Prins Claus werd ingelicht over
problematiek van Zuidwesthoek
INTERNAAT „HET ZWALUWNEST”
IN NIEUW GEBOUW
1
de snekerWkoerier
Oud-bestuurslid H. Wind
verrichtte officiële opening
Eerste gedachtenwisseling vond
plaats in Sneker stadhuis
de gemeenten SNEEK, WYMBRITSERADEEL
IJLST
en
er
Officieel Orgaan van
Prins Claus kreeg
veel informatie
over Eilandenplannen
Kollekte
Dirigent „Morgenrood"
W SNEEKER NIEUWSBLAD
Dodenherdenking
in Oudega (W.)
Het Sneeker Nieuwsblad is een gecombineerde uitgave van NIEUWE SNEEKER COURANT, SNEEKER COURANT, DRIJFHOUTS NIEUWSBLAD en
SNEEKER NIEUWSBLAD
met
NIKUWB-EN ADVXBTXNTIKErLAD^
(foto Studio Ger Dijs)
«SB OHkU.1 Or,... J. $M«. WTMMlinUMtl OUT
tl -
Hier verlaat de koninklijke gast het
Verschijnt:
UITGEVERS:
Drukkerij H. Doevendans n.v.
Astronaut Walter Schirra, in Winchester Virgina aanwezig op het „Apple Blos-
sum Festival” feliciteert de heer D. van der Werf leider van „Advendo”, met
het behaalde succes, een eerste prijs.
gen
ran
puilt uit van overbevolking, zo
gemeester Oosterhoff.
aan
vervoerd.
VRIJDAG 8 MEI 1970
125e JAARGANG No. 35
ult-
gde
Dit blad verschijnt bovendien
donderdags huis-aan-huis in
GAASTERLAND, SLOTEN e.o
JW-
ga-
Sinds woensdag heeft het nijvere bestuur van de Vereniging voor Christelijk
Buitengewoon Onderwijs te Sneek de kroon op zijn werk kunnen zetten. Aan
het Plevierenpad (Henidijk) werd namelijk het nieuwe, hypermoderne inter
naat voor imbeciele kinderen geopend. Evenals het oude internaat, aan de
Singel, kreeg dit de naam „Het Zwaluwnest”, geïnspireerd door het geschre
vene in Psalm 84. De officiële opening werd verricht door het oud-bestuurslid
en mede-oprichter van de vereniging, de heer H. Wind. Na vertoning van een
diaserie over het exterieur van het internaat liet hij het diascherm aan de
wand zakken, waarna er een grote foto van het nieuwe gebouw te voorschijn
kwam.
De kollekte foar it Ned. Astmafonds
hat yn Toppenhuzen-Twellegea op-
brocht 166,60.
PARTICULIER INITIATIEF
Over deze laatste opmerking zei de
heer L. Rasterhoff, burgemeester van
Sneek (officieel waarnemend burge
meester), dat Sneek graag een dag
verblijf wil‘hebben, maar dat het ge
meentebestuur in de planning hiervoor
buitenspel is gezet. De rijksoverheid
niet gebroken. Zijn inkomen mag dan
bescheiden zijn, toch is de Zuidwest-
hoekster gul. In 1950 bedroeg het ge-
riïiddeld inkomen per hoofd in de Zuid
westhoek nog 87% van dat in Neder
land. In 1963 was het gedaald tot 77%
van het Nederlands gemiddelde.
En toch: als nationale of internationale
noden aan de deur kloppen om hulp,
staat nog steeds de gemiddelde op
brengst in deze landstreek aan de top.
Evenals bij de totale inzet tijdens de
verzetsstrijd in 1940-1945 spreekt hier
het hart in medeleven met de naaste
en openbaart' zich een sterk rechtsge
voel.
Als er gevochten moet worden voor het
behoud van hetgeen eenmaal werd ver-
In het verslag van de 1 mei bijeen
komst van de Partij van de Arbeid
heeft onze verslaggever een foutieve
vermelding gedaan van de naam van
de dirigent van de arbeiderszangveren.
’’Morgenrood”. Vermeld werd Wybren
Valkema, maar de leider van dit gro
te koor, is de heer G. Abma.
Ter ere van het bezoek van de prins
aan Sneek waaide van de toren van
de Martinikerk de nationale driekleur,
aan het stadhuis wapperden de Friese-
en Sneker vlag, terwijl de gemeente-
vlag van Wymbritseradeel op Wymbrit-
seradeels gemeentehuis was uitgestoken.
Toen de prins arriveerde stonden de
Commissaris der Koningin mr. H. P.
Linthorst Homan en burgemeester L.
Rasterhoff beneden aan de trap van het
bordes om de prins te begroeten. In de
hal werd de prins voorgesteld aan mr.
R. O. de Clerq, kabinetsmedewerker
van de CdK, de wethouders M. Baaij-
ens, W.G. Baarda en I. Bergsr se
cretaris K. Koster en de oudste gede
puteerde de heer H .M. Gerbrandij. In
de raadszaal was het bestuur van de
gemeenschappelijke regeling ’’Zuidwest
Friesland”, in totaal 24 man, aanwezig.
Zij werden allemaal voorgesteld aan de
prins die, voor hij de voorzitterszetel
kon innemen, heel wat handen had
moeten drukken. Een kort welkomst
woord werd gesproken door de Com
missaris der Koningin, waarna burge
meester A. Oosterhoff van Wonseradeel
een -algemene karakteristiek van de
Zuidwesthoek en zijn bevolking gaf. De
prins luisterde aandachtig.
Door dit geleidelijke, doch opgeteld als
massaal te onderkennen vertrek, we
den ook anderen, middenstanders bijv.,
genoodzaakt weg te trekken. Combina
tie van voorzieningen voor méér dan
één dorp diende gezocht te worden om
samen leefbaar te blijven. De gemeen
ten kregen voor zoveel mensen minder,
idem zoveel rijksuitkering minder en
moesten toch gelijk gebleven taken
trachten in stand te houden.
Nochtans werd het moreel van dit volk
FANTASTISCH
Nadat de heer Wind het gebouw had
geopend, daarbij de wens uitsprekend,
dat het onder Gods zegen een mense
lijk internaat mag zijn en dat de pu
pillen hier veiligheid, geborgenheid en
levensvreugde mogen vinden, sprak de
heer H. de Wilde, lid van het college
van Gedeputeerde Staten in Friesland.
„Het is fantastisch, wat hier tot
stand is gebracht”, zei de heer De
Wilde, die erg blij met dit nieuwe
internaat was. Volgens hem loopt
Friesland op het terrein van de in
ternaten beslist niet achter. Wat de
gezinsvervangende tehuizen en dagver
blijven betreft, was de gedeputeerde
van mening, dat Sneek nog een zwak
ke schakel is.
gen varen, over telkens andere meren
en door kilometers kanalen 15% van
de totale oppervlakte is water).
Eigenlijk zou men de fiets mo'ten ne-
emen en de 1000 km kronkelende (maar
lieflijke) wegen van dorp tot dorp en
van hoeve tot hoeve moeten afpedde
len, om telkens te pauzeren, wanneer
de lust daartoe boven komt.
En dat zou vaak zijn.
Elk van de meer dan 100 dorpen en
dorpjes heeft zoveel boeiends in zich,
dat het geen wonder is, als de gedach
te post vat om voor dit alles een be
schermd landschapsplan te creëren, om
vast te houden, wat natuur en historie
hier schiepen aan waarden
De Zuidwesthoek is „agrarisch”. Trekt
men van de 72.000 ha oppervlakte de
11.000 ha water af, dan blijft er 61.000
ha over en daarvan is 40.000 ha. of on
geveer 2/3 deel agrarische cultuur
grond; weiland.
Al is de bevolkingsdichtheid hier gering
slechts 1/3 deel van die in heel Neder
land (133 inw. per km2 tegen 379 als
landelijk gemiddelde), de veestapel
niiilt. uit van overbevolking, zo zei bur-
SCHOMMEL
Namens bouwbedrijf Jorritsma sprak
de directeur, de heer J. Jorritsma.
Naast gelukwensen bood hij voorzitter
L. S. Pasma een mini-schommel aan,
maar zegde daarbij wel toe, dat te
zijner tijd een schommel op waar for
maat in de tuin door het bedrijf zal
worden aangelegd.
Namens het architectenbureau sprak
de heer J. Grunstra, die het bestuur
een vlag met oranje wimpel aanbood.
Een werkelijk schitterend cadeau kreeg
het internaat van de oudervereniging
Filadelfia. In de vier wooneenheden
van het gebouw heeft deze vereniging
in elke zaal een tevee-toestel geplaatst.
Niettegenstaande de grote vooruitgang
met dit nieuwe gebouw - voorzitter
Pasma noemde het „fan de flier op
de souder stappe” - heeft het bestuur
nog enkele dringende wensen. Grootste
is wel de bouw van de nieuwe school
bij het internaat. Thans moeten de kin
deren per busjes van „Het Zwaluw
nest” naar de P. Bakkerschool
de Harinxmakade worden
Ook nu vormen de financiën het gro
te struikelblok tot een spoedige reali
sering.
Aan de totstandkoming van dit inter
naat werkten onder meer de volgende
bedrijven mee'; bouwbedrijf Jorritsma
te Bolsward; fa. G. Sikma en Zonen
te Sneek sanitair; Fa. U. Jager te
Lemmer, eleotrische installatie fa. Jan
de Jong, Leeuwarden, vloerbedekking
fa. Aukema Sneek, stoffering; fa. H.
Donker Sneek, tuinaanleg.
Z.K.H. Prins Claus heeft woensdag een werkbezoek gebracht aan de Zuidwest
hoek van Friesland. De belangstelling die de prins onderweg ondervond was
groot. Zo ook op de Marktstraat in Sneek waar de prins, die vergezeld was
van zijn particulier secretaris H. J. baron van Asbeck, om tien uur arriveerde.
Een juichende menigte verwelkomde de prins op uitbundige wijze en toen de
prins om kwart voor elf het stadhuis van Sneek weer verliet, was de belang
stelling op de Marktstraat nog groter. In de drie kwartier durende bespre
king in de grote raadzaal werden over de problemen in en van de Zuidwest
hoek van gedachten gewisseld, waarbij bleek dat prins Claus zich vooraf in
deze problemen had ingewerkt.
Na 25 jaar bevrijding werden maandag
avond weer de doden in Oudega her
dacht.
Om kwart voor acht ’s avonds verza
melde zich een groep mensen, en ach
ter de plaatselijke muziekvereniging
„E.M.M.” vertrok de stoet naar het
kerkhof.
Onder klokgelui werd een gang om het
kerhof gemaakt, en na een korte stilte
werden bloemen gelegd bij de graven
van hen die in de oorlog vielen.
Het muziekkorps speelde het Wilhelmus
Vervolgens werd een kerkdienst in de
Ned. Herv. kerk gehouden waar o.a.
gedichten werden voorgelezen en een
toespraak gehouden door de plaatselij
ke herv. en geref. predikanten.
Het muziekkorps o.l.v. dhr. W. Valke
ma, zorgde tijdens het zingen voor de
begeleiding.
De organisatie berustte in handen van
de plaatselijke oranjevereniging.
IN SNEEK BEGINNEN
”Wie wil doordringen in het wezen van
dit stuk Friesland en de mens wil le
ren kennen, die er woont van de Mak-
kumerwaard tot de Lemsterhaven, doet
er goed aan, in Sneek te beginnen.
Da woont nu reeds ruim het vierde
deel en mettertijd allicht een derde deel
van de ruim negentigduizend Zuidwest-
hoekers. Maar wie die mens wil leren
verstaan in zijn oorspronkelijk milieu,
moet hem opzoeken in de ruimte van
de meer dan 72.000 h.a. die dit gebied
meet”, aldus de heer Oosterhoff, die
voorts zei dat men daartoe de trein
kan nemen; de betwiste, doch enige
spoorlijn, Sneek-Staveren, in dit gebied.
ABONNEMENTEN:
Abonnementsgeld f 4,per
halj jaar lbij vooruitbetaling}.
Postabonnementen 6,— per
half jaar (bij vooruitbetaling
ADV ERTENTIETA KIEV EN
16 cent per mm; ingezonden
mededelingen dubbel tarief.
Bij kontrakt lagere mm-prijs
WAAR BLIJFT DE OVER
BODIG GEWORDEN MAN
KRACHT?
Die is in deze landstreek niet gewend
aan werkloos wachten op komende
kansen. Zijn mentaliteit brengt mee, dat
hij tijdig, als de dreiging van vermin
dering van werkgelegenheid pas van
verre opdoemt, omziet naar iets anders.
In 1947 waren nog 9200 mannen, d.i.
38% van de totale mannelijke beroeps
bevolking, in de landbouw werkzaam.
In 1968 was dit gedaald tot 5600 man
nen, of 22%. Die overcompleet gewor
den 9200 - 5600 is 3600 mannen, met
hun gezinnen, zijn er weer in ge
slaagd een werkkring te vinden. Maar
niet in eigen dorp.
Voor een deel in de stad Sneek, of ver
stelt, dat het initiatief van particulie
re zijde moet komen. „En in dit ge
val werkt dat particulier initiatief wat
te traag”, aldus de heer Rasterhoff,
die overigens zeer onder de indruk was
van het nieuwe „Het Zwaluwnest”.
Hij sprak de wens uit, dat de sfeer
in het internaat niet zal worden be
paald door het fraaie uiterlijk, maar
door de liefde en toewijding, die de
kinderen in „Het Zwaluwnest” moeten
ontvangen.
Namens de Centrale Bond voor inwen
dige Zending en Christelijk Maatschap
pelijk werk sprak de heer A. Otter uit
Amsterdam. „De helft was ons niet
aangezegd”, zo sprak deze, het ge
bouw vergelijkend met die in andere
landen. Hij kwam tot de conclusie, dat
Sneek, wat „Het Zwaluwnest” betreft
ongeveer het maximum heeft bereikt.
Wel stelde hij, dat t.a.v. de pedago
gische en psychologische begeleiding
van de kinderen, hoge eisen worden
gesteld aan de verzorgsters van de
kinderen.
worven, treedt men aan, desnoods door
illegaal aan de noodrem te trekken;
desnoods met de symboliek van z’n
veestapel tot op het Haagse Binnenhof,
zo besloot de heer Oosterhoff zijn in
leiding.
Burgemeester L. Rasterhoff, die na
de C. d. K. de prins hartelijk welkom
had geheten, daarbij opmerkende dat
Oranje en Sneek nauw aan elkaar ver
bonden zijn, omdat reeds in 1696 een
prinses van Oranje ere-burgeres van
Sneek is geworden, vertelde na de in
leiding van burgemeester Oosterhoff,
iets over de totstandkoming van Su-
dergoa. Hij deed dit vrij uitvoerig,
waarna hij vervolgens een uiteenzet
ting gaf van het rechtspersoonlijkheid
bezittend lichaam Zuidwest Friesland.
De samenwerking van gemeenten, door
dit lichaam beoogd, draagt echter geen
sterk karakter. Haar taak is omschre
ven met algemene termen als stimule
ren, coördineren .bevorderen enz.
(vervolg op pagina 9)
ADMINISTRATIE:
Singel 17 Sneek. Postbus 11.
Telefoon 05150-4233, 5169.
Kantooruren: maandag t.e.m.
vrijdag 8-12 en 13.30-17.30 uur
Na kantooruren telefoon 4234,
4235, 2247 Gironummer 932730
REDAKTIE:
Singel 17, Postbus 11.
Telefoon 05150-4233 b.g.g.
3779 L. Jellema, redakteur.
FOTOREDAKTIE
Studio Ger Dijs1, Schoolstr. 19
Telefoon 05150-3596.
Wil Steunebrink
Telefoon 05150-5323
Het internaat, dat al enkele weken in
gebruik is, biedt plaats aan circa veer
tig kinderen, variërend in de leeftijd
van 6-20 jaar. Het zijn allen leerlin
gen van de P. Bakkerschool aan de
Harinxmakade, die door reis- of mi-
lieumoeilijkheden niet thuis kunnen
zijn. Ofschoon de signatuur van de in
stelling protestants christelijk is, wor
den kinderen van alle gezindten toege
laten, rits zij voldoen aan de eisen
voor toelating tot de P. Bakkerschool.
De kosten van het nieuwe gebouw, dat
werd ontworpen door architectenbu
reau J. Grunstra B.N.A. te Bolsward
en gebouwd door bouwbedrijf Jorrit
sma te Bolsward, bedragen ongeveer
twee miljoen gulden, inclusief inrich
ting. Dit bedrag werd door voor-
noemd bestuur geleend met garantie
verlening voor rente en aflossing door
het provinciaal en het gemeente be
stuur.
De indeling van de begane grond is
vier wooneenheden voor maximaal tien
kinderen, met elk een keukentje, een
grote hal voor gemeenschappelijke ak-
tiviteiiten, een dokterskamer, inclusief
werkkamer voor heilgymnastiek, een
personeelskamer, een bestuurskamer,
een centrale keuken en woongelegen
heid voor de directrice, mej. G. de
Haan en de adjunct-direotrice, mej.
D. de Vries.
Op de verdieping bevinden zich de zit-
slaapkamers voor het personeel met
een centraal keukentje. Momenteel wer
ken er 8 kinderverzorgsters in „Het
Zwaluwnest”. Ook zijn hier de slaap
kamers voor de kinderen in het inter
naat, alsmede de bad- en doucheka
mers.
Bij zjjn werkbezoek aan de Zuidwest
hoek heeft prins Claus woensdag in
Heeg heel wat spandoeken gezien met
leuzen, die duidelijk te kennen gaven
dat veel natuurliefhebbers en water
sporters het lang niet eens zijn met de
eilandenplannen in het Heegermeer en
de Fluessen.
Terwijl de Prins aan boord van een
motorboot van de provinciale water
staat was, waarop zich ook ir. K. Ehr
hardt van de Provinciale Waterstaat en
ir. D Tuinstra van de Planologische
Dienst bevonden, zeilden twee boten
rond da motorboot met spandoeken
’’Provinciale Waterstaat in het kwade
paraat”, en ’’Provinciale Waterstaat
fout in het kwadraat”. Op de wal
was een spandoek bevestigd met het
opschrift ’’Hier wordt één van Fries
land’s mooiste meren verknoeid” en
voorts een bord met ”Van Krevelen
snel op Loosdrecht overhevelen”. Op
het opgespoten eiland, waarvan al een
deel boven water uitsteekt, hing de
Friese vlag halfstok en stond een bord
met 't opschrift ”Hjir stekt it kapitael
de kop boppe wetter”. Op de bagger-
schuiten stond gekalkt: „Meear eilan-
nen? Dan daliks! Der binne nou noch
marren”. En op een pijpleiding, ’’Hier
bouwt Provinciale Waterstaat de groot
ste blunder dezer eeuw”. Dit gebeur
de allemaal uit protesttegen het be
leid van Provinciale Staten wat de
Friese meren betreft. Prins Claus die
dit allemaal wel zag vroeg ’’Heit” Pier-
sma, wat die wel van de plannen dacht.
De heer Piersma, een fel tegenstander
van de eilandenplannen, heeft de prins
toen duidelijk gemaakt, waarom hij
tegen deze plannen is. Maar daarnaast
gaf hij ook de alternatieve plannen
aan.
Prins Claus vroeg daarna of dat eiland
(de Rakkenpolle) wel zo dicht bij het
dorp moest komen. Maar dat eiland is
er binnen enige tijd.
naar industrie of dienstensector. Voor
een groot deel als geëmigreerden naar
Canada en andere landen, waar in het
beroep, dat hen lief was, mg perspec
tief te vinden was.
burgemeester L. Rasterhoff en achter
hem de commissaris der koningin in
Friesland, mr. H. P. Linthorst Homan
(foto Studio Ger Dys).
en donderdags
Of de bus pikken, die langs de Rijks-
wegen een route van 65 km van een
sneldienst voorziet, of met een heel net
van andere buslijnen ook nog 40 km
langs secundaire weger en 75 km langs
tertiaire wegen koersen. Men kan da-
