Nutsspaarbank I. I Straatnamen in plan Bascohof f M: - o» êi Diepe Dolte Straatnamen in het uitbreidingsplan ‘’BASCOHOF1’ \z 3£ê£ei^ 1488 in 1783 in '-it zijn J B en W der gemeente Workum komen in de raadsvergadering van volgende week maandagavond met een voorstel bij de raad tot het ge ven van straatnamen in het plan Bascohof. In hun prae advies daarover zegt dit college ongeveer als volgt. ze is ingericht. De Workumer fir ma’s Beuker, de Vries, de Jong en Robijns komt hiervoor een woord van hulde zeer zeker toe! De smaakvol ingerichte wachtka mer bevindt zich thans aan de voor zijde van het gebouw. De cliënt, zal aan de balie worden geholpen gezeten op een speciaal daarvoor aangebrachte stoel. Het prettige contact tussen cliënt Aan de overkant van de Dolte naast het Baenspaed heeft het hom stek van Obe Yntema (destijds wa genmaker, jarenlang raadslid) ge staan. Op het te bebouwen terrein hebben vroeger meer houtstekken gestaan, wellicht ongeveer op de plaats van het geprojecteerde klei ne straatje met autoboxen. VIII HOUTSTEK Begrenzing: Bascohof-Lynbaen. V BROUBANK Begrenzing: Kleasterlan.Tetting- burren. II LYNBAEN Begrenzing: van de nieuw aan te leggen brug over de Dolte tot de Hearewei. VI BASCOHOF Begrenzing: Van de tegenwoordige Zuiderbrug tot de Hearewei. XI LEARMOLE Begrenzing: Tettingburren-Hege. terp; evenwijdig aan Tademahof. Door de verlenging van Basco- hof verdient het aanbeveling, dit thans eveneens Bascohof geheten straatgedeelte een eigen naam te geven. In het gemeentearchief bevindt zich een brief van een Workumer uit Algiers van 10 mei 1696 met als adres: ,An de Eersame Weeduwe Arianie Cornelis, woonagtig in de Taenstraet tot Worckum in Vris. landt’. In 1768 (reëel Cohieren) wordt de plaats van een taandel*) duidelijk genoemd, nl. ,Hoff en Taan derij, de Dolte ten noordwesten, de Burevaart ten zuidwesten’. Ill TETTINGBURREN Begrenzing: Lynbaen-Hearewei IV Begrenzing: tussen en vaart. De daar gelegen landen destijds kloosterbezit daarom zo genoemd eeuw aldus aangeduid) eens willen bewonderen: zij van harte welkom! WORKUM De Nutsspaarbank, die haar zittingen ongeveer een maand lang in het Waaggebouw heeft moe ten houden, kan a.s. maandag haar clientèle weer in het spaarbankge- bouw ontvangen. Er heeft in de af gelopen weken een totale vernieu. wing van wachtkamer, kantoor ruimte en hal plaats gevonden waar door de oudste spaarbank van Ne derland thans’ op de modernste wij KLEASTERLaN Tettingburren Hearewei, langs de Brandebure X TADEMAHOF f Begrenzing: Tettingburren-Hege. terp, evenwijdig aan Bascohof worden aangeboden! In de 150 P ren van haar bestaan heeft dez bank naast de directe behartigd van de belangen van haar clients' reeds vele algemene Workumer i>’ stellingen en initiatieven geldeüj gesteund. Wij hopen, dat deze ban' welke wij terecht onze eigen Wol kumer bank kunnen noemen, dz nog in grote mate in de toekoms zal kunnen doen. zeer geslaagd. Slechts op enkele punten was een nader overleg met de commissie wenselijk. Dat over leg heeft tot volledige overeen stemming geleid tussen de straat namencommissie en het college van B en W, zodat zij ten aanzien van de in het uitbreidingsplan Bas cohof te geven straatnamen net volgende eenstemmige advies kun nen uitbrengen. en bank, mede gebaseerd op ieders persoonlijke omstandigheden, zal worden voortgezet. Daar het aan tal- en de grote verscheidenheid van dienstverleningen - practisch alle bankzaken kunnen worden uit gevoerd - vooral de laatste jaren sterk zijn toegenomen, heeft het spaarbankbestuur besloten de bank dagelijks op de in de advertentie vermelde uren voor het publiek open te stellen. Zowel de klanten als zij die dat nog niet zijn, zullen ongetwijfeld het nieuwe interieur ft. tx* SS VII TAENDERIJ Begrenzing: Burevaart en Lyn- baen. IX HEGETERP Begrenzing: Tettingburren-Lyn- baen. Reeds in 1585 (Proclamatieboe. ken) wordt vermeld een ,huys en- de steede metten terp daer om en- de by, leggende aen Taetingbuyren' een soortgelijke vermelding wordt in 1627 aangetroffen; in 1711 wordt de terp vermeld als ,hoogeterp waarmee ons voorstel wordt ge motiveerd. In een stuk van 1711 (archief Burger Weeshuis) wordt gesproken van een stuk zaadland aan de ou de weg op de HOOGE TERP onder Tettingburen naast TADEMAHOJ De commissie was van mening de combinatie Hegeterp, Tetting burren en Tademahof te moeten handhaven. Juist op grond van dit gecombineerd genoemd zijn in bo venaangehaald stuk zijn deze drie namen te geven aan drie in ei kaars nabijheid liggende straten. Met dit standpunt kunnen wij ons volledig verenigen. Op ons verzoek heeft de destijds door- de raad ingestelde Workumer straatnamencommissie zich bezig gehouden met de naamgeving aan de straten in het uitbreidingsplan Bascohof. Evenals bij voorgaande naamge- vingen het geval was, heeft de commissie zich op het standpunt gesteld, dat bij voorkeur nog leven de of door de geschiedenis aan de plaats zelf gebonden namen de voorkeur verdienen. Daarbij heeft zij gestreefd naar korte namen die goed van klank en gemakkelijk uit spreekbaar zijn. De commissie was van oordeel, dat de uitgangen .straat’ of .strjitte’ e.d. zoveel mo gelijk dienen te worden vermeden. Om tot een verantwoord advies te komen heeft de commissie een uitvoerige bronnenstudie verricht, oude kaarten bestudeerd, ter plaat se een onderzoek ingesteld en met ter plaatse bekende inwoners ge sproken. Daarbij is komen vast te staan, dat het thans te bebouwen stadsdeel vroeger duidelijk meer bewoond was dan nu en dat er vrij veel bedrijven gevestigd waren (een grote touwslagerij, een breeuwerlj voor schepen, een scheepsmasten makerij, een tranderij, meer dm één houthandel, een leermolen enz) Graag willen B en W hun waar dering uitspreken voor en de dool de commissie verrichte arbeid en voor het uitvoerige en goed ge documenteerde rapport, dat de com missie B en W deed toekomen. De voorgestelde straatnamen achtten B en W na bestudering van ge noemd rapport, in het algemeen I HEAREWEI Begrenzing: Spoardyk.Burevaart Reeds in 1627 wordt deze naam in de Proclamatieboeken (1583-1780, 15 delen) genoemd in verband met een .helling aan Snackerbueren streckende voor van de Heerewech tot achter in de Delfte’. De naam .Hearewei’ leek ons zeer geschikt voor deze, eigenlijk belangrijkste straat in het plan. Zou later een ,Thomashofuitbreiding’ volgen en deze weg, over de Burevaart heen doorgetrokken worden, dan kan deze naam voor die doortrekking gehandhaafd blijven. Van deze gelegenheid maken B en W gebruik, eveneens op advies van de straatnamencommissie aa*» de raad voor te stellen de naam Eniggaburren voor het gedeelte straat tussen de Aldewei en de Algeraburren te laten vervallen en dit gedeelte ook Aldewei te noe men. Het is nl. één rechte weg, die onlogisch plotseling van naam ver andert. Het gedeelte van de Alde wei, van Eniggaburren tot Heiden- skipsterdyk zou in verband met het vorenstaande beter tot de Heiden- skipsterdyk kunnen worden gere kend en aldus worden genoemd. Ongeveer ter plaatse heft een molen gestaan, die in het begin van deze eeuw is afgebrand. De laatste tijd was het een roggemo- len, daarvoor een .learmole’. Een bejaarde bewoner van het Süd ter plaatse nog zeer goed bekend, sprak nog van .learmole’. Reeds in 1776 (Reëel Cohieren) wordt de .zeemtouwerij op Tettingburen’ ver meld. De .zeemleermolen’ wordt m een verkopingsbiljet vermeld 1820 en 1826. Volgens de proclamatieboeken (1625) heeft zich ongeveer ter plaatse een ,huys en de stede op Snackerbuyren op de Braebanck genaemt Stoyteboll’, bevonden. In de Proclamatieboeken (1629) komt de naam nog eens voor: ,en de hal ve helling ofte braubanck’. Deze naam is kort en krachtig en doet denken aan het bedrijvige verleden van Workum op het gebied van de scheepvaart en scheepsbouw (het breeuwen van schepen). In verband met het a.s. 150-jarig jubileum in de herfst van dit jaar zal de openstelling van de ver nieuwde bankinrichting thans niet .gevierd’ worden. Des te meer zal aandacht besteed worden aan het jubileum van de oudste spaarbank van Nederland, niet alleen lande lijk maar ook speciaal plaatselijk. Ter gelegenheid hiervan zal de hui dige spaarders en zij die dat nog worden .een prachtig programma waren en werden (in de 17e worden deze landerijen nog Tengevolge van de realisering van het plan Bascohof zal het Baenspaed komen te verdwijnen; het valt te betreuren, dat deze echt oude Workumer naam moet wor den opgeofferd. Het Baenspaed was oorspronkelijk het pad van een lijnbaan. Volgens de .Reëel Cohie ren’ bestond deze lijnbaan al vóór 1715. Een verkoopbiljet van 1824 vermeldt: ,eene kapitale overdekte lijnbaan en baanspad, geschikt tot het maken van de grootste touw werken op de Snakkerburen over de Kettingbrug op het Zuideinde van Workum’. De nu in te voeren naam Lyn- baen houdt een duidelijke herin nering in aan het te verdwijnen Baenspaed. De reeds bestaande naam Basco hof dient te gelden voor de ge. hele lengte van de straat, lopende van de Dolte tot de Hearewei. Eertijds heeft ter plaatse een buurtschap van enige omvang ge legen zoals uit verschillende oude kaarten blijkt en waarvan de naam was: Tettingburen. In 1845 bevesti gen de .schepnen in Waerkum’, volgens een oorkonde, aanwezig in het gemeentearchief, de aankoop van huis en land ,dat staen ende lydsen is oen Taetijngbwren foer hondert schielden’. In de oorkonde van 1488 ver klaart Aucka Peer ,dat ic dae sus teren hab forcapet dat hws ende staten deer steet oen Tatingha bu ren’. De naam wordt daarna dikwijls teruggevonden, op verschillende wijzen geschreven als: Taetingh- buieren, Tettingbuyren en en 1804 als Tettingbuuren. Als naam voor één van de belang rijkste straten in het plan achten wij deze naam uitermate ge schikt. -tap- <r r-.- fa ''U

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Friso nl | 1967 | | pagina 4