I
4
Bij deze Courant wordt een bijvoegsel
uitgegeven.
1809
ACHTSTE .JAARKAAG.
No. 41.
BOLSW ABDSCHE COURANT
drie
14 October.
Donderdag'
Buitenlandsch Overzigt.
De Abonnements-prijs is 0,80 per
maandenfranco per post f 0,95.
Dc prijs der Advertentien is van 17
regels 50 Cts; elke regel meer kost 10 Cts.
Grootc letters worden naar plaatsruimte
berekend.
De Uitgave dezer Cour int, die eiken Don
derdag het licht zietgeschiedt door
B CUPERÜSAz. te Bolswardwien men
alles dit Blad betreffendeuiterlijk tot IFoens-
dag-morgen 12 ure, franco gelieve toe te zen
den. Alle briefporten komen op rekening der
inzenders.
liet politieke leven ontwaakt weder. De vacantie der
volksvertegenwoordigingen is ten einde, behalve in Frank
rijk waar de leden der wetgevende vergadering volstrekt
niet pleizierig gestemd zijn dat hun vacantie zoo gerekt
wordt. In Spanje hebben de heeren gestemd over een ko
ning. liet tweetaldat vooral in aanmerking kwam be
stond uit den hertog van Montpensieren prins Thomas
hertog van Genua. De minister, die deze kandidaten voor
stelde”, zei vooraf, dat de hertog van Montpensier wel de
geschiktste was, maar door de volksvertegenwoordiging
niet begeerd werd. Er zou dus alleen gestemd worden
over den hertog van Genuamaar die is nog niet
meerderjarig en Spanje zou wanneer hij gekozen werd
nog een paar jaar met de voorioopige regering moeten
voortsukkelen. Het einde van alles is geworden dat de
ministers ook de kandidatuur van den italiaanschen prins
hebben opgegeven. De Tijd zegtdat die prins de zuster
is van Margaretha kroonprinses van Italië. Als dat zoo
is, hebben de Spanjaarden wel gelijk, dat ze niet iemand
kiezen tot koning, die als zuster van een prinses toch wel
niet anders zal kunnen zijn dan koningin en de schrik
voor een koningin zal den Spanjaarden nog wel in de le
den zitten.
De republikeinen willen ook wat mee te zeggen hebben.
Omtrent den persoon dien men koning maken wilbe
kreunen zij zich natuurlijk nietmaar zij hebben boven
dien grieven tegen de ministers. Zij zullen een protest
tegen het ministerie indienen bij de cortes, en daarin
ze«gen dat indien hunne aanklagt wordt afgewezen in
dien de cortes berust in de schending der individuele reg-
ten en der constitutie en in het smoren der vrijheiddan
zal de republikeinsche minderheid de vergadering verlaten,
hare medewerking aan het bestuur der openbare aangele
genheden onttrekken en met die onthoudingals achter
eene verschansing hare waardigheid in veiligheid stellen.
Dan begint voor de nieuwe regering de tijd, dat zij ron
dom zich eene ledige en ijle ruimte heeft en bij gebrek
aan lucht bezwijken moet, en zoo zal zij voor de vierschaar
der revolutie de verdiende straf ontvangen.
Bij de opening der cortes zei de voorzitter, dat het gou
vernement die aanklagte gerust afwachten dat het in-
tusschen de natie opmerkzaam moest maken op de hande
lingen der republikeinsche partij, die zelfs onder de leiding
van cortes-leden de openbare orde verstoort.
Uit alle deelen van Spanje komen dan ook berigten van
bewegingen der republikeinen. Uit de omstreken van Sa
ragossa wordt gemeld dat bij Borja Predrola en Luna
benden insurgenten waren verschenen, die een hevigen strijd
met de troepen hadden gevoerdzij moeten 80 dooden
300 gewonden en velen als krijgsgevangenen verloren heb
ben. In alle rigtingen is de telegraaf verwoest en zijn de
spoorwegen opgebroken. Kleine benden die zich tegen de
troepen niet konden staande houden hebben zich gewro
ken door het verwoesten van rijks-eigendommen. Overal
heerscht spanningzoo geen oproerde overheden worden
vermoord de ambtenaren vlugten.
Murcia is in handen der republikeinen.
In Frankrijk is de wetgevende vergadering eerst tegen
20 November zamengeroepen. De keizer heeft dien dag
bepaaldin strijd met eene bepaling in de grondwet
volgens welke de zaraenkomst niet later dan op 26 Octo
ber mag gesteld worden. De heer Raspail zegt in een
brief, door hem aan het ministerie gerigt«Waarom heeft
de bijeenroeping niet plaats tegen 26 Octoberdie als de
grens voor de' verdaging is aangewezen in de grondwet
welke is goedgekeurd door het gezag en waarvan gij de
verantwoordelijke dienaren zijt geworden? Zou het de
gril zijn van een slecht humeur en van eene ziekelijke
natuurom nog de schaduw te bewaren van het persoon
lijk gezagdat van nu af niet meer bestaat
«Toen wij gehoorzaamheid aan de grondwet zwoeren
hadden wij haar op de hoogte gebragt van den last ons
door het volk gegevengij leert ons die wet als eene
doode letter te beschouwen, omdat gij haar het eerst schondt.
Zoodra de Kamer zal zijn zamengesteld, hebt gij eene inter
pellatie over dit onderwerp te wachten en als gij dan geene
redenen opgeeftzal door de meerderheid het verzoek wor
den gedaan om u in staat van beschuldiging te stellen we
gens schending der grondwetalthanswanneer de meer
derheid toontdat zij hare regten waard is.”
Dat laatste zal er nog op aan komen. Raspail zal in
de geschiedenis zijner natie kunnen lezen, dat reeds meer
malen groote woorden werden gebruikt die later bleken en
kel klanken te zijn geweest. Het moet nog blijken hoe
de meerderheid, waarvan Raspail spreekt, is zamengesteld;
het is reeds gebleken dat een glimp van keizerlijke gena
de hare zelfstandigheid aan ’t wankelen kon brengen.
In Rijn-Pruissen werd in den nacht van 2 op 3 dezer
een aardbeving gevoeld. De grenspunten waar de schok
in geringe mate werd waargenomenwaren Boppard en
Keulen. Tusschen Bonn en Coblentz was de schok het he
vigst. Aan de muren hangende of losse voorwerpen wer
den van hunne plaats geruktslapenden werden wakker
gemaaktzij die nog niet sliepen meenden dat men hun
bed opligtteanderen die zich nog niet ter rust hadden
begeven, werden, evenals de meubelenheen en weder ge
slingerd. Velen sprongen uit hun bed en ijlden naar bui
ten. De aardbeving ging vergezeld van een dof onderaardsch
gerommel en onophoudelijk doorkliefden in het Noorden
bliksemstralen de lucht, ofschoon deze weinig bewolkt was.
De trilling had plaats in de rigting N. N. 0. naar Z. Z. W.
Op sommige plaatsen duurde zij slechts 2 op andere 6 a
7 seconden.
Het geluid maakte op vele personen den indruk, alsof een
aantal menschen op kousen snel de trap af liep.
Te Niederspal zijn een paar schokken gevoelddie de
klokken deden luiden, terwijl te Montabaux een vreeselijke
ontsteltenis zich van de bevolking had meester gemaakt
daar in het Noord-Oosten de lucht zoo hoogrood gekleurd
was, dat men niet anders dacht, of de in de nabijheid lig
gende dorpen stonden in brand.
Het verbranden van Dresdens schouwburg heeft er de men
schen in verlegenheid gebragt. Er dient een nieuwe gebouwd
te wordenmaar op de lastige vraagwie zal dat betalen?
heeft men nog geen antwoord. Het gebouw was niet ver
zekerd en de Maagdenburger kasdie de losse goederen
had geassureerdweigert zooals we reeds gezegd hebben,
betaling. Nu zegt het volk in Dresden »’t was een hof-
schouwburg, het eigendom van ’t koninklijk huis, en dus
