ZATERDAG 17 OCTOBER 1896.
No. 83.
Nieuwstijdingen
Een drietal figuren.
1
Zes en twintigste Jaargang.
Y KUIPERS, FIRMA H BRANDENBURGH EN ZOON. TE WORKUM
el-
Een pessimist
Een optimist.
Een middenman, die meent het te weten
I
IN,
IILIII I 111)11 fflKMII).
WK- EI III)EllIEUIE-
Dit Blad versohijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
le
en
>s.
3;
te
d.
e
3,
t,
e
i
r
C O N A T U S.
De
Prijs per kwartaal 70 oent franco per post 85 cent.
Prijs der ADVEBTENTIÉN van 15 gewone regels 40 cents
Voor eiken regel meer 7| cent. Bij abonnement is de prijs belangrijk lager
Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den Uitgever
UITGEVER:
ir-
e
e
velen
om
ar
ur
m.
an
m.
>s.
)s.
jn.
en
‘t.
s-
FRISO.
handen werd daargesteld.
oordeeld te zijn tot vadsige rust, worden ons ontmoedigd worden
Brieven en Berichten, de Redactie betreffende franco
aan dit adres uiterlijk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Advertentiën Dinsdag en Vrijdag morgens vóór 12 uur.
den oorlog of den wapenhandel
om financieele tusschenkomst
den staat mogelijk te maken.
van drie verschillende
Zooals steedsloopt
Wie meent aanleiding te hebben om te roe
men, hij roeme, maar houde zich voorbereid
op wisseling van zijn lot.
vele gemakken bezorgd, vele genoegens verschaft
en velen van hen, die meenen gerechtigd te
zijn om te klagen, genieten meer dan hunne
groot of over-grootouders te genieten werd
aangeboden.
Waarlijk, wie zou niet blijde zijn om te leven
om thans te leven op de schoone, rijke, goede,
en milde aarde
Het bestaan en leven van den mensch is
donker als de Decemberlucht bij regen of mist.
Wij leven en willen leven, omdat wij aan
geboren behoeften en neigingen hebben, waar
aan wij moeten voldoen wij halen adem, omdat
wij geprest worden om te leven, omdat wij
leven moeten. Daarom zou ’t beter zijn niet
geboren te zijn geworden. En daarom handelt
hij dwaas en slecht, die levens verwekt.
Wat toch is het leven? Een aanhoudende
strijd met zichzelf, zijne medemenschen en het
lot, de natuur en de omstandigheden.
Behoeften nopen gestadig om vermoeienden
of door zijne eentonigheid vervelenden arbeid
te verrichten. En was het loon daaraan ver
bonden maar altijd evenredig aan onze be
hoeften Maar neen, dat loon is veeltijds karig,
men onwillekeurig uitroept»Is dat
moeite waard om te leven en te wer-
Tot lid der Tweede Kamer voor het
district Venlo, vacature mr. L. Haffmans, is
gekozen dr. Nolens met 1396 stammen,
heer Ed. Haffmans kreeg 699 stemmen.
De St.-Ct. bevat het kon. besl. waarbij
het reserve-kader ook dienstbaar gemaakt wordt
aan het verkrijgen van reserve-officieren.
De Nederlandsche Bank heeft het des
conto en de rente van beleeningen met J pCt.
verhoogd.
Onder het opschrift »Het een en ander”
schildert Conatus in de Enkh. Ct. van 4 dezer
een Optimist,'een Pessimist, en een Middenman,
die meent het te weten. Om de geestigheid
der teekening, zoowel als om den inhoud en
de bedoeling zelve, meenen we geen verkeerd
werk te doen èn Conatus èn onzen lezers den
dienst van verdere verbreiding te bewijzen.
Des schrijvers werk verdient dit ten volle.
»Gij hebt haar ook zoo schoon gemaakt,
»0, laat mij langer leven 1”
Aldus Tollens in zijne »Aardsgezindheid.”
En waarlijk, de aarde is schoon. Schoon in
haar bergen en dalen, in hare waterstroomen
en zeeën, maar vooral ook door de Natuur,
die haar kleedt, een schoone waardig. Verbaas
u vrij over de verscheidenheid en de afwisseling,
welke in die kleedij bestaatja, verbaas u,
wees vol bewondering, maar roem het meteen
als schoon, onuitsprekelijk schoon.
Maar de aarde is niet alleen schoon, zij is
ook rijk. En wat haar als schoone en rijke
zoozeer aantrekkelijk maakt is, dat zij tevens
goed is en mild. Zij brengt voort alles, wat de
mensch voor voedsel en deksel noodig heeft,
niet alleen, maar meer dan dat; zij geeft niet
alleen brood voor, maar zelfs boven den eter,
en dan, hoeveel daarnevens, dat de smaak be
koort en bet hart verheugt! Wie somt het op,
het goede, het verkwikkelijke, dat zij ons te
genieten geeft, genoegens waaraan wij gewoon
zijn geworden en daarom meenen er behoefte
aan te hebben of aanspraak op te mogen maken.
Laat ons maar oppassen, dat wij hare milde
gaven niet misbruiken, ’t zou anders toch kun-
zoodat
nu de
ken
Men vormt een plan, men schept zich vooruit
zichten, maar ras blijkt het, dat men een
luchtkasteel heeft gebouwd; de menschen en
de omstandigheden treden tusschen u en uwe
plannen, om ze te vernietigen, en u onder ’t
oog te brengen, dat gij van hen afhankelijk
zijt.
Afhankelijk, van de menschen niet het minst.
Hun eerzucht en zelfzucht bespieden uwe gan
gen, zetten u in de uitvoering van uwe beste
voornemens schaakmat en de macht berust bij
of wordt in handen gespeeld van eerzuchtigen,
winstbejagers en dommen.
Wilt gij, voor zoover het moeitevolle en een
tonige leven zulks mogelijk doet zijn rustig
leven, neem dan, zonder te denken of na te
denken aan, wat de eerzucht, de geldzucht en
de domheid over u beschikken.
Maar ook dan nog, wat zou het leven anders
opleveren dan moeite en verdriet, waarmee onze
beste dagen of oogenblikken zijn doorweven en
die ’t genot, dat het leven aanbiedt tot een
minimum beperken.
Nu weemoed en rouw, dan tobben met pijn,
ziekten en gebrekenlater ongeluk, onwil, af
dwaling en schande van nabestaanden.
En dan. indien men bestemd is om lang te
leven, krachteloosheid, hulpbehoevendheid, waar
bij men zich bewust is anderen tot overlast te
zijn, in het verschiet.
Neen waarlijkhet leven is geen lust, het
is evenmin een zegen gelukkig het kind,
dat het, in zijn wiegje liggende, terug kon
geven.
Vreugde en leed wisselen elkander afdat
dient voor onze geestelijke opvoeding, die ons
na den dood kan tepas komen.
De Natuur is mild en dikwijls schoon, maar
vaak vernielt zij in omstuimige drift, wat zij
zelf had opgebouwd en h°tgeen door menschen-
Wij weten, dat zoo
iets gebeuren kan en daarom moeten wij niet
i en klagen, als het gebeurt.
Wij zouden minder over teleurstelling klagen,
indien wij minder staat maakten op de vervul
ling onzer wenschen.
nen gebeuren, dat wij de schoone, rijke, goede
milde gingen beschuldigden dat zij van ons,
bare bewoners en dienaars, bedorven kinderen
had gemaakt
Het is een genot om te leven, om thans te
leven en daarom zou ik niet gaarne wenschen,
dat ik een eeuw vroeger geboren ware gewor
den. Want de stoffen en krachten, die de
rijke aarde in haren schoot bezit, brengt zij
trapsgewijze aan het licht, tot heil, genot en
verheuging van het menschdom.
Zie, niet alleen borrelt uit baren milden
schoot de heerlijkste, gezondste en gezondma-
kende drank op, evenals vroeger, maar thans
is hij vermengd met een gas, dat men slechts
behoeft op te vangen om het voor verwarming
en verlichting te kunnen aanwendenalsof zij
niet tevreden was met ons te verrijken met
een olieachtige stof, die wij voor hetzelfde doel
en nog meer andere doeleinden kunnen aan
wenden. En dan die geheime krachten, die al
of niet in de stof verborgen waren en al of niet
uit de stof worden voortgebracht wie be
schrijft ze, wie weet ze en ook wie zijn ze
niet tot nut en genoegen
De afstanden tusschen plaats en plaats en
land en land zijn tot een kleinigheid terug
kunnen gebracht worden. Wat bier ontbreekt,
wordt in weinig tijde van elders aangevoerd en
de overvloed, die hier bestaat met dezelfde
snelheid naar elders overgebracht. Zonder ver-
Wie meent reden te hebben om te klagen,
houde vast aan de overtuiging, dat op lijden
verblijden volgen kan, zoowel als op regen zon
neschijn.
Ik zou wenschen, dat ik alle menschen ge
lukkig kon maken en doen blijven, maar een
goed deel er van hangt van hen zelf af.
De groote kunst is om het goede zóó te ge
nieten dat het werkelijk genot verschaft en een
gevoel van geluk veroorzaakt en bij leed en
druk, tegenspoed en teleurstelling zijn geduld
en blijmoedigheid niet te verliezen en de hoop
in ’t hart te houden.
Verreweg de meeste menschen genieten één
geluk, dat bestaat in de plicht en den drang
om te arbeiden. Arbeid verlevendigt de hoop,
verheldert de toekomst en leert zich over het
leed heenzetten.
Zij, die niet verplicht zijn om te arbeiden
en daarvoor geen drang gevoelen, zullen daarom
zichzelf niet ongelukkig achten, maar ik zou,
ter bevordering van hun geluk hen wel willen
toeroepen zoek geen geluk in verstrooiing,
maar in arbeid, zoo niet voor u zelf dan voor
’t geluk en de welvaart van uwe medemenschen.
Arbeid is nuttig voor den zedelijken mensch
in het algemeenbij is voorwaarde voor veler
materieele welvaart en is voor tal van men
schen de eenige voorwaarde voor het winnen
van de allernoodzakelijkste levensbehoeften.
Maar hoe, indien er voer deze laatsten geen
arbeid is of die nog verricht wordt, slechts
half wordt betaald Onder deze omstandig
heden houdt alle redeneering op en moet men
’t natuurlijk achten als die menschen den moed
en de hoop verliezen en ’t leven meer een last
dan een weldaad noemen.
Hoe hierin verbetering te brengen Ziedaar
een vraag die op veler lippen komt, maar
waarop nooit een bevredigend antwoord wordt
gegeven. Ik zou zeggen, geef op het platte
land iemand die niets bezit zooveel grond, dat
hij zijn eigen voedsel kan telen en eenige bij
verdiensten maken. Tot dat doel worde bet
recht tot onteigening door de gemeentebesturen
gemakkelijk gemaakt. Verder worde ’t wet
of gewoonte om den dagelijkschen arbeidsduur
voor ambachten, neringen en nijverheid binnen
enge grenzen te beperken.
Eindelijk worde op het speelgoed van de
kinderen van
genoeg uitgespaard
van
Ziedaar het oordeel
menschen medegedeeld,
het ver uiteen.
De Ned. stoomschoener Zeehond, kapitein-
luit. ter zee V. d. Bosch, van Nieuwediep
naar Konstantinopel, arriveerde 14 October te
Malta.
Over de Ypey-stichting onder Rijperkerk,
bestaande in een twintig nette woningen voor
bejaarden, die een vast weekgeld ontvangen
uit fondsen, door den erflater daarvoor aange
wezen, is een pleitzaak ontstaan, over het al
of niet verschuldigd zijn van successie-rechten,
die wél geheven zijn. Vrijdag diende de zaak
voor den Hoogen Raad. Later volgt conclusie,
allerlaatst de rekening onder in den zak. Vrij
zeker gaat er op dezen langen kostbaren weg
van het recht een aardig stukje fonds voor de
nuttige stichting verloren.
Door de gemeente Amersfoort zal een
leening aangegaan worden, groot f 20.500,
rentende 3, pCt. Inschrijvingen beneden den
koers van 97 pCt. worden niet aangenomen.
De Maatschappij van Staatsspoorwegen
heeft gratis een uittreksel van den winterdienst
verspreid, bevattende een overzicht van de
snelste verbindingen der stations Amsterdam en
Rotterdam resp. ’s-Gravenhage onderling en
eenige voorname buitenlandsche stations. Een
opgave der doorloopende rijtuigen naar en van
buitenlandsche stations is er mede in opgenomen.
Verder komen er eenige algemeene inlichtingen
op voor betreffende de slaapplaatsen in het
slaaprijtuig naar Bazel, het gebruik der coupé-
list naar Parijs en den Harmonica ofD-treinen
naar Duitschland enz. enz.
De eerstvolgende oproeping van jonge
lingen tot dienstneming bij het instr.-bat. te
Kampen, geschiedt tegen 18 November a.s.
De van de herinnerings-opschriften voor
ziene vaandels van de legercorpsen zijn eergis-
ter door de daartoe aangewezen officieren der
regimenten, met de adjudant-vaandeldragers aan
het departement van oorlog in ontvangst geno
men.
De kastenmaker te Bolsward die een
velocipedist mishandelde, is tot een maand ge
vangenisstraf veroordeeld.
Een dolende brief. Dat een brief na
verloop van dertig jaren den geadresseerde in
handen komt, is wel iets buitengewoons. Een
Deensche schipper, die dezer dagen van Ijsland
in Kopenhagen aankwam, ontving daar een
brief, die in Juli 1866 uit een Deensche pro
vinciestad was afgezonden. De brief, die vol
komen onbeschadigd was, was geadresseerd aan
den schipper in Gothenburg, toen hij daar ech
ter aankwam was de schipper reeds vertrokken
met zijn vaartuig, en dertig jaren reisde nu
de brief, den man na van haven tot haven,
hem nu eerst in Kopenhagen aantreffende. Het
eigenaardigste in dit geval is nog, dat de vrouw
des schippers, die als jong meisje den brief
had afgezonden, nu bij de opening tegenwoor
dig was.
Li-Ilung-Tchang en romanschrijvers.
Op zijn reis van Amerika ontmoette Li-Hung-
Tchang een welbekenden Amerikaanschen let
terkundige, die hem vertelde dat hij de laatste
hand legde aan een roman. Wat riep Li-
Hung-Tchang uit, een roman schrijven Schaamt
u u niet Een roman schrijven, ’t is wat
moois Zoo’n groote, stevige, flinke man als
u behoorde te werken. Waarom werkt u niet!
