1
GEMEENTE EN BET ARRONDISSEMENT SNEER
NIEUWS- EN MWERTENTIE-BLAD VOOR DE
B I N N E N L A N 1).
I
I
I
1
I
1870
15 JANUARI.
ZATERDAG
V IJ F-E N-T WINTIGST
F
I
I
i
S ta te ii-G e n e raai.
H
®S
4
SÉ
I
I
S\Ilk I II (OIRVX
33&
®EH
«Wat een bittere onverdraagzaamheid!”
Justitie
5
s
over
met den dag
burgemeester de jas
gearresteerd die
3
om
AJ.
1
5
8
6
Deze CO UR ANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS
Abonnementsprijs voor 3 maanden is binnen deze Stad ƒ1.65, buiten
de Stad franco ƒ1.90.
diens
dat
O
7
1
4
-2
O
O
1
O
8
e
d
a
r
s
k
en ace.
zilveren
-
Ssjk
fel
zTÖf
i nestrijd trekken om te handhaven een rede van
bestaan voor de liberale partij en tevens zeker
om de taak der dagbladschrijvers te verligten,
want zonder partijdigheid zouden deze lang zoo
pikant en scherp niet kunnen zijn als thans, en
dat trekt immers lezers
Nu zouden we misschien weinig notitie heb
ben genomen van deze ontboezeming vol zuster
lijke toegenegenheid, y>het Noorden”kan zelf
zijn pad wel schoon vegen ware ’t nietdat
het knorrige zusje ook haar nagels zet op frie
sche zelfstandigheid en daarop eene geldersche
aderlating wil beproeven. En dat mag niet.
De sirene doet een beroep op «eendracht” en
variëert op het«aiziet hoe schoonhoe lief
lijk is ’tdat zonen” enz. maar aan dat
«eendrachtig samenwonen” zou natuurlijk als
eerste voorwaarde verbonden zijn, dat Friesland
zich zoowat in een hoekje zou moeten behelpen
geen pretentiën mag makengeen zelfstandig,
oordeel hebben, maar dat de «boeren” alleen
zouden mogen prijzenwat de sheeren” alzoo'
gelieven te wijzen. Hoe zusterlijk lief!
Intusschen weten die «trouwhartige Noorman
nen” ook iets van de geschiedenisen of die
naïviteit, die hen vroeger bewoog om op ’t ge
roep «dit of dat gehucht boven 1” aan ’t «pluk
haren en bekkesnijden” te gaan, niet vrij wat
zijn prikkel verloren heeft sinds de gentile
naïviteit van de heeren in ’t spel kwamzou
de eenvoudigste friesche boer zeker wel kunnen
uitmaken. Hij zou wel weten te vertellen waar
la part du lion bleef.
Zou de N. A. C. ook kunnen uitmaken Wélke
naïviteit op den duur het meest schadelijk is voor
die gewenschte «eendracht.”
Verder stelle zij een scheikundig onderzoek in
op het friesche bloed, misschien zal de een
ander gulhartige fries wel een paar druppeijes voor
dat doel willen missen alléén maar om van
den sc/iij'n tot de zekerheid te kunnen komen of er
in dat «bloed zekere bestanddeelen zitten die de
tweedracht bevorderen.” Voorts vragen we haar
bewijzen«dat Friesland door onderlinge twis
ten is verscheurd”, en ten slotteeenige aan
wijzing waaruit zou kunnen blijken dat «de in
vloed die het Noorden des lands op den gang
der zaken meer en meer gaat uitoefenen niet veel
aan het koninkrijk der Nederlanden voor-
I
I
b
Er zal een voorstel gedaan worden tot vesti-
ging van een gezanfschaps-post in China.
Eene Wet tot afschaffing der tienden zal spoe-
I dig ingediend worden zoomede een tot regeling
der naamlooze vennootschappen.
De Afdeeling Roomsch-Catholieke Eeredienst
I is mede aangenomen
Bij de behandeling van die van de Hervormde
Eeredienst had eene langdurige discussie plaats
I over het amendement van Lijnden, in de Twee
de Kamer voorgesteld wegens de kosten van het
College van Toezicht.
Morgen voortzetting.
Zitting van Donderdag 13 Januari.
In de zitting van heden is de beraadslaging
voortgezet over de begrooting voor het departe
ment van de Hervormde eeredienst in verband
tot een amendement van den heer van Lijnden,
betrekkelijk de kosten van hel college van toe-
zicht en het beheer der kerkelijke goederen.
Nadat de minister nader verklaard had eene
speciale wet te zullen indienen in de hcop dat
de tweede kamer de zaak nader overwegeis
het hoofdstuk met 22 tegen 13 stemmen aan
genomen.
Daarna is de beraadslaging aangevangen
de begrooting voor de staatsspoorwegen.
Dezenaar
heeft verklaard te
vrijdenker. Of de vrijden-
niet”, zegt de N. Rott. Ct.«of a. e. i. o. u. b. d. t. g. 1. r. s. w.
«Zoo den door het klavier voortgebracht.
EERSTE KAMER.
Zitting van Woensdag 12 Januari.
De Eerste Kamer heeft de algemeene beraad
slaging over de Staatsbegrooting reeds ten einde
goeds
spelt.”
Een en ander zal haar zeker gemakkelijk vallen.
S N E E K, 14 Januari.
Naar wij vernemen zal eerstdaagsen wel in
het begin der volgende maand Dr. Zaalberg van
’s Hage hier weêr in de Concertzaal een voor
dracht houden. Zeer waarschijnlijk zal hijeven
als op onderscheidene andere plaatsen, ook hier
wel spreken over het Concilie en pater Hyacinthe.
Met zekerheid kunnen we ’t nog niet zeggen.
Wij voldoen voorloopig dan ook slechts aan
het ons gedaan verzoek: om de aandacht van be
langstellenden op de komst van den ook hier
reeds bekenden spreker te vestigen.
Reeds voor eenige weken geleden hebben
we aan onze lezers meêgedeeld dat ook hier ter
stede, en wel in het huis van Arrest, proeven
die hier te lande altijd inheemsch geweest zijn, hun-f werden genomen om puf ten te boren volgens
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel daarenboven 7% Cents. Alle brieven en stukken,
de uitgave of redactie betreffende, worden franco ingewacht.
I 8 ton boven de werkelijke opbrengst van 1868 is. j
I
kraaien als een haan. i nenoorsprong namen uit verschil van inzicht en be-
Dit, onder de rubriek gemengde berichten in de lang, en hadden niet vermoed wat we thans van dit
N. R. C. lezende, herinnerden wij ons het vol- j «Noorden” leeren, dat men partijdig was uit partij-
;eggen en deels, s zucht, en opposiet uit strijdlust Waarlijk die
In het begin de- i trouwhartige Noormannen zijn nog wel zeer naïf,
dat zeevenals in vroeger tijden elders ’t boe
renvolk van twee gehuchten met elkander pluk
haarde en bekkesneed, om ja om ’t
geroep van dit of dat gehucht boven! ter
wijl de gehuchten beide bleven liggen waar ze
lagen, maar alleen uit lust naar den krijgdie
gende deels van hooren en zeggen en deels
omdat wij liet gezien hebben. 1
zer eeuw leefde in Amsterdam een uitstekend I
tevens groot mechanicusmaar door i
een destijds onduldbaar onafhankelijkheids ge- j
I voel bezield. De naam is ons vergetenmaar
niet, dat toen hij door Willem I ontboden werd,
jvïftl ceu uiLieiü uuvci ui uagz.aauuidu i j Om
De N. R. Ct. moet zich daarover niet verwon- de
deren Slechts het tegendeel zou bevreemding komen
moeten verwekken.
De Tijd heeft eene verstandige daad verricht, gedragen.
1 »zich schamen” dood
eenvoudig uit zijne copia verborum uitgeschrapt
en heeft daarvan der wereld dadelijk kond ge
daan door de Sainte-Beuve op gelijke lijn te
stellen met Troppmann.
Ga zóó voort Tijd en gij zult onovertrefbaar
worden.
De op nieuw opengestelde leening van de
Nederlandsche stoombootmaatschappij te Amster
dam om eene directe stoomvaart op Amerika
te verkrijgen is mislukt.
Vlissingen had er nog voor 70,000 gulden in
deel genomen
Het blijkt op nieuw dat het waar is ’t geen
Thorbecke zeide, dat, indien Amsterdam de hart
ader van Nederland moet heetendat hart dan
wel flauw moet kloppen.
Men verneemt dat mr. M. H. Godefroi zijn
ontslag heeft genomen als lid van de Tweede
Kamer voor hel hoofdkiesdistrict Amsterdam.
De conservatieven willen van naam veran
deren en zich voortaan gematigd-lïberalen noe
men. Het is een veeg teekenindien men zich
schaamt voor zijn naam. Voor een eerlijken naam
behoeft men geen andere te zoeken. Het is trou
wens niet de naam, waardoor de zaak wordt ge
kenmerkt maar het wezen der zaak geeft be-
teekenis aan den naam, dien zij voert. Het woord
geus bijv, was een scheldnaam, maar wegens de
mannen die er mede werden aangeduid, werd
*t een eernaam.
De naam conservatief heeft op zich zelf eene
goede beteekenismaar zijdie hem dragen
hebben er een slechte reuk aangebracht.
Op den 6den dezer waren er 113 proces-
sen-verbaal tegen de Rijn-spoorweg-maatschappij
opgemaaktter zake van gedurende ettelijke
dag n niet op tijd vertrekken of aankomen harer
treinen
’t Cijfer dier bekeuringen nam
toemaar de beterschap niet.
De gemeente Meeritter zoekt plaatsing voor
een kapitaal van ƒ3500 en bezit verscheidene
andere kapitalen de gemeente Meeritter is dus
bemiddeld. Diezelfde gemeende vraagt zoo spoe
dig mogelijk een hulponderwijzer tegen eene
belooning van /200, dat is 55 cents per dag
of, na aftrek der soldaten-menageongeveer
25 cent in de 5 dagen
Een Spreekmachine. Hoever de kunst
het reeds gebracht heeftbewijst de spreekma
chine die thans te Leipzig is tentoongesteld.
De organendie tot het spreken noodig zijn
van hout of van caoutchouc vervaardigd wer
ken hierbij geheel als bij den mensch. Door
een soort klavier worden de verschillende deelen
in beweging gebrachtterwijl een pedaal op een
blaasbalg werktom de noodige lucht in de
luchtpijp te brengen14 verschillende letters
e. i. o. u. b. d. f. g. 1. r. s. w. en sch. wor-
De andere
ontstaan door de dezelfde beweging; alleen moet
de stemspleet hierbij uitgezet of ingekrompen
worden. De machine kan buitendien lachen en
i portret te schilderen, hij antwoord- lagen, maar alleen uit lust naar den krijg, die
hij zelf bij hem in zijn atelier kon j men liefhad om hem zelven, zóó thans ten pen-
zoo hij geschilderd wilde worden, en
i dat toen die commissie aan Pienernan werd op-
Onze schilder-mechauicus had zich
voorgesield kunstmenschen te maken, die spre
ken konden en had hel daarmede zooverre ge
bracht dat hij zelf schrikte en de deur uit
liep toen hij zijne producten verstaanbare ge
luiden hoorde voortbrengen.
Door dienzelfden artiste is indertijd een draak
vervaardigd die zich voortbewegen kon en te
Amsterdam op het tooneel in balletten de alge
meene verbazing wektetotdat de werking in
eens ophieldtengevolge van maar wij mo
gen zulks niet zeggenwel verzekeren dat het
niet lag aan verkeerde of onvolmaakte constructie.
Van datzelfde vergeten genie, zijn nog aanwe
zig (althans voor 10 jaar waren ze er nog) twee
ledeponpen een man en eene vrouw die van
hout het menschelijk lichaam zoo getrouw voor
stellen dat zij het levend model vervangen.
De nu verkondigde uitvinding is alzoo niet
zonder antecedent in ons landmaar destijds
even als thans was het waar een profeet is in
zijn vaderland niet geëeru.
Bij arrest van het provinciaal gerechtshof in
Friesland, van 10 Januari 1870, is, de persoon
van Folkert Westra gardenier en koopman te
Dragten, terzake het opzettelijk in brand steken
van een gebouw waardoor te voorzien was dat
eenig menschenleven in gevaar kon worden ge
bracht veroordeeld tot de straffe des doods.
De vrijmoedigheid waarmee y>het Noorden”
gewoon is zijn gevoelen uit te spreken; de rid
derlijkheid waarmee het voor zijn radicalisme
’t zal weldra een eeretitel in plaats van een scheld
naam zijn uitkomtwekt zoo nu en dan de
knorrende spijtigheid op van sommige harer half
slachtige zusters, die op zoo’n manier de slag-
om-d’arm-politiek van schipperen, plooien en
knoeien niet meer als de alléén zaligmakende kun
nen kwijt raken.
Dat ze spijtig zijn over ’t verhopen harer nee-
ring laat zich begrijpen; maar dat ze, nu T pu
bliek haar bedorven waar niet meer slikken wil
unfair genoeg zijn haai’ eerlijken concurrent, een
verwijt te maken juist óver zijn eerlijkheid en
deze eene partijdigheid noemen, gebaseerd op
de zucht naar klantenzietdat ’s ja
óók wel begrijpelijk! maar in elk geval min
der verschoonbaar. Dat riekt totaliter naar een
winkeltje met bedorven vijgen of rozijnen.
In zoo’n, de reukorganen kwetsend komenijs-
winkeltje dachten we ons voor een oogenblik ver
plaatst, toen we ’t volgend zusterlijk oordeel la
zen over ’t programma van ’t yiNoorden”, een
oordeeluitgesproken door de Nieuwe Arnhem-
sche Cour.
Men kan daar lezen
«Eendragt maakt magt” was de spreuk der geü
nieerde provinciën, maar zeera zelden waren ze
eendragtig. Daar schijnt iets in het Friesche bloed
te zitten wat de tweedragi bevordert. Friesland
zelf is door onderlinge twisten verscheurd, en de
invloed, die het Noorden des Lands op den gang
der zaken meer en meer gaat uitoefenen voor-
spelt voor het Koningrijk der Nederlanden niet veel
i goeds. Wij meenden altijd dat de partijschappen,
Bij Kon. besluit is de heer G. Scbeltus, thans
ontvanger der in- en uitgaande rechten
en van de belasting op de gouden en
werken te Groningenbenoemd tot ontv. der
dir. bel. Ie afd. te ’s Gravenhage.
In en omtrent Arnhem staat het met de
veiligheid van goederen en personen slecht. Ver
leden Woesdag werd, gedurende eene voorstel
ling in den schouwburg, uit het rijiuig van den
burgemeester, de jas van zijn koetsier gestolen,
zonder dat de dader is kunnen ontdekt worden.
De pauselijke zouaven en retraite doen van
zich hooren maar op geene eervolle wijze Te
Tilburg is er een gearresteerd die een ander
jongeling met een bajonet doodelijk heeft gewond,
te Luik is een ander, dépóthouder van het ma
gazijn der Maatsch. t. exploit v. slaatsspoorw.,
met 400 fres. uit de kas spoorloos verdwenen.
in de Nieuwe Noord-Hollanderhet or
gaan van den heer dr Nuyens, leest men:
«De frausche vrijdenkers hebben nauwelijks
een hunner leden den bekenden Sainte-Beu
vedoor den dood verloren, of zij hebben er 1
een ander in de plaats gekregen namelijk den
nog meer bekenden Troppmann. Dezenaar
zijne godsdienst gevraagd,
zijn materialist en r
kers vereerd zijn met die aanwinst
«Wij weten l._
de Tijd, toen hij dezer dagen betuigde: «Zoo
wij van iets afkeer hebbendan is het van ge
loofshaat ot krenking, door daad of woord, van
andersdenkenden” uit naam der ullramonta-
nen in het algemeen of alleen voor zich zelven
sprak. Maar in het bovenstaande hebben wij
weder een proef van den eerbieddie de ul-
tramontanen bezielt voor andere gevoelens. Sain-
te-Beuve, een man zooals eene eeuw er maar
weinigen ziet geboren worden, wordt op ééne
I lijn gesteld met Troppmann. En waarom Om- I schilder
gebracht. dat hij eene andere zielsovertuiging had dan de I 1
De Minister van inancien ee me eg ]loercn upramontanenomdat de denkbeelden,
dat de uitkomst van e iens ovei 11 verkondigde, in hun geest niet vielen!
millioen e.n 3 ton boven de raming en 2 mdlioen een bitIere’01;vei.dra^zaamheidr>
HÖofd“stukke“n 1 en der‘begrooting zijn daar- defen tegendeel 20U
na met algemeene s emrnen aangenomen. moeten verwekken. Bovendien:
Hoofdstuk Rmtouliind^chö Zakon en Justitie i -
x/o i (ju ncdiu cuxic vcix:
zijn eveneens aangenomen. H(jt bbJ heeft h(;t WüOfd
gezanfschaps-post in China.