%grkdiensteri
KAPPIE EN DE GEHEIMZINNIGE STRALER
Sggfc l*s
DE
POLDERJONGE
V
*1
EEN
KLOKLUIDER
VERLIEFD
ilB'
DINSDAG 30 DECEMBER 1980
Pagina 2
BOLSWARDS NIEUWSBLAD
.mfoi
31 DECEMBER en 1 JANUARI:
ZONDAG 4 JANUARI 1981
Damklub OKK
E. S. de Jong
63
Hoofdstuk 13
KERSTMIS
wlSR
ajo
MAKKUM - Uitslagen van gespeelde
wedstrijden:
2e klas:
9/12: Joh. Tjeerdema - P. Wesselius 1-1;
W. Schaaf - P. Cappendijck 0-2; B.
Visser - M. Smits 2-0; Joh. Brandsma -
W. Wesselius 2-0; L. Smid - F. de Vries
2-0; J. Westendorp - A. Blanksma 1-1.
16/12: J. Westendorp - J. Wesselius 2-0;
H. Stroband - F. de Vries 2-0; B. Visser -
R. Wesselius 2-0; Joh. Brandsma - M.
Smits 0-2; L. Smid - Joh. Tjeerdema 1-1.
dus ek keetbaas, wie ek
de jonges mar in slokje ha
I
I
I
I
„No, dan moatte wy mar nei de oare ein fan ’e keet,” sei
de opsichter. „Dêr is in ploech fan sechtjin jonges. Kom
mar mei.”
Hja stoepen hjir no yn en de man gyng nei Simson en
frege, oft hja noch net in jonge nedich wiene, har ploech
wie net grut.
Simson halde him earst, as betocht er him en sei doe dat it
wol koe, as syn maten it goedkarden, want ien üt ’e
ploech, in Grinslanner, hie ’t oerjün. Hy joech meiiens syn
folkje in wink, dy’t dizze ferstiene, want allegearre stiene
ta, dat de Fryske boerejonge talitten waard.
„It fait my ta,” sei de opsichter tsjin Thys, „dat it daliks
slagget. Hjir is in bytsje lok by. No, ik hoopje, dat it goed
giet. Wy sjogge elkoar wolris wer.” En dêrmei gyng er
fuort.
De man wist lykwols krekt sa min as Thys, wêrom it sa gau
ynoarder wie. Hja hearden net, dat Simson tsjin syn folkje
sei: „No jonges! oppasse hear! Earst in bytsje sêft oan.
Mei trije dagen kinne wy de put der üt. Wy kinne flink
geriif ha fan dizze Fryske boerejonge. Mar net earder as
de léste dei moat hy derüt arbeide wurde.”
Hja noegen de feint no üt, om mei harren it miel te
nimmen en begünen him in bytsje üt te freegjen. Mar
Thys sei net folie. It iennichste, wat hja wiis waarden wie,
dat er nea earder yn in ploech arbeide hie.
De jonges wisten hast net, oft hja dy stillens foar
ünnoazelens of liepens opnimme moasten, doch hja
begünen fan dizze oere óf har nije maat te neamen de
„Stille”.
Thys seach al gau, wat libbensmenear hy him oanwenne
moast. De keet, dêr’t hy yn wie, hie men fan juffers, dy’t
skean tsjin elkoar opstienen, gearset. Hja wiene oerdutsen
mei bizen, dêr’t latten en planken oerhinne slein wiene,
doch de naai wie iepen litten, sadat it Ijocht dêr troch-
skine koe, mar ek foar rein en wyn tagong oerliet yn ’e
keet. Foar en achter hie men skroaten slein, wêryn op elke
ein in doar betimmere wie. Sa hie men fan beide kanten in
yngong, doch in sket, midden yn ’e keet, behindere om ta
DIVERSEN
SNEEK Geref. Kerk (vrijgemaakt),
Kleinzand 22: 31/12: 19.30 uur: Lees-
dienst; 1/1: 10.00 uur: ds. De Jong
DOOPSGEZINDE GEMEENTE
BOLSWARD: 9.30 uur: ds. Knipscheer
HINDELOOPEN: 10.45 uur: ds. Knip
scheer
BAPTISTEN GEMEENTE
BOLSWARD: Kapel Skilwyk: 19.00 uur:
ds. O. Oldenburger
R.K. KERK
BOLSWARD: Zaterdagavonds 19.00 u.:
Eucharistieviering; zondags om 9.30 uur:
Hoogmis; 11.30 uur: Mis
BURGWERD: St. Johanneskapel: 10.00
uur: Eucharistieviering
WORKUM: 8.00 uur: Vroegmis; 10.00
uur: Hoogmis; 19.30 uur: Lof
MAKKUM: Zaterdag 19.30 uur: H.Mis:
zondag 9.00 uur: Hoogmis
WITMARSUM: zaterdag 18.00 uur: H.
Mis; 10.30 uur: Hoogmis
ROODHUIS: zaterdag 19.00 uur: H.
Mis; zondag 9.30 uur: H.Mis
DIVERSEN
BOLSWARD: Verg, van Gelovigen (Laag
14), 9.30 uur: Samenkomst met breking
des broods
SNEEK: Geref. Kerk (vrijgemaakt),
Kleinzand 22: 9.30 uur: ds. De Jong;
17.00 uur: Leesdienst
Bolswdids Nieuwsblad
GEREF. KERK
ARUM, Schoolstraat: 9.30 uur: Lees
dienst; 16.30 uur: ds. J. J. Poutsma
BOLSWARD: 9.30 uur: ds. Waringa;
14.00 uur: ds. G. Sinia
SCHETTENS: 9.30 uur: ds. G. Sinia;
13.30 uur: ds. G. J. Ros
WOMMELS: 9.30 en 13.45 uur: Kand.
P. Kuiper
TJERKWERD: 11.00 uur: ds. Waringa
van Ijlst; 14.00 uur: Leesdienst
Boeken
^Tijdschriften
Kantooïinachines
^Kantoormeubelen
Handelsdrnljwerk
Familiedtïikwerk
R.K. KERK
BOLSWARD: 31/12: 19.00 uur: Hoog
mis; 1/1: 10.30 uur: Plechtige Hoogmis
BURGWERD: St. Johanneskapel: 31/
12: 19.30 uur: Hoogmis
NED. HERV. KERK
ACHLUM: 9.30 uur: ds. Noordmans
HITZUM: 13.30 uur: ds. Loor
EXMORRA: Geref. kerk 9.30 uur: ds. D.
Boschma; 13.45 uur: ds. P. J. v. Helden
WELSRIJP: 13.30 uur: ds. Langhout
BAIJUM: 9.30 uur: ds. Baai
BOLSWARD: 8.45 en 10.00 uur: ds. K.
den Hartog
GAAST: 9.30 uur; ds. P. J. van Helden
FERWOUDE: 13.45 uur; ds. M. J. Pool
BURGWERD: 13.30 uur: Dhr. Ardonne
HICHTUM: 9.30 uur: ds. Roozendal
KUBAARD: 9.30 uur: da. Y. Slik
WAAXENS: 13.30 uur: ds. Roozendal
LUTKEWIERUM: 13.30 uur: Dhr. Lam-
mertsma
MAKKUM: 9.30 uur: ds. Weijsenfeld
LONGERHOUW: 9.30 uur: ds. G. Sinia
13.30 uur: ds. G. J. Ros
CORNWERD: 9.30 uur; Kand. Douma
PIAAM: 13.30 uur: Kand. Douma
OOSTEREND: 9.30 uur: ds. v.d. Hoe
ven; 13.45 uur: ds. K. den Hartog
LIONS: 10.00 uur: ds. G. R. Brink
OOSTERLITTENS: 19.30 uur: ds. v.d.
Z 66
PINGJUM: 10.30 uur: da. A. T. de Vries
SPANNUM: 13.30 uurdDhi. Bloemhof
PARREGA: 9.30 uur: ds. G. J. J.
Lieftinck
HIESLUM: 13.45 uur: Dhr. Posthuma
TZUM: 9.30 uur: ds. Muller; 13.30 uur:
Dienst
WITMARSUM: 9.15 uur: da. A. T. de
Vries
BAARD: 10.45 uur: da. Y. Slik
ITENS: 11.00 uur: ds. W. P. v.d. Hoeven
WINSUM: 9.30 uur: ds. H. Kreb
WOMMELS: 9.30 uur: ds. C. Nieboer
HIDAARD: 10.45 uur: ds. C. Nieboer
WONS: 9.30 uur: ds. G. J. Ros
ZURICH: 10.30 uur: Zie Pingjum
(Wurdt fuortset)
NED. HERV. KERK
ACHLUM: 31/12: 19.30 uur: ds. P. de
Jong; 1/1: 10.30 uur: Dhr. U. Zwaga
EXMORRA: 31/12: 19.30 uur: ds. P. J.
van Helden; 1/1: 10.00 uur: ds. S.
Bronkhorst
ARUM: 31/12: 18.45 uur: ds. J. J. v.d.
Wal
WELSRIJP: 31/12: 19.30 uur: ds. Dee;
1/1: 10.00 uur: ds. Dee
BOLSWARD: 31/12: 19.30 uur: Avond
gebed; 1/1: 10.00 uur: Morgengebed
GAAST: 31/12: 19.30 uur: ds. S. Bronk
horst, Geref. Kerk
FERWOUDE: 1/1: 10.00 uur: Dhr. E. S.
S. de Jong
BURGWERD: 31/12: 20.00 uur: ds.
Roozendal; 1/1: Lokaal 10.30 uur: ds.
Roozendal
KIMSWERD: 31/12: 19.30 uur: ds. J. J.
v.d. Wal
KUBAARD: 31/12: Zie Spannum; 1/1:
10.00 uur: Dhr. J. van Emden
LOLLUM: 1/1: 9.30 uur: ds. Alblas,
Herv. Kerk
WAAXENS: 31/12: 19.00 uur: ds. Roo
zendal
LUTKEWIERUM: 31/12: 19.45 uur: ds.
Sj. v.d. Zee
MAKKUM: 31/12: 19.30 uur: ds. Weij
senfeld; 1/1: 10.00 uur: ds. Weijsenfeld
SCHETTENS: 31/12: 19.30 uur: ds. G.
Sinia; 1/1:10.00 uur: ds. W. M. Verbaan,
Cxöröf" Kerk
MANTGUM: 31/12: 19.30 uur: ds. G. R.
Brink
OOSTEREND: 31/12: 19.00 uur: ds.
v.d. Hoeven; 1/1: 10.00 uur: ds. De Vries
NULAND: 31/12: 19.30 uur: ds. Loor;
1/1: 10.30 uur: ds. Loor
OOSTERLITTENS: 31/12: 19.00 uur:
Zie Winsum
PINGJUM: 31/12: 20.00 uur: ds. A. T.
de Vries
SPANNUM: 31/12: 19.30 uur: ds. Loor;
1/1: Zie Kubaard
TJERKWERD: 31/12: 19.30 uur: ds.
Nijenhuis
PARREGA: 31/12: 19.30 uur: ds. Wol-
tinge; 1/1: 10.00 uur: ds. Woltinge
TZUM: 31/12: 19.30 uur: ds. Korteweg;
1/1: 10.00 uur: ds. Korteweg, gez. in
Geref kerk
WITMARSUM: 31/12: 19.00 uur: da. T.
A de Vries
BAARD: 31/12: 19.00 uur: da. G. v.
Zetten
ITENS: 31/12: 20.00 uur: ds. v.d.
Hoeven, gez. dienst in Doopsgez. kerk
WINSUM: 31/12: 19.00 uur: da. Y. Slik,
samen met Oosterlittens
WOMMELS:' 31/12: lÖ.3Ö.üur: ds. C.
Nieboer; 1/1: Geref. kerk: 10.00 uur: ds.
C Nieboer
WONS: 31/12: ds. G. J. Ros; 1/1: 10.30
uur: Oudejaarsreceptie gebouw
SCHRAARD: 31/12: 20.30 uur: ds. A. J.
van Binsbergen
ZURICH: Zie Pingjum
springen! Hoewel, het is een sakkers end weg!” Hij mat de
afstand met z’n ogen en zette zich schrap.
„Nu of nooit!” prevelde hij. „Een twee -
Met de derde tel drukte hij zich af en vloog door de lucht.
Maar het werd meteen duidelijk dat hij zijn doel zou missen.
„Verkeerd!” bedacht hij, en sloot de ogen. „Ik val te pletter!
erstmorgen.
Toen like Fokkes voorzichtig de deuren van de bed
stede open duwde, was het holletje van Bijke reeds leeg.
De oude klokluider schrok.
Wat mocht dit zijn?
Luister, hoe stil het was.
Was de storm voorgoed uitgeraasd? Of was het misschien
een lange, bange droom geweest? Zijn vertwijfeling, zijn strijd
en de vrede, die toch was gekomen in zijn opstandige hart, de
rust, die de onrust van zijn ziel te niet had gedaan?
„Wit als sneeuw wit als sneeuw mompelde hij. Was
het een waanbeeld of mocht het zijn eigendom zijn?
Kijk, hoe het licht reeds door de hartjes in de blinden naar
binnen viel.
Had hij zich dan verslapen?
DOOPSGEZINDE GEMEENTE
BOLSWARD: 31/12: 19.30 uur: ds.
Knipscheer
MAKKUM: 31/12: 18.30 uur: ds. Knip-
scheer
WITMARSUM: 31/12: 17.00 uur: da. G.
v. Zetten te Franeker
HINDELOOPEN: 31/12: 17.00 uur: ds.
Knipscheer
WORKUM: 31/12: 20.30 uur: ds. Knip
scheer
GEREF. KERK
ARUM, v. Camminghaweg: 31/12: 19.00
uur: ds. J. H. Zelle; 1/1: 11.00 uur: ds. S.
Alblas
ARUM, Schoolstraat: 31/12: 19.30 uur:
ds. J. J. Poutsma; 1/1: 9.30 uur: Lees
dienst
BOLSWARD: 31/12: 19.30 uur: ds. W.
M. Verbaan; 1/1: 10.00 uur: ds. G. Sinia
SCHETTENS: 31/12: 19.30 uur: ds. G.
Sinia; 1/1: 10.00 uur: ds. Verbaan
WOMMELS: 31/12: 19.30 uur: ds. A. L.
v.d. Dries; 1/1: 10.00 uur: ds. Nieboer,
gez. dienst Geref. kerk
TJERKWERD: 31/12: 19.30 uur: ds.
Nijenhuis; 1/1: 10.00 uur: ds. P. J. v.
Helden
De kolomkachel was koud geworden.
like Fokkes merkte het niet
Bijke, de hond, had zijn slaapplaats aan het voeteneind van
het bed in de hoge bedstede opgezocht.
like Fokkes merkte het niet
Hij streed, maar hij streed met het goede wapen.
Zijn eeltige vingers gingen langs de regels van het vergeelde
Boek. x
Ja, hier ergens moest het staan
„Kom, laat ons tezamen richten, zegt de Here: al waren uw
zonden als scharlaken, ze zullen wit worden als sneeuw
Hier was het wapen.
Laat nu de aanklager maar komen.
„Dood, waar is uw prikkel? Hel, waar is uw overwinning?”
Wit als sneeuw wit als sneeuw
De stormwind luwde. Ook die in het hart van like Fokkes.,
Wanneer is de stilte groter dan wanneer er een storm is uit
geraasd?
Toen hij het wonder niet meer had verwacht, was het toch
gekomen.
u -
It fjoer waard oanset yn in gat, dat yn ’e grun makke wie
binnen yn ’e keet en de reek moast mar in ütwei sykje nei
„Wit als
40 Kappie zat in het hoogste topje van de hele omgeving.
Maar hij had veel meer belangstelling voor de ongunstige
beesten dan voor het wrak waar hij naar zou uitkijken.
„Ik zit hier gevangen!” mompelde hij zorgelijk. „En als ik
niet vlug iets doe, klimmen ze me nog achterna ook! Hét
enige wat ik kan proberen is om naar die struiken daar te
Wat had hij honend van preekluiden gesproken, hij, voor wie
een dag in het Huis des Heren meer moest zijn dan duizend
elders?
Was het hem geen zonde tegen de Heilige Geest op te staan,
tegen zijn Heer en Schepper, in te gaan tegen de blijde
boodschap?
Stond hij niet dubbel schuldig, hij, die het zoveel beter kon
weten?
Had hij zich niet vastgeklampt aan andermans naam, inge
grift in een klok en zich niet bekommerd over de vraag, of
zijn eigen naam wel stond geschreven in het boek des levens?.
Hoor, hoe de storm raasde
Hoor, hoe het oordeel over hem kwam
Oorlogen en geruchten van oorlogen
Was het wonder, dat al deze dingen móésten geschieden?
Geschieden ook om hem en om zijn onwillige hart?
Eenmaal komt in het leven van een mens, die wordt terug
geroepen tot de smalle weg, de strijd aan de Jabbok.
Voor de één komt deze strijd vroeg, voor de ander laat.
Voor like Fokkes kwam de worsteling aan de Jabbok in het
zes-en-zestigste jaar zijns levens, deze zelfde nacht voor
Kerstmis.
Hij had een onbarmhartige aanklager, die hem wreed en
zonder medelijden zijn zwarte zonden voor de voeten wierp.
Wie zou denken om tijd en uur, als een strijd als deze moest
worden uitgevochten?
9 TROCH T. W. SYTSTRA
boppen of ta de doar üt. Oan it sket, midden yn ’e keet,
hong de gerjochtichheid, de skealje, dy’t brükt waard by’t
ófweagen fan büter, tsiis en mear fan soks, dat troch de
keetfrou ynkoft wurde moast en letter wer oan de jonges
tawoegen waard, om’t elk dan koft, nei ’t himsels goed
tocht, want de stikken iten moasten betelle wurde nei ’t
men der fan easke.
Middeis allinne ieten alle manlju üt ien pot foar in fêst stik
jild. Simson, de put- en
jenevertapper. Sa faak as
woene, wie hy klear om it har te jaan en dat barde wol
faak. Hy skeat har ek jild foar, mar soarge wol, dat er nea
oan de koartste ein kaam; want as de put der üt wie,
waard oan him ütbetelle en hy rekkene wer mei de jonges,
dochs dy hiene yn ’e regel net folie te barren. Men sei wol,
dat Simson in jildwolf wie en wol fjirtichtuzen gune hie.
Syn wiif, de keetfrou, wie in earste hekse, in opsnijer sa’t
men wol seit, en doarst goed in polderjonge stean. Hja hie
Thys daliks yn ’e rekken, sa gau as hja him seach, want it
Eke hja ta, dat der oan him net safolle te fertsjinjen wie,
sa’n nepert, dêr’t nea in slokje óf koe. It wiif hie dat har
man ek al gau yn ’t ear flüstere, dat Simson begriep al gau,
dat er net mei de Fryske polderjonge holpen wie op den
doer, en dizze dus al mei in pear dagen krimp jaan moast.
Wat yndruk as Thys krige, doe’t er alles sawat oersjoen
hie, woUe wy mar net beskriuwe. Hy teach sa gau as
Simson sei dat it tiid wie fan oanpakken, mei oan ’t wurk,
dat him ek flink fan ’e han gyng, dat de jonges elkoar al
wat benijd oanseagen, want sa hiene hja it net tocht. Hja
fernamen al gau dat de Stille de lodde wol earder yn ’e
hannen han hie en dat er syn poarsje wol dwaan koe.
Simson bemurk te let, dat er him fersind hie, want hoe as
er de léste deis ek flokte en syn maten oanfitere en hoe as
dizze har ek repten, de Fries wie har te dreech en waard
foar fêst by de ploech oannommen.
Ijocht moast ta de doar en fan boppen ynkomme. Tafels
en stuollen soe men fergees om sykje. De kisten, dy’t oan
’e siden stiene en oan ’e jonges hearden, moasten tsjinje
ta sitten. Yn ’e hiele keet wiene mar twa bédden en dan
4 noch wol op elke ein ien. Dy wiene foar de keetbazen en
har froulju. De oare jonges hiene har leger op wat strie oer
w ’e grun of op ’e kisten.
de iene doar yn en ta de oare wer üt te gean. Dit tsjinne ta
w skieding fan de twa ploegen. Finsters koe men net fine. It
Oude like trok broek en kiel aan en liep naar het achterhuis
om de grendels van de deur te schuiven.
Als witte suiker lag een dunne laag sneeuw op de vloer. Zeker
onder de deur doorgewaaid. Het lag hier en daar gerimpeld
als bevroren baren van een zee.
Sneeuw.
„Wit als sneeuwfluisterde like opnieuw.
meeuw!”
Toen hij de grendels knarsend van de bovendeur schoof en
over de onderdeur zijn achtererf en de pastorietuin kon °ve!'
zien, allebei wit besneeuwd, kwam er een onuitzegbare bbjd-|
schap in zijn ziel.
„Wit als sneeuw
Hoe kon die storm van gisteravond zo vlug zijn bedaaidl
Hoe kon deze kerstmorgen nu zo smetteloos rein zijn, zo uit-|
zonderlijk van schoonheid? Geen twijgje bewoog er,
zuchtje was te merken en het was net, alsof al het vuil van
aarde was bedekt met deze vlekkeloze mantel der liefde.
Neen, hij had niet gedroomd.
Heel die wonderlijke avond stond hem nu weer klaar vooil
de geest: zijn twijfel, zijn opstandigheid, die werd tot wraakj
zucht en haat, zijn onverschilligheid, maar ook zijn strijd, zij J
gebed, uit nood geboren, en de stille vrede, die was gedaa-
in zijn hart. J
Was het niet, of God hem een teken wou geven? Gisteravond
die storm, die rukte en raasde om de oude toren heen en mr
deze wonderlijke serene stilte. i
Toen like nog enige baggelaars in de grote kerkkachel h-?4
gedaan om straks kooltjes vuur te hebben voor de kerkstoj
ven, stak hij zich in zijn Zondagse kleren. De eerste J
dag viel ditmaal midden in de weekeen eigenlijke Zone a(j
was het dus niet en hij zou dus met zijn „gewoon best kunj
nen volstaan. Maar deze dag was voor hem een feestdag n
dubbele zin en daarom haalde hij het „witte front uit e
kabinetslade en trok daarna de nieuwe Nassause sokken aanl
Was deze dag geen gloriedag? Was het vandaag geen al
van blij herdenken, hoe de Christus op aarde was gekomen
tot heil van zondaren?
COP. MARI EM TOONOER
I
21
5J
I
Marktstraat 12-13. 8701 JV Bolsward. telefoon 05157-2044
Bent u al abonnee...?
r
/Il V
!s
fi 4
a.j.osinga b.v. aj<