Publiek deed volop
debatjes
mee aan
voor
AGENDA J
Eremedaille Oranje-Nassau
J. Boschma., Heeg
Politiek trefpunt had
heel goede startavond
waterpoort-krabbels
IJLST
WYMBRITSERA DEEL
van
en
Mevrouw De Graaff:
Er is te weinig openheid
Officieel Orgaan
de gemeenten SNEEK,
124e jaargang no. 83
Kerknieuws
Sneekar Nieuwsblad is een
Donderdag 16 oktober 1969
40 jaar bij zuivelfabriek
en DRIJFHOUTS NIEUWSBLAD
Gecombineerde uitqave van NIEUWE SNEEKER COURANT. SNEEKER COURANT
‘l
f I
r
i y
mH
't’
f i
f f a
1
ETHIEK IN DE POLITIEK
DEMOCRATIE EN OPENHEID
POLITIEK IS PUBLIEK
PARTIJEN ALS SCHAKEL
haar fiets.
Amici tia
Redacteur EL A. de Boer
Telefoon 4091.
De jas moest er even voor aan, toen
kon burgemeester Van Hout de „ver
sierselen”, behorende bij de koninklij
ke onderscheiding, de heer Boschma op
de revers spelden.
Ned. Herv. Kerk. Ds. J. J. Nijenhuis te
Scharnegoutum heeft bedankt voor het
beroep (toez.) naar Musselkanaal.
Verscinjnt MAANDAGS
en DONDERDAGS
Kantoor voor admi
nistratie en redaktie
GEDEMPTE POL 6
Telefoon 05150 - 3005
Advertentieprijs:
15 lent pel mm
Bij kontiakt
handelsadvertenties)
lager
Abonnementsprijs f 4,
per hall laar Per oogt
f oer nall laar
Giro 85 07 48 ten name
van Sneeker Nieuwsolar
vond dat de confessionele partijen zich
maar moesten opdelen in een conser
vatief en een progressief deel, het ene
deel naar links, het andere naar rechts.
De heer A. Laansma, voorzitter van
de afdeling van D’66, hield een pro-
pagandapraatje voor zijn eigen club.
De goede man werd aangevallen van
alle kanten. Hij verklaarde zich desge
vraagd voorstander van de monarchie.
Er werd een opmerking gemaakt
over te weinig inspraak op gemeente
lijk niveau, b.v. inzake de plaatsing
van de parkeermeters. De ontwikke
lingshulp werd genoemd.
Burgemeester Rasterhoff kwam naar
voren en wees op de rol van de poli
tieke partijen, die niet gemist kunnen
worden als schakel tussen bestuurders
en volk. Maar ook bij die partijen is
veel dat zich buiten de openbaarheid
afspeelt. Wat wordt er achter de scher
men bedisseld als er in de Tweede
Kamer moet worden gestemd? Stem
men de Kamerleden wel naar eer en
geweten?
De politiek is teveel een geheime
zaak. Een duidelijk voorbeeld is de
manier waarop in ons land een ka
binet gevormd wordt. Er is te weinig
openheid en voorlichting. En er is te
weinig discussie. Er zijn onvoldoende
brede en diepgaande contacten tussen
bestuurder en bestuurde.
De burgemeester dacht dat hier een
oorzaak was aan te wijzen voor het
wantrouwen bij velen. De politiek
heeft een slechte naam gekregen. Kan
’t ook zijn dat de huidige politieke
constellatie (’t politieke beeld) niet
Zoals bekend zal dit voortaan maan
dags om de veertien dagen in de bar
„De Lichtboei” worden gehouden. De
ze eerste avond kon voorzitter R. Tuin-
stra van de begeleidingscommissie ’n
groot aantal mensen welkom heten,
die een rol in de politiek spelen: het
voltallige college van b. en w. van
Sneek, bijna alle raadsleden, bestuurs
leden van de plaatselijke afdelingen
van politieke partijen, leden van de
jeugdgemeenteraad en velen die alleen
uit interesse kwamen.
De heer Tuinstra stelde zijn mede-
commissieleden aan het publiek voor
en legde de bedoeling nog eens uit van
dit trefpunt. „Dat de discussies mogen
leiden tot be’er begrip en tot meer in
spraak van de burger in het bestuur”,
zo besloot hij zijn korte openingstoe
spraak.
Dat ik hier sta, zo begon mevrouw
De Graaff, is eigenlijk al in strijd met
de bedoeling van dit Politiek Trefpunt.
Dat bedoelt namelijk geen monoloog
(alleenspraak), maar een dialoog
(tweegesprek). Desnoods mag er een
botsing van meningen ontstaan.
SNEEKER NIEUWSBLAD
De eerste avond van het Politiek Trefpunt is bijzonder geslaagd. Er
was veel belangstelling en er ontstonden tal van levendige debatjes,
waaraan door ouderen en jongeren werd deelgenomen. Af en toe leek
het wel wat op een Poolse Landdag, maar dat was te verwachten. Na
afloop werd er in spontaan gevormde groepjes nog druk nagepraat en
dat toont wel aan dat er zo’n avond heel wat wordt losgewoeld. Het was
mevrouw De Graaff, de enige vrouw in de grootste fractie (PCG) van
de Sneker raad (tevens voor de CHU lid van de Provinciale Staten),
wie de eer te beurt viel het Politiek Trefpunt te mogen openen.
meer beantwoord aan de eisen van
onze tijd? Tal van zaken die vroeger
fundament waren (de schoolstrijd b.v.)
zijn verdwenen.
Hij wees er op dat we niet langer
Nederlands, maar Europees moeten
gaan denken. Nationalisme is uit de
tijd, we moeten naar een sterk ver
enigd Europa. Het is zeer de vraag of
de wijze Waarop we nu nog werken
er niet toe bijdraagt dat de mensen
zich politiek weinig geïnteresseerd to
nen, zo besloot de burgemeester.
De heer J. de Vries, voorzitter van
de PvdA-afdeling Sneek, stelde het be
staan van een confessionele partij ter
discussie. Volgens hem is een program
een beter uitgangspunt dan de con
fessie (geloofsbelijdenis). Daar was de
heer B. de Vries, fractievoorzitter van
de PCG in de Sneker raad, het niet
mee eens. De socialist vroeg daarop:
Kunnen mensen van verschillende le
vensovertuiging elkaar niet vinden op
’t politieke vlak? Mevrouw De Graaff
was van mening, dat de levensover
tuiging of confessie wel degelijk een
basis kan zijn. Men was het er over
eens dat de kiezer vóór de verkiezin
gen moet weten met welke andere
partijen zijn partij gaat samenwerken.
Zo spoedde de bijeenkomst zich ten
einde. De nacht van Schmelzer’ kwam
weer eens ter sprake. Een jongere
een 5-daagse excursie gemaakt naar
Mevrouw De Graaff had tot slot een
waarschuwing: Waak er voor dat dit
Politiek Trefpunt geen exclusieve club
wordt, die vervreemdt. De commissie
ried zij aan ook die groepen er in te
betrekken, die er een beetje buiten
vallen, die niet „politiek geëngageerd”
zijn (zich verbonden voelen met poli
tieke zaken). Er zou b.v. eens een
avond gevuld kunnen worden met pra
ten over het onderwijs, de recreatie
enz.
Toch zou de politiek meer publiek
moeten zijn. Onze democratie moet zo
uitgebouwd worden, dat ze publiek is.
Want democratie is geen statisch
(evenwichtig) gegeven, zij is in be
weging. Er is een tweerichtingsver
keer: tussen overheid en burger.
Er wordt wel eens gezegd dat de
burger geen voldoende belangstelling
heeft. Als dat zo is, dan hebben wij
(daarmee bedoelde mevr. De Graaff
de politieke partijen) die burger niet
werkelijk opgevoed. We zijn in ont
wikkeling blijven steken. We zullen
opnieuw de discussie een kans moeten
geven. En daarbij de kritiek niet uit
de weg gaan. Dat betekent geenszins
een aantasting van het gezag. Daar-
l' nier zoveel „geieera neett op een
politieke bijeenkomst z’n mond open
Zij betoogde, dat politiek en publiek
geen los van elkaar staande begrippen
zijn, maar evenmin aan elkaar gelijk.
Was ’t maar waar dat politiek publiek
was.
Wat is nu eigenlijk politiek? Dat is
de staatkunde, het bestuur, de wijze
waarop de beleidsbeslissingen tot stand
komen. Essentieel (van wezenlijk be
lang) zijn de burgers; daarom is poli
tiek handelen ’t handelen voor en met
de - mondige burger. Politiek grijpt
diep in ’t leven van de burgers. Die
politiek is publiek, dat wil zeggen
openbaar, voor ieder toegankelijk, niet
geheim.
Zo komt men tot de democratie (re
gering door het volk). Daarin zijn po
litiek en publiek zeer essentieel. Maar
is politiek in deze zin inderdaad wed
publiek?
Na deze niet al te lange inleiding
kon ieder die dat wilde zijn zegje zeg
gen. Als eerste verscheen voor de mi
crofoon de heer De Lange uit Jub-
bega, voorzitter van de afd. Heeren-
veen van de Boerenpartij. Hij ver
klaarde dat zijn partij ook een demo
cratische partij is en hield verder een
uitvoerig betoog over democratie in
’t algemeen. De vergadering begon on
rustig te worden, er kwamen interrup
ties. Totdat de heer Tuinstra het wel
letjes vond en ingreep. De BP-man
diende te beseffen dat meer mensen
het woord wilden en dat het geen pro-
paganda-avond voor zijn eigen partij
moest worden.
Maar deze trok zich daar niet ai te
veel van aan en er volgde opnieuw
een lang, „humoristisch” verhaal dat
af en toe hilariteit veroorzaakte. De
BP-man leek in zijn blijmoedige on
verstoorbaarheid wel wat op zijn gro
te Leider Koekoek.
De heer D. de Vries, CHU-voorman,
kwam op de inleiding terug. Openheid
goed, maar toch niet alles kan in de
openbaarheid, meende hij. Het is b.v.
gewoonte dat een raadsvergadering be
sloten (zonder pers en publiek) wordt
zodra er over personen wordt gespro
ken. B*j benoemingen b.v.
Mevrouw Veenstra vond dat de stuk
ken voor een raadsvergadering soms
veel te laat bekend zijn. Daar was me
vrouw De Graaff het mee eens. Zij
herinnerde er aan dat zij in de laatste
raadsvergadering hierover opmerkin
gen had gemaakt. Hoe kan de poli
tiek meer publiek worden? was de
vraag die zij de aanwezigen voorlegde.
Wethouder Baaijens haakte hier op
in. Hij stelde dat het politiek gezien
om drie zaken gaat: economie, organi
satie en ethiek (het zedelijk leven).
Dat laatste punt zou men bij D’66 uit
het oog verliezen. Daar wil men een
pragmatische benadering (dus aan de
hand van feiten). De heer Baaijens
vond de ethische benadering belang-
rijker. Hij dacht dat andere staatsvor
men dan onze democratie misschien
ook goed zouden kunnen functioneren.
Waarom stellen we ons systeem zelf
niet aan de orde? Hij wees op China,
Roemenië en andere landen, waar men
dingen heeft bereikt die bewondering
afdwingen.
Het commissielid T. ten Dam brak
een lans voor een tweepartijenstelsel.
Toen werd de heer S. Cnossen, voor
man van de FNP, uitgedaagd en deze
hield ’n gloedvol betoog „yn it Frysk”:
De polityk moat fan ünderen óf opboud
wurde. Ek it Fryske yn üs provinsje
meije wy net forjitte, yn it greate ge-
hiel fan in foreine Europa.
De bijeenkomst kreeg een „fleurig”
slot toen de heer Tuinstra mevr. De
Graaff een bloemetje aanbood uit dank
voor haar bereidheid het Politiek Tref
punt te openen.
„Ik wit it noch hartstikke goed, dat
ik foar ’t earst nei ’t fabryk gyng.
Moarns om seis ure gyng ik mei 't
itensekje jan hüs. Oant jouns njoggen
ure ta. Oeruren waerd net om tocht yn
dy tiid. Doe wie ’t nochal hwat oars
as nou.”
Dit zei dinsdagmorgen de heer J.
Boschma te Heeg. Het was die dag
precies veertig jaar geleden dat hij zijn
loopbaan begon bij de coöperatieve
zuivelfabriek „Hoop op Zegen”, sinds
een aantal jaren omgedoopt in „De
Goede Verwachting” afd. Heeg (de
coöperatie heeft nl. ook in Workum
een fabriek).
's Morgens om half elf arriveerden
ten huize van de familie Boschma aan
het Hingstepoelpaed vertegenwoordi
gers van het bestuur en de directie,
terwijl burgemeester Van Hout van
Wymbritseradeel even later ook nog
verscheen. Dat had natuurlijk een bij
zondere reden.
De burgemeester liet de aanwezigen
niet lang in het onzekere omtrent het
dc 1 van zijn komst. Hij deelde mee
dat de jubilaris de ereme-’iille in
brons, verbonden aan de orde van
Oranje-Nassau, was toegekend. Niet al
leen vanwege het veertigjarig dienst
verband, bovendien heeft hierbij de
„overige handel en wandel” van de
heer Boschma een rol gespeeld.
De burgemeester wees er op dat er
op zo’n dag vooral reden tot dankbaar
heid is, want niet iedereen is het ge
geven om veertig jaar op dezelfde
plaats zijn werk in gezondheid te ver
richten. Daarom is dit jubileum een
mijlpaal in het leven van de heer
Boschma.
Namens het bestuur sprak de voor
zitter, de heer J. van der Wal uit
van ue xiema aan ae i
I praat zo dikwijls langs hen heen. Hij Oosterdijk binnen. Zij stond vol be-
behoort zelf tot de top van de drie- wondering bij de afdeling bloesjes, J
I hoek. Hij gooit met termen als pro- toen zij door de chef opmerkzaam
■- ölröcciö-f nnn.cjrarvratlarf nrnrrmn+icrma W,ArrT ffomnn.W zv-rj haST fids
Er wordt veel geklaagd in onder-
l aaniai mensen aai u.v. niiuu neen 7n“T
.1 gevolgd kleiner dan dat met alleen i i Commissie). I
lagere8 school; het aantal dat hbs of ij
door wordt juist gezag gekweekt.
Het zal tot een treffen moeten ko
men tussen bestuurder en bestuurde.
Daarvoor is in dit Politiek Trefpunt
gelegenheid. De partijen zullen dan
niet alleen moeten kijken naar de
verschillen, maar ook naar wat hen
bindt.
De parkeermeters hebben na bijna één week al hun waarde be-
I wezen. Maar als ’t zo doorgaat zullen ze niet zelf hun geld op-
*1 brengen. Want het aantal ópen plaatsen op de Marktstraat, het
Leeuwenburg en het Schaapmarktplein was de afgelopen dagen
I steeds verrassend groot. Nam het aantal langparkeerders voor-
I* heen dan zo’n groot aandeel van de parkeerruimte in beslag? Of
hangen de meeste automobilisten teveel aan de dubbeltjes? Zij I
I dienen te beseffen dat een paar honderd meter omrijden aan ben- *-
*1 zinekosten ook al gauw een dubbeltje kost. De eerste ervaringen 1
met deze Kienzle-meters in Sneek zijn dus heel goed. Ook de i
I gemeentepolitie is wel tevreden, al wil men toch liever eerst even
I* afwachten voor men met een concreet oordeel komt. En het ge- J
I bruik is zo eenvoudig: men stopt er wat geld (dubbeltjes of j
I kwartjes) in en de wijzer geeft het aantal minuten aan dat de wa-
*1 gen mag blijven staan.
We herinneren ons van de vorig ons dat sommige van de aanwezi-
11 jaar gehouden Teleac-cursus over gen niet wisten wat ethiek bete- f
l’ polemologie (de leer van oorlog en kent. Vandaar dat er na afloop on- I
I vrede), dat professor Röling onder der de aanwezigen een zeker onbe-
I meer sprak over „de arrogantie van hagen bespeurd kon worden.
J de macht”. Hij bedoelde daarmee:
I het gemak waarmee de machtsfolok-
I ken Amerika en Rusland gebruik
J maken van hun geweldige macht
*1 om politieke beslissingen af te dwin-
I gen, daarbij soms het middel van
J oorlogsdreiging hanterend. Met een
I variant op dit begrip zouden we de
I gewoonte van sommigen die wat
meer geleerd hebben, om daarmee
'l nogal uitdrukkelijk te koop te lopen,
I willen noemen „de arrogantie van
J het intellekt”. Wanneer men de
*1 statistieken kan geloven, dan is het
I aantal mensen dat b.v. mulo heeft
l gCTUXgu xxxüxxivx uxaxx uat xxxev «xxxctxxx
I lagere school; het aantal dat hbs of
I gymnasium heeft nog weer kleiner
I en het aantal met universitaire op-
I leiding nog weer kleiner. Zou je de
de arrogantie van hagen bespeurd kon worden.
Een belangrijke stap op de oecu
menische weg is in onze stad zon
der twijfel de gezamenlijke pagina
„Sienjaal” in de verschillende kerk- I
bladen. „Met dit inlegvel zullen wij L
proberen door informatie te geven
over diverse kwesties discussies te I
bevorderen en gezamenlijk moge-
lijke oplossingen te vinden. Jij, die j
altijd zo’n grote mond hebt, nu heb
je de kans om je te spuien!” Aldus
de redactie in de le aflevering. De
pagina wordt verzorgd door de OJC I
menische kerkblad van Sneek.
leiding nog weer Kiemer. z.ou je ae Nog een berichtje van het kerke- 1
percentages in tekening brengen, lijk erf. Het hervormd kerkblad
I dan kreeg je een driehoek met on- „Kerkvenster” heeft een nieuw
I deraan, aan de basis, de mensen met uiterlijk (nieuw gewaad) gekregen. I
I weinig opleiding, groot in aantal, en Het zit ’m vooral in het formaat en
I bovenaan aan de top univer- de nieuwe, moderne kop. Verder is
I sitair geschoolden, het intellekt, ge- het aantal pagina’s groter dan voor- I
1 ring in aantal. Het is nu zo jammer, heen, terwijl aan de opmaak van de
I dat het verschil tussen die top en vele vaste rubrieken veel zorg
I die basis zo vaak aan de dag treedt, wordt besteed. Alles met de bedoe- I
I vooral op de televisie. Vroeger had ling het geheel prettig leesbaar te
I je de standsverschillen, die ont- maken. Daarin is men in dit eerste
L stonden door verschil in inkomen, nummer zeker geslaagd. Het for- I
I Men sprak niet zo lang geleden nog maat is nu hetzelfde als dat van het J
I van de arbeidersklasse en nu nog al- gereformeerde „Ons Kerkblad”. En -
tijd van de middenstand. Gelukkig dat geeft het voordeel dat er even-
l’ raken deze begrippen meer en meer tueel pagina’s uitgewisseld kunnen
I in het vergeetboekje, maar daar- worden. Hier ligt een mogelijkheid
L voor in de plaats is een nieuw in- tot meer toenadering tussen beide
l’ tellektueel standsverschil ontstaan, kerken.
J Dat is ook één van de oorzaken van
I de ongeïnteresseerdheid voor de po- Vorige week liep een dame in
I litiek bij velen. De politicus die het gedachten met de fiets aan de hand
.1 zo goed bedoelt met de mensen de winkel van de Herna aan de
Workum. Hij wenste de jubilaris, diens
vrouw en de kinderen geluk. Het be
stuur heeft alle lespeet voor de wijze
waarop hij zijn werk verricht. Als ca
deau mocht de heer Boschma een gou
den polshorloge in ontvangst nemen.
Directeur M. Beetstra uit Workum
wees er op dat ook de dagelijkse om
gang met anderen in het bedrijf en
daarbuiten belangrijk is. De directie
waardeert ook in dat opzicht de heer
Boschma. Er zijn geen plannen om het
bedr’if in Heeg op te heffen, vertelde
de heer Beetstra. Hij besloot met de
jubilaris een oorkonde en de zilveren
medaille voor 40 jaar trouwe dienst
van de Koninklijke Nederlandse Zui-
velbond te overhandigen.
De heer J. de Jong, directeur te Heeg,
voegde daar aan toe, dat de eremedail
le de waardering voor de jubilaris
symboliseert. De directie, die al een
bloemstuk had gestuurd, wilde er nog
wat bij doen. De heer Boschma kreeg
het fraaie boek „Friesland”.
De jubilaris begon als jongen van
veertien jaar. Een rekensommetje leert
dat hij nog elf jaar van zijn pensioen
af is. Hij is thans machinist, maar
werkte voorheen in het pakhuis, de
kaasmakerij, het flessehok en als
chauffeur/melkrijder. Om machinist te
worden volgde hij een cursus. Tal van
anekdotes weet de heer Boschma te
vertellen van zijn werk in de fabriek.
„Je bileve in hiel soad op it fabryk.
Mar de aide garde is hast allegear
fuort”, merkte hij met iets van wee
moed op. De fabriek aan de Skatting
had dinsdag de vlag uit.
gressief, conservatief, pragmatisme, werd gemaakt op haar^"fiets.
I confessionalisme, macro-economi- J
I sche verkenningen, verbetering van Er wordt veel geklaagd in onder-
infrastructuur, een pluriforme con- wijskringen en er moet ook inder- I
I stellatie, geëngageerd en meer van daad nog ’’eel wat veranderen in
I die woorden die voor hemzelf ge- ons onderwijs. Maar toch, als je ziet
I sneden koek zijn, maar „brede la- wat er voor de leerlingen van de I
l’ gen” het ene oor in en het andere chr. detailhandelsvakschool wordt
I weer uit gaan. Er is een zekere gedaan, dan benijd je deze leerlin-
I moed voor nodig voor iemand die gen. Zo werd b.v. door 21 leerlin- L
I aiet^oveel „geleerd^’ heeft op een gen onder leiding van hun leraar
__i.x:-i._ 1.x.-— i-x-• een 5-daagse excursie gemaakt naar
1 te doen. Een duidelijk voorbeeld: Keulen om de Duitse detailhandel I
l' op de bijeenkomst in het Politiek te bestuderen. Een Duitse krant be-
I Trefpunt maandagavond hield wet- steedde uitvoerig aandacht aan dit
I houder Baaijens een betoog over bezoek en drukte zelfs een foto af* I
l' ethiek in de politiek. Later bleek van de „Schüler aus Holland”
Maanden oktober en november Luda-
bar, Kruizebroederstraat, Top Dee
Jee Graham Gill.
Maand oktober De Lichtboei Dans- en
Showorkest Antonio Gullotto.
Tot 22 oktober Fries Scheepvaart Mu
seum, Kleinzand. Tentoonstelling
van Thangka’s Tibetaanse Rolschil-
deringen. Geopend alle werkdagen
van 10-12 en 13.30-17.00 uur.
Donderdag 16 en vrijdag 17 oktober
Stadhuis Sneek. Tentoonstelling
werken van M. E. Kamermans. Dage
lijks geopend van 9-12, 14-17 en
19.30-21 uur, zaterdag van 14-17 uur.
Op zondag en vrijdagavond 17 ok
tober gesloten.
Vrijdag 17 tot vrijdag 24 oktober
Fries Scheepvaart Museum. Tentoon
stelling „Prenten van nu”i in sa
menwerking met de Fryske Kul-
tuerried.
Zondag 19 oktober ’s Morgens half
tien Open Deur-dienst in de Ichthus-
kerk. Dr. K. M. Witteveen spreekt
over het onderwerp „Ouders en op
groeiende kinderen”. Medewerking
van het vocaal ensemble van de mu
ziekschool o.l.v. de heer F. Wiersma.
Maandag 20 oktober Vergadering van
de raad der gemeente Wymbritse
radeel in het gemeentehuis. Aanvang
’s morgens 8 uur.
Tiisdei 21 en woansdei 22 oktober Krite
Snits. Jouster Krite toaniel mei de
„thriller” „De boer en zijn lot”.
Dinsdag 28 oktober Concert Frysk Or
kest. Dirigent Zdenek Macal. Solist
Aerde Kuiper, bariton.
Theater ’s avonds 8 uur.
B
