No. 53.
WOENSDAG 10 JULI 1895.
De aanslaande verkiezingen
voor de Gemeenteraden.
Buitenlandsch Nieuws.
Binnenlandsche Berichten.
Vijf en twintigste Jaargang.
Dit Blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
nemen, dat de Regeering dit besluit aan den
goed als
U met ’t oog op de
afwachten
I
r
UITGEVER:
Y. KUIPERS, FIRMA H BRANDENBURGH EN ZOON. TE WORKUM
tijd
en
RUSLAND,
is de leening
waarborg van
en voor deze zou het genomen besluit
verlies van 16 millioen beteekenen. Te
naar hetgeen de minister
Prjjs per kwartaal 70 cent franco per post 85 cent.
Prijs der ADVERTENTIËN van 15 gewone regels 40 cents
Voor eiken regel meer 7J- cent. Bij abonnement is de prijs belangrijk lager
Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den Uitgever
gen, wij houden ons overtuigd, dat uwe keuze
eene goede zal zijn en daarom roepen we U
dan ook met volle gerustheid toe: Ter stem
bus op Dinsdag, 16 Juli (van vm. 9 tot nm.
5 uur) en vervult eerlijk en trouw uw burger
plicht! Het moge U eenige moeite en tijd
kosten, met onverschilligheid is het belang
uwer gemeente in het geheel niet gebaat.
Laat het dan niet aan te wijten zijn, zoo
eene verkeerde keuze plaats vindt.
H.
DUITSCHLAND. Het Pruisische Huis van
Afgevaardigden heeft bij derde lezing zijn be
sluit gehandhaafd, om het voorstel van het
Heerenhuis goed te keuren tot intrekking der
verplichting, in 1893 door eene wet aan de
grondeigenaren opgelegd, om de indertijd
wegens de grondbelasting uigekeerde schade
vergoeding terug ie betalen. De meerderheid
was ditmaal niet groot, 154 tegen 127 stem
men. Eén der conservatieve voorstemmers
erkende, dat hij zelf zulk eeu geschenk niet
noodig had; hij zou de op hem vallende 16.500
mark aan eene instelling van algemeen nut
doen toekomen.
De schatkist echter is daarmede niet gehol
pen
een
oordeelen echter
van den spoorweg van Pretoria
n ar de Delagoa-baai, vergezeld door vertegen
woordigers der Britsche en der koloniale Re
geering. Een groot aantal afgevaardigden, de
Gouverneur van Natal en de vertegenwoordiger
der Portugeesche Regeering zullen mede bij de
inwijding Maandag tegenwoordig zijn.
Het Ridderfeest te ‘s Gravenhage.
Heel Den Haag heeft deelgenomen aan de
plechtigheid, en met de Hagenaars nog velen
van elders, want tot den middag was het dui
delijk merkbaar hoe talloozen met de spoor
treinen naar de residentie werden gevoerd.
NOORWEGÉN. Het Noorsche Storthing
heeft met 69 tegen 45 stemmen de begrootings-
posten betreffende de diplomatieke vertegen-
i aangenomen,
afwachten c
der radicalen zijne redenen heeft.
Volgens particuliere berichten
van 16 millioen p. st. onder
Rusland Zaterdag tot stand ge-
Dien middag ten 3 ure werden de
stukken geteekend.
KAAPSTAD. De Gouverneur der Kaap
kolonie, de heer Robinson, is naar Pretoria
vertrokken, om aanwezig te zijn bij de feesten
ter inwjjding
Men zoekt het Kabinet ten val te brengen,
ENGELAND. De commissie uit het Huis
der Gemeenten, benoemd om een onderzoek in
te stellen naar het Engelsche stelsel van maten
en gewichten en de wenschelijkheid om daarin
verandering te brengen, heeft verslag uitgebracht,
strekkende om het metrieke stelsel onmiddellijk
wettig te verklaren voor alle doeleinden en na
twee jaar verplicht te stellen bij de wet. De
commissie acht het voorts wenschelijk, dat het
metrieke stelsel in alle openbare lagere scholen
wordt onderwezen als een noodig en onmisbaar
deel der rekenkunde, en dat men dienovereen
komstig vroeger zal beginnen met het onderwijs
in decimale breuken.
Het Parlement is op last der Koningin, maar
zonder troonrede, gesloten.
Luidens een telegram van don Gouverneur
van Bombay hebben te Porbander in Ka
thiawar ongeregeldheden plaats gehad, doordien
een Hindoesche bruiloftstoet in botsing kwam
met een feestelijken optocht van Mohammedanen.
De Hindoes dreven de Mohammedanen in een
moskee, waarbij 3 personen omkwamen en 184
gekwetst werden, 12 ernstig. De orde is ver
volgens door de autoriteiten hersteld. Wellicht
zullen er nieuwe oploopen plaats hebben, maar
er is militaire hulp gevraagd en ernstige on
lusten worden niet verwacht.
ITALIË. Tengevolge van eene heftige woor
denwisseling in de Italiaansche Kamer verleden
Donderdag heeft Vrijdagochtend te Rome een
duel plaats gehad tusschen den vice-minister
van Binnenlandsche Zaken Galli en den Afge
vaardigde Marescalcbi, waarbij laatstgenoemde
aan het hoofd gekwetst werd, de heer Galli
een schram aan de hand kreeg.
Gedurende de zitting der Italiaansche Kamer
wierp Vrijdag iemand van de tribune den mi
nisters en eenigen Afgevaardigen vier brieven
toe, aandringende op betaling van een som gelds,
welke een consul hem schuldig was. Hij werd
in hechtenis genomen, daarna verhoord, maar
Dinsdag, 16 dezer, is voor de verschillende
ingezetenen der onderscheidene gemeenten, ’t
zij ze al of niet tot het kiezerskorps behooren,
een dag, die niet van belang ontbloot is. Dan
toch zal de vernieuwing voor een derde ge
deelte der gemeenteraden moeten plaats heb
ben. Immers de leden van den gemeenteraad
hebben, volgens de nog vigeerende kieswet,
zitting voor den tijd van zes jarenelke twee
jaren treedt een derde hunner af. Zulk eene
aftreding heeft ook dit jaar plaats en de kie
zers zijn reeds opgeroepen tegen den genoemden
dag om hun burgerplicht te vervullen. Vele
kiesvereenigingen vergaderden reeds en stelden
hunne candidatenandere zullen dit nog moe
ten doen, maar het woord is ten slotte
aan de kiezers. Eene kiesvereeniging toch
treedt op als leidster, niet als gebiedster. Zij
wil eenheid bij keuze en heeft er op te letten,
wil ze succes van haar werk zien, dat bare
keuze eene goede is. Of dit overal en altijd
het geval is geweest, wagen we te betwijfelen.
Door opgezweepte partijhaat verblind, stelde
men rijp en groen en wierp men soms degelijke
leden uit, die een beter lot hadden verdiend.
Vooral was dit het geval in de jaren van den
onzaligen schoolstrijd. Wel worden er weder
pogingen aangewend om dezen te doen herle
ven. Mannen, die er prijs op stellen, dat een
woord een woord blijft, wijst ze af, al die
twiststokers, die op nieuw weer onrust in den
lande willen brengen. Er is eene pacificatie,
eene bevrediging, gesloten. Blijft daarbij en
laat u niet weder tot lage doeleinden gebruiken.
Onder den schijn van godsdienst trad het mon
ster op en tastte u in het hart en de beurs
beide. Het maakte zich meester van uwe
kinderen en slingerde ze her- en derwaarts.
Het dreef de schoolgelden omhoog en vroeg
ruime bijdragen voor eigene scholen. Bij col
lecten aan collecten kondent ge offeren en
toch nimmer genoeg. Hebben uwe kinderen
bij dit alles geprofiteerd Stelt u in ernst deze
vraag en geeft een onpartijdig, een waar ant
woord en ge zult ’t met ons eens zijn, dat
ze, niettegenstaande al die opofferingen, schade
hebben geleden.
Daarom niet weder aldus. Laat nu de Hooge
Regeering met de Staten Generaal de pacifi
catie op onderwijsgebied voor geheel den
lande gesloten hebben, ook de onderwijs-
quaestie rusten bij deze gemeenteraads-verkie-
zingen. Stemt alleen mannen, die bait hebben
voor het onderwijs uwer kinderen, hetzij dan
openbaar, hetzij dan bijzonder. Zij moeten
leeren, veel leeren, zij moeten degelijke men-
schen worden. Dit is het beste, wat ge ze
mee kunt geven, ouders, gij vooral, die niet
gezegend of ruim gezegend zijt met saardsche”
middelen, maar ook gij, die welgesteld zijt.
Of zag men ’t niet meermalen, hoe door on
wetendheid menig welgestelde ter neder ging
Bedenkt het, al die karigheid ten opzichte der
ontwikkeling van de geestelijke vermogens onzer
kinderen strekken deze ten vloek. Daarom
moeten alle belemmerende bepalingen verdwij
nen, en in stede van grenzen te trekken, als
b. v. het verwijderen van school op den leef-
van wel twaalf jaren, die grenzen vervallen
de gelegenheid voor ieder worden aange-
boden om nog verder zich te ontwikkelen en
te bekwamen. Aan oude mannetjes en besjes
hebben we genoegvroeg rijp, vroeg rot.
Met twaalf jaren volleerd, met vijftien de vrijer
of uit vrijen gaan, de Hemel beware ons voor
de gevolgenLaat onze kinderen nog maar
wat lang kinderen blijven, ze worden spoedig
genoeg groot.
Alzoo, kiezers, bij uwe keuze gelet op man
nen die werkelijk hart voor uwe kinderen
hebben. Hart voor uwe kinderen, maar ook
voor u. Ziet, daar is vooral in ons gewest
zoo’n roep over toenemende armoede en wer
keloosheid. Ofschoon ge jaren lang gemeend
hebt, uwe keuze voor de vroedschap uwer
gemeente, uitstekend te bepalen, hebt ge u
toch bedrogen. En hoe kon dit ook anders,
terwijl ge uitsluitend lettet op zijne gezindheid
ter zake van het onderwijs Die eenzijdigheid
was ook in dit opzicht een vloek. Niet waar
we moeten mannen hebben met kennis van
zaken, met open oog voor de behoefte van
het algemeen, mannen, die spaarzaam zijn om
geen onnoodigen druk op u te leggen, maar
tevens ook niet schroomen, als ’t moet, om
goede sommen te besteden voor de bevordering
van al, wat het geheel ten goede kan komen,
mannen, die als 't ware in de toekomst kun
nen zien en alzoo nieuwe bronnen van welvaart
weten te openen, zonder met onbezonnenheid
te werk te gaan.
er niet veel. G»ze u. mev eeu ian- M- thanfJ d heeft ig faet niet aan
taarntje zoeken. Als ge die candidaten-lysten - -
der verschillende kiesvereenigingen ziet, zoudt
ge meenen, dat ge te kust en te keur kondet
gaan en meermalen hebben we vernomen, dat
een kiezer maar eens om beurten iemand van
een lijstje nam, zonder verder na te denken.
Och, zoo werd dan gedacht, als die lui nu
allemaal zoo best zijn, dan moet ik, van alles
maar wat hebben1 Ook deze is niet de goede
methode.
Kiezers, mogen we U met ’t oog op de
aanstaande Gemeenteraads-verkiezing een goe
den raad geven in verband met het boven
staande? Wij noemen geene namen. Welnu,
let dan eerst op de personen van de aftredende
leden. Hebben deze zich goed gehouden en
de belangen der gemeente voldoende behartigd,
schenkt hun dan op nieuw uw vertrouwen, j
Een gemeenteraad is geen omnibus, wip uit en
stap in! Al dat herhaalde wijzigen schenkt
geen voordeel. Maar voor zoover ge in de
aftredenden u bedrogen hebt gezien, weigert
ze dan ook bepaald uwe stem, al hebt ge ook
persoonlijk niets tegen hen. Bedenkt het, ’t
betreft niet het belang van iemand in het bij
zonder, maar dat der gelieele Gemeente. Let
dan, op de verdere verschillende aanbevelingen.
Neemt daaruit de beste, de knapste mannen,
mannen van ontwikkeling en beschaving, on
verschillig van welken rang of stand ze zijn,
of welken godsdienst ze belijden. Eene ver
kiezing voor een gemeenteraad is geen verkie
zing voor een kerkeraad. De eerste heeft de
belangen van alle ingezetenen te behartigen,
de laatste bepaalt zich tot zijn kerkgenootschap.
En wat rang of stand aangaat, de Grondwet
kent geen onderscheid en waarom zouden wij
er dan iets van willen weten? Alleen hebt
ge er op te letten, dat de man van uwe keuze
onafhankelijk zij. Immers gij schenkt hem uw
vertrouwen en niet een ander.
Aanvaardt en behartigt ge deze raadgevin-
FRANKRIJK.
men
de debatten over
dranken. Zooals onze lezers weten,
Kamer lang niet altijd meegegaan met de
regeering zóó zelfs, dat er stemmen opgingen
die het ministerie-Ribot den goeden i
meenden te moeten geven, liever van zijn
plaats te gaan, m. a. w. ontslag te nemen.
Het vraagstuk der belasting van alcoholische
dranken, hoe weinig belangstelling het over
’t algemeen wekt bij het groot publiek, is
echter in werkelijkheid van veel gewicht, en omen‘
het is niet onmogelijk, dat daardoor nog een
Kabinetscrisis ontstaat op het oogenblik, dat
Ribot en de zijnen meenden reeds gelukkig
de vrijhaven der parlementaire vacantie in te
stoomen.
Brieven en Berichten, de Redactie betreffende franco
aan dit adres, uiterlijk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Advertentifin Dinsdag en Vrijdag morgens vóór 12 uur.
zonder dat men er eigenlijk recht voor uit
durft te komen. Toen het heelemaal niet
wilde lukken, dacht men er weer aan, dat
men het moest hebben over de alcoholbelasting
en ging men daarover weer praten. Dat kan
nog een heele poos duren. Nu heeft weer de
budgetcommissie het recht op alcohol bepaald
op 275 frcs., om daardoor te voorzien in het
verlies, dat de schatkist lijdt, nu de belasting
op de hygiënische dranken is afgeschaft. Na
eenige discussie werd, onder levendige toejui
chingen der meerderheid, het voorgesteld recht
met 374 tegen 132 stemmen goedgekeurd.
Zulke mannen nu zijn
Ge moet ze al met een lan-
Als ge die candidaten-lijsten
Keizer ter bekrachtiging voordraagt.
De Keizerin is Vrijdagavond zoo
hersteld uit Kiel naar Potsdam teruggekeerd.
De Keizer deed haar uitgeleide tot aan het
station en ging toen aan boord van de Hohen-
zóllern, waarmede hij de reis naar het Noorden
aanvaardde, die Z. M. evenals de vorige jaren
ook ditmaal weder tot zijne ontspanning heeft
gekozen. Voorshands is Stockholm het doel. 1
- In de Fransche Kamer is 4“. ge4teld’
de vorige week druk bezig geweest met
de wet op de geestrijke
onze lezers weten, is de woordjgjng en met 7% tegen 12 die betreffende
de consulaten voor het dienstjaar 18951896
Men zal nadere berichten moeten
om te weten, waarin het toegeven
1
«mi loiiii nu ril vi
FRISO
MIK- H tllH II11.\III
