Aantal werknemers in industrie
in
fi
Aan onze postabonnees
20 jaar meer dan verdubbeld
IJLST
van
Liever gemeentelijke herindeling dan gewestvorming
en
STORTINGSBILJET VOOR HET
ABONNEMENTSGELD Ie HALFJAAR 1970
de gemeenten SN E E K, W Y M BRITS ER A DEEL
gecombineerde uitgave van NIEUWE SNEEKER COURANT. SNEEKER COURANT
Officieel Orgaan
Sï
125e jaargang no. 6
Burgemeester Rasterhoff hield uitvoerige .nieuwjaarsrede'
Geslaagd
Donderdag 22 januari 1970
Wei Sneeker Nieuwsblad is een
en DRIJFHOUTS NIEUWSBLAD
Ook in 1970 Ijlster
feestweek
een zwanendrift. „Dit is”, zo zegt Adrie nog, „ook veel beter voor
de zwaan, die maar moeilijk op het land kan leven”.
1
i
JïJs
1
ook een noodoplossing voor.
SPORT
CULTURELE VOORZIENINGEN
KROTOPRUIMING
nog
ONDERWIJS
SOCIALE ZORG
In dit nummer vindt u bijgesloten een
Vermeld s.v.p. vooral uw naam en adres op het giroformulier.
ADM. SNEEKER NIEUWSBLAD
Grootzand”.
Redacteur H. A de Boer
Telefoon 4091
Voor moderne bedrijfsadministratie
slaagden te Leeuwarden de heren U.
Bakker en J. Spoelstra.
Sedert 1946 steeg het gasverbruik
van ruim 1,1 miljoen m3 tot 22,9 m3 in
1969. In december 1969 was het ver
bruik bijna 12 maal zo hoog als in
december 1963. In Sneek is thans 75%
van de woningen d.m.v. aardgas ver
warmd.
s
1»
«o
«I
s
s
*1
s
keerzijde. Er zijn ook oudere men
sen, die verstard zijn in ideeën waar
men tegenwoordig niets mee kan.
Die niet met hun tijd mee kunnen
gaan. Die misschien lijden aan ader
verkalking, denken dat ze onmis
baar zijn, vastgeroest aan hun be
stuurszetel. Soms is het goed dat
er fris bloed in een bestuur komt.
Maar men kan dit alles niet bin
den aan een simpel getal van 65 of
70. Van geval tot geval moet zoiets
worden bekeken. En wanneer het
wenselijk is dat een bestuurslid zijn
plaats afstaat, zal dat langs demo
cratische weg moeten gaan. Gewoon
wegstemmen.
Onze stad wordt tweehonderd Ja
panse kersebomen rijk. Dankzij het
Ad verten tieprps:
15 cent pei mm.
Bij kontrakt
handelsad vertenties)
lager
Abonnementsprijs t 4,
per half jaar Per post
f 6.per half jaar
Giro 85 07 48 t.n.v.
Sneeker Nieuwsblad
Kantoor voor admini
stratie en redaktie
GEDEMPTE POL 6
Telefoon 05150-3005
Verschijnt MAANDAGS
en DONDERDAGS
blieft een stukje brood”. Zal een
goed voorbeeld ook hier doen vol
gen??
Wanneer u dit nog niet hebt gedaan, maakt dan gebruik van de
mogelijkheid om door middel van bijgesloten kaart te betalen.
De incassokosten zijn zo hoog geworden, dat zij niet meer in ver
houding staan tot het leesgeld.
Deze kaart kunt u zonder meer weg doen als u het
abonnementsgeld reeds per giro, bank of aan ons
kantoor hebt betaald.
meentebestuur ontving van de di-
beginnen. Dat is allemaal prachtig het verheugende bericht van deze
Wanneer wij over de zestiger jaren
spreken zullen we niet voorbij kunnen
gaan aan de belangrijkste veranderin
gen in ons onderwijsstelsel door de in
voering van de z.g. Mammoetwet. De
ze wet, waarvan verschillende des
kundigen nauwelijks na de inwerking
treding hebben beweerd d'at zij reeds
verouderd was, heeft na langdurige
SNEEKER NIEUWSBLAD
De lijst van slechte woningen, die
volgens voorlopige indicatie in de
eerstvolgende jaren in aanmerking
komen voor krotopruiming, omvat 214
percelen. De verplaatsing van de be
woners zal in het algemeen moeten
geschieden naar woningen in de huur-
klasse van f 15 tot f 25 per week.
Slechts als het gemeentebestuur in
grijpende bevoegdheden verkrijgt om
een doorstroming te bewerkstelligen
kan op een snelle en bevredigende
oplossing gerekend worden. Ook door
middel van een stelsel van huursubsi
dies voor de minder 'draagkrachtigen
zouden goede resultaten bereikt kun
nen worden.
Vorige week donderdag- en za
terdagavond zijn boksliefhebbers in
de Sneker Sporthal weer eens aan
hun trekken gekomen bij de noor
delijke kampioenschappen. Vooral
zaterdagavond was er veel bekijks.
Het publiek leefde geweldig mee
met de wedstrijden, als er een plaat
selijke favoriet in de ring was. Dit
kon de stemming natuurlijk alleen
maar vergroten. Soms hield men
het ook met de minst sterke van de
twee, ongeacht waar deze vandaan
kwam. Kreten als „Maag” of „In
de hoek” waren niet van de lucht.
Dit was dan bedoeld om aan te ge
ven, waar de verdediging van de
tegenstander het liet afweten. Som
mige toeschouwers ergerden zich
hier aan of deden maar net alsof
en schreeuwden dan: „Niet voor
zeggen Tot nog grotere erger
nis van de speaker, die enkele ke-
"n om kalmte in de zaal verzocht.
En dat bij bokswedstrijden
discussies over dit vraagstuk de moge
lijkheid geopend voor een betere se
lectie en doorstroming van de leerlin
gen naar andere onderwijsinstellingen.
Ook biedt deze wet een grotere diffe
rentiatie in de opleidingsmogelijkhe
den. In hoever de Mammoetwet aan
de verwachtingen beantwoord, is op
dit ogenblik nog niet te zeggen. Zeker
zal zijn dat ook de raad in de eerst
volgende jaren ten aanzien van deze
materie beslissingen zal moeten ne
men. Gezien de herhaaldelijk geuite
wens tot het scheppen van een z.g.
„middenschool” mag worden verwacht
dat het laatste woord over de onder
wijsvernieuwing nog niet is gezegd.
De gemeentelijke uitgaven voor het
onderwijs zijn sedert 1945 ongeveer
vërtwaalfvoudigd.
HOGERE LONEN EN HUREN
Het aantal arbeidsplaatsen in de industriële sector (bedrijven met 10 of
meer werknemers) in Sneek geeft ongeveer het volgende beeld over de af
gelopen twintig jaar: 1949 1200 mannen en 140 vrouwen; 1959 1815
mannen en 295 vrouwen; 1968 2400 mannen en 400 vrouwen. In 1969 kon
nog eeen lichte groei worden geconstateerd. De oppervlakte der bebouwde
industrieterreinen steeg in de periode 1960-1969 van 19 ha tot 43 ha. In de
periode 1945-1960 was de toename slechts 7 ha. Conclusie: hoewel er voor en
na stagnatie optrad in de industriële ontwikkeling als gevolg van de econo
mische situatie, waardoor de industrievestiging beneden de verwachting
bleef, heeft de aanwijzing tot industriekern van Sneek zowel voor de be
staande als voor de nieuwe industrieën vruchten afgeworpen.
Dat in deze koude tijd van het
jaar vooral de buitenshuis levende
dieren het zwaar te verduren heb
ben, behoeft nauwelijks te worden
opgemerkt. Hier en daar ziet men
troepjes verkleumde eenden en
meeuwen bij elkaar zitten, zowel op
de wal als op het ijs. Op sommige
(maar eigenlijk veel te weinig)
plaatsen is in het ijs een wak ge
maakt, waar de eenden nog wat
aan hun trekken kunnen komen. Bij
de brug naar het z.g. Eiland zagen
we een eend gedeeltelijk boven en
in het ijs vast gevroren. Een ver
schrikkelijk gezicht, maar de harde
waarheid. Zo is nu eenmaal de na
tuur, zult u misschien zeggen. Ja
maar kunnen wij in deze tijd het
lot van deze dieren niet wat helpen
verzachten? Op de Prins Hendrik
kade en waarschijnlijk nog wel op
meer plaatsen in de stad zijn een-
nemende mate vat de mening post
en naar de mening van de burgemees
ter terecht dat de bouw van ver
zorgingstehuizen, waar de bejaarde
aan zijn natuurlijke woonomgeving
wordt onttrokken, moet worden afge-
geremd en dat de bouw van geriefe
lijke bejaardenwoningen en de stich
ting van dienstencentra daartegenover
moet worden bevorderd. Ook in deze
gemeente wordt door de daarbij be
trokken instellingen de stichting van
een dienstencentrum reeds geruime tijd
voorbereid.
Dit deelde burgemeester Rasterhoff
dinsdagavond mee in een tamelijk uit
voerige rede ter gelegenheid van de
eerste raadsvergadering in 1970. Hij
hield daarin een terugblik, niet alleen
op het afgelopen jaar, maar op de af
gelopen decennia, tot 1945.
Beschamend noemde de burgemees
ter het dat de Nederlandse overheids
instanties niet in staat geweest zijn de
woningnood in ons land op te heffen.
Temeer is dat het geval als wij be
denken waartoe in onze tijd het tech
nisch kunnen van de mensheid in staat
is. Moeten wij als wij de wereld met
al haar ellende, strijd en onrust be
schouwen, niet tot de conclusie komen
dat onze technische kennis ons de mo
gelijkheid schenkt om allerlei grote
problemen op te lossen, maar dat de
menselijke geest bij die ontwikkeling
achterblijft en niet in staat is een sa
menleving te organiseren, waarin vre
de, welvaart en gerechtigheid heersen?
WONINGSITUATIE
Uit enige vergelijkende cijfers blijkt
dat, vooral in de zestiger jaren, met
de bestrijding van de woningnood in
onze stad belangrijke vorderingen zijn
gemaakt. Vermeerderde de woning
voorraad sedert 1945 tot en met 1959
netto met 1130 woningen, in de zes
tiger jaren konden per saldo 2293 wo
ningen aan de voorraad worden toege
voegd. Van de 4498 woningen, die se
dert de tweede wereldoorlog werden
gebouwd, kwam ruim 65% in de afge
lopen tien jaren tot stand. Het inhalen
van de achterstand, die er in 1945 be
stond werd door verschillende facto
ren bemoeilijkt. Zo was er de stijging
van het aantal inwoners tot 1960 met
ongeveer 2000 zielen en in de zestiger
jaren met bijna 6000 zielen.
De druk, die daardoor op de woning
markt ontstond werd nog vergroot
door de vermindering van de gezins-
sterkte van 4,378 tot 3.818 in 1959 en
tot 3,391 in 1969. Hierbij moet dan nog,
om het beeld van de situatie op de
woningmarkt te voltooien, in aanmer
king worden genomen dat sedert 1945
door onbewoonbaarverklaring, afbraak
enz. 1103 woningen verloren gingen,
waarvan ongeveer 58% in de laatste
tien jaren. Op 1 januari van het nieu
we jaar waren iiï aanbauw 492 wo
ningen, d.i. ongeveer 100 meer dan bij
het begin van 1969.
De feesten zijn gepland van 30 april
t.m. 5 mei. Deze week is genomen om
dat dit jaar voor de vijf en twintigste
keer de bevrijding van ons land wordt
herdacht. Aan deze herdenking zal
extra aandacht worden besteed. Hoe,
dat wordt nog nader uitgewerkt. Ook
wordt in deze week weer het fierljip-
pen gehouden, althans als de betref
fende bond, die in maart vergadert,
het plan goedkeurt. Verder zal YVC
een volledige dag te harer beschikking
krijgen, dit in verband met het 45-ja-
rig bestaan van de club dit jaar. Waar,
schijnlijk zal dit zaterdag 2 mei wor
den. Ten slotte ligt het in de bedoeling
van de commissie om op 5 mei een
allegorische optocht te houden waar
aan de burgerij zeer zeker weer met
veel animo zal meewerken. Dit is een
eerste aankondiging, er zullen nog
meerdere volgen.
Het jaar 1969 gaf m.b.t. de beschik
baar gekomen kapitaalmarktmiddelen
geen opwekkend beeld. Het laat zich
aanzien dat in de eerstvolgende jaren
ook in deze gemeente de uitvoering
van verschillende plannen zal moeten
worden getemporiseerd (uitgesteld)
wegens het ontbreken van de nodige
financieringsmiddelen.
(Zie verder pagina 2)
De dagen lengen, het voorjaar komt
weer in zicht! Bezield met die gedach
te naar alle waarschijnlijkheid heeft
de commissie, die op zich genomen
heeft de haast al traditioneel gewor
den „feestweek in IJlst” te organise
ren, reeds vergaderd en in grote lijnen
uitgestippeld hoe het dan allemaal
moet en waar de burgerij dit jaar op
kan rekenen.
Het salarispeil van het gemeente-
personeel is de rangeninflatie bui
ten beschouwing latende vervier-
a vijfvoudigd. Het aantal personeels
leden nam toe met ±70%.
Het aantal personeelsleden van de
gemeentelijke sociale dienst is sedert
1965 verdubbeld en tot 16 gestegen.
De gemiddelde huur van de vóór
1945 gebouwde woningen verdubbelde
in de periode van 1945 tot 1959 en in
1969 was deze zelfs 3% maal zo hoog
als in 1945. De gemiddelde huur van de
na-oorlogse woningen nam sedert 1959
toe met 60%.
overweg ligt al geruime tijd stil.
De grond is door het aanhoudende
winterweer veel te hard om er
werkzaamheden te kunnen verich-
ten. Bovendien ligt er een dikke
laag ijs, die men eerst zou moeten
verwijderen. Al met al gaat het er
op deze manier naar uitzien, dat
de voltooiing van de tunnel de eers
te maanden nog wel geen feit zal
zijn. Zolang moeten voetgangers
zich behelpen met de luchtbrug.
Als men hier in deze tijd van het
jaar gebruik van maakt, is het net
of men over ijs van twee nachten
loopt, zo kraakt het. Dit komt, door
dat de planken door de vorst wat
vaster komen te zitten en bij aan
raking wat loslaten, vandaar. Qua
betrouwbaarheid laat de brug even
wel niets te wensen over. Alleen is
de afstand tussen de treden voor
kinderen en ouderen misschien wat
(te) groot. Maar ja, daar is het dan
j-i~_
Veel schaatsenthousiasten zullen
zich begin deze week wel hebben
Aansluitend op bovenstaande krab- afgevraagd, waarom de ijsbaan nog
dit: Vogels kunnen niet open was. „Waarom is Sneek
- - ook nu weer zo laat?” hoorden we
iemand mopperen. Wel, door het
wisselvallige weer van vorige week
was het ijs zo slecht geworden, dat
men besloot de baan opnieuw on
der te spuiten. Hiermee is maandag
begonnen. Men hoopte de baan
donderdag (vandaag) open te kun
nen stellen, hetgeen ook is gedaan.
De zestiger jaren zijn voor de ontwik
keling van de sportaccommodaties van
grote betekenis geweest. Het sportter
rein in de Noorderhoek en het Zuider-
sportpark kwamen tot stand. Het ver
beterde en uitgebreide zwembad werd
in gebruik genomen en het overdekte
instructiebad is in uitvoering. Tenslot
te kon de sporthal, na vele jaren van
voorbereiding, in deze periode feeste
lijk worden geopend en de nieuwe ijs
baan deze kwakkelwinter in gebruik
worden genomen.
Deze voor Sneek zo belangrijke aan
winsten stemmen tot vreugde. Zij be
tekenen voor het gemeentelijk budget
evenwel een zware last, die noodge
dwongen op andere gebieden tot enige
beperking van de uitgaven noopt. De
zichtbare en niet zichtbare lasten kun
nen op rond f395.000 worden becij
ferd, waartegenover staat dat nog geen
30% van deze lasten uit de opbrengst
van huren en vergoedingen van de
gebruikers wordt gedekt. Er is der
halve in sterke mate sprake van „ver
sluierde” subsidiëring van sportvereni
gingen. De verkapte subsidiëring, ver
scholen in de tarieven voor het ge
bruik van gewone gymnastieklokalen,
is in deze becijfering nog buiten be
schouwing gelaten.
In de eerstvolgende jaren zal nog
op een stijging van lasten moeten
worden gerekend. De accommodaties
van de sportterreinen voldoen nog niet
aan redelijke eisen die mogen worden
gesteld en het ligt dan ook in de be
doeling op korte termijn de gemeente
raad voor te stellen voor deze doelein
den gelden te voteren.
Ook de gemeentelijke uitgaven ten
behoeve van culturele voorzieningen
geven een beeld van de ontwikkeling
van de overheidstaak in de na-oorlogse
jaren. Werd in 1945 voor deze doel
einden nog geen f 5000 gevoteerd, in
1959 werd plm. f 35.000 uitgegeven,
terwijl de begroting voor 1969 ten
deert naar een uitgaaf van rond
f 230.000. Gelet op het streven naar
verbetering van de accommodatie voor
culturele manifestaties in onze stad,
is een belangrijk accres der uitgaven
op dit vlak te verwachten.
in Japan. Ze zullen er
aan meewerken, dat
van onze stad wordt
U/voerig ging de burgemeester in
op de vele sociale voorzieningen op
het‘gemeentelijk vlak. Enkele cijfers
geven een globaal beeld van de over
heidszorg op dit gebied. Was het aan
tal personen, dat regelmatig voor on
dersteuning of bijstand in aanmerking
kwam, in 1945: 152, in 1959 was dit
aantal 177 en in het afgelopen jaar
314. Met deze bijstand was gemoeid in
1945 f 116.000; in 1959: f 175.000
en in 1969: f 820.000. In dat laatste
jaar werd bovendien voor verzorging
in bejaardentehuizen enz. f480.000
uitgekeerd. Deze vergelijkingen heb
ben slechts relatieve waarde, daar be
dacht moet worden dat in de loop der
jaren nog een aantal andere sociale
wetten tot leniging van noden tot
stand kwam. (A.O.W, en A.W.W.) en
verschillende groepsregelingen! als die
voor zelfstandigen, minder validen,
oorlogsslachtoffers) aanspraken geven
f262.000 in 1969), en daarnaast
voor de sociale werkvoorziening be
langrijke uitgaven werden gedaan
f 900.000 in 1969).
BEJAARDENZORG
In de na-oorlogse jaren heeft de be
jaardenzorg in onze stad bijzondere
aandacht genoten. Naast de bestaande
werden nieuwe bejaardentehuizen op
gericht (Nij Nazareth, It Skülplak); ’t
Bonifaciushuis werd vervangen en de
bouw van twee nieuwe bejaardente
huizen is in voorbereiding. Er breken
op dit terrein van overheidszorg ech
ter nieuwe inzichten baan, die de
vraag doen rijzen of -thans geen andere
- weg moet worden ingeslagen. In toe-
Een fraai staaltje van dierenhulpverlening vernamen wij deze
week uit de mond van de 13-jarige Adrie Wierdsma, dochter van
de heer G. Wierdsma op het Grootzand. Zij „verpleegt” namelijk
met haar vader, moeder en zusjes al sinds 11 januari in de tuin
achter de winkel een zieke en gewonde zwaan. „De zwaan lag aan
de Franekerkade en toen we er voorbij reden maakten 4 jongens
ons hier op attent”, zegt Adrie. „Wij waren met de auto en heb-
?en van'enk^e^wotengen^ekrnnenj ben het dier toen maar mee naar huis genomen. Eerst zijn we
om daar voor wat voedsel aan te nog bij een boer in IJsbrechtum wat hooi wezen vraqen. We heb-
kloppen. Zelden zijn ze zo tam. Een
kind van de familie Sijbrandy, ben hem thuis een tijdje voor de kachel neergelegd. Hij is toen
woonachtig aan de Leeuwarderkade 7
heeft, zo dachten wij, al een stap in snet opgeknapt en vorige week liep hij al weer naar buiten en
vLgeeenewinhke?teSSn^ek werd^en ZOCht het Water °P het Grootzand al op. Wij hebben hem toen
soort advertentie geplaatst: „Als u met brood maar weer meegelokt. Hij blaast wel veel, maar is niet
een eendenkorf hebt die nog m
goede staat verkerend is, breng erg lastig. Alleen onze hond wordt van al dat gedoe wat jaloers.
hem dan bij ons. En hebt u nog oud j i i
brood breng het dan ook bij ons. k)e meeste aandacht vraagt nu de zwaan l^Iaar dat zal voel niet
XpnpXn°r 20 meer duren. Volgende week gaat hij of zij weer naar de
ziet men roepen: „Geeft u mij alstu- eigenaar, de heer Fokkema in Mantqum, teruq. Deze heeft daar
non n+iilzir, Tav r7n1 «nn c j
De burgemeester hield dinsdag
- - een rede met een heleboel cijfers
s elftal zo leden een leeftijdsgrens van 65 of over de afgelopen 25 jaar. Behalve
niet geheel, dan toch wel groten- 70 jaar is vastgelegd. Dat is dan een belangrijke toename van het
deels zou kunnen bestaan uit re- gedaan om „vergrijzing” tegen te industrieterrein, werd het aantal
unisten. Voor ieder, zo vervolgt het gaan. De jeugd heeft immers de hektares plantsoenen, sportterrei-
blad, die nog eens de blauwwitte toekomst. Men vergeet dat men van nen eveneens behoorlijk groter. En
kleuren zou willen verdedigen, is de rijke ervaring, een meer bezon- de cijfers m.b.t. de winkelstand la-
dit een unieke gelegenheid. Zorg ken oordeel en een zee van vrije ten zien dat de totale bedrijfsop-
dat je er bij komt. Zij kunnen zich tijd, waarover de bejaarde be- pervlakte van 1945 tot 1970 toen am
opgeven bij J. Olij, lunchroom „Het schikt, zou kunnen profiteren. Na- van plm. 20.000 m2 tot plm. 51.000
Crcctezr.d”. tuurlijk heeft deze medaille een m2. Een toename van 155%.
Ook in ons vrije land wordt op
grote schaal gediscrimineerd. Be-
rminderheids-
832211,"t.n.v. notaris A. Jaarsma groepen in onze bevolking het dik-
tingen over dit fonds worden u ver- bier vooral op de discriminatie
genoeg gewerkt en mag aan
van. die leeftijd zijn dan nog ingescheept
xri+nnl -
In, het januari-nummer, van de en willen graag wat doen, niet al- het aanzien
verfraaid.
bel nog even
niet altijd alleen maar brood heb
ben en zelfs lang niet alle vogels
mogen brood hebben. Een meerkoet
bij voorbeeld, die men zeker geen
brood moet geven, maar fijngesne
den schijfjes rauwe aardappel. Men
doet er daarom ook beter aan in
deze tijd bij het zien van een groep
je hongerige vogels kontakt op te
nemen met de rijkspolitie of de
plaatselijke vogelwacht. Daar zal
men u dan van advies dienen of
zelf voor voer zorgen, als dit in
voorraad is. Daarom nog even het
gironummer van de Stichting Vo-
gelverzorgingsfonds Friesland. Dit halve dat bepaalde
is 822211, t.“.v.
te Bolsward. Alle mogelijke inlich- wijls moeten ontgelden, doelen wij
strekt door de heer H. Gaarman te bejaarden. Wie 65 jaar wordt heeft gebaar van „YKK Zipper”. Het ge-
Bolsward, tel. 2960. genoeg gewerkt en mag aan een i 2. 21
welverdiende rustige levensavond rectie van Yoshida (Nederland) NV
beginnen. Dat is allemaal prachtig het verheugende bericht van deze
geregeld. Maar een heleboel men- schenking. De kersebomen zijn al
sen van die leeftijd zijn dan nog ingescheept
zeer vitaal. Ze bruisen van energie ongetwijfeld
LSC’er lazen we iets over de voor 7 leen uit liefhebberij maar ook om-
maart geplande voetbalwedstrijd dat ze hart hebben voor de ge-
tussen de veteranen van LSC en meenschap (geëngageerd zijn noemt
ONS. De bedoeling is, zo schrijft het men dat tegenwoordig). Dat wordt
blad, alleen rasechte, 18-karaats hun evenwel ten dele onmogelijk
veteranen op te stellen (geen imi- gemaakt door bepalingen in som-
tatie-antiek!) en wij zouden het mige sta juten, waar voor bestuurs-
prachtig vinden als ons
(Foto Julius van Dijk)