Sterke stikken fan Piter Koopmans en Knilles Ynses I Bij 25-jarig bestaan dorp Roodhuister Epke Romkes Koninklijk onderscheiden fc’ lil Kerstmis 1980 Fan stêd en lan Nieuwe Informatiegids 1981 Tj. FLAPPER I I Kinder-kerstverhaal De verhuizing van het kerstboompje in Lokkich Nijjier PAS FOTO 7™ J. ^ijlstra f - Witnwsum/Sdjraarb I Goede Kerstdagen en W4 WWW» A J I SCHILDERSBEDRIJF a HMM ■I VOOR AL UW HENGELSPORT EN DIERENBENODIGDHEDEN L I. n* - K Pagina 5 BOLSWARDS NIEUWSBLAD DINSDAG 23 DECEMBER 1980 B01SWA8B ni TOE’S I e 1 1 Jawa ’t Wie mei klinkt no üs ■RMMMMH^^MMM^HMHMMHMHMM 1 [- n Klaar terwijl u wacht!!! SNEL EN GOED i i i e a e !- e in f- ,s- 8' u in ij- n e- a, jl. (Bargefenne Bolsward) ir, :S, to 7- n n ie n, n. n- e i, 1. onbekende leidster, verder v.l.n.r. D. Deinum, vijfde Eekma, zevende J. Kramer en negende een Molenaar. Zittend achter het tafeltje van links naar rechts S. Veltman, Oppendijk, Henny en Teo Laagland en op de grond zittend vierde van rechts W van der Zee. De heer Hamstra kan zich niet meer namen herinneren. Mocht u, geachte lezers en lezeressen dat wel kunnen, neem dan niet kontakt op met de redaktie van deze krant, maar met de heer Hamstra. een beloning. Een onderschei- een eenvoudig en waardevol BOLSWARD Deze foto van de Bolswarder Bewaarschool, tegenwoordig de openbare biblio theek, werd in 1928 of 1929 gemaakt. Rechts boven op de foto de hoofdleidster, juffrouw Hempenius. Tweede van links op de bovenste rij is de inzender van het kiekje, de heer F. Hamstra, Westerburen 13, Midsland, Terschelling. De vierde van links op dezelfde rij is het zoontje van politieman Schonebeek, vijfde een Van der Molen en zevende ene Offringa. Op de tweede rij een syn grutte riders en yn ’e tiden doe’t de ferbylding krêftiger spriek as hjoeddedei, waarden fan harren sterke stikjes ophel- Le, dy’t linkendewei it karakter fan teltsjes en sêgen krigen. As wy net safolle jierren léze hokfoar nuvere stoarjes der op in Adam en in Fokke hurdrider, in Knilles Ynses har namme lein waarden, dan fait dêryn min it feitlike fan it optochte te ünderskieden. len fan de pommeranten, dêr’t seis in strjitte nei neamd is, is Piter Koopman, dy’t yn ’e 18de ieu boargemaster fan Boalsert wie. Hy moat yn ’e winter fan 1763 op ’64 op ien dei fan Den Haach nei Ljouwert riden wêze om oan Marijke - muoi in brief te bringen fan har soan, steedhalder Willem IV. Dit wie in dis- tansje fan sa’n 39, 40 oeren tinnen; de tocht gyng oer ’e Sudersee oer Inkhuzen en Starum, en de middeis healwei fiven skraste er yn pronkmoaie letters syn namme yn it Ljouwerter iis. Sa waard der sein, mar de Prov. Friesche Crt. fan 16 jannewaris 1848 makket it noch wat moaier: Koopman soe ek weromriden wêze! De 31ste desimber 1763 sette er de moams seis oere te Ljouwert óf, in foardracht oer it benea- men fan grytmannen yn Fryslan foar de hearen yn Den Haach yn ’e büse. Oer de Sudersee en troch Noard-Hollan hinne kaam er dêr oan. Doe’t er syn boadskip dien hie kearde er opslach werom en naam itselde paad werom, mei dit ferskil dat er no yn Teakesyl it heitelan ynried. It begun al te jünjen en troch it tjuster rekke er de wei bjuster, dat him in oere skeelde. Lykwols, de jüns.om 9 oere bun er op ’e Ljouwerter grêft óf; hy hie de KAATSPLEIN 14 - TELEFOON 05175-1518 FOTOSTUDIO VAN DIJK Jongemastraat 31-33 Bolsward telefoon 05157-2325 >P in >1- Ü- sn ■s. P' iff m, tocht yn 15 oeren óflein. En as syn freonen net wizer west hiene, dan wie üs maat ek noch trochriden nei Boalsert! Fan dyselde Koopman wist elkenien dat er, as er neist in belslide ried, al ridendewei ferskate kearen oer hynder en slide springe koe, sadat er om bar lofts of ijochts neist it reau ried. Sa om it jier 1800 wenne der te Kübaard in boer, Knilles Ynses Reen by namme, koartwei Knilles Ynses neamd. Dat wie ek in earste hurdrider, lyk as üt it folgjende bliken docht. Yn ’e winter fan 1808 rieden trije tüke riders üt Boalsert nei de Ljouwerter merk. Der stie in skerpe wyn üt it noardeasten en hja hiene in stive luk, alhoewol hja ’t heakje tebaat namen. In eintsje de oare kant Wommels kaam Knilles (dy’t doe noch gjin namme makke hie) de Kübaarder opfeart del, under in tiltsje troch en naam syn plak yn efter de trije Boalserters, noflik yn ’e lijte. Dy hiene dêr net folie mei op, mar hja hopen him op Huylckenstein ünder Littens wol kwytreitsje te sillen. Dat foei harren lykwols wat óf, want doe’t hja wer op ’e feart wiene, ried de boer wer mei har op. Sa kamen hja te Baard, mar doe wie it de Boalserters te bot en hja praatten óf de fijemde gast te üntriden. Doe’t Knilles dan ek frege oft er oplizze mocht, waard er ófstegere mei in: elk moat himsels mar réde. „Wol no,” krigen hja te’n andert, „dan sil ik te Ljouwert wol sizze dat jimme komme” en hy lei de hannen op ’e rêch en skeat mei kügelsfeart foarüt. De Boalserters stiene foar gek en hiene danich it smoar yn, dat hja sa foar de kroade riden wiene. Doe’t hja einlings by it Fallaat te; Ljouwert ófbünen seagen hja der nij fan op dat der noch ien op it iis stie, want mei de füle wyn hiene hja nimmen op redens sjoen. It die bliken dat it harren reismaat wie dy kalm syn pypke smookte en harren taróp: „Soa, binne jimme dêr? Wolkom, kom der yn; ik ha de boerekofje al foar jimme besteld!” It sin fan ’e Boalserters klearre fansels ynienen op en hja moasten tajaan, Knilles wie in grutte master op it skerp. Hja trunen him oan, hy soe him der mear op ütlizze en nim diel oan hurdriderijen. Dat die er ek en noch deselde winter liet er him by in grutte riderij te Snits ynskriuwe. Hy wun mei glans, mar beskamme nimmen, want hy bleau syn petuer altiten mar in lyts eintsje foar. Op it ein fan ’e baan stapte of wipte er hurd oer ’e streek, likefolle oft er in maklike of in drege tsjinpartij hie. Hy gyng suver stappendewei de baan lans en elke trêd wie alve Rynlanske fuotten grut. Om qochte streken te meitsjen, sa waard der fan him ferteld, hie Knilles him yn syn jonge jierren op smelle greppels yn it lan oef ene. No, dat hat him wol fertuten dien by syn riderijen. Syn wiif hie der ek wol wille fan, want doe’t hja op in middei de jirpels siedende hie en graach wat mosterd ta it iten ha woe, streke Knilles efkes fan Kubaard nei Boalsert (sa’n oardeloere geans) en kaam werom tsjin ’e tiid dat de jirpels gear wiene, mei it potsje mei mosterd yn ’e büse! Fansels wiene der ek lju, dy’t it net ha koene, dat Knilles safolle mansk wie op it iis. Hja hawwe him hast ris de nekke brekke litten, dat wie yn Grinslan. Knilles wie tafallich op in doarp dêre, dêr’t in hurdriderij halden wurde soe en siet yn ’e herberge wat te iten. Hiel bedaard joech er te kennen, hy woe wol meidwaan en om’t men him net foar sa’n baas op redens fersliet, liet men Knilles ta. Mar doe’t er ütein sette, hiene dy Grinslanners gau yn ’e rekken hokfoar fleis hja yn ’e küpe hiene. De iene foar, de oare nei waard der fan ’e fijemde ófriden. Hoewol hja tajaan moasten dat de ünbekende harren allegearre oer- mansk wie, woene hja him de priis dochs net ta ha en by de léste reed lieten hja sabeare by üngelok in slide oer ’e baan sliere, krekt foar Knilles syn fuotten, yn ’e hope fansels dat er kaam te fallen. Mar dat kaam faljekant üt: Knilles Ijepte der oerhinne as ’t aid wiif oer ’e strie en wun noch krekt de priis. Alles is voorbijer is niets voor mij alles is voorbij Iemand die ik liefhad is er ook niet meer het doet met Kerstmis toch zo schrijnend zeer alles is voorbijer is nietsvoor mij De kaarsen branden toch zo verstild en vrij maar dat alles voorbij is dat is niets voor mij dat is niets voor mij dakigjiie^.voprmij.?: t&JiKrlAilVi» Én dan denk ik aan die travestiet zo lekker opgetut maar dat lust men niet Voor mij is het dan voorbij al sta ik in de supermarkt ordentelijk in de rij het is voor mij voorbij of bent u achterlijk het is voor mij voorbij. Komt allen tezamen, jubelend van vreugde een vrouw verloor haar man en daar staat ze dan En al kijkend in het koffie-dik ik stik ik stik ik stik Waar gaan we nu eens naar toe ik ben zo moeik ben zo moe doodmoe Een hartinfarct, gehandicapt beide benen afgereden tijdens een verkeersongeluk daar ben ik kapot van het maakt me stuk. Kindermishandeling bovendien ik hou het voor gezien Achwat moet je met atoom-raketten zou iets het bovenstaande beletten? Nee, nee, nee, en nog eens nee en dan ken ik ook nog een jongen die is gezakt dat zodoende, we worden allemaal neergekwakt aan de voet van het kruis nóóit wanhopen, eens komen we allen thuis. ROODHUIS - In het dorpshuis van Roodhuis werd de heer Epke Romkes (76) afgelopen vrijdagavond onder scheiden met het ridderschap in de Orde van Oranje Nassau. De onder scheiding werd hem opgespeld door burgemeester Meinte Abma van Hennaarderadeel tijdens een feest avond ter gelegenheid van het vijfen- twintig-jarig bestaan van het dorp Roodhuis. De heer Romkes ontving de ridderorde voor zijn verdiensten voor het dorp Roodhuis en zijn bijzondere betekenis voor de mensen in zijn omgeving. De heer Epke Romkes is sinds 1940 boerenarbeider bij de familie Brandsma. Vroeger bij Obe Brandsma en tegen woordig bij diens zoon Hendrik. Hij is dit jaar veertig jaar bij hetzelfde bedrijf werkzaam. Jarenlang is de heer Romkes bestuurslid geweest van een overlegor gaan voor werkgevers en werknemers in de landbouw. Hij onderhield de tuin van verschillende mensen in het dorp en ook het kerkhof behoorde jarenlang tot een van zijn vele klusjes in het dorp. Allerlei klusjes die klein lijken maar toch maar gedaan moeten worden en met elkaar groot zijn. De heer Epke Romkes kreeg hiervoor ding voor iemand. De onderscheiding vond plaats tijdens een feestavond in Roodhuis. Deze vanwege het vijfentwintigjarig be staan van het dorp. Men had Tetman de Vries en zijn zoon Tsjip aangetrokken met hun stuk „heit en soan troch it heitelan”. In de pauze versloeg Epke Romkes, op rijm, de gebeurtenissen van de laatste vijf jaar. Hij sprak o.a. over de sneeuwstorm van 1979 en de toenemende woningbouw in het dorp. In het gemeentelijke bestemmingsplan van Roodhuis ligt een straat die nog geen naam heeft. Het college van B en W van Hennaarderadeel stelde afgelopen don derdagavond aan de raad voor om deze straat „Pastoar ten Bokumstijitte” te' noemen. Deze naam was voortgekomen BOLSWARD - Aan alle sekretarissen etc. van Bolsward: De redaktie van de informatiegids voor Bolsward wenst u voor 1981 het allerbeste. Een wens voor 1981 is dat er weer een bij de tijdse informatiegids verschijnt. Wij doen ons best en de rest verzorgt u door nu de juiste informatie te verstrekken. Verstuur of bezorg nu de juiste gegevens. Redaktie Informatiegids, Postbus 33, 8700 AA Bolsward. Een goed begin is het halve werk. Gemeente Bolsward tuin dat ik het boompje niet durf mee te nemen naar de tuin van het nieuwe huis. Stel je voor dat ik ook maar een worteltje of zaadje van dat onkruid meeneem. Ik moet er niet aan denken!” „Mag ik het dan in mijn tuin hebben, als jullie toch weggaan?”, vroeg de moeder van een vriendje van Elselien en Wouter. „Ja”, vond moeder, „dat zullen zij best leuk vinden, als jullie er voor zorgen”. Zo was het ook, al vonden ze het wel jammer dat hun kerstboompje niet mee kon. En voor het jaar om was verhuisde het boompje naar een keurig tuintje, waar het een van de grootste boompjes was. „Zo”, lachte de nieuwe eigenares, „een kerstboompje hebben we al”. „Gaat ie dan niet dood?”, vroeg Maarten, het vriendje. „Nee, juist niet. We geven de boom voldoende water en de wortels zetten we stevig in een emmer aarde”. Maar er gebeuren in het leven van mensen en van bomen altijd onverwachte dingen. De verhuizing van Elselien en Wouter ging niet door. Ze begrepen niet precies waarom, maar het huis kon niet worden verkocht en wat moet je nou met twee huizen als je er maar in één kunt wonen. Hoe dan ook, alles bleef bij het oude en vader zou naar de andere stad heen en weer gaan rijden. „En het boompje?”, vroeg Elselien. „Dat staat nu bij Maarten. Kunnen wij dat terugvra gen?” „Nou”, vond moeder, „dat is wel een beetje moeilijk. Eens gegeven blijft gegeven. Wij zouden zoiets ook niet leuk vinden”. ,,’t Was toch jammer allemaal. Als Maartens moeder er nou ook maar goed voor zorgt”, zuchtte Elselien. Een paar dagen voor Kerstmis belde Maartens moeder op. Of de kinderen wilden komen. Er was een verrassing. Nou, daar gingen zij, vol verwachting. En wat zagen zij al van verre? Hun boompje stond in de tuin te stralen met wel 100 lichtjes en een prachtige ster. „Zo”, lachtte Maartens moeder, „nu hebben jullie er als je langs komt, ook al zijn we er niet, toch ook plezier van. Ik was ook bang dat het boompje het niet zou overleven in die warme kamer, dagenlang”. En zo was iedereen blij en het boompje nog het meest van allemaal. it like der efkes op mei in tin laachje snie Ierline sneon, mar sa’t it no stiet wurdt it ek dit jier al wer gjin wite kryst, lit stean fan in strange winter. Al wer net. En dan tinke wy al moai gau, dat it foarhinne altyd winterwille wie. Statistysk is dat noait fêststeld, mar it is no ienkear sa, dat alles wat romantysk is al gau fuort- libbet yn it ünthald. Sa giet it ek mei ®kelde sterke stikken, dy’t yn de Fryske folkloare fan dp Halbertsma’s, Waling Dykstra en S. J. v. d. Molen faker as ■enkear ferteld binne. Sa skreau de lêstneamde yn ien fan de Heitelan •turners: »Witt’ jimm’ ’t fan Adam? Hy waeide oer ’e wjekken! 'n fan Freark Ultsje? Wat wie er wat mans! Nimmen net koe ’t ea tsjin harren besefte; net mear riden; hja fleagen der lans. I Fokke dy naam it wol op tsjin ’e Kweade, I n'n Knilles Ynses, dy fleach as in swel; I n!dende liken hja ’t üs net te reitsjen; I nik dy’t tsjin har besocht, leien hja del. I felden> ja, Keningen neam ik dy alden; I Mansk troch har hoffenjen, dregens en I t - striid; I 'Jolhalde, man!” wie jimmer har kriichs- I öêrtroch mei klinkt no üs namme sa I wiid.” I Jf reedriden hat jimmer djip ferankere I e>n yn üs folkslibben. Al ride wy Friezen I et mear op kowebonken lyk as üs I °arfaars üt ’e terpetiid, wy ride net mei I v?der wiUe. Dat it hurdriden üs folk yn I 11 bloed sit is bekendemóch en ek, dat it I nammen fan syn iiskampioenen better I ,en as fan syn dichters en skriuwers, «as Sybesma ris yn in lêzing foar de I plinten sein hat. It is sa’t T. E. I «bertsma it yn it hjirboppe ófprinte I b'mke seit. Keningen makke it folk fan uit een enquete die in het dorp was gehouden. Onder deze pastoor is de kerk van het dorp gebouwd en de Sanlean- sterdyk verhard. Hieruit blijkt de grote betekenis van deze pastoor voor het dorp. De gemeenteraad ging akkoord. Het was al begonnen toen hij nog erg klein was. Rakelings langs zijn wor tels gleed de spade de grond in en wipte hem met wortel en al op. Een poosje later verloor hij wat takjes en naalden toen hij naar een vrachtwa gen werd gesleept en even later lag hij te schudden bovenop een hele stapel grotere sparrebomen. En nog weer later stond hij op een markt plein toevallig onder een bordje „Kerstbomen met kluit vanaf tien gulden”. „Wat betekent dat toch allemaal”, vroeg het boompje aan een grotere spar. „Ik heb het ook nog nooit eerder meegemaakt”, ant- woorde die, „maar uit de verhalen weet ik dat de mensen ons kopen en met glinsterende versieringen mooi er maken. We zijn dan kerstboom. Daarna gaan we of gewoon dood omdat we geen water krijgen, of we worden verbrand, als een soort of fervuur om de winter te verdrijven. Zo iets is het wel. Jij boft dat ze jou met wortel en al hebben opgegraven. Jij kunt het overleven. Als de mensen je goed behandelen, water geven en gauw in hun tuin of park zetten”. „En dan?” „Nou, dan kun je nog best groeien. Het hangt er van af of de mensen je buiten laten of dat ze je ieder jaar binnenhalen en versieren. Wie weet kun je daar niet zo goed tegen”. Het ging, zoals de grote boom had voorspeld. Het sparretje werd gekocht en vormde een paar dagen later het stralen de middelpunt van het gezin waar Else lien en Wouter de jongsten van waren. Na de feestdagen kwam het sparretje in de tuin terecht op een mooi plaatsje bij andere altijd groene bomen. Na een poosje voelde hij zich best thuis. En Elselien en Wouter zorgden extra goed voor hem. Maar aan dat rustige bestaantje kwam een einde. Het sparretje hoorde op een dag zeggen: „Nee, er staat zoveel van dat 'maar voortwoekerende onkruid, zeven- blad of hanepotén heet het ook wel, in de Tel. 05157-4891 Ril

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1980 | | pagina 5