GabeShroar
OSINGA
I jowgt
Tilbury
mannen
mode gaat.
Tilbury
als het om
Jongeren aktief rond
ruilverkaveling Wommels
Fügeltsjelan op basis
van vrijwilligheid
VRIJDAGAVOND
even naar
Prof. Muntendam-
prijs toegekend aan
Dr. Meinsma,
afkomstig uit
Makkum
Hond aangelopen bij
familie te
Lutkewierum
Bestelauto met gas
in lichterlaaie te
Wommels
E.H.B.O.-onderscheiding voor
mevrouw Van der Boom
om een
BOEK
OF TIJDSCHRIFT
Modeshow
in Makkum
trok 260
belangstellenden
i
ENQUETE INGESTELD
SSy.dWerf
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST-FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel. Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en Wymbritseradeel
fl
O
I
„Met het oog op de zomer, werd de badkleding getoond. Frank en vrij showden
de zusjes Janna (rechts) en Wijbricht Bolink in De Waag te Makkum.
L
g
BB
'is
9
118e JAARGANG Nr. 29
VRIJDAG 13 APRIL 1979
X
Jli i:
Mevrouw Marie van der Boom-Vriesema kreeg door mevrouw Huisman-
W W (A)
:«R
Tijdens een werkbezoek van minister Gardeniers (CRM) eind vorig jaar aan
Oosterend, maakten deJongeren aktief rond ruilverkaveling Wommels reeds
duidelijk dat ze het niet eens zijn over de wijze waarop „fügeltsjelan” wordt
aangewezen. „Fügeltsjelan” moet er komen op basis van vrijwilligheid menen
ze. Daartoe heeft men nu een enquette ingesteld.
Wouda uit Leeuwarden de zilveren draagmedaille opgespeld. Een en ander
vond plaats in het Groene Kruisgebouw in Witmarsum.
Uitgave A. J. OSINGA b.v.
Bolsward - Marktstraat 13
Administratie- en Redaktieadres:
Postbus 5, 8700 AA Bolsward
Tel. 05157 - 2044, na 18 uur 2660
Redaktie na 18 uur 4661
Verschijnt
WOENSDAGS en VRIJDAGS
Abonnementsprijs f 14,75 p. halfjaar
(bij vooruitbetaling) Giro 887926
Advertentie-tarieven op aanvraag
De jongeren aktief rond ruilverkave
ling Wommels denken dat met deze
plannen twee vliegen in één klap
worden gevangen; de natuurmensen
worden gerustgesteld én het past in
het gevolgde landbouwbeleid. Er
wordt grond (en dus ook boeren!) aan
de landbouw onttrokken.
Vier punten zijn hierbij voor de boeren
van belang:
1. de soort van beperkingen.
Voor het blok Wommels is dit nog
steeds onduidelijk. Het is zelfs niet
De aktieve jongeren vinden dat beper-
i kingen tot stand moeten komen in
overleg met de betrokken boeren.
De NWC, Staats Bos Beheer, de
Landinrichtingsdienst en de Cen
trale Cultuurtechnische Commissie
geven een uitgebreid advies over de
plaats van het „fügeltsjelan”. Uitein
delijk beslissen de Provinciale Staten.
Na jaren van onzekerheid kregen 24
boeren in de ruilverkaveling Wom
mels op 29 december 1978 een uit
nodiging in de bus voor een vergade
ring over relatienotagebieden. Uit ’t
bijgesloten kaartje moest blijken
welke stukken van hun land waren
aangewezen als „fügeltsjelan”!!
Tijdens de feestelijke bijeenkomst die
door ruim 25 leden werd bijgewoond
werd ondermeer meegedeeld, dat me
vrouw Van der Boom tijdens diverse
wedstrijden meerdere malen een eerste
prijs in de wacht had gesleept.
üs hjoed to sizzen
Soms moat men wolris hwat
mei swart kryt yn de skoarstien
skriuwe
MANNEN
MODE
De voorbereiding van de ruilver
kaveling Wommels startte in januari
1976. In die tijd was er een advies
van de Natuur Wetenschappelijke
Commissie (NWC), waar in stond dat
er 650 ha. „fügeltsjelan” in het blok
Wommels moest komen. Dit advies
berustte op gegevens van vóór 1974.
De’ jongeren weten niet hoe de NWC
aan die gegevens is gekomen of
wanneer een gebied voor „fügeltsje
lan” in aanmerking komt of niet.
Mede door de inspanningen van de
Voorbereidingscommissie is die 650
ha. teruggebracht tot 150 ha.
Tilbury
"VK'
Het is een zaak van alle boeren en niet
alleen van de 24 gedupeerde kollega’s
zo zeggen de jongeren. Men is het niet
eens met de werkwijze van de officiële
instanties. Ze vinden dat het een alge
meen boerenbelang is dat de grond in
boerengebruik blijft. Daarom willen
ze voorkomen dat er ongewenste
reservaten worden gevormd. In een
reservaat komt er namelijk geen boer
meer aan te pas en neemt de overheid
de grond in eigen beheer, zo zeggen
de aktieve jongeren.
LUTKEWIERUM - Bij een familie te
Lutkewierum is enkele dagen geleden
een hond aangelopen. Het dier, een
Duitse herder, heeft een dikke vacht en
is aan één van de achterpoten licht
gewond. De eigenaar van de hond kan
voor nadere inlichtingen kontakt opne
men met de politie te Wommels, telefoon
05159-1246.
Volgens de jongeren moeten boeren die
eventueel een beheersovereenkomst wil
len sluiten, met elkaar berekenen hoe
hoog die vergoeding moet zijn.
Natuurbeschermers waren niet altijd even
gelukkig met ruilverkavelingen. Door nu in
die ruilverkavelingen relatienotagebieden
op te nemen, valt het konflikt met de
natuurbeschermers voor een deel weg. In
een ruilverkaveling koopt SBL (de Stich
ting Beheer Landbouwgronden) grond
aan. Met grónd kan in ruilverkavelingen
geschoven worden. Daardoor kan in een
ruilverkavelingsgebied gemakkelijker rela
tienotagebieden (reservaten en beheersge
bieden) tot stand komen dan in gebieden
zonder ruilverkaveling.
2. de vergoedingen.
Zolang, de beperkingen niet bekend
zijn,zijn de vergoedingen dat ook niet.
De vergoedingen zijn afhankelijk van
een aantal kriteria die ook nog niet
bekend zijn. Wél is bekend, uit andere
gebieden, dat de berekeningen van de
officiële instanties lager uitvallen dan
die van de boeren zelf.
Tot nu toe is het onduidelijk wat het
moet worden, reservaat of beheersge
bied. Met de jongeren zijn de betrok
ken boeren, de Voorbereidingscom
missie en ook de standsorganisaties
het met de gang van zaken niet eens.
Ze willen dat „fügeltsjelan” er op
basis van vrijwilligheid gaat komen.
BOLSWARD - Aan dr. L. Meinsma,
afkomstig uit Makkum, direkteur van
de Stichting Koningin Wilhelmina
Fonds, Nederlandse Organisatie
voor de Kankerbestrijding, is door
het Bestuur van de Stichting de Prof.
Dr. P. Muntendam Prijs toegekend.
Deze prijs wordt in de regel jaarlijks
toegekend aan personen, die zich in
bijzondere mate verdienstelijk hebben
gemaakt voor de kankerbestrijding in Ne
derland. De Prijs zal door Prof. Dr. P.
Muntendam worden uitgereikt op 12 mei
1979, tijdens de Algemene Ledenverga
dering van de Vereniging tot steun aan
het Koningin Wilhelmina Fonds, in het
RAI-congres centrum te Amsterdam.
KONlNKlUKE
NEDERLANDSE VERENlfiJNS
WITMARSUM - Afgelopen maandag
avond werd mevrouw Marie Van der
Boom-Vriesema, tijdens een feeste
lijke bijeenkomst in het Groen Kruis
gebouw te Witmarsum onderschei
den. Mevrouw Van der Boom die
woonachtig is in Pingjum is 25 jaar
lid geweest van E.H.B.O.-Witmar
sum e.o. Maar liefst 17 jaar daarvan
is zij als secretaresse van deze
afdeling werkzaam geweest. Ze
kreeg de onderscheiding, de zilveren
„dr. C. B. Tilanus jr.”-draagpenning,
opgespeld door de secretaresse van
het E.H.B.O.-distrikt Friesland, me
vrouw A. Huisman-Wouda uit Leeu
warden.
Ri^ straat 6 Bolsward
3. de vrijwilligheid.
Officiéél worden beheersovereenkom
sten op basis van vrijwilligheid afge
sloten. Een ieder die grond heeft
liggen in een aangewezen beheersge
bied wordt een beheersovereenkomst
aangeboden, voelt men daar niets
voor dan gaat dat ook niet door. Er
kunnen dan geen beperkingen wor
den opgelegd in de bedrijfsvoering.
Men kan dan echter geen gebruik
maken van de voordelen van de
ruilverkaveling. Voor grondverbete-
ringswerken zal men waarschijnlijk
een vergunning moeten aanvragen.
Daar de fa. Bolink de laatste tijd over
een zonnebank beschikt in de salon,
konden alle modellen heerlijk gebruind
in de zomermode en badkleding te
voorschijn komen. De kinderkleding
werd geshowd door mannequins en
dressmen in de leeftijd van twee jaar en
ouder. Door hun spontaniteit stalen ze
veelal de show, hetgeen de zaal vele
malen beloonde met een welverdiend
applaus. Ook de oudere modellen kon
den de 260 aanwezigen bekoren, hetgeen
resulteerde in spontaan applaus.
Een schoonheidsspecialiste van Ellen
Betrix gaf in de pauze een demonstratie
van make-up verzorging. Ze begeleidde
dit met vakkundig kommentaar. De
getoonde modellen werden toegelicht en
van kommentaar voorzien door de heer
Van Wijngaarden van Lutgendorff-Tex-
tiel.
«Tl®
Dit geldt alleen als de grond dan een
bestemming krijgt in het Bestem
mingsplan Buitengebied van de ge
meente. En dat staat vrijwel vast. Dit
betekent dus dat als men niet akkoord
gaat met beperkingen waarvoor men
een vergoeding krijgt, er dan beper
kingen worden opgelegd waar géén
vergoeding tegenover staat.
De jongeren zijn niet tegen ruilver
kaveling en zijn in principe niet tegen
natuurbehoud. Ze zijn echter wel tegen
de manier waarop in de ruilverkaveling
Wommels beslissingen zijn gevallen over
relatienotagebieden, beter bekend als
„fügeltsjelan”.
Aan 24 boeren in het blok Wommels is
„fügeltsjelan” toegwezen. In totaal een
gebied van 150 hectare. Overheidsin
stanties moeten niet alléén aanwijzen
waar fügeltsjelan” komt en waar niet, de
boeren moeten hierin een grote stem
hebben, vindt men. „Natuurbehoud is
niet alleen een zaak voor onze 24 kolle
ga’s met fügeltsjelan. De manier waarop
dit1 gespeeld wordt is een zaak voor ons
allemaal. Het had iéder van ons kunnen
overkomen,” zo zeggen de jongeren.
Men wil vooral weten of het „fügel
tsjelan” op basis van vrijwilligheid kan
komen.
4. de waarde van de grond.
Grond met een beheersovereenkomst
daalt in waarde. Als men deze grond
wil verkopen garandeert de SBL de
prijs te betalen die op dat moment
geldt voor grond zonder beperkingen.
De SBL is dan in feite de enige koper
en zou dan kunnen bepalen wat er met
de grond gaat gebeuren.
MAKKUM - Vorige week woensdag
avond werd in zaal Adema van het
hotel/restaurant De Waag in Mak
kum een modegebeuren georgani
seerd door vier plaatselijke zaken
lieden. Dat waren drogist Bolink,
vrijetijdskleding Ferdy de Boer, ter
wijl modehuis Lutgendorff voor da-
mesconfectie en blouses zorgde. Dit
keer ontbrak ook de badkleding niet.
Fa. De Boer droeg zorg voor een
paar zeer passende modellen.
Volgens de jongeren aktief ruilverkave
ling Wommels is er van vrijwilligheid
geen enkele sprake. Ze menen dat de
boeren niets te zeggen hebben over waar
„fügeltsjelan” moet komen.
■Hwat hat
De snelle ontwikkelingen in de land
bouw in de 50er en 60er jaren hebben
mede een negatief effekt gehad op de
vogelstand en de plantenrijkdom in ons
land. In ieder geval op de „kritische”
soorten daarvan. Hierover ontstond be
zorgdheid bij groepen^ van mensen die
zich bezighouden met milieu en natuur-
en landschapsbehoud. In de loop der tijd
werd die bezorgdheid, groter. Doordat
deze groepen ook in beleidsbepalende
instanties zitting kregen (bijv, in de
Centrale Cultuurtechnische Commissie)
werden hierdoor zelfs een aantal ruilver-
1 kavelingen ernstig vertraagd (?oals bijv,
de ruilverkaveling Koudum).
Om dit konflikt tussen landbouw en
natuurbescherming op te heffen, kwam
de regering in 1975 met haar Relatieno
ta- Hierin werden voorstellen gedaan om
in Nederland uiteindelijk te komen tot
100.000 ha. reservaatgebied en 100.000
ha. beheersgebied. Reservaatgebied
houdt in dat de grond aan de landbouw
wordt onttrokken en een volledige na-
tuurbestemming krijgt. Beheersgebied
houdt in dat de grond bij boeren in
gebruik blijft, maar dat er een aantal
beperkingen voor gelden. Voor Fries
land had men 12.000 ha relatienotage-
hied gepland
WOMMELS - Gistermiddag om
streeks half twee is een bestelauto
van Elektro Friesland uit Leeuwar
den in plan Walpert te Wommels
volledig uitgebrand. De auto vatte
vlam doordat een gasbrander die bij
het leggen van kabels wordt ge
bruikt, onbeheerd werd achtergela
ten.
In de auto bevond zich een fles propaan-
gas terwijl de tank van de auto eveneens
met gas was gevuld. Wonder bij wonder
vond er geen ontploffing plaats. De
Rijkspolitie van Hennaarderadeel en de
vrijwillige brandweer van Wommels ver
leenden hulp. De auto, die all-risk was
verzekerd, moet als verloren worden
beschouwd. Persoonlijke ongelukken de
den zich niet voor.
bekend of er reservaten komen of
beheersgebieden. Beperkingen zou
den kunnen neerkomen op:
- handhaven van perceelsvorm en
patroon van sloten en greppels,
- veranderingen aanbrengen in
het waterpeil,
- beperkingen in het gebruik, bijv.:
niet scheuren van grasland,
niet slepen tussen 15 maart en 15
juni,
niet maaien voor een vastgestelde
datum,
geen gebruik van chemische bestrij
dingsmiddelen.
Maar, dat staat nog niet vast!
We- B V- Bi
WOMMELS - In de herfst van 1978 werd de ruilverkavelings groep
Wommels opgericht. Sinds die datum heeft men zich aktief bezig
gehouden met de ruilverkaveling in dat gebied. Juist de jongeren
hebben nog jaren te maken met hetgeen nu wordt besloten. Aan 24
boeren in het blok Wommels, ongeveer gelijk aan de gemeente Hen
naarderadeel wat betreft oppervlakte, is „fügeltsjelan” toegewezen.
In oppervlakte omvat dit gebied ongeveer 150 hectare.
De jongeren aktief rond ruilverkaveling Wommels hebben een
enquete ingesteld om er achter te komen of het niet mogelijk is dat de
150 hectare „fügeltsjelan” er op basis van vrijwilligheid komt. De
resultaten hopen wij in één van onze volgende edities te publiceren.
Het initiatief van de jongeren wordt naast de boeren in het blok Wom
mels gesteund door de voorbereidingscommissie van de ruilverkave
ling in het blok en de plaatselijke standsorganisaties.
In ruilverkavelingen wodt nu in de
voorbereiding een aantal hectares vast
gelegd voor relatienotagebieden. Relatie
notagebieden ziin te verdelen in:
a. reservaten - dit zijn gebieden die voor
natuurbescherming worden aange
kocht en die dan in overheidsbeheer
komen Er komt dus geen boer meer
aan te pas.
b. beheersgebieden - dit zijn gebieden
met een aangepaste bedrijfsvoering
die bij de landbouw in gebruik blijven.
De aangepaste bedrijfsvoering levert de
boer verlies aan inkomsten op en dat ver
lies wordt dan vergoed. De vergoedingen
worden berekend aan de hand van ’n aan
tal criteria. Dit alles wordt geregeld in
de zgn. „beheersovereenkomst”. Dit is
een 6-jarig kontrakt tussen de betrokken
boer en SBL, waarin alle rechten en
plichten van beide partijen worden vast
gelegd.
Bols wards Nieuwsblad