde Kerik. Zij weet
nog goed van de afscheiding en do
leantie in de vorige eeuw, de school
strijd, de eerste fiets! „Ik haiw trije
greate oarlogen meimakke: yn 1870 de
Fransk-Dutske, 1914 de eanste wrald-
oarloch en 1940 de twadde”.
Ze weet zich nog een heleboel din
gen te herinneren, die ons jongeren
vaag bekend voorkomen uit de ge
schiedenisboekjes. Weer begint ze over
haar vele kennissen en beppesizzers.
De laatsten kent ze haast allemaal,
maar er zijn er ook die ze nog nooit
heeft gezien. Met haar verjaardag ont
vangt ze stapels brieven. Mevrouw
Zwaagman had vorig jaar twee avon
den nodig om ze nog eens te lezen.
„Hwat in segen is dat. It wurd jo
jown”, zegt beppe. De beppesizzers zijn
allefnaal gek met haar, vertelt me
vrouw Zwaagman.
In de afgelopen winter kreeg beppe
Pruiksma nog een lichte longontste
king, maar ze kwam er weer bovenop.
Ze voelt zich nu weer goed gezond. Ze
eet alles en hoeft zich niet aan een
dieet te storen. Ze vertelt hoe ze vroe
ger eens tien pond vlees voor een gul
den kocht. Het kostte eigenlijk 12 cent
per pond, maar bij tien pond tegelijk
was ’t goedkoper. Dus kocht beppe
tien pond en dat raakte wel op met
zo’n groot gezin. Ze heeft een mooi
kunstgebit, dat al meer dan vijftig jaar
oud is.
„As ik der net oan tinke soe, wie it
net bést. Mar ik ha in Hear yn ’e
himel. Dy hat sa lang foar my soarge
en my ta treast west, Hy sil aenst ek
foar my soargje. As ik moarns bitiid
wekker wurd en alles is noch sa stil,
dan liz ik yn djippe rêst en tink ik
oan dizze dingen”.
DRIE GROTE OORLOGEN
De heer Akkerman noemde de nieu
we kleuterschool een geweldige aan
winst voor de vereniging. Men be
schikt nu over twee van dergelijke
scholen. Deze worden samen bezocht
door zo’n 500 kleuters. De lagere scho
len zijn te theoretisch en te intellek-
tualistisch ingesteld. Op de kleuter
school heeft men oog voor andere as
pecten van de opvoeding. „Het leven
in een school is van meer belang dan
het leren”, betoogde hij.
Hij besloot zijn gloedvol bfetoog met
het noemen van enkele wensen. Hij
vroeg de inspectrice van het kleuter
onderwijs te proberen een urgentie-
verklaring los te krijgen voor een
kleuterschool in de Stadsfenne. Archi
tect Teeuw werd gevraagd de plannen
te maken voor een lagere school in de
Lemmerwegwijk-west en het gemeen
tebestuur werd gevraagd de financie
ring voor elkaar te maken. „We zijn
al blij met wat we hebben”, aldus de
heer Akkerman. „Het stichten en aan
trekken van industrie is economisch
wel aantrekkelijk, maar scholen moe
ten er ook komen”.
O nee, ze heeft een hoop vrienden.
„De léste dagen binne de minste net”,
zegt ze en met die uitspraak is me
vrouw Zwaagman verguld. „As jo sa
aid binne, hoege jo neat mear to
dwaen”. Beppe Pruiksma heeft heel
wat familie en kennissen door de dood
verloren. Denkt ze er zelf ook wel
eens aan?
dan nu wel steeds gesproken over een
cultureel jeugdcentrum, aldus de heer
Akkerman, maar daar heb ik eigenlijk
bezwaar tegen. Het is teveel gecen
traliseerd. De ontmoetingsplaatsen
moeten volgens hem juist meer gede
centraliseerd worden, opdat ze bereik
baar zijn voor de mensen uit de ver
schillende wijken. Het uitbreiden van
het aantal ontmoetingsplaatsen is .reer
belangrijk, daar men in de toekomst
veel meer vrije tijd zal krijgen en die
toch ergens door zal moeten brengen.
De kinderen van de Ds. Lucas
Fockensschool hadden een liedje in
gestudeerd, waarin ze de totstandko
ming van de gymnastiekzaal bezon
gen. Dit werd eerst gezongen, waarna
Henk Galema, leerling van de LOM-
school en Tini Bouman, leerlinge van
de Jan van Nassauschool, welke scho
len beide in het complex zijn onder
gebracht, de burgemeester op een kus
sen de sleutel van de zaal aanboden.
Het gebouw is los van de school opge
trokken en bestaat uit een royale zaal
w. ar de lichamelijke oefeningen wor
den gehouden, twee flinke kleedka
mers, twee ruimten met elk vijf dou
ches en bakken waarin men de voeten
kan wassen en een berghok voor de
voor gymnastiek benodigde toestellen.
H"t geheel is centraal verwarmd.
De school werd met twee lokalen
uitgebreid, zodat men nu over acht
leslokalen, een handenarbeid- en een
overblijflokaal kan beschikken. De
twee lokalen zijn op elkaar bijgebouwd
en zijn sinds april van dit jaar al in
gebruik. In de Ds. Lucas Fockensschool
zijn vier groepen van de LOM-school
en vier groepen van de Jan van Nas
sauschool ondergebracht. De uitbrei
ding van lokaalruimte was een drin
gende noodzaak.
Beppe Pruiksma woont nu al weer
bijna een jaar bij haar kleindochter,
mevrouw R. Zwaagman-Riedjjk in de
Bernhardstraat. Die is zelf ook al
„beppe”, maar de jongste vier kinderen
zijn nog in huis. Een gerieflijk, modern
ingericht ééngezinswoninkje. Beppe
voelt er zich goed thuis en kan het met
de kinderen uitstekend vinden. Elke
avond komen ze beppe goede nacht
zeggen: zij vertelt hen vaak over vroe
ger. De jongste, zeven jaar, komt
graag even bij beppe zitten. En zijn
zusje maakt als ze op school een opstel
moet maken gebruik van wat beppe
heeft verteld.
De moeder van mevrouw Zwaagman
was één van de tien kinderen, die bep
pe Pruiksma heeft gehad. Drie zijn er
nog in leven, de oudste is al 84, de
jongste 72 jaar. En haan- oudste klein
dochter, vertelt zij, is al 64. Ook al
bijna aan de AOW toe. „Wy binn’
djüren foar de Staet”, merkt ze la
chend op.
Beppe Reinschkje werd in 1861 op
de langste dag in Woudsend geboren.
In dit dorp heeft ze gewoond tot haar
60ste, daarna woonde zij 43 jaar in
IJlst. In januari 1966 ze was toen
dus 104 jaar en leefde tot dan toe ge
heel „op haar eigen” ging ze uit lo
geren naar Workum, waar ook een
kleindochter woont. Hier werd ze ziek
en het liet zich aanvankelijk nogal
ernstig aanzien. Ze kwam er weer bo
venop, doch bleef voorlopig maar in
Workum. Hier vierde ze haar 105de,
106de en 107de verjaardag. Familie
omstandigheden waren de reden, dat
ze terugkeerde naar IJlst.
Hier zochten wij haar deze week op.
Ze vond het maar zo-zo, want „’t is
alle jierren itiselde en ik bin noch krekt
deselde as forline jier”. Men kan haar
de hoge ouderdom wel aanzien. De
huid van haar handen bevat tal van
plooien. Haar figuur is tenger en ze
is niet meer zo vlug ter been. Zonder
bril ziet ze niet meer zo scherp en ook
is ze een beetje hardhorend. Maar haar
geest is helder en ze voelt zich goed.
„It is in great wünder”, zegt ze er zelf
van.
Ze is veertig jaar getrouwd geweest
Advertentieprijs:
15 cent per mm.
Bij kontrakt
handelsadvertenties
lager.
Abonnementsprijs f 4,-
per half jaar. Per post
f 6,per half jaar.
Giro 85 07 48 ten name
van Sneeker Nieuwsblad
Mej. Wolters opent de nieuwe „Prins
Johan Frisokleuterschool” aan de
Jancko Douwamastraat. V.l.n.r. de heer
S. Akkerman, mej. S. Wolters, burge
meester Rasterhoff en de heer J. D.
Kooi, secretaris van de Vereniging
voor Christelijk Schoolonderwijs.
(Foto Obbema)
Zie verder pagina 2
Donderdag 19 juni Algemene Deelne-
mersvergadering Onderlinge Brand-
waarborg-Maatschappü „De Zuid
westhoek” Sneek in rest. Piso. Aan
vang ’s nam. 2 uur.
Donderdag 19 juni Het vermaarde Ita
liaanse dansorkest „I Cardinali” in
„De Lichtboei”.
Zaterdag 21 juni Waterpoor tpar tij
Kaatsvereniging „Sneek” in het
Sportpark. Aanvang ’s middags 1
uur.
Wat doet beppe Pruiksma zo over
dag?
„Och, ik doch net folie mear. Ik ha
genöch dien en it is nou fan „Als hier
op aarde mijn werk is gedaan
Maar ze houdt van een praatje en
vindt het fjjn als er bezoek is. „Ik
kin der folie minder oer as ’t sa stil is”
Ze staat om ongeveer half negen, ook
wel eens 9 uur, op. In de woonkamer
heeft ze haar vaste plaatsje aan de
tafel. Als mevrouw Zwaagman wat
moet onthouden, dan is het vaak:
„Unthalde jo it even, beppe?” En dan
komt het altjjd goed, want beppe haar
geheugen laat haar niet in de steek.
Ze kan ook goed uit het hoofd reke
nen. En tot voor kort mooi schrijven.
Nu kan ze ’t niet meer zien.
Ze is nauwelijks op school geweest,
vertelt ze. In die tijd was er nog geen
leerplicht. Maar ze heeft zich even
goed altijd kunnen redden met schrij
ven en rekenen. Niet zo lang geleden
heeft ze nog stukjes voorgedragen en
een familielid heeft dit opgenomen op
de bandrecorder. Als meisje borduur
de ze graag en eens heeft ze een soort
schilderij geborduurd, dat later werd
tentoongesteld.
Het grootste deel van haar leven
heeft ze hard moeten werken. Het was
altijd: pak aan! En er waren geen
wasmachines, stofzuigers en dat soort
dingen, die het wenk van de huisvrouw
tegenwoordig verlichten.
Van televisie moet beppe Pruiksma
niets hebben. Daar vindt ze niks aan.
Als er geen bezoek is, gaat ze dan ook
meestal vroeg naar bed, om ongeveer
half negen, negen uur. Ze redt zich
helemaal zelf, met aan- en uitkleden
en wassen.
Vindt ze het ook vervelend om elk
jaar zo in de belangstelling te staan?
De LOM-school, die in 1965 is ge
start met 45 leerlingen, telt momenteel
reeds bijna 100, die verdeeld zijn in
zeven groepen. Het leerlingenaantal
zal bovendien nog toenemen. Van die
zeven groepen zijn er drie ondergg.-.
bracht in de oude Jan van Nassau
school, terwijl de overige, zoals gezegd,
in de Ds. Lucas Fockensschool zijn
ondergebracht, waar ook de gehele
vier-mans Jan van Nassauschool is ge
huisvest. Naar het zich laat aanzien
zal deze school evenwel binnen drig
jaar uitgebreid zijn tot een zesmans-
school. Dit is een levensgroot pro
bleem, want het bestuur van de Ver
eniging voor Christelijk Schoolonder
wijs zit dan met een nijpend tekort aan
lesruimte. Daarnaast wil men het ge
bouw in de toekomst graag helemaal
voc-’ de LOM-school bestemmen. Een
tweede lagere school in de Lemmer
wegwijk-west wordt noodzakelijk. De
vereniging wil dan ook graag in het
uitbreidingsplan „Tinga” een complex
zien verrijzen.
Voor de te Leeuwarden onder auspi
ciën van de Regionale Stichting
Beroepsopleiding Levensmiddelenin
dustrie gehouden examens is geslaagd
voor het diploma levensmiddelenin
dustrie de heer D. H. I. Bijma, Schar-
negoutum.
Zaterdag 21 juni Kosmies Jongeren
centrum „De Meerpaal”, ’s Avonds 8
uur „The Second Edition”.
Zaterdag 28 juni Ijsstadion Thialf
Heerenveen. Concertgebouworkest
o.l.v. Bernard Haitipk m.m.v. Mimi
Aarden, mezzo-sopraan en Daniel
'Vayenberg, pianist. Aanvang 20 uur.
uitbreiding van de school had bezich
tigd, begaf men zich naar de kleuter
school aan de Jancko Douwamastraat,
waar alle „leerlingen” van deze school
al op het plein stonden opgesteld. Ze
moesten de dieren uit de Fabeltjes
krant voorstellen en stonden gegroe
peerd rond een levensgrote „Meneer
de Uil”. Stoffel de schildpad (de vijf
jarige Koop Alkema) en Zoef de haas
(de 6-jarige Ane Hettinga) kwamen
op een karretje aanrijden en overhan
digden mej. Wolters de sleutel die toe
gang tot de school kon verschaffen.
Deze eer was weggelegd voor „Stof
fel”, terwijl „Zoef” mej. Wolters een
boeket bloemen overhandigde. Van de
ontvangst was veel werk gemaakt en
dit viel, geheel terecht, bij een ieder in
de smaak.
Het prachtige gebouwtje bestaat uit
twee lokalen en een speellokaal, die
ingericht zijn met een grote verschei
denheid aan alleraardigst speelgoed.
Daarnaast nog verschillende berg
ruimten en een kamertje voor de twee
leidsters en de hoofdleidster mej. K.
Bloemhof. Na een bezichtiging ging het
gezelschap naar de Johannes Post
school, waar verschillende sprekers het
woord voerden.
NOG TEKORT AAN
GYMNASTIEKZALEN
-
