Plaatselijke berichten CHU 1 ||i I H polityk lad paedwizer TILANUS ft r s o 9 Burgerlijke stand Sinterklaas en de Driedubbele kluil vaderlandse n ware puzzelaars u Raadsvergadering Franekeradeel Geslaagd De onmachtige geschiedenis voor de 13 w 11 17 15 19 20 9 12 21 9 18 g ipO z BOLSWARDS NIEUWSBLAD VRIJDAG 24 NOVEMBER 197? E E E E C O E V N E N O E L E D Illegale Sinterklaas De 1. DOORLOPER OP DE ZAK in Bedreigde Sinterklaasmarkt v. 3. ANAGRAM Leiders van een betoging en J. S. van Frii- t de meest effectieve manier te besteden. Vaste normen kan men globaal genomen niet aanleggen want de gezins- en be- drijfsverhoudingen zijn lang niet overal gelijk. Pier Noordmans deelde nog mee dat er in 1974 een aanslag verwacht kan worden van ’t waterschap Marnelan. ’t Streven van ’t voorlopig bestuur richt zich in deze op uiterste soberheid. Voor zitter Hofstra dankte allen voor hun ac tiviteit. Men mocht met recht spreken van een vruchtbare gedachtenwisseling. De Amsterdamse „Heeren van den Ge rechte” pakten het wat slimmer aan. Elk jaar werd op 5 december in het hart je van de stad de Sinterklaasmarkt ge houden. Deze markt werd zeer druk bezocht. En wat beweerden de stedelijke overheden nu? Wel, dat er „zulk een groote menich- te van volck uyt alle hoecken der stad” naar de markt trok, datz ich daaronder vele dieven mengden, waardoor beurzen en beugeltasen van eigenaar of eigena res zouden verwisselen. En daarom werd op 4 december 1663 geboden, dat de markt vóór het luiden van de poortklok afgelopen moest zijn, dus vóór donker.... Maar ook hier trokken de burggers zich niet veel aan van de geboden van hun burgemeester aan. Tot laat in de avond werd de markt druk bezocht alsof er die ven noch overheidsdienaren bestonden... Voor, uw ledige uurtjes presenteren we ditmaal eeti nog al pittige Sint Nicolaas- prijsvraag, die u voor uzelf mag oplos sen en dus niet behoeft te worden opge zonden. YN US Wat doet een mens al is hij nog zo groot bij een natuurramp en zijn ziel is in nood? Wat doet een mens want hij staat dan alleen en heeft met die anderen niets meer gemeen. Wat doet dan een mens tot het uiterst gedreven dan komt er een bede om nog verder te leven. Wat doet dan een mens dan buigt hij het hoofd omdat hij 't dan weet en in z’n onmacht gelooft. Het vraag- en aanbodbord in huis Dat is het Streekblad bij u thuis Want meest als het even kan Dan adverteert «en zakenman SINT OP ZICHT WOMMELS. Zaterdagmiddag kwam de boot aan, omstuwd door uitgelaten kin deren. Sint op zicht, in vol ornaat. Van komaf niet uit Spanje, echter wel han delaar in appeljtes van oranje. Sint werd geëscorteerd door twee charmante zwarte pieten, een van hen althans komt dagelijks met vele kleuters in aanraking. Sint hield bij ’t gemeentehuis een fees telijke toespraak. Grote belangstelling. Vooral de jeugd, maar ook de ouderen bewonderden hem. De kinderen zongen dat het een lust was. Sint bracht rede lijk goed weer mee, zelfs een vleugje zonneschijn. En nu maar afwachten hoe royaal hij dit jaar bedeeld is. Ook de plaatselijke middenstanders eren de Sint Onder meer door uitreiking van prijzen bonnetjes aan hun koopklanten, met kans op een of andere surprise. De lampjes branden nog niet, volgende week wordt Wommels zeker weer het lichtdorp van het noorden en zijn de muzikale jubel tonen niet van de lucht. O blij vooruit zicht dat ons streelt! BAARDERADEEL, 10 t.m. 20 nov. 1972 Geboren: Leendert C.V. zv H. Uittenbo- gaard en A. Wiegel te Bozum; Taeke zv W. Tamminga en W. Posseth te Weidum; Barbara M. J. F. dv J. D. v. d. Munnik en C. M. M. E. Boelkens te Mantgum. Huwelijksaangiften: J. de Ruiter te Leeu warden en B. de Vries te Weidum; H. Werners te Smilde en T. Hardenberg te Bozum. Huwelijken: G. L. van der Zee te Ooster- wierum en M. A. Woortman te Ooster- wierum; E. Kielstra te Beers en E. B. Larooi te Beetgumermolen. aantal bakkersknechten. Zij droegen een extra lange plank in hun midden, waar op een evenlange rij boterletters lag... Op een zeer verbaasde vraag van de le raar was het lakonieke antwoord: „Uwes naam meneer... en met de complemente van de heren studenten...” De man had drie voornamen en een dubbele achter naam, voorzien van een paar voorzet sels. De historie wil dat de pedagoog met Pinksteren nog aan de boterletter zat.... Wat doet een mens als een hulpeloos kind als hij geen uitredding van ’t noodlot meer vindt? Man en vrouw in een comfortabele wik- voorjaarsmodel uit de collectie keljas van soepel olijfgroen lamssuède, tala, ontworpen door Karen Hellemaa. vervaardigd in Finland. Een modieus DODELIJK VERKEERSONGELUK WELSRIJP. Dinsdagmiddag heeft, onder veel blijken van medeleven, vanuit de herv. kerk de begrafenis plaatsgevonden van de vijfjarige Anne Koopmans. Het jongetje kwam vorige vrijdagavond om bij een verkeersongeluk. Kleine Anne was die middag aan ’t spelen geweest met buurkinderen van fam. Hettinga, wonende bezijden de nieuwe verkeers weg Welsrijp-Franeker, vlak bij het ter rein waar 12 jaar geleden een noodlot tige vliegtuigramp een heel gezin weg vaagde. Toen hij omstreeks half zes op zijn fietsje naar huis reed (een halve km verder aan de nieuwe weg waar de fam. Koopmans destijds een woning met vee- stalling heeft laten bouwen) werd hij door een hem tegemoetkomende auto ge grepen, dicht bij het ouderlijk huis. ’t Was toen al donker, ongeveer half zes. *t Knaapje had geen verlichting op zijn fiets en hij reed links van de weg. De betrokken automobilist, de 68-jarige T. B. uit Franeker, die moest dimmen voor een tegenligger kon een aanrijding niet meer voorkomen. Kleine Anne moet op slag dood zijn geweest. Het gezin Hielke Koopmans telde vijf kinderen, drie meisjes en twee jongens, waarvan Anne de op één na jongste was. Enkele weken terug trof ook mevr. Koopmans- Woelinga een verkeersongeval waarvan de gevolgen vrij ernstig waren, en waar door ze nog steeds min of meer hulpbe hoevend is. De fam. Koopmans woont al sinds jaar en dag in Welsrijp, vroeger op het z.g. Ooievaarsnest. Het dorp kwam diep onder de indruk van dit tragische gebeuren. De eerstvolgende openbare raadsverga dering van de raad der gemeente Frane- keradeel zal worden gehouden op dins dag 28 november 1972, ’s avonds 8.00 uur, in het gemeenschapscentrum te Tzum. De agenda luidt: 1. Notulen. 2. Ingekomen stukken en mededelingen. 3. Benoeming van een gemeentelijke ver tegenwoordiger in de vergadering van aandeelhouders van de N.V. Frigas. Voorgesteld wordt te benoemen mr. S. 8. bende-rund-heilige-deel v. d. bijbel. 9. lokspijs-wiel-mager-voedsel. 10. strafwerktuig-strot-water in Friesland-lidwoord. 11. paling-rund-viseter. 2. TWEELINGPUZZEL Om elk cijfer staan plaatsnamen van Nederlandse plaatsen. De letters staan door elkaar. Zoek deze namen, dan vor men de beginletters van 1 tot 22 een spreekwoord. CT c* Met de groeiende invloed der strenge Calvinisten in de stedelijke besturen, groeide ook het verzet van de plaatse lijke overheden tegen het vieren van het Sinterklaasfeest. Mét alle andere hei ligen werd ook de heilige Nicolaas ver bannen uit menig stad. Was in het begin van de 16e eeuw in Amsterdam de roem van Sinterklaas tot een zodanig niveau gestegen, dat in de Oude Kerk een ge heel zilveren beeld voor hem werd opge richt, op 4 oktober 1578 werd dat zelfde beeld door de kerkmeesters verkocht.... Er zijn verschillende stedelijke „Keuren” - politie-verordeningen - bekend die rechtstreeks tegen het Sinterklaasfeest zijn gericht. Op 3 december 1622 werd te Arnhem verordeneerd dat het niet alleen verboden was om Sinterklaaskoekjes te bakken doch dat het ook niet was toege staan de schoen te zetten... Op wat voor manier de „schout en zijn rakkers” op dit laatste controle moesten uitoefenen, is niet bekend, maar dit lijkt ons moei lijk. ’s Zondags vóór Sinterklaas hielden de strenge predikanten op de kansel don derpreken tegen wat zij noemden: „...een sotte ende ongefundeerde maniere van de kindren heare schoenen met allerley snoeperie ende slickerdemick te vullen. Wat is dit anders gedaen, als op de hoochten geoffert ende geroockt...?” De gemeente zat braaf te luisteren... niettemin werd ’s avonds weer trouw de schoen voor de schoorsteen gezet, want ook de protestantse bevolking geloofde niet dat het Sinterklaasfeest iets met „su perstitie ende afgoderije” te maken had. ’t Was gewoon een oerhollands gezellig feest, dat in de nare donkere dagen van december vooral aan de kinderen wat vertier gaf mede tot vermaak van de ouderen. Geslaagd aan de rijksuniversiteit te Utrecht voor het doctoraal examen geo logie: de heer T. Stavinga jr. vroeger te Bolsward. bisschop uit Spanje was niet altijd welkom. Politieverordeningen tegen het vieren van de 5e december. Maar het feest ging ondergronds gewoon door Het Sinterklaasfeest heeft de eeuwen door altijd een voorname plaats ingeno men in de rij van Nederlandse folkloris tische gebeurtenissen, die met steeds weerkerende regelmaat plaatsvonden. En het merkwaardige hierbij is, dat de manier waarop de mensen momenteel het Sinterklaasfeest vieren niet veel ver schilt van de wijze waarop onze voorou ders dit vroeger deden. En met „vroe ger” wordt dan bedoeld: Zo tot en met de 16e eeuw. Ook toen was de schoor steen de toegangsweg waardoor Sinter klaas het huis binnenkwam. En ook toen werden vóór de schoorsteen kinderschoe nen gezet, die dan gevuld werden met pepernoten, suikergoed en marsepein. De ouderen kregen vrijers en vrijsters van speculaas. Marsepein in de vorm van een hart werd ook toen al door de verliefde jongeling aan zijn meisje ge stuurd. Taai-taai-poppen vonden ook toen al een weg naar wat oudere dames. En het verhaal gaat dat een Rector van een „Latijnse School” de domheid be ging om vlak vóór Sinterklaas - in een kwade bui - zijn héle klas straf te ge ven. Dat heeft de goede man geweten! Op de 5e december werd er thuis bij hem gebeld en voor de deur stond een Horizontaal: 1. huisdier-insekt-vogel. 2. venster-voorzetsel-dwarshout-onder andere. 3. rund-schande-rund-oude maat. 4. moedig-omlaag-kosten koper. 5. zintuig-deel v. e. schip-familielid-en omstreken. 6. mikpunt-dagelijks voedsel-water Friesland. 7. insgelijks-watering-voegwoord- graanpakhuis. 8. weg met bomen-tocht-trek. 9. woonboot-open ruimte in bos- heilige-Europeaan. 10. plaats in Overijssel-Europa- voorzetsel-plaats in Gelderland. 11. rivier in Italië-woest-rund. Vertikaal: 1. reptiel-zoogdier. 2. lokspijs-twijg-rivier in Italië. 3. buidel-stad in Rusland-emmer. 4. aker-jaargetijde-pers. voomw. 5. getroffen-kelner-vogeleigenschap. 6. hemellichaam-daar-water in Friesland-kwaad. 7. voorzetsel-niet gelijk-vrouw van Osiris. In deze puzzel zijn de opgaven van hori zontaal EN vertikaal van alle twee (Klaas en Piet) per cijfer beschreven. Aan u uit te vinden in welke van de twee puzzels ze horizontaal of vertikaal ge plaatst moeten worden. 1. edel-natte aarde-toekomstbeeld-Ned. Televisie Stichting. 2. opstootje-stad in Rusland. 3. evenwicht-voorzetsel. 4. reus-meerstemmig muziekstuk. 5. het Romeinse Rijk-verhaal- briefaanhef. 6. stad in Afrika-rimpel-plaat. 7. rondhout-leidsman. 8. in het jaar-speelkaart. 9. nieuw-voertuig. 10. torenomloop-noot. 11. bergplaats-soort onderwijs. 12. godin-daar. 13. rust-zeevogel. 14. in elkaar gevlochten bloemenkring- noot-modder. 15. vet van dieren-groente-bijwoord graad. 16. vernis-roemen. 17. in het jaar-melkprodukt. 18. gewicht-deel v. e. schip. 19. gewicht-reparatieplaats voor schepen-op water wiegen. 20. Nederl. Technisch Onderwijs- klinknageltje. 21. ronde lat-stel-roofdier. 22. strafwerktuig-plaats in Betuwe. 23. lichtdrager-teken-wapen. IN geastlike basis 24. regen-Europeaan. 25. stad in Rusland-pers. voomw. 26. lokmiddel-leidsman. 27. hert-plaats op de Veluwe. 28. modelijn-daar-vr. titel (Eng.). 29. noot-nummer. 30. bijwoord v. graad-bergplaats- vogeleigenschap. 31. niets-Europ. hoofdstad. 32. op alle plaatsen-kosten koper- specerij. 33. mannen van bepaalde stand-achIer. 34. schip-bewoner der zee. 35. wanneer-voertuig. 36. bergplaats-gelofte. 37. slede-dichterbij komen-keurig. 38. ad rem-klok van glas. 39. nieuw-de gehele hoeveelheid. 40. voertuig-mening. 41. plaat-bijb. figuur-grondsoort. 42. vlugge loop-soortonderwijs. 43. deel v. e. week-Noord Atlantische Verdrags Organisatie. 44. prov. hoofdstad-vertéring. 45. smeer-voorzetsel-aftrek van gewicht. 46. deel v. Gelderland-verdieping. 47. aardsoort-gracieus. 48. vergiffenis-met de. 49. vog'elprodukt-Europeaan. 50. vuur-Myth. figuur. 51. meer in Amerika-frans lidwoord. 52. dierengeluid-voedsel-landbouwwerk- tuig. 53. gewoon-ontkenning. Het Sinterklaasfeest is altijd doorgegaan. Zowel ondergronds als gelegaliseerd. Er is thans geen burgemeester die het niet een eer vindt om Sinterklaas persoonlijk te verwelkomen. Toch heeft Sinterklaas eens aanleiding gegeven tot ernstige ongeregeldheden. Dat was in Den Haag in 1782, toen de strijd tussen Patriotten en Prinsgezinden hoog oplaaide. De Prinsgezinden grepen het Sinterklaas feest aan voor het houden van een fikse Oranjebetoging, zeer tot ongenoegen van de Patriotten, die - wellicht ongewild - geheel in navolging van hun Calvinis tische voorvaderen - Sinterklaas in de ban deden. Sindsdien werd van de be rucht „Haags Sinterklaas” gesproken. De Sinterklaas van vandaag staat bo ven de politiek. Hij wordt geëerd zowel door „links” als door „rechtse”, door Protestant en door katholiek of door „weer-anders denkenden”. Sinterklaas is de heilige-voor-iedereen. We willen dit artikel eindigen met het leuke oud-Ne- derlandse Zeemansliedje over Sinter klaas: „Wij sullen ons scheepken wel stieren Al over die wilde see, Al op Sinterklaes manieren Soo gaet er ons soetlief meê.” J. Hartkamp (burgemeester) 4. Instandhouding van openbare lagere scholen te Achlum, Herbaijum Dongjum. 5. Extra krediet t.b.v. een diaprojector voor de openbare lagere school te Ried 6. Vaststelling van een bouw< xploitatie- verordening. 7. Nieuw bestemmingsplan voor het dorp Tzum. 8. Het garanderen van de betaling van rente en aflossing van een door de Martenastichting aan te gane geldle ning a f 500.000,—. 9. Voorstel van b. en w. tot wijziging van de gemeente-begrotir.gen voor de diensten 1971 en 1972. NAJAARSVERGADERING FRIESE MIJ HENNAARDERADEEL WOMMELS. Op een matig bezochte maar niettemin interessante najaars-leden- verg. van de Friese Mij „Hennaardera- deel” kwamen verschillende actuele a- grarische problemen aan de orde. Voor af hield voorzitter Freerk Hofstra uit Lutkewlerum een inleidende toespraak. Hij wees o.m. op de noodzaak van een goede concurrentie-positie van onze landbouw t.o.v. lidstaten in de vergrote EEG. Als middel hiertoe noemde hij een intensieve benadering van de productie- kwaliteit. Bekend werd gemaakt dat de F.A.C. (Friese Agrarische cursussen) in schrijving openstelt voor diverse leer gangen, tot theoretische vorming van de jongeren. Verder gaf ’t bestuur door dat de georganiseerde landbouw in Hennaarderadeel een bezwaarschrift heeft ingediend tegen het bestemmings plan buiten-gebied van deze gemeente, o.m. tegen het haarsinziens overdreven veel voorkomende gronden van oudheid kundige betekenis aan de z.g. bouwper celen, waardoor aanvragen van een bouwvergunning moeilijkheden kan op leveren. In het voorlopig en dagelijks bestuur van ’t waterschap ’t Marnelan is be noemd de heer Pier Noordmans uit Edens. Voorz. Hofstra, periodiek aftre dend zag met algemene stemmen zijn mandaat als zodanig verlengd. De heer Nooteboom uit Kubaard (niet herkies baar) wordt als bestuurslid van de afd. vervangen door A. Heeg, zijn plaatsge noot. Op 6 dec. a.s. hoopt de afd. vertegen woordigd te zijn bij de viering van het 120-jarig bestaan der Fryske Mij te Leeuwarden. De afd. wil voorstellen om de provinciale vergaderingen wat eerder te laten eindigen, omdat de leden, voor al die op éénmansbedrijven anders met hun werkzaamheden te veel in tijdnood raken. Als het deze winter te bestude ren en te behandelen onderwerp is vast gesteld: De mens en zijn omgeving. Een achttal personen verklaarden zich bereid zich in deze materie te verdiepen en zich naderhand op een speciale be- sprekingsavond, eind januari, een en an der toe te lichten. Na afhandeling der zakelijke agenda punten hield mej. Meesters, verbonden aan de Fr. Mij voorlichtingssectie, een leerzaam betoog over: Gezinsbudget in relatie tot het bedrijf. Zij stelde o.m. de financiële verhouding bedrijf-gezin aan orde. Bedrijfsinvesteringen zijn in dit verband veelal primair, echter tot een bepaalde grens. De gezinsuitgaven mo gen er niet door in de knel komen. Wij worden in deze tijd geconfronteerd met steeds stijgende kosten van gezinsonder- houd, ook het bedrijf slokt meer op en ’t blijft dan de kunst om de gelden op 9 9 O N N E E N 3 N H 3 15 10 Zo 22 22 26 [5# 27 \zs 3 29 7 9 30 U2 35 32 36 36 3# 40 39 ‘tZ 52 43 44 4ö 47 47 4# 49 5o '10 53 -p

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1972 | | pagina 21