1879.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
moto» a wotseradeel
s<
No.
I
Acht t i e n d e J a a r g a n g.
VOOR
DONDERDAG 7 AUGUSTUS.
l
zal opi
gelscln
g
d.
t
t
ADVERTENTIEPRIJS: 50 Cts. van 17 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
m
ABONNEMENTSPRIJS: 80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
:e
a
n
k
n
GROOT-BRITTANIÈ.
De handelingen der Engelschen in Zuid-
Afrika zijn zeker merkwaardig genoeg om
ze zooveel mogelijk in bijzonderheden te
leeren kennen.
De latere berigten omtrent de operati-
ën van het britsche leger onder generaal
Chelmsford tegen de Zoeloes vermelden nog
het volgende
Nadat de troepen in de legerplaats van
CetawTayo, Ulundi, een korte rust genomen
haddenwerden naar alle rigtingen deta
chementen uitgezonden, om elke kraal bin
nen een afstand van drie mijlen in asch te
leggen. Binnen de koningskraal Ulundi wer
den vele van de bij Isandula door de Zoe
loes buit gemaakte tropheën gevonden. Ce-
tawayo moet reeds den dag vóór den slag
naar het noorden zijn gevlugt. Hij moet
met het overschot van zijn leger, zijne vrou
wen en kostbaarhedende wijk genomen
hebben naar Amanzikanza, een nieuw kamp,
door hem gebouwd bij de zamenvloeijing
van de Witte en de Zwarte Umvolosi. De
Zoeloes beschouwen deze sterkte (haar naam
beteekent: „komt als ge durft”) als onneem
baar.
Daar het gras in den geheelen omtrek
door de Zoeloes verbrand waszag lord
Chelmsford zich genoodzaakt, wegens ge
brek aan fourrage, naar Kwamagwasa te
rug te trekken, waar hij waarschijnlijk blij
ven zal, tot de eerste divisie zich met hem
vereenigt. Sir Garnet Wolseley is den 5en
Julij zeer vroeg in den morgen van Dur
ban opgeruktom zich aan de divisie van
generaal Crealock over land aan te sluiten.
Den 9en trok de generaal de Tugela over.
Majoor Barrow ondernam den 5en met de
kavallerie van de le divisie een verkenning,
waarbij 500 ossen buit gemaakt en een groote
kraal verbrand werden. De inboorlingen van
de districten in den omtrek van Fort Na
poleon maken aanstalten tot een onderwer
ping in massa. Tot heden hebben zich zes
mindere hoofdlieden overgegeven met 300
krijgslieden, 15,000 vrouwen en kinderen
en een hoeveelheid wapenen en 1357 stuks
rundvee.”
Archibald Forbes heeft aan de Daily
News een paar opmerkingen aangaande den
slag bij Ulundi doen toekomendie ver
melding verdienen. De eerste is, dat bij
het gevecht geene treffende incidenten plaats
hadden. Er was een groot carré, dat een
half uur lang met alle magt naar alle kan
ten vuur uitbraakte. Op een tamelijk eer
biedigen afstand bewogen zich drommen
van woedende wilden hunne schilden en
assegaaijen zwaaijende, hevig, maar wild
en zenuwachttig vurende. Zij naderden ge
durig, weken terug, naderden weer en sloe
gen ten slotte op de vlugt. Toen vervolgde
hen de ruiterij, en eer deze haar werk ge
daan had, was de infanterie rustig aan het
ontbijten en de kurken der champagnefles-
schen knalden Het manoeuvreren der
Was de ballon regt boven de plaats
opgang gebarsten, dan zouden de lucht
reizigers er niet zoo goed afgekomen zijn,
'ig letsel. Maar
il onder de da-
om
straks mede een luchtreis te ondernemen
koff tot levenslangen, Yastevich en Savensky
tot vijftien jaren dwangarbeid. Denzelfden
dag dat het vonnis werd uitgesproken, wend
den de gevangenen zich tot graaf Loris
Melikoffden gouverneur-generaalonder
erkenning hunner schuld en betuiging van
hun diep berouw. Loris Melikoff veran
derde daarop de doodstraf in dwangarbeid
en veroordeelde Savensky tot verbanning
naar Siberië zonder dwangarbeid. De an
dere vonnissen werden bekrachtigd. De be-
rigtgever van de Golos meentdat dit het
eerste geval iswaarin de socialisten ge
nade hebben ingeroepen.
Het aantal brandendat gedurende de
maand Junij gewoed heeft, bedraagt 3501.
De schade wordt geraamd op 12,024,134
roebels.
De oorzaak van niet minder dan 508
branden wordt aan moedwil toegeschreven.
Over geheel Rusland heeft het nihilisme
zich verbreidtoch zal wel niemand aan
gespoord worden nihilist te zijndoor het
vooruitzigt op de pleizierreiswaartoe ve
len reeds veroordeeld werden. Iemand, die
te Odessa een daartoe ingerigt schip be
zocht vertelt er dit van
Het schipnaar het eiland Saghalin be
stemd mat 4000 tonnen. Benedendeks
gekomen zag de bezoeker aan weerszijden
van een naauwen gang kooijen met ijzeren
traliesprecies als voor wilde dieren wor
den gebruikt. Zij waren van verschillende
grootte en bevatten van vier tot twintig
menschen. De weêrspannigsten werden in
de kleinste hokken gesloten. De persoon,
die het schip bezochtschat het aantal
dier ongelukkigen op 750; de meesten wa
ren in troepjes aan elkander geketend
per spoor uit het binnenland gekomen. Zij
zouden hun ketenen gedurende de reis be
houden. Hij kon zich niet bedwingen den
kommanderenden officier te zeggen, dat die
aan elkander geketendein een plaats
waar volstrekt geen ventilatie wasdigt
opeengepakte menschen nooit levend door
het Suez-kanaalde Roode Zee enden In-
dischen Oceaan zouden komen. „Zooveel
te beter voor iedereen,” zeide de officier
Hetzelfde schip werd elders onderzocht en
op bevoegde autoriteit werd geconstateerd,
dat geen derde der ongelukkige gevangenen
de reis zou kunnen overleven.
Dit is niet het eenige geval van dien
aard. De Nischni Novgorod kwam te Port-
Said aan in het laatst van Junij onder rus-
sische vlag en met russische bemanning.
Zij had 590 gevangenen aan boordmee-
rendeels nihilistendie naar Saghalin wa
ren verbannen. De Suez-maatschappij wilde
het schip ofschoon het nog pas als koop
vaarder een reis van Marseille naar Odessa
had gemaakt en noch aan het russische
Gouvernement noch tot de transportdienst
behoortniet anders dan als een oorlog
schip laten betalen. Dit veroorzaakte een
oponthoud van drie dagen: 72 uren bleven
de veroordeelden aan de doodelijke hitte
blootgesteldomdat de russische autoritei
ten het er op gezet haddente weinig te
betalen. Hetzelfde schip moet viermalen
per jaar zulk een transport overbrengen en
nog andere schepen zijn voor dezelfde dienst
aangewezen.
DUITSCHLAND.
Te Berlijn was, in navolging van Parijs,
ook een „ballon captif” in gereedheid ge-
bragt. Eenige malen reeds was hij met
een aantal personen behouden op- en ne-
dergelatentoen dezer dagen plotseling de
ballon barstteterwijl hij vier heeren om
streeks 40 meter in de lucht verheven had.
Gelukkig was er veel wind, die den ballon
in schuinsche rigting boven een aangren
zenden tuin gebragt had, waar het schuitje
met de vier heeren in een boom bleef han-
De Burgemeester van Wonseradeel brengt,
ter voldoening aan het bepaalde in art. 41
der gemeentewet, teralgemeene kennis, dat
door hem op Donderdag den 7 Aug. 1879,
des voormiddags om 11 uur, in het gemeen
tehuis te Bolsward, vergadering van den
gemeenteraad is belegdten einde te be
raadslagen en besluiten over de hieronder
vermelde punten.
Bolsward, 31 Julij 1879.
De Burgemeester voornoemd,
L. BRITZEL.
1. Notulen der vorige vergadering.
2. Onderzoek van de geloofsbrieven van
de bij de herstemming gekozen raadsleden.
De wet van Karei den grooten bepaalde
voor het afsnijden van een oor een zekere
geldboete. Professor Langenbeck te Berlijn
sneed iemand een oor af en kreeg denke
lijk nog geld toe. ’t Was een twaalfjarige
knaapdie behalve aan elke zijde van ’t
hoofdnog een oor had op het regterwang-
been en wien de professorna hem eerst
aan zijne studenten te hebben voorgesteld,
dat oor afnam. Het stond op geenerlei
wijze met de gehoorwerktuigen in verbin
ding en de verwijdering er van is met ge-
wenscht gevolg verrigt. De heer Langen
beck verklaardedat zoodanig geval nog
nooit is voorgekomen, ten minsfeistaat het in
geen boeken of kranten vermeld.
Het toltarief van von Bismarck werkt
al. De prijzen van hout, petroleum en ijzer
stegen en de gebruikers trekken bedenke
lijke gezigten; de ladingen planken en bal
ken die anders des zomers in de havens
van Mecklenburg aankomen, blijven ditmaal
weg en sjouwerlui en timmerlui merken
’t in hun zakschepen met petroleumdie
verwacht werden, kregen order om niet on
der zeil te gaan.
ruiterij is het eenige dat opmerkelijk was.
Dat de vervolging der Zoeloes met felle
woede door Bullers ruiters werd uitgevoerd,
laat zich begrijpen, zegt de heer Forbes,
als men bedenkt, dat zij de nederlaag, voor
een paar maanden bij den berg Hobane door
hen geledente wreken hadden, en dat zij
even te voren drie lijken hunner den vori-
gen dag bij de verkenning gesneuvelde ka
meraden in het lange gras op de jammer
lijkste wijze verminkt hadden gevonden. Zij
werden terstond in een vervallen huis van
eene voormalige noorweegsche missie begra
ven en de kapelaan las haastig de lijkdienst,
terwijl de kogels om hem heen zwierven.
De houding der britsche soldaten wordt zeer
geprezen. Lord Chelmsfords koele bedaard
heid en flinkheid in den strijd is volgens
hem even groot als zijne besluiteloosheid in
andere omstandigheden. Ulundi bestond uit
een aantal grootefraaije kraals van de
opperhoofden. Cetawayo’s verblijf was een
europeesch huis met een dak, wat men niet
zal opmaken uit de illustration in de en-
gelsche tijdschriften.
Forbes meldt deze berigten uit Lands
mans Drift. Toen hij van lord Chelmsford
afscheid nam om zijn kloeken rid, waarin
hij, den nacht door alleen rijdende 110 mijl
in 14 uur aflegde, te aanvaarden, zeide de
lord tot hem: „wat mij betreft, is de oorlog
afgeloopen.” Hij zou daarmede bedoeld heb
ben, dat hij thans plan had onmiddellijk
zijn opperbevelhebberschap te laten varen.
In elk geval zal een voortzetten van den
veldtogt in dit saizoen ónmogelijk zijn, daar
het gras geheel verbrand is.
't Lastige is, dat zulke overwinningen ook
nog betaald moeten worden. De minister
Northcote heeft in het Lagerhuis aangekon-
digd, dat de Regering een subsidiair krediet
van drie millioen voor den Zoeloekrijg zal
aanvragen. De regering hoopt dat die som
zal toereiken tot de volgende zitting van
het Parlement. Door dat krediet verandert
het saldo der begrooting in een deficit van
1.163,000 p. st. Daar de zuid-afrikaansche
koloniën voor een gedeelte de kosten van
den oorlog dragen zullenis slechts tijde
lijke dekking noo'dig. Vandaar de vraag
der Regering, gemagtigd te worden tot de
uitgifte van 1,200,000 p. st. in schatkistbons.
RUSLAND. De nihilisten.
De nihilisten doen nog altijd door van
zich spreken, maar niet alles wat er op
het woelig terrein der omwentelingsmannen
voorvalt, mogen de russische dagbladen
mededeelen zoodat men buitenaf slechts bij
uitzondering meer eene nieuwe bijzonder
heid aangaande de wijdvertakte vereeni-
ging hoort. Te Kiëff is dezer dagen we
der eene afdeeling der groote vereeniging
overrompeld. Een 30-tal mannelijke en
vrouwelijke studenten werd gearresteerd.
Do vangst bleek een zeer gewigtige te
zijn. Bij de daarop volgende huiszoekingen
werden revolutionaire geschriften, twee ge
heime drukkerijen dertig kisten met vuur
wapenen, verscheidene kisten met dolken
en pistolenvalsche passenzegels enz. in
beslag genomen. Ook vond men een ont
werp van verdeeling van Rusland in pro
vinciën, na de invoering der sociale hervor
ming en eindelijk twaalf complete gen-
darmerie-uniformen, die voor het oogenblik
nog wel zoo dienstig zullen geweest zijn
als de nieuwe constitutie.
Verder is te Kharkoff voor den krijgs
raad een proces gevoerd tegen verscheidene
personenbeschuldigd van zamenspanning
tegen de maatschappelijke orde en de wet
ten van den Staat en van poging om een
staatkundig gevangene uit den kerker te
verlossen. Een der hoofdschuldigen Ifri-
moff is veroordeeld tot de doodstraf door
ophangingRodsukoRashka en Bereznu-
Een nog jonge vrouw, moeder van 7 kin
deren, overleed deze week te Gersweiler
tengevolge van het eten van kersepitten
die ze tegelijk met de kersen inslikte. Het
voorval moge ter waarschuwing strekken
voor hen, die zonder de pitten te verwijde
ren, kersen eten, in de meening op die wij
ze de maag te kunnen zuiveren.
Wanneer de pitten in de darmen blijven
zitten, kan dit eene ontsteking en ten slotte
den dood ten gevolge hebben.
ITALIË.
Op een dorp nabij Cremona is onlangs
door de tegenwoordigheid van geest eener
onderwijzeres een groot ongeluk voorkomen.
Terwijl zij aan 48 kinderen les gaf, deed
zich een geweldig gekraak hooren, waaruit
zij opmaakte, dat het dak op het punt was
van in te storten. Zonder een oogenblik
te aarzelen riep zij den kinderen toe, oogen-
blikkelijk onder de banken te kruipen. De
kinderen gehoorzaamden en weinige minuten
daarna waren zij onder de planken en bal
ken van het werkelijk ingestorte dak be
dolven. Toen kort daarop de. ouders in
doodsangst de ruïnen kwamen opruimen
niet anders denkendedan dat zij slechts
de lijken hunner kinderen zouden vinden
waren zij niet weinig verbaasd en verheugd
hen allen nog levend weder te zien. Zij
waren door de banken voor het nederval-
lende hout beschut geworden, slechts eeni-
gen waren meer of minder gekwetst.
AMERIKA.
Doctor Woobridge, geneesheer te Fort-
Peckgeeft een interessante beschrijving
van een „Zonnedans,” welke hij twee maan
den geleden aan de Poplarrivier (Montana)
door siousch krijgsvolk heeft zien uitvoe
ren. Deze onder de wilde volksstammen
gebruikelijke ceremonie wordt door hen, als
zij ter jagt gaanaan den Grooten Geest
gewijd, om hem te bewegen hun pogingen
te zegenen. Te midden van een uitgestrekt
plein, waar duizenden ruiters zich vrij kun
nen bewegenwas het uit statige popolie-
ren zamengestelde en met buffelhuiden om
hangen paviljoen, ook de doctorale tent ge-
1
gen.
van
Nu bekwam niemand ernstig
van de toeschouwersvoora.
mesdie zich op het terrein bevonden,
vielen verscheidene flaauw.
lOLSWARDM BJBANI
I
1
>1
1
1
ie
e-
i
i
t
r
e
i-
jt
n
;e
j-
