No. 20.
Achttiende Jaargang.
1879.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
BOLSWARD WONTSER ADEEL
BSOHBMAKIW.
VOOR
DONDERDAG 15 MEI.
BUITENLANDSCH OVERZIGT.
üe aanslaande verkiezingen.
rende
)RN.
;e-
geen
ige mc
.dering
I
S.
kt de
r van
erk
voor
ADVERTENTIEPRIJS: 50Cts. van 17 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
tot
rme-
tiaar
?an-
laand
item-
n en
onbe-
V. del
;eker,
'dijk1
Ie Pz. I
- W.
jceu-
i, S.
Boer,
neek,
P.
Win-
1. S.
aange-
o. a. van
„dat hij
tosa,
chten
nog
uldig
Ie er
Is in
n au-
sseau
hem
daar-
irres-
men
;atste
gtte;
ver-
aan;
nijne
iden-
n gi
nthe-
i ge-
melk
heeft
Istel-
t die
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
INSCHRIJVING voor de SCHUTTERIJ.
Burgemeester en Wethouders van Won-
seradeel, maken bekend dat van af 15 Mei
tot 1 Junij e. k. de inschrijving voor de
s^diutterij moet plaats hebben van alle man
nelijke ingezetenendie op den 1 Januari]
1879 hun vijfentwintigste jaar ingétreden
alzoo in het jaar 1854 geboren zijn, alsme
de van de zoodanigen welke sedert l Junij
1878 uit.de militaire dienst gepasporteerd
zijn of zich van elders in de gemeente ge
vestigd hebben en nog niet den vollen ouder
dom van 34 jaren bereikt hebbendedat
voor die inschrijving op iederen werkdag in
gemeld tijdvak van ’s v.m. 9 tot ’s n.m. 1 uur
ter gemeentesecret. gelegenheid zal bestaan.
De belanghebbenden worden voorts verwe
zen naar de uitgebreide bekendmakingen
die op de daarvoor bestemde plaatsen zijn
aangeplakt. J
Bolsward, 1 Mei 1879.
De Burgemeester
L. BRITZ EL.
De Secretaris
E. JANSEN.
zoeking een gendarme doodschoot. Hij kon
niet best gekheid verdragen en was altijd
wat driftig geweest. Zelfs toen de presi
dent der regtbank hem het doodvonnis had
voorgelezen, sprong hij over de borstwering,
die hem van zijne regters scheiddegreep
de processtukken, verscheurde die en sloeg
de regters met die stukken om de ooren.
Slechts met moeite kon men den woeden
den man meester worden. Overigens spreekt
men nog veel van eerstdaags te voltrekken
doodvonnissen. Nu eens is het Mirsky, die
den aanslag op generaal Drentelen pleegde,
dan weder de moordenaar van Mezenzoff of
die van Krapotkindie gehangen zal wor-’
den. Veel moet men echter van die praat
jes niet geloovenwant ’t is bij de Russen
een vaste wetdat iemand eerst gevangen
moet zijn, vóór hij gehangen wordt.
DUITSCHLAND.
De Duitsche Rijksdag heeft het wetsont
werp betreffende het vervoeren, verkoopen
enz. van voedingsmiddelen en andere voor
werpen van verbruik aangenomen. Onder
de vastgestelde bepalingen treffen wij aan
de volgende: Met gevangenisstraf van hoog
stens een half jaar en boete tot een maxi
mum van 1500 mark wordt gestraft ieder,
die dergelijke voorwerpen vervalscht of be-
driegelijk namaakt en die met voorbedach
ten rade zulke bedorvennagemaakte of
vervalschte waren onder verzwijgen van
die omstandigheden, verkoopt of onder be-
driegehjke benaming te koop stelt.
Met gevangenisstraf en eventueel met ver
lies van burgerregten wordt gestraft ieder
die opzettelijk dergelijke waren zoo toebe
reidt,' dat het gebruik er van op de gezond
heid nadeelig werkt, of wel zoodanige wa
ren verkooptte koop stelt of in omloop
brengt; alsmede allen die opzettelijk kleede-
ren, speelgoed, tapijten, eet-, drink- of kook-
gereedschap in zoodanigen staat brengt, dat
het gebruik er van de gezondheid moet be-
nadeelen, of ze willens en wetens verkoopt.
Ook de poging is strafbaar en in geval
zware beleediging des ligchaams of de dood
door het misdrijf veroorzaakt wordt, volgt
veroordeeling tot gevangenisstraf, wier duur
vijf jaren kan zijn.
Het is hoogst wenschelijk; dat eene der
gelijke wet spoedig ook in ons land worde
in ’t loven geroepen.
Von Bismarcks tariefwet vindt een min
der goed onthaal. In den Rijksdag wordt
zij door velen met kracht en klem" bestre
den en te Elberfeld is eene bijeenkomst
gehouden van industrieelen uit Rijnland en
Westfalen, voorstanders van vrijen handel,
welke door een 2500 tal personen werd
bijgewoond. Honderden belangstellenden
konden geen plaats vinden. Ongeveer 200
der aanzienlijkste firma's hadden den oproe
pingsbrief onderteekend en alle takken van
industrie waren vertegenwoordigd. Met al-
gemeene stemmen werd eindelijknadat
ettelijke redenaars het woord gevoerd had
den eene zeer breedvoerige motie
nomenwaarin de vergadering
den Rijksdag zeide te verwachten,uai mj
alle pogingen om het bestaande tarief in
uitsluitend protectionistischen geest om te
keeren, zou tegenstaan en dat hij, waar de
onvermijdelijke behoefte der rijksschatkist
zulks vereischte, nieuwe en hoogere regten
alleen om harentwil en uitsluitend op zoo
danige zaken bewilligen zou welker prijs-
verhooging door de verbruikers het gemak
kelijkst kon gedragen worden”.
De ministeriele pers heeft met geen enkel
woord van deze opmerkelijke vergadering
melding gemaakt en daar is hare beteeke-
nis niet minder om.
FRANKRIJK.
De geestelijken uit het bisdom Aix, waar
van de aartsbisschop door het ministerie bij
RUSLAND.
Wie de magt heeftgebruikt ze en mis
bruikt ze ook wel eens. In Petersburg
ondervindt men datalsof het einde der
middeleeuwen nog komen moest.
De gebroeders Faminsinzeer geachte
personende oudste professor met den titel
van excellentieen de jongste componist
van goeden naam, kregen voor eenige dagen
bezoek van de politie. Bij den professor
kwam een overste met 13 gewapende agen
ten. ’t Was nacht, maar Faminsin moest
opstaan en zeer beleefd werd hem gezegd
dat de visite van hooger hand gelast was,
en zijn huis doorzocht moest worden. „Zeer
wel zei professor„doe wat u bevolen
isen nu mogt hij aanzienhoe de boeken
van zijn rijke bibliotheek door elkander op
den grond geworpen werden en de politie
mannen er op trapten.
Toen het onderzoek afgeloopen was werd
de excellentie onder leedbetuiging door den
overste voor arrestant verklaardook zijn
Oroeder moest mee.
„Wanneer uw hoog bevél zoo luidt, moet
gij uw pligt doenzei professor bedaard
en de beide heeren werden door de politie
weggevoerd, ’t Ging regelregt naar de ge
vangenis waarin alleen lieden worden ge
borgen die bestemd zijn om naar Siberië
te verhuizen. Ieder der heeren kreeg een
afzonderlijk logiesdat van den professor
was een hok van vier passen lang en breed,
met vochtige wanden en een onzuiver bed.
Professor verzocht in een hok gebragt te
wordendat tenminste droog wasmaar
kreeg ten antwoord: „Excellentie, het doet
mij grenzeloos leedmaar een andere kamer
is er nietalles is bezet. Professor kleedde
zich dien nacht niet uit en sliep ook niet,
’s Middags kreeg hij soep en een ouden
houten lepel en op zijn aanmerking, dat
men vergeten had voor ’t gebruiken van
’t vleesch er vork en mes bij te doenwerd
geantwoorddat die nooit werden gegeven,
omdat de gevangenen er zich den hals mee
konden afsnijden of de polsaderen openen.
Omdat de lucht in het hok zoo bedorven
was mogt professor op zijn verzoek eenige
oogenblikken op de plaats wandelen, maar
met een scherp gewapend soldaat voor en
achter zich.
Openlijk was den gevangenen nog niets
te laste gelegdnog minder was er iets
misdadigs bewezenen na vijf dagen in de
ellendige krotten te hebben doorgebragt
zeide de overste der politie hen aan, dat zij
vrij waren.
't Is wel bezientoch maar goeddat
men de heeren kon vrijlatenwant Siberië
begint te lijden aan overbevolking. Aan
den Sibir wordt uit het gouvernement Tomsk
gemelddat de deportatie uit Rusland in
den laatsten tijd zeer groote afmetingen
heeft aangenomen. De kolonie Scmiluschinsk
b v., wier zielental 2494 bedraagtis in den
loop van de maanden January en February
van dit jaarmet niet minder dan 3166
nieuwe verbannenen vermeerderd. Het gevolg
daarvan is dat de vroegere verbannenen, wier
bestaan daardoor bemoeijelijkt wordthun
tegenwoordige woonplaats verlaten en naar
betere streken zoeken. In het gouverne
ment Tobolsk moet zich deze overbevolking
in dezelfde mate doen bespeuren.
Het schijnt dat men ook te Petersburg,
ter voorkoming van dat euvel een anderen weg
wil inslaan. De tot verbanning veroordeelde
nihilisten althans zullen, naar beweerd wordt,
naar het eiland Sachalin worden gevoerd.
Een enkele wordt ook naar de andere
wereld gezonden. Dubrowin oen officier
werd opgehangen, omdat hij bij eene huis-
De Burgemeester van Wonseradeel
brengt, ter voldoening ann het bepaalde in
art. 41 der gemeentewet ter algemèene kern
Mei 1879 des namiddags om 12'
I van den gemeenteraad is belegd, teneinde
I te beraadslagen en besluiten over de hier-
onder vermelde punten.
Bolsward, den 10 Mei 1879.
De Burgemeester voornoemd
L. BRITZEL.
1. Notulen der vorige vergadering.
?es. Staten verzoekende nadere
hilichtiugon omtrent sommige reclames te^’cii
aanslagen in den hoofd, omslag.
3. Voorstel van den heer Ledeboer tot
het uitspreken der noodzakelijkheid van ver-
i heer Rijpma.
onze spoor-en waterwegen, zoover deze door
den btaat worden aangelegd en onderhou
den, over den godsdienst wel niet, maar
over onze kerken en genootschappen, voor
al wat het geldelijke betreft, nog wel dege-
lyk, over de lasten die we moeten dragen,
de gelden die we moeten opbrengenom
die groote huishouding van den Staat te
onderhouden.
Ongetwijfeld de tweede Dingsdag der Juni
maand is om het andere jaar een dag van
hoogst ernstige beteekenis.
Dat deze verkiezingen in het geheele land
in een heirleger van dag- en weekbladen, in
kiesvereenigingen van allerlei richting, met
levendige belangstelling besproken worden,
acht ik een ernstige plicht. Zelfs is het te
wenschen, dat van die onderscheiden kies-
yereemgingenzoovele kiezers als mogelijk
is, niet alleen lid wordenmaar in d<7 ver
gaderingen ook getrouwelijk opkomen, op
dat niet de leiding der verkiezingen in han
den zij van eenige weinige mannen, die of
van hun invloed misbruik kunnen maken
of in hun welgemeende pogingengaarne
door velen gesteund zullen worden.
Den strijd, die gevoerd kan en hier en
daar moet worden, vrees ik volstrektelijk niet,
t Is een zegen te meer in ons dierbaar Va
der and dat wij vrijheid van vereeniging,
vrijheid van spreken, vrijheid van drukpers
hebben. Laat elkde kiezer maar even
zeer de niet-kiezer, want die zijn er te ve
len op wier oordeel wij Imogen prijs stel
len. zijn gevoelen kenbaar maken. Uit
wrijving van gedachten, komt juist de waar-
heid voort. Wij mogen geen richtingen
geen partijen schuwen, maar partijdigheid
die geen waardeering van andersdenkenden
kent, zij elkeen een gruwel. Onze strijd zij
een met eerlijke wapenen, met open vizier.
Die optreedt noeme zijn naam. Geen lof,
blaam uit schuilhoeken. Geen onge-
teekende aankondigingen. Maar voorts vrij
moedige besprekingin enger of ruimer
kringvan voor en tegenzoo het noodig
is. Leg do openbaring der gedachten in
boeien, keten tong en pen en gij zaait on
tevredenheid, wekt den hartstocht, bereidt
den opstand voor, die in dwingelandij weer
eindigt. Doch zoo gij den geesten hun
vrijen loop laatzullen de gedachten zich
kruisenstrijd zal soms ontbrandenmaar
het zal zijn, als wanneer de wolkgevaarten
m hun wrijving den bliksem doen uitschie
ten en den donder doen hoorende damp
kring wordt gezuiverd en het evenwicht
herstelt zich.
Ons hoofdkiesdistrict Sneek, dat uit 22(*)
gemeenten bestaat heeft recht op 3 afge
vaardigden. Van hen treden eerst twee*af
daarna is, zooals ditmaal, de beurt aan den
derde en deze is, gelijk ieder weet, de Heer
A. Moens.
Hij is sints jaren onze afgevaardigde en
heeft die betrekking met eere bekleed. Hij
is een man van erkend vrijzinnige beginse
len; vooral op het gebied van het onderwijs
heeft hij een welgevestigden naam en groote
verdienste. Met het oog’ op de uitvoering
der nieuwe wet op het lagere onderwijs is zijn
herkiezing voorzeker zeer gewenscht. Overal
in het district wordt hij weder voorgedra-
gen. De achting die hij bij alle partijen
geniet, zijn karakter, zijn kenniszijn ver-
Ar eni ^®daar zijn brieven van aanbeveling.
Me dunkthem wordtmet zeer groote
meerderheidhet mandaat weder verlengd
en hy zal t zich eene eere, een plicht ach
ten het weder te aanvaarden.
I - -
I vanging van den weth. den
De verkiezingstijd en daarmede de verkie-
zingstrijd staat voor de deur. Ongetwijfeld
I ook de verkiezingen voor de Staten der
f provincieevenals die voor leden der
I eerste kamer hebben uit een gewestelijk en
I wat de laatste betreftook uit een natio-
I naai oogpunt, geen geringe beteekenis.. Den
I invloed althans van een bekrompen ziens-
'vljze dier kamerondervindt onze stad en
hare omgeving, dezer dagen op noodlottige
wijze. Doch de verkiezingen voor verte-
genwoordigers van een gewest wekken slechts
plaatselyke belangstelling en grijpen ook
met zoo diep in, m de veelzijdige volksbe-
I langen, als waar het geldt vertegenwoordi-
gers van land of gemeente en aan die voor
de eerste kamer kan het volk geen deel
nemen, omdat zij uitgaan van de Provinci-
ale Staten. Doch waar het geldtvooral
zooals dit jaar de tweejaarlyksche aftreding
van de helft onzer vertegenwoordigers in de
J-weede Kamer der Staten Generaaldaar
■komt er beweging in de 43 districten waar-
■jn oas land is verdeeld, want daar geldt
B k-n verkiezing van 43 mannen, van ver-
■schillende beteekenis en richting,' die voor
mn deel en dat deel is zeer ruimomdat
■zy het recht hebben van amendement en
mtiatief, te beschikken hebben, over onze
Bon» r-6n °P- de riJks lc?gere sclloIen over
Aho?6 ■IjjSobngeii en jongedochteren door
km 7"ndelbaar en hooger onderwijs over
■ons jeger en onze vlootover de vrijheid
an onzen handel en onze nijverheidover
van I
;eker I
we- li
iders I
8 ZOU
aam-
ivou-
nlan J Jnel 10 ües namiddags om 1
1 I het gemeentehuis te Bolsward,
R.
lous-
eer-
met
late
uden 1
dui-
geen
toch I
ver-1
I
osine I
)t de I
.oort.
ver-
regt
ij al-
ach- I
eden I
'IJ aP
ge-
U.
e zij
lous-
roor-
ver-
itko-
i en
The-
en in
e in
:rent
tal
j in
mng
ilde, I
erde I
brengt, ter voldoening aan het bepaalde in
nis., dat door hem op Donderdag den 15
2 uur, in
vergadering
te beraadslagen en besluiten over de hier-
BOLSWARDSCHE COUtANT
itvoe-
I
1
Ij
E. VAN DER MEULEN.
VI9 c>'<eze £meen‘e“ fü»: Sneek, Wijmbritseradeei
list, Sloten, Gaasterland Workum Hiudeloopcn Sta
voren, Hemelnmer Oldephaert en Noordwolde Uasker-
land, RauwerderhemHennaarderadeelSchoterland
jEugwirden UtingeradeelDoniawerstallemsteriand
WeststellmgwerfOo.tstellingwerfOpsterland Bols-’
wardWonseradeel.
O
