NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
BOLSWARDEH WOKSEBAOBSI.
1893.
Twee en dertigste Jaargang.
No. 16.
DONDERDAG 20 APRIL.
BINNENLAND.
$xxxxxy3oct ”kxxxxx.xxx$
BUITENLA N D.
VOOR
ABONNEMENTSPRIJS80 Cents per 3 maanden.
Franco per post 95 Cents.
ADVERTENTIEPRIJS50 Cts. van 1—7 regels. Ver
volgens 10 Ct. per regel. Overigens naar plaatsruimte.
JPrsACtische wenken uit het rijk
der Reklame.
gloeiend liefdevuur voor
gedreigd hebben dat zij
de deur zouden hangen
opvouwen,
schen politie en algemeen kiesrechters het ge
volg geweest; aan beide zijden werden herhaal-
deijjk revolverschoten gelost. De letterzetters
dreigen ook met werkstaking, zoodat men gister
reeds vreesde, heden geen bladen te kunnen uit
geven. Het personeel van een drietal groote bla
den heeft echter te kennen gegeven, dat het
kiesrecht weinig met bun werk te maken had,
en dat zij aan de staking niet zouden mede
werken.
Daar staat echter tegenover dat ook de kelners
plotseling blaken van
algemeen kiesrecht, en
hun kellners-jasje aan
en hun helder voorschoot zouden
wanneer ook zij niet in het bezit werden gesteld
van het hoogste goed op aarde een stembriefje.
In Luik heeft men pogingen gedaan om dyna
miet te stelen; in Grammont hebben degendar
mes een aanval met fiesschen en luciferspotjes
moeten doorstaan, die beantwoord werd met een
uitval met den blanken sabelvijftig personen
liepen blauwe plekken op twintig personen zit
ten achter slot en grendel.
En zooals altijd zijn de mijnwerkers het drukst
in de weer om een kiesbriefje machtig te worden!
Het schijnt den Belgen ernst te zijn met hun
bedreiging, dat zij het algemeen kiesrecht zouden
halen, wanneer het hun niet goedschiks werd ge
geven. Van alle kanten komen berichten omtrent
meetings, manifestaties, botsingen. Men hoort van
deuren, die ingetrapt; ruiten, die verbrijzeld zijn,
en het verslag van de gebeurtenissen der eene
stad is bijna gelijkluidend aan dat van de andere.
Overal de arbeidersbevolking, roepende om alge
meen kiesrecht, aangevoerd door iemand, die hoog
opgeeft van de rechten der arbeiders die zijn
hoorders weet te prikkelen, dat hun gebeele
lichaam een stuk haat is tegen hen, die hun geen
kiesbiljet toevertrouwen; optochten door de stad;
botsingen met de politie en militairen; bebloede
koppen; woede aan alle zijden.
Naast de manifestatiën, en gedeeltelijk een ge
volg daarvan, de werkstakingen. Het Belgische
volk is zoo verzot op een kiesbriefje, dat zij den
arbeid staken, als hun dat papieren bewijs van
volledige burgerschap onthouden wordt. Volgens
Le Peuple hebben reeds 250.000 arbeiders het
werk neergelegd, alleen in Henegouwen moeten
60,000 stakers zijn. Te Gent trokken 300 man
naar de gemeente Wetteren, waar de kruitfabriek
gelegen is. Het is echter de overheid gelukt den
zeker niet veel goeds beteekenden toeleg te ver
ijdelen, en een bataljon linietroepen te plaatsen
op den weg, die de wandelaars zich uitgezocht
hadden.
In Bergen heeft de burgerwacht tot tweemaal
toe een charge moeten maken op de naar kies
recht hongerenden. Op twee verschillende punten
werd de wacht aangevallen het regende steenen;
er werd vuur gecommandeerd en vier personen
hebben hun verlangen naar kiesrecht moeten boe
ten met hun leven. De stakers droegen onmid-
dellijk hun dooden en gewonden weg de burger
wacht telt niet minder dan 14 gewonden.
In Antwerpen dreef de zucht naar kiesrecht
de stakende arbeiders naar de haven, waar zij
loopplanken wegtrokkentouwen der schepen
doorsneden, goederea over boord wierpen en hun
goed recht op kiesrecht wilden toonen, door de
petroleum-tanks te doen springen. Dit laatste werd
belet; militairen bewaken de tanks.
In Brussel is de ijver voor kiesrecht niet min
der groot en ook daar uit hij zich op een wijze,
die met kiesrecht bitter weinig te maken heeft.
Bij Woeste, een leider der clericalen, is de deur
ingetrapt; ruiten zijn ingeslagen; burgemees
ter Buis door een laaggezonken Brusselaar, die
ook kiesrecht vraagt, verraderlijk aangevallen.
Van dien aanslag is een heftige worsteling tus-
Onder hen, die Woensdag te Amsterdam op
audiëntie gingen bij H. M. de Koningin-regentes,
behoorde de heer W. C. J. Pastoors, voorzitter
van den Ned. Roomsch-kath. Volksbond.
Hij vestigde de aandacht van H. M. op de heer-
schende malaise, en in ’t bijzonder op den achter
uitgang van den werkmansstand en van de geheele
kleine burgerij. Hij herinnerde tevens, volgens een
bericht aan de Ainst. (D. v. N.) de Koningin-Re-
gentes aan de meening, door den Minister Tak
het voorgaand jaar geuit, dat na de regeling der
kieswet de pensioenregeling der werklieden het
eerst aan de orde moet komen. De heer Pastoors
drukte tegenover H. M. de hoop uit, datdeRe-
geering, mocht eenmaal de kieswet afgebandeld
zijn, aan de sociale nooden en in de eerste plaats
aan eene pensioenwet voor werklieden mocht den
ken.
„Zoudtumij ook eens een brief willenschrijven?”
vroeg II. M. op deze mededeeling, en toen de heer
Pastoors antwoordde „Wel zeker, mevrouw14, liet
H. M. er op volgen: „Ik stel ten zeerste belang
in dergelijke zaken, als waarvoor u optreedt.44
De Centrale Raad van den Ned. R. K. Volks
bond zal zeer waarschijnlijk een adres aan de Ko-
ningin-Regentes opstellen, waarin de wenschen van
den Volksbond, de verbetering van de positie der
werklieden betreffende, worden uitgedrukt.
Welke onbekookte dingen op vergaderingen
worden verkondigd, waar debat is toegelaten,
bleek weder bij de voordracht door den heer
Borgesius te Zutphen gehouden. De heer Vallin-
ga, die vele aanmerkingen maakte op het politieke
gedrag van den spreker en hetgeen deze gezegd
had, eindigde met te verklaren, dat er maar één
goede strijd kon worden gestreden en deze maar
door één middel was te voerenvernietiging van
het kapitaal.
De heer Borgesius antwoordde hem, dat hij een
slecht leerling van zijne eigen partij was, want
dat men met gezond verstand er niet aan kon
denken het kapitaal te vernietigen.
De heer van Emmenes verbeterde dan ook dat
onzinnige woord en gaf als doel der sociaal
democraten op: annexeeren van het kapitaal.
Deze spreker verklaarde voorts, dat hij nooit
revolutie of geweld had gepredikt en tot de werke-
loozen steeds gezegd had: „Weet het wel, die
jelui aanspoort om ruiten in te gooien of schan
daal te maken, dat is een mouchard of een ver
rader in ieder geval een vijand van de arbeiders.
Naar wij vernemen is er ernstig sprake ge
weest, dat de jonge Utrechtsche wielrijder Deumer
Cramer geen deel zou nemen aan het groote wie-
lerfeest 15 dezer in de Gewerbehalle te Dresden
te houden. De heer Cramer, die tegen de vermoei
ende reis en het schoolverzuim van zijn zoontje
opzag en aan den voorzitter van den Saksischen
Wielrijdersbond zijn bezwaren meedeelde, ontving
kort daarop van hem het volgend telegram
„Erwarten sie bestimmt, wann kommen Ko-
nigliches Hof zugesagt. Drahtantwort Papsdorf
Eliastrasze.44
Tengevolge van dit bericht zal de jonge Cra
mer nu toch aan de feesten deelnemen en is Don
derdagavond 13 dezer naar Dresden vertrokken.
Onze Nederlandsche sport wordt dus door den
veelbelovenden 9jarigen knaap vertegenwoordigd
op onze sportfeesten, die door het Saksische Hof
zullen worden bijgewoond.
Wij voorspellen den jongen Cramer een groot
succes en verwachten, dat hij zich in Duitschlanl
veel vrienden en bewonderaars zal verwerven.
(Wielersport.)
Door den Bond van Nederlandsche onder
wijzers is het volgende geamendeerde voorstel
aangenomen
Het hoofdbestuur wordt opgedragen zich tot
de Regeering te wenden met het verzoek om van
overheidswege voeding, kleeding en schoeisel te
verkrijgen voor de schoolgaande kinderen, wier
ouders geacht worden dit noodig te hebben.
Over het voorstel werden uitgebracht 1086
stemmen. Vóór 714, tegen 298, blanco 34 stemmen.
De algemeene vergadering meent, dal zonder
genoemde kindervoeding eene wet. op den leer
plicht alle zedelijke gronden mist.
Men schrijft uit ’s Hertogenbosch
Naar luid van de verhalen zou de broer van
den voorloopig gedétineerde, A. van Berkum,
Osch metterwoon hebben verlaten. Mocht dit
gerucht blijken waar te zijn, zoo zouden daaruit
gevolgtrekkingen zijn te maken, voor den gedéti
neerde en diens onmiddellijke familieomgeving
nog al bezwarend. Hoe het echter ook zij, de
meening wint meer en meer veld, dat de justitie
alle redenen had om meergenoemden A. v. B.
verdacht te houden van óf zelf schuldig óf mede
plichtig te zijn aan de misdaad 26 Maart j.l. op
den wachtmeester Hoekman gepleegd.
Zeker echter heeft de justitie eene moeielijke
taak, want de vrees voor de te Osch bestaande
bende is daar groot, zoodat het de vraag blijft
of zij, die wellicht inlichtingen zouden kunnen
verstrekken, daartoe zullen te bewegen zijn.
De justitie heeft echter geene gelegenheid laten
voorbijgaan, die haar op het spoor van den mis
dadiger of misdadigers zou kunnen brengen en
is uit den aard der zaak nog steeds op haar „qui
vive.44 Reeds bij de begrafenis van den wacht
meester wist zij zich gegevens te verschaffen door
middel van een brigadier der maréchaussée, die,
als burger gekleed en zich te Osch als reiziger
voordoende, deze droeve plechtigheid bij woonde
en verschillende personen en hunne ge tragingen
bij die gelegenheid opnam.
De rechtbank te ’s Hertogenbosch heeft dan ook
termen gevonden om, op vordering van den officier
van justitie daar, bevel tot gevangenhouding van
den voorloopig aangehoudene te verleenen en de
omstandigheid, dat deze door zekeren J. is gezien
op den avond en omstreeks den tijd, waarop de
moord gepleegd is, schier buiten adem loopende,
komende van den eikenboomgaard, de plaats
waar Hoekman viel, en zich spoedende in de
richting naar het station, welke verklaring, naar
men wil, voor de justitie moet zijn afgelegd, ge
voegd bij andere gegevens, maakt het op zijn
zachtst genomen allerwaarschijnlijkst dat de ge
detineerde althans wat van de misdaad moet we
ten. Dat de openbare meening te Osch allesbe
halve gunstig is omtrent de familie v. B., is zeker.
Te Breda is dezer dagen een Nuts-lezerer
allerongelukkigst afgekomen. Zekere heer Jan
Van Bergen (pseudoniem voor een heer uitBer-
gen-op-Zoomj droeg er in de Nuts-afdeeling een
novelle voor van eigen maaksel, enn naar het
schijnt nog al onbeduidend ding. Toen kondigde
hij aan, na de pauze het publiek te zullen ont
halen op „Een witte raaf,” mede een eigen no
velle. Het publiek evenwel werd voorden lezer
een witte raaf, want na de pauze was de zaal leeg.
Te Gouda heeft zich een ernstig geval van
bloedvergiftiging met snel doodelgk verloop voor
gedaan, na het gebruik van pleisters, tot gene
zing van fijt.
Men dwaalt, zegt E. in de Zio. Ct., met te mee
nen, dat de werkeloosheid uitsluitend een ver
schijnsel onzer dagen is. Reeds in November
1686 werd hier ter stede aan zekeren Hekendorp
de exploitatie van een spinnerij vergund, waar
voor de stad het lokaal verleen ie (een deel der
tegenwoordige Broerenkazerne) en hij de ver
plichting op zich nam, dien winter minstens hon
derd personen aan ’t werk te houden. Ook het
verschaffen van warme spijzen werd reeds in
1800 hier ter stede door ’t Zwolsche departement
dér Maatschappij tot N. v. ’t A. in praktijk ge
bracht driemaal ’s weeks deelde men soep uit
in het Fraterhuis (Goudsteeg). Dat het getal
werkeloozen sedert toegenomeu is, laat zich voor
een deel verklaren uit de meer dan verdubbelde
bevolking.
Niet alleen te Zwolle hadden dergelijke uit-
deelingen plaats. Ook andere steden trachtten op
die wjjze in den nood te voorzien. Zoo was to
Utrecht de vanouds bekende St. Thomas-kapel
voor het koken en uitdeelen van soep ingericht
en heette ze om die reden de soepkapel.
Te Nieuwkoop brak bij het vee van eenen
veehouder mond- en klauwzeer uit. De oorzaak
der besmetting was een voor korten tijd aange
kocht rund, afkomstig van eenen veehandelaar
te Zevenhoven. Bij het deskundig onderzoek van
het vee van dezen veehandelaar bleek de ziekte
aldaar ook voor te komen. Daar geen aangifte
had plaats gehad, werden de runderen in beslag
genomen en werd tevens proces-verbaal opgemaakt.
Uit Hedel (N.-Br.) meldt men
De verpachtingen der wei- en hooilanden zijn
hier voor het grootste gedeelte achter den rug.
Door elkander verschillen de prijzen weinig met
die van het vorig jaar. Enkele landbouwers heb
ben hun melkkoeien reeds naar de weide gebracht,
en het is te voorzien, dat binnen weinige dagen
de beweiding algemeen zal plaats hebben.
Bijzonder vroeg in den tijd vertoonen zich
dit jaar de meikevers, vooral in Gelderland. Op
het jonge groen van heggen en boomen worden
zij door de jongens reeds bj dozijnen gevangen.
Niet onwaarschijnlijk is het, dat wij dit jaar
eene meikeverplaag zullen hebben, gelijk verleden
jaar eano rupsenplaag. In de Rijnprovincie ten
minste zijn in den atgeloopen herfst bij het om
ploegen van den groni bijzonder veel engerlingen
(meikeverlarven) waargenomen. Daar zijn dan
ook reeds door vele landbouwvereenigen aan de
bevoegde macht aanvragen gericht, om de kinde
ren in de meikevertijd vrij te stellen van het
bezoeken der schooi, ten einde met man en macht
de gevreesde verdelgers van bladeren en knoppen
te kunnen vangen.
Reeds in de grijze oudheid wist men de macht
der reklame op prijs te stellen, ofschoon de han
del nog slechts in zijne kindschheid verkeerde.
Dat dit woord echter dikwijls misbruikt en aan
lagere doeleinden dienstbaar gemaakt werd, be
wees ons de bekende Alcibiades, de leerling en
vriend van Socrates, die van één zijner prachtige
honden den staart afsneed, opdat de menschen
slechts over hem spreken zouden. De beruchte
Herostratus die in den nacht van de geboorte van
Alexander den Groote (een onwillekeurige reklame,
waarde lezer) den beroemden tempel van Delphi
in vlammen deed opgaan, opdat zijn naam aan de
vergetelheid ontrukt zou worden, wat hem dan
ook gelukte.
In den mond des volks heet reklamehet weg
gooien van plaatjes en het pronken met fraaie
showcardsdit is nogthans slechts een voornaam
onderdeel daarvan. Reklame maakt men op alle
mogelijke en onmogelijke manieren. De practische
Yankee en de slimme Engelschman kunnen ons
daarin menig lesje geven. Ze weten zeer goed
dat het nuchtere publiek hunne bombastachtige
aankondigingen niet in ernst opneemt, doch dat
publiek waardeert hun originaliteit en denkt, voor
zeker niet ten onrechte, dat het hun, die van zoo
veel geest getuigen, ook niet ontbreken zal aan
doorzicht in hunne zaak en dat huu belangen bij
hen veilig zijn.
Ter illustratie dienen de volgende voorbeelden.
Een hoedenfabrikant te Londen die zijn bedrijf
uitoefende in een straat door een menigte concur
renten bewoond, dacht de aandacht op zijn zaak
niet beter te vestigen dan door eenige adverten-
tiën met de afgrijselijkste taalfouten. De reus
achtige plakaten voor de vensters waren zoo mo-
geljjk met nog schreeuwender fouten gedrukt. Hij
bereikte hiermede echter zijn doel, want ieder had
er den mond vol van en wilde van nabij kennis
maken met dien zondaar tegen de Engelsche taal.
Een winkelier te Parijs, bijna geruïneerd door
de vele dubleuse vorderingen, hing ten einde raad,
een massa onbetaalde rekeningen aan een lias in
de vitrine met bijschrift: „dit is de reden dat ik
voortaan slechts a contant verkoop14.
Een Londensche tabakshandelaar in Mile end
Road, in het hartje van het drukke Whitechapel,
laat voor zijn winkel een heuschen neger finan-
ceeren uit een kolossale pijp rookende, terwijl hij
door middel van strooibiljetten het publiek ver
telt dat de tabak uit de fabriek van Smith Co.
de lekkerste der wereld is.
Eeu banketbakker te ’s Gravenhage liet op het
jongste St. Nicolaasfeest de bestellingen bezorgen
door een als de goede Sint uitgedoscht man, ik
geloof dat die regelrecht uit Spanje kwam, op
zijn mooi zwart paard en gevolgd door den on-
ontbeerlijken zwarten knecht. De Haagsche jeugd
kwam in verrukking, de slimme banketbanker
echter ook, want hij had geen handen genoeg om
de talrijke bestellingen uit te voeren.
Casanova deelt ons in zijne mémoires het vol
gende mede. Hij was verbaasd over de talrijke
koopers die zich verdrongen in een tabakswinkel
in de nabijheid van het Palais' Royal te Parijs,
ofschoon deze zaak zich door niets van anderen
onderscheidde.
„Waarom maken al die menschen daar queue
vroeg hij een voorbijganger.
„Ze koopen hier hun tabak,14 was het antwoord.
„Dit is duidelijk, daar ze hier toch te krijgen
is.44 „Volstrekt niet; tabak is hier te Parijs op
duizend andere plaatsen verkrijgbaar maar sedert
drie maanden14 (het gebeurde vóór de groote re
volutie) „wil iedereen slechts tabak rooken van
Civette en geen andere en men heet een arme
kerel als men die niet rookt.14
„Ze is derhalve beter dan een andere?44 „Niet
beter en niet slechter44. „Waarom is hij dan in
de mode „Omdat de hertogin van Chartres dit
verkoos14. „Wat heeft zij daarvoor dan gedaan?44
„Bijna nietstwee of driemaal hield ze met haar
rijtuig voor den winkel stil en liet zich zonder
haar rijtuig te verlaten haar tabaksdoos vullen en
zei daarbij overluid, zoodat iedereen die dit ver
koos kon hooren, dat deze tabak de beste van
Parijs was en zij geen andere wenschte. Dit was
voldoende. Een of twee fatten en nog eenige leêg-
loopers hadden de woorden der hertogin opgevan
gen, een dag later wist gansch Parijs het en den
volgenden dag verdrong zich de menigte in den
winkel van Civette en heeft hem niet weer ver
laten. Die grap heeft deu winkelier geen wind
eieren gelegd.41
„De hertogin weet misschien in het geheel niet
dat zij den grondslag tot zijn fortuin gelegd heeft!44
„Integendeel, ze is de beste vrouw der wereld
en ze heeft met succes op de ijdelheid der domme
menigte gespeculeerd. De vrouw van den winke
lier, een vroegere kamenier der vorstin, was juist
met hem getrouwd, ze stelde belang in het wel-
zjjn van het jonge paar, doch tegelijkertijd wilde
zij haar goed werk niet als een weldaad doen
voorstellen om hen daardoor tot dankbaarheid te
verplichten.14
„En dat was dus het middel, dat gij mij daar
juist vertelt?44
„Ja. Is dat geen goddelijk idee?44
Casanova gaf hem volkomen gelijk, zooals ook
wij zouden doen. En het is merkwaardig dat de
winkel van Civette 110 jaren in de mode bleef,
totdat het huis werd afgebroken.
Zeer vele vindingrijke lieden hebben door een
origineel idee hun fortuin gemaakt. Het komt er
slechts op aan in aller mond te komen of de lachers
op zijne zijde te krijgen. Is daarbij de waar die
men in den handel brengt inderdaad goed, beant
woordt zij aan de voorgespiegelde verwachtingen,
dan volgt alles van zelve. Een „pakkende14 kleine an-
anonce, die door zijne originaliteit besproken wordt,
is veel beter dan een groote die veel geld kost,
niets nieuws brengt en het publiek koud laat.
Laat de kinderkens tot mij komen,
opdat ik ze naar de laatste mode goedkoop kleedde.
De origineele confectie-handelaar maakt den bijbel
met succes dienstig aan zijne stoffelijke belangen
deze advertentie verwekt hilariteit doch ook in
de oogen der vromen
De muren van New-York waren eens met pla
katen bedekt waarop in reuzenletters te lezen was:
Depresident Cleveland dood, vermoord!
Als men echter naderbij trad, las men nog an
dere woorden in kleiner schrift, zoodat het geheel
luidde„De president Cleveland zou reeds lang
dood zijn, vermoord door het vochtige klimaat,
als hij zich niet reeds sedert jaren kleedde met
natuurwollen ondergoederen, systeem ver
krijgbaar bijJonathan Brothers.44
Een maatschappij tot ontginning van marmer
groeven te Utah zond hare Amerikaansche mede
burgers eene circulaire waarop o. a. het volgende
voorkwam„wij bezitten een voldoende voorraad
van het fraaiste marmer, om elk lid der Vereenigde
Staten van eene grafsteen eerste klasse te voor
zien. Wat wij slechts wenschen iseene talrijke
cliënteele, wij bevelen ons dus aan in uw gunst.14
Ook een slager schoot een leelijken bok door
„het geachte publiek44 bekend te maken dat het
door hem verkochte vleesch zoo malsch was als
het paard van Troje.
Een bierbrouwer in Pennsylvanië gaf een be
wijs van waren humor. Met groote, in het oog
loopende witte letters plaatste hij op de muren
van een kerkhof de vermaning
Use Jone’s Lagerbeer
If yon would keep out of here,
(Drink Jones’ Lagerbier, als gij buiten deze
muren wilt blijven.)
Evenzoo doet een herbergier die zijn zaak drijft
dicht bij het kerkhof Père la Chaise te Parijs en
op zijn uithangbord liet schilderen „men is hier
beter dan aan de overzijde.14
„Hier rust Madame N. N. echtgenoote van den
meester smid N. N. Het ijzeren hek is door den
diep bedroefden weduwnaar zelf gemaakt,11 leest
men op een der Parijsche kerkhoven.
Een Yankee van den echten stempel liet zich
reeds bij zijn leven een gedenksteen op zijn toe
komstig graf plaatsen met dit opschrift: „Hier zal
eens rusten James Bolton. Thans is hij nog spring
levend en beheert hij nog zelf zijn kolossale zaak
in manufacturen op de 13e Avenue, No. 97.”
Bolsvardsche Courant
Ul
