U IT E N L A N I).
i
Bij de
•J!
'1
o
O
P. D. Piersma
k
I
Verbruik door de gemeente von 281.300 kubiek
ellen gas. Een en ander komt ten laste van 1775
particuliere gas gebruikers. Of door deze wijze van
in de stedelijke uitgaven te voorzien wel eene
geoorloofde is, laten wij daar; maar zij is niet
temin zeer voordeelig.
Luidens circulaire, op last van den inspecteur
van middelbaar onderwijsgericht aan de ou
ders der leerlingen van de hoogere burgerschool
te Groningen door den directeur aldaar, zijn de
ze uitgenoodigd hunne zoons ergens bij elkaar te
laten komen tot het maken van militaire evolu-
tiën. Het oefenen van jongelieden in den wa
penhandel is ongetwijfeld eene goede, zeer nut
tige zaakzoowel bijdragende tot lichaamsont-
wikkeling als tot het vormen van vrijwillige ver
dedigers van vrijheid en onafhankelijkheid. Ver
der moet men niet gaanof men overdrijft en
ziet het doel voorbij. Eene burgerlijke zaak
moet haar burgerlijk karakter behoudendat is
nationaal en Nederlandschsoldaatje spelen ligt
niet op den weg van Neerlands ingezetenen die
niet militair zijn; dat is te zeer Pruisisch. Dat
maken van militaire vertooningen door jongelie
den uit de burgerij, onder commando van militaire
officieren geeft iets martiaalsbij wijze van
kunstproef, waartoe de Nederlandsche natie niet
geschikt is. In goede bedoelingen te verre te
gaan leidt tot opwekken van spot, getuige de
Haagsche Scherpschutters-vereeniging of hoe dat
ding heeten moge. In allen gevalle is het onprak
tisch.
De verhouding van de huwelijken tol de
bevolking is in Engeland, Frankrijk en Oosten
rijk in de laatste 10 jaren gemiddeld de volgen
de: Engeland 0.884 pet. Frankrijk 0.788, Oos
tenrijk 0.800.
Het lagere cijfer in Frankrijk is toe te schrij
ven aan het groot aantal dienstplichtigen en prie
sters aan de groote bevolking in de gevange
nissen en aan het daar in zwang zijnde concu
binaat.
In een gedeelte van Mecklenburg-Schwerin
zijn jaren aan te wijzen, waarin peen huwelijken
werden geslotendoch daar lag de oorzaak in
het recht van den Landheerdie eene keuze
deed voor zijne onderhoorigenwaarmede deze
moesten huwen of anders ongehuwd blijven.
In Zuid-Carolina berekent men het getal
van zwarten, die couranten lezen, en wat meer
zegt, begrijpen wat zij lezen, op ruim vijftig duizend
In 1865 waren onder dezen geen dozijndie de
letters van het a b. c. kenden. Dit is een bewijs,
dat de geest, door God in den mensch gelegd,
wel kan gedoofdmaar niet gedood worden.
Eene beteekenisvolle les voor conservatieven op
godsdienstig, politiek, Indisch, ja op ieder ge
bied in elk land. Toen men voor 4jarenindien
staat sprak van verspreiding van beschaving, was
het even als hier, ten opzichte van Indie en ons
eigen land, dat men er nog niet rijp voor was
of zoo iets.
Men ging er echter nog verder in het ontken
nen van Gods gaven aan den mensch en maakte
gebruik van dezelfde middelen als in Nederland
maar meer flink en roiaal dan hier.
Een voorbeeld; hel is onlangs pas bekend geworden.
In 1851 werd eene dame in Virginie tot 2 jaren ge
vangenisstraf veroordeeld, omdat ze aan eene harer
slavinnen te lezen had geleerd in den Bijbel. In dat
vonnis stondonder meer vermeld
Aangezien het niet goed is God te vreezen voor
zijn aangezicht, en des niet tegenstaande door
den Duivel aangepord en opgezet, aan eene
zwarte vrouw te hebben leeren lezen in den Bij
bel, en dit het grootste misnoegen van den Al-
machtigen God heeft gaande gemaakt. Aan
gezien enz.
Thans is met de vooruitgang der beschaving,
of laten wij liever zeggen ten gevolge van min
dere tegenstand tegen Gods wil, van dergelijk iets
geen sprake meer. Weldra zal de zwarte bevol
king van Amerika toonen niet onder behoeven te
doen voor het witte ras.
Wanneer zal Nederland het voorbeeld van Ame
rika volgen en toegever. aan de eischen der mensch-
verde stembriefjes tot verkiezing van
van Wijmbritseradeels c. a. Contributie Zeedij
ken is gebleken dat er waren uitgebracht 255
geldige stemmenvolstrekte meerderheid der
halve 128. Voor de gewone vacature (wit stem
briefje) hadden zich 83 vereenigd op den Heer
S. R Minnema, te Westhem, en 74 op den Heer
S. S. Kooistrate Folsgaretusschen welke der
halve een herstemming moet plaats hebben. De
Heer W. M. Oppedijkte IJlst verkreeg 60
stemmen.
Voor de buitengewone vacature (blauw stem
briefje) werd gekozen de Heer W. Olivier Bru-
ningste Sneek, met 177 stemmen. Herstem
ming moet plaats hebben tusschen de H H. J. R Uil-
kemate Scharnegoutummet 102 en Sippe
Wiegers Visserte Gaastmeermet 101 stem
men. H.H. W. M. Oppedijk en P. D. Piersma
verkregen ieder 32 stemmen.
Uit Ooststellingwerf schrijft men ons dd.
24 Maart
Ook in deze gemeente wordt hel ontwerp over
de wijziging van sommige kiesdistricten bespro
ken. Men is hier over ’t algemeen het plan der
regeering betrekkelijk het district Sneek wel toe
gedaandoch liever zou men zien, dat het dis
trict Sneek niet gesplitst werd maar met het ge
projecteerde nieuwe district Heerenveen gecombi
neerd blijft om dan drie afgevaardigden naar
de tweede kamer te zenden.
Men is hier het beginsel toegedaan dat groote
kiesdistricten te prefereeren zijn boven kleinere, om
dat daardoor locale invloed zal verminderen en
alzoo de uitslag der stemming meer de volks
wil zal uitdrukken.
Verbetering van comminucatie tusschen
Friesland en Holland, waarop onder vroegere
ministeriën herhaaldelijk werd aangedrongenzal
met 1 Mei onder dit ministerie, ongevraagd en
zonder adressen van zelf tot stand komen door
het laten loopen van een postkar van de Lem
mer na aankomst der nachtbootdie het posl-
paket medebrengt over Joure naar Heerenveen
zaodat de brieven ’s avonds vóór 8 ure te Am
sterdam bezorgd, den volgenden morgen te 10
ure te Leeuwarden zullen zijn.
Het westelijk gedeelte van Friesland zal van
diezelfde bespoediging kunnen profiteeren, indien
b. v. van af Tjerkgaast of de Lemmer eene post
kar reed over Sloten en Balk naar Koudum, of
verder.
In allen gevalle doet deze verbetering op nieuw
zien, dat deze Minister van Finantiën zeer goed
het belang van een meer direct verkeer van onze
provincie met het overig Nederland inziet en be
hartigt.
Hemelumer Oldepiiaert en Noordwolde. Uit
deze gemeente valt zoo zelden iets mede te dee-
len, dat men zelfs, wat er nog is, uit ongewoon
te vergeten zoude.
Te Koudum heeft onlangs een getal personen
het nachtmaal op hunne manier gehoudente
weten ’s avonds met hun 13, in het logement,
waarbij één Christus en de 12 overigen de apos
telen voorstelden.
Ds. Tinholt is daar vrij erg boos over en zou
daar recht toe hebben doch hij maait, wat hij
gezaaid heeft. Is hij niet te vrede met deWor-
kummer doopmethode, geen wonder, dat anderen
geen genoegen nemen in zijne avondmaalsbedie-
ning en het dus op hunne wijze doen. Intus-
schen behoeft het niet gezegd te worden, welken
invloed het confessionalisme op den waren gods
dienstzin uitoefentalthans iets als dit is hier
nog nooit vertoond en zou bij wat meer gema
tigdheid der confessioneele richting ook nooit ver
toond zijn geworden.
1
Volmachten I in burgerkleeding, en die de pleidooien van den
advokaat van een der partijen, mr. L., oplettend
gevolgd hadden, en daagden hem uit tot een duel,
omdat bij, volgens hen, bij het bespreken van
de getuigenis, afgelegd door een officier van hun
regementdie als getuige in de zaak betrokken
was, dezen beleedigd en dus doende het leger
gehoond had. Bij de hervatting der terechtzitting
richtte de president, van het gebeurde onderricht,
tot mr. L. deze woorden»De regtbank betreurt
zeer dit onaangenaam incident. De heeren offi
cieren behooren te weten dat op deze plaats met
argumentenen niet met wapenen gestreden wordt.
De rechtbank verklaart gaarnemr. L.dat gij
bij de verdediging van uwen cliënt de u afgeba
kende grenzen niet zijt te buiten gegaan.” Kort
daarna ontmoette kapt. V. E.dezelfde voor wien
de andere twee officieren partij hadden getrokken
uen advokaat L. op de binnenplaats van het pa
leis van justitie; pas ontwaarde hij hem of hij
viel hem aan en gaf hem, in tegenwoordigheid
van verscheidene leden der rechterlijke macht en
der balieeen vuistslag en twee stokslagen. On-
middelijk is een klacht bij den procureur des Iro
nings ingediend, en men hoopt dat de raad van
discipline de rechten van de toga krachtig zal we
ten te handhaven, en van den minister van oor
log het noodige herstel van eer zal krijgen.
ITALIË.
Naar hetgeen uit Rome aan het Katholieke
Journal de Bruxelles wordt geschrevenwil de
Heilige Stoel geen gehoor geven aan het aar-
zoek van het Fransche gouvernement om in het
oecumenisch concilie zekere vraagstukken buiten
behandeling te houdendie den strijd tusschen
de Gallicaansche en de ultramontaansche richting
in de Katholieke kerk van Frankrijk weder zou
den kunnen verlevendigen.
Volgens hetzelfde schrijven zou het Fransche
gouvernement te Rome aanhoudende maar steeds
vruchtelooze moeite doen om verzoening of toe
nadering tusschen den Roomschen Stoel en het
koningrijk Italië te bewerkenen zou het tevens
aangeboden hebben, de Fransche krijgsmacht in
den Kerkelijken Staat te vermeerderenmaar
zou dit aanbod door den Paus beleefdelijk afge
wezen zijn.
nJegens het Italiaanche gouvernement zegt
het bedoelde schrijven is stilzwijgen de vol
strekte regel van den Heiligen Stoel. Sedert
drie maanden heeft het officieele dagblad van
Rome geen woord befrekkelijk Italië gezegd
geen enkel telegram uit Florence opgenomen
en toen de heer d’ Azeglio Italie’s ambassadeur
bij het Engelsche hof, zich hier ter stede in de
vorige week bij den kardinaal staatssecretaris An
tonelli aanmeldde, heeft hij moeten hooren dat
er geenerlei meaedeeling van Italie’s kant zou
worden aangenomen voordat het grondgebied der
Kerk haar geheel terug gegeven zou zijn.
Naar men uit Florence verneemt, is het con
tract betreffende de onder verband van kerkelij
ke goederen uit Ie geven leening ten bedrage
van 300 millioen francs tot stand gekomen met
de nationale bank, het Crédit Mobilier en de
vereeniging der bankiers die het tabaksmonopolie
gepacht heeft.
ENGELAND.
Zonder steenkolen zou Engelands nijverheid
tegenwoordig heel weinig beteekenenzonder
hop zouden zijne bieren geene buitenlandsche
naam hebben Tegen het gebruik van beide, als
schadelijke dingen, die verboden behoorden te
wordenadresseerde zich de stad Londen bij het
Parlementin den tijd van Hendrik VIIIen zag
haar verzoek ingewilligd wat de hop betrof,
maar niet aangaande de steenkolenwier ge
bruik toen pas in gebruik begon te komen.
Tusschen toen en nu licht bijna drie en een
halve eeuwen al hooren wij niet meer van
dergelijke petitiën, er worden genoeg andere ge
daan die dwazer zijn en vrij wat minder goede
trouw aan den dag leggendan deze
Zekere Engelschman wiens naam niet genoemd
wordtheeft berekenddat koningin Victoria
regeeren zal tot in 1901. Zijne berekening steunt
op den langen levensduur harer voorgangers uit
het huis van Hannoverin verband gebracht met
B E L G I E.
Te Brussel is op het paleis van justitie een
alles behalve alledaagschmaar zeer ernstig feit
beid die in onze koloniën om hulp schreeuwen? i voorgevallen. Daar werd behandeld een echt-
S N E E K 25 M a a r t I scheidingsproces. In de pause naderden twee
opening der op den 24 dezer ingële- officieren van het regement guides, de hb. O. en II.,