KAPPIE EN HET MISTEILAND
Geen tweede veld
voor V.V. Oosterlittens
ZWART
MAAR LIEFLIJK
B
SPORT IN HET KORT
YN IT LIJ
FAN ’E DYK
f
ïi
ï-i
„Oudjes” slaagden
voor zwemdiploma
Duizend gulden voor
moeder en dochter
Bloemen bestellen
Brandsma bellen
Eg
5
-
WATSE CUPERUS
ROMAN FAN HOATSE DE JONG
1.
WOENSDAG 12 DECEMBER 1979
BOLSWARDS NIEUWSBLAD
Pagina 2
Oude Kobbe richtte zijn revolver op de kastelein en uit met die rare piratenstreken! Schieten op
I
Uit het Fries vertaald door E. S. de ]ong
niet
(Wordt vervolgd)
prioriteiten voor 1980 vast te leggen. 2.
een duidelijk sportbeleid te eisen of
eigen visie naar voren te brengen en 3.
die sportnota van het Opbouworgaan
kritisch te beoordelen, zodra die er is
(want volgens B en W is de afgesproken
inleverings termijn al lang verstreken).
BOALSERT - Yn „De Koperen Tün”
fan Tongersdei 13 desimber sil it twadde
programma yn de rige mei Hessel van der
Wal en Henk Alkema ütstjürd wurde. Yn
dit programma geane Hessel en Henk
„op syk nei it heil.”
Fierders yn De Koperen Tün noch in
kear oandacht foar de takomst fan it
Fryske toaniel. De Koperen Tün, ton
gersdei 13 desimber fan 18.15 - 19.00
ure. Radio Fryslan FM-kanael 5, 88,6
MHz.
MAKKUM - In de sporthal Maggenheim
te Makkum werden vorige week vrijdag
avond de volgende kompetitie NeVoBo
afd. ZWH wedstrijden gespeeld. Tevens
vond er dezelfde avond een rekreatief
tournooitje plaats.
NeVoBo-uitslagen: jun. jongens: Mak
kum b - Makkum a: 0-2; dames le klas:
Makkum 2 - ANO 1: 2-2; heren 3e klas:
Punt Ut 3 - Oeverzwaluwen 2: 0-2; heren
le klas: ANO 1 - Makkum 1: 0-3; dames
4 e klas: ANO 3 - SVW 7: 0-2.
Rekreatief tournooi: 1. De Pompe-
blêdden, Itens; 2. Hanzestad, Bolsward;
3. Makkum I; 4. Makkum II.
HORECA-ZAALVOETBAL-
TOURNOOI
Syb belane mei syn maten op it lytse skoalleplein by de
iepenbiere skoalle. Se wiene tige yntiids, dat der wiene
hast gjin bern by de skoaldoar. Allinne in pear fan de
lytskes, dy’t omaris net it lést komme.
„Is dit jimme skoalle?”
It kaam Syb sa frjemd en ünwennich oan. Sa deadsk,
tocht er; mar Joeke sei: „Dinen ek, jonge.”
„Nou, uzes is dér grutter.”'
„De ,fine’ hjir ek,” knikte Beart.
„Sille wy dér dan ris hinne?” frege Syb. Nou, mei sa’n
nijling, dat moast wêze en se mochten dér ek wol sjen dat
sy der in nijenien by krige hiene op skoalle.
„Wêr moatte wy no hinne,” frege er dryst.
„Nei de oare streek,” sei Joeke, en mei har trijen stieken
se óf en pesjantelen de buorren troch nei de bisündere
skoalle ta.
It wie wier. Dizze skoalle stie moaier yn it doarp. It
sinneljocht foei rynsk op it plein en de jonges en famkes
dy’t dér wiene, wiene al drok oan ’t krijoanboartsjen,
doe’t de trije maten der oanstappen kamen.
Syb hie de beide hannen yn ’e büsen, stoep foars, de holle
dryst omheech en syn pet hast yn ’e nekke. Joeke en
Beart gyngen elk oan in kant fan him. Amper wiene se oan
’e bern ta, as alle libben ferstoar ynienen.
Femuvere waard de nijkeap opnaam en ien fan de grutste
jonges stoep op harren ta. Joeke flüstere temük nei Syb;
„In grutte heltmient er seis mar mear koe der net
een weerloze
kastelein, die man was er net zo ondersteboven van als ik!”
„Piratenstreken, huh?” riep de ander uit. Hij grinnikte
Dit werd op zondag gespeeld, eveneens
in de sporthal. Er namen acht teams aan
deel. Het verliep vlot en er heerste een
gezellige sfeer. Het team van De Zwaan I
won de eerste prijs. 2. Kantine voetbal
veld; 3. Lemstra, kantine rekreatie-oord;
4. De Halte/Van Mourik; 5. De Zwaan 2;
6. Tapkamer; 7. Happebak/Ladenius; 8.
De Waag.
OOSTERLITTENS - De kans dat er een tweede voetbalveld komt in
Oosterlittens, lijkt kleiner dan ooit. Bij de ingekomen stukken van de
agenda voor de raadsvergadering van de gemeente Baarderadeel op
maandag 17 december a.s. zit een besluit van Gedeputeerde Staten
van Friesland, waarbij deze goedkeuring onthouden aan de 32ste
wijziging gemeentebegroting 1979 betreffende de aanleg van een
tweede sportveld te Oosterlittens. Dit omdat er een subsidietoe
zegging ontbreekt. Dit argument kan natuurlijk overal voor worden
gebruikt. De gemeenteraad van Baarderadeel had zich alleen uit
gesproken over het feit dat een tweede veld een dringende noodzaak
is. Waarschijnlijk steekt hier meer achter, nameijk het uitbrengen
van de definitieve sportnota door het Provinciaal Opbouworgaan aan
B en W van Baarderadeel.
„Vertel op,” riep Kobbe. „Waar heb je de stuurman van de
Kraak gelaten?”
,,N-nergens stotterde de herbergier. „Ik bedoelik
heb niets gedaan!”
„Zo is het,” zei Kappie snel het schiettuig wegduwend. „Schei
i
TEL. 2525 - Het komt in orde
39
18
haalde de trekker enkele keren over. Gelukkig had hij gericht
op enkele flessen die achter de ongelukkige waard stonden,
zodat de arme man alleen door kostelijk vocht werd getroffen. kakelend en gluurde onrustig uit zijn ooghoeken. Doch toen
stak hij zijn wapen weg en liep de kade op.
„Ja, ja zo!” hernam hij wat kalmer. „Maar we zullen die
stuurman vinden! Zonder voltallige bemanning kan je niet
slepen - en ik heb mijn schip nodig!”
en mei slingere er him om ’e foarste
In de officieuze versie sprak het Op
bouworgaan een sterke voorkeur uit voor
het gebruiken van het in bar slechte
konditie verkerende veld in Winsum door
de voetbalvereniging Oosterlittens. Dit is
door alle verenigingen om technische,
organisatorische en het kader betref
fende redenen duidelijk weerlegd. Ge
vreesd moet echter worden, dat hiervan
weinig zal doorklinken. Het overleg tus
sen de verenigingen en het Opbouwjor-
gaan was eind oktober, de datum van
afwijziging door G.S. was 7 november.
Verondersteld kan worden dat B en W
intern gezien blij zullen zijn met dit
besluit van G.S. Immers in de sportnota
van het Opbouworgaan zal de prioriteit
gelegd worden bij een zogenaamde
sporthal in Mantgum.
Al met al is het sportveld in Ooster
littens mooi op de achtergrond ge
drongen. Tenzij de gemeenteraad van
Baarderadeel duidelijk haar bevoegd
heid (zij is het hoogste gezag in de
gemeente en niet B en W) eens gebruikt.
Dit kan door tijdens de begrotingsverga-
dering van maandag a.s. duidelijk 1. de
fan komme. In pear fan de grutste skoalfamkes kamen in
I eintsje efter de jonge oan en ien der fan seach Syb mei
l sokke moaie, grutte, dünkere eagen oan, dat er der suver
I wat waarms fan yn syn wangen fielde. Mar hy moast op
syn iepenst wêze. Hy hie wolris earder yn in frjemd doarp
I west.
I De grutte jonge - hy wie tige kreas yn ’t habyt - stoep
ijocht op Syb ta en frege him daalks: „Hoe hjitsto?” en
seach him mei in pear hurde eagen oan.
Syb hold him effen stil. Doe frege er koart: „Moat ik dy
dat sizze?”
In ferneatigjende ütdrukking kaam der yn ’e jonge syn
eagen en wêr’t no sa gau safolle bern weikamen? Ek fan ’e
iepenbiere skoalle. Wat soe dit wurde? Se wisten
allegearre wol, Enne, Enne Hearinga, sa hjitte de grutte
pommerant, dat wie in baas en Joeke en Beart mei Syb
soene it net halde kinne tsjin al dy oare grutten. Mar Syb
bleau stil stean en Joeke seach dat er in bytsje read om ’e
holle waard.
„Wer bist weikommen?” en de jonge syn eagen stiene
noch hurder en kalder as niis.
Beart seach Syb benaud oan, mar Syb knikte mei de holle.
Hy koe dizze net, mar Joeke en Beart wiene der by, dat
wie trije en bang wie er net.
„Net fan dyn moer!” Dér! Ferdeald! Joeke en
Beart waarden der kjel fan. Soks hie net ien ferwachte en
dan tsjin Enne fan Wob Hearinga. Enne seis ek net, mar
hy fielde, dit moast it iene of it oare wurde en hy koe
dochs gjin belies jaan?
„Wat!” raasde er ynienen gremitich, balie syn fusten en
hong foaroer nei Syb. De oaren krongen tichterby. It koe
noch ien, twa tellen sa duorje.
Mei lange halen kaam master Kroandyk, it haad fan ’e
bisündere skoalle op it tropke bern tasetten en eardat Syb
witte koe, oft it him of syn tsjinstander gau, pakte master
Enne by de kraach en sei hiel kalm: „Kom jij maar eens
mee, vrindje,” en naam him mei nei skoalle. O, wat seagen
dy oaren elkoar oan, mar nimmen sei wat. It tropke bern
fersille en wylst de trije maten fan ’e seedyk nei har
skoalle kroasken, fernijde Joeke oan Syb, dat dy Enne,
dy’t tsjin it doarp oan, oan ’e grutte wei wenne, skylk nei
stêd ta soe te learen.
„Mar in grut geweld is it!” foei Beart yn.
„Hy mient altyd, dat er hjir de baas is op ’e buorren.”
„Ei jonge,” ferdüdlikte Joeke, „sy binne ek folie
machtiger as wy.”
„Wie dat har boppemaster?” frege Syb.
„Master Kroandyk,” sei Joeke, „en se hawwe ek noch in
ündermaster en in juf.”
„En jimme?”
„Wy?” Joeke seach him mei fernuvere eagen oan.
„Allinne master Schotanus.”
„Wa wie dat grut fanke dat er by stie.”
(Wurdt fuortset)
Hoewel het de bedoeling was recreatief
te zwemmen bleek na verloop van tijd
dat diverse dames en heren de zwem
kunst al aardig onder de knie begonnen
te krijgen. Men kwam dan ook met de
vraag of het niet mogelijk was dat men nog
eens een zwemdiploma kon halen. Dat is
nu gebeurd.
gebeurd.
Alle twaalf kandidaten slaagden voor het
A-diploma. Men heeft ruim aan de eisen
voldaan. Voorwaar een hele prestatie als
men weet dat de gemiddelde leeftijd 66
jaar was met als nestor de heer J.
Hiemstra met 78 jaar. Na afloop van dit
feestelijk gebeuren, zijn de geslaagden in
De Groene Weide uitgenodigd waar de di
ploma’s en bloemen door de heer Postma
van het zwembad werden uitgereikt en
konsumpties door het zwembad werden
aangeboden. Verder is er door diverse
mensen een woord van dank gesproken,
waren er enkele voordrachten en werd er
gezamenlijk een lied gezongen over het
zwemmen dat door één van de dames
was gemaakt.
De dames: De Lang, Buikstra en Mol die
iedere donderdag morgen les geven aan
deze groep en assisteren werd een kado
in de vorm van een dienblad aangeboden
als dank voor de plezierige lessen.
De geslaagden: Mevr. A. Buma-v.d. Zee;
Th. Peters; Mevr. Y. Klarenberg; B.
Jorritsma; D. Bloemhof; R. Posthumus;
G. Kasper; J. Rijpma-de Jong; J. Hiem
stra; G. R. Bos; Th. IJpma en Mevr. D. I.
Lolkema.
MAKKUM - In de meeste steden en
dorpen zijn de St.-Nicolaasakties ten
einde en de prijswinnaars bekend
geworden. In Makkum is de hoofdprijs
gewonnen door Oetske Boorsma uit de
Wyting. Zij werd duizend gulden rijker.
De afspraak met haar dochter Trijntje
was, van win ik, dan delen wij de prijs,
en win jij dan delen wij die ook, zo
gezegd zo gedaan. Op de foto moeder en
dochter, die de hoofdprijs van de
Makkumer Middenstandsverenigings-
aktie overhandigd krijgen door de
tweede voorzitter van de midden-
standsvereniging de heer Manno Bo-
link.
Triennen fan blidens en tankberens fertsjusteren de boer
syn eagen doe’t er om ’e wringe gie en dwers oer ’e dyk by
de steile seedyk opklattere. Wrychtich, hy seach om doe’t
er in han oer syn beglinstere eagen helle oft de post it ek
seach en hy moast skodholje om syn eigen dwaan.
Mar, dér, yn ’e foarein o, hy moast it bütendyksfjild
op; sinne, wyn en seelucht. God! Hy moast him uterje mar
hy koe it hjir net.
„Lytse Hiltsje,” preuvele er stil foar him hinne, dêr’t er
wer dat lyts stikje libben fan sajust, dér yn it widske, foar
syn eagen krige.
„Lytse Hiltsje,”
hikspeal.
„Hil Siderius, dat waard de namme,” lake de boer en hy
stapte rjocht en steil de reed lans op nei it slyk en it woe
him net ferlitte: de tsiende maaiewie syn famke
beme
BOLSWARD - Op donderdagmor
gen 6 december stonden om 8.30 uur
in het Sportfondsenbad te Bolsward
12 zenuwachtige dames en heren van
de „bejaarde” zwemgroep klaar om
diploma te zwemmen. Na 5 jaar
oefenen wilde men proberen alsnog
een diploma te behalen.
5 jaar geleden is men op initiatief van
het zwembad begonnen met een uur
zwemmen voor ouderen. Op de
eerste zwemles waren 8 leerlingen
aanwezig, maar na een aanvankelijk
wat aarzelende start is deze groep
nu uitgegroeid tot 26 persoenen die
iedere donderdagmorgen van 8.30 -
9.30 uur met veel plezier de edele
zwemsport beoefenen en zo jong en
lenig blijven.
genten, dat niets ontgaat en wat de kleine Jantsje betreft,
wegens het feit, dat ze groter wordt en het leven lief heeft,
wat al te lief, volgens grote Jantsje haar mening. Dat
vrouwtje in de overhoek, dat drie hoefijzers heeft verloren,
is een waarschuwend voorbeeld.
Het is hier goed wonen in het armhuis, maar men moet de
ogen goed de kost geven.
De kleine Jantsje is voor de grote de grootste zorg. Ze
zit in haar gevaarlijke jaren en is behept met een zwak,
waarvan Jantsje het hare denkt. Bovendien is het een knap
en fris kind, een voorrecht dat niet eens persé nodig is
om lastig te worden gevallen.
Dat heeft grote Jantsje in haar eigen leven immers aan
de lijve ondervonden.
Maar zoveel de grote Jantsje deze dingen destijds schuw
de, zo onbevangen schijnt de kleine er voor te zijn.
De geruchten dienaangaande dringen soms door van het
land tot in het armhuis.
Het kind moet dus kort worden gehouden en daartoe doet
Jantsje een goed werk. Alleen de methode, die ze hiervoor
gebruikt, is volgens haar eigen principe en gespeend aan
alle tact. De kleine Jantsje moet onverbiddelijk buigen onder
alle strenge eisen, die haar worden gesteld, maar de vrouw
vergeet, dat ze in de „kleine” Jantsje langzamerhand geen
kind meer, maar een jonge meid van twintig jaar voor zich
heeft, die zich zo voor het oog weliswaar buigt, maar zich
inwendig verzet tegen de al te strenge en niet altijd billijke
eisen van haar pleegmoeder.
Het leven wordt de kleine Jantsje te bedompt in die 9rote
zaal van het armhuis. Ze zou er graag uit willen, een dienst
nemen op een boerderij bijvoorbeeld, het vrije ruime leven
tegemoet.
Maar daar wil grote Jantsje helemaal niets van weten.
Bovendien loont het losse werk op het land ook meer en
de kleine Jantsje is tenslotte de kostwinster en de borg voor
het armhuis.
Zo voltrekt zich langzaam maar zeker een verwijdering
tussen de beide Jantsjes, die toch zo zielsveel van elkaar
hebben gehouden. Trouwens, de liefde is niet gedoofd,
maar de manier van liefhebben kan de kleine Jantsje nu niet
meer bekoren.
Het is voor de regenten een uitkomst, want hier in het
Hallumer armhuis heeft men heel wat beter en gemakke
lijker toezicht op de jongen, dan daar helemaal „aan het
voeteneinde” op de Leije.
De kleine Jantsje moet er dan maar op uit en de verdiende
centen aan het armhuis afgeven, de grote moet de vader
en moeder helpen bij het werk in het grote huis en aan
haar zal dan het zakgeld, dat alle armhuisbewoners krijgen,
worden uitbetaald, boven kost, kleding en onderdak.
Grote Jantsje, die evenwel geen andere keus heeft, grijpt
deze kans aan, omdat het haar levenszekerheid geeft en
bovendien omdat ze zo bij haar jongen kan blijven.
Ze heeft echter wel goed begrepen, dat ze nu geheel onder
toezicht zal staan. Afijn, voor het levensonderhoud behoeft
ze zich nu tenminste geen zorgen meer te maken. Het zak
geld heeft ze niet nodig en kan ze sparen voor de kinde
ren en verder is ze er zelf altijd bij als er een poging ge
daan wordt haar in levende lijve te verkopen.
Ze vindt het helemaal geen bezwaar om samen met an
deren in één zaal te wonen. Ze behoeft zich met de andere
hoeken niet meer in te laten, dan nodig is en desnoods
staat ze haar mannetje wel.
Wanneer ze haar drie nieuwe buren in de andere zaal-
hoeken eens goed taxeert, valt het haar niet tegen.
In de eerste hoek woont een oud vrouwtje, die ze nog
wel kent van de Leije. Meer dan eens heeft ze het mens
uit het ergste vuil geholpen, voordat de regenten zich over
haar hebben ontfermd. Het is een oud besje van tegen de
negentig, die het meest in bed ligt en niemand overlast aan
doet. Of er zo eentje bij je op de zaal woont of niet, maakt
al heel weinig verschil.
Dan de andere hoek, waar een nog betrekkelijk jong vrouw
tje woont, afkomstig van de Nieuwe Zijl, die nooit hon
derd procent is geweest, een drietal keren tegen de lamp
is gelopen en nu met haar drie reeds schoolgaande kinderen
in de veilige hoede van het armhuis is opgenomen. Zo is
het ook mooi genoeg: driemaal is scheepsrecht.
In de derde hoek ten slotte woont een man met een onge
lukkig been en een vrouwtje, dat erg door de pokken
is geschonden. Die man draagt de naam van Jelle Peterolie.
Jantsje weet van hem goed noch kwaad, maar is door de
beide andere hoekbewoners bij voorbaat voor hem gewaar
schuwd. Het moet een vreemd heerschap zijn, afkomstig
uit de Flieterpen. Dat het een vreemd heerschap zou zijn,
had Jantsje in de lach doen schieten: „Dan passen we bij
elkaar,” had ze gegrinnikt.
Neen, alles bij elkaar lijkt het haar nog zo slecht niet.
Natuurlijk behoren de inwoners van de zaal niet tot de eer
ste klas, trouwens dan zouden ze er nooit terecht zijn ge
komen. Jantsje heeft echter te veel zelfkennis, dan dat ze
zich in dit gezelschap niet thuis zou gevoelen.
Brood doet wonen, zo is dat.
De kleine Hendrik voelt zich na enkele dagen in dit ge
zelschap volkomen thuis, hij scharrelt van' de ene hoek
naar de andere, wordt overal gul onthaald en is spoedig
overal kind in huis.
Vooral bij Jelle Peterolie zoekt hij zijn vertier. Jelle is
een houtsnijder en maakt paarden en koeien, schapen en
varkens, zodat de jongen zich hier geen ogenblik ver
veelt.
Als de kleine Jantsje 's avonds thuis komt van haar werk,
kan ze hem steeds bij Jelle vinden.
Overigens woont grote Jantsje goed van de anderen afge
scheiden. Op de Leije heeft ze genoeg oude gordijnen en
matten bij elkaar gebedeld en die komen haar nu van pas.
Want ’s avonds wil ze persé met de beide kinderen in haar
eigen bedoeninkje zijn, dan sluit ze alle verkeer met de
anderen af, ze wil haar kinderen enkel onder eigen invloed.
Ze heeft daar zo haar reden voor. Grote Jantsje is zelf
te vroeg levensrijp geworden, dat ze het leven niet zou
kennen en daarom hoeft noch de kleine Hendrik, noch de
jonge Jantsje het te wagen onder de matten door te krui
pen. Ze houdt er streng de hand aan. Wat de kleine
Hendrik betreft, terwille van het alziend oog van de re-
o
O
k o