feuilleton OU A I I duurt. be en avond bijeenkomsten moeten we mei een enkel EEN BLIK TERUG. A'£ mijner be- 1 ding en beeft daarmede natuurlijk alleen hel oog had én behouden. V’ M. R. Maar gij zelf ook weldat gij onwaarheid spraakt. 5 hoo prii altl: pro tan Hij hij doe E me dot doi vei A. do, Ni. aai te «e Pii voor mee Z; bruf bree bekt liedt wacl selijl knel uur gem t hgd< zich gem tere gim rer haai uit rr liliëi Die lie zal op wen slaa geve vooi brei te 1. VOOl Old. best gem VOOl daai niet zien aan; ken ginf hier ten goe< T deel zijn tatie eene gad wor hoo ver! alhi iede onzi doo: wed zich die bek tooi Willem I worden niet. Toen gij dat I gebracht j eene andere zending te ver- eene taak niet minder edel en verheven van de prediking van »de blijde bood- Maakt Javaan en neger tot christenen Hij velt een vonnis de par ïe Roicar tel est notre bon plaisir. C schro- door Een blik terug schreef ik boven deze vluch Die“’te“bevèïdeéen“ is' ‘ni7t‘minde.'‘onze “ge schets. In' korte trekken heb ik u herin nerd welke uitspanningen de winteravonden zo i al hebben opgeh verd. Ik wil eindigen met de wenschdat de volgende winter niet minder ge noegelijk moge zijnniet minder te genieten e te geven op welk bladzijde wij die lezen moeten. Wat gij radicaal noemtis ech ter niet het radicalisme van Bluntschli gij ver wijst naar een werk wat gij óf niet hebt gele zen of niet begrepen. Weet dan dat radica lisme in Duitschland en Nederland niet hetzelfde beteekentevenmin als het palriotisme in Beije- ren gelijk staat met ’l geen met dien naam in Nederland is aanger.uid. Gij gebruikt woorden wier zin gij niet vat. Daarenboven ageert gij volkomen ter kwader trouwwant gij kent onze zienswijze over het radicalisme in Nederland. De handelingen van getoetst maar onjuist voorgesteld, ter nederschreeftmoet, zoo gij althans nog een weinigje waarheidsliefde bezit de kleur van uw gelaat wel wat veranderd zijn. Maar gij weet i uit het vierkroonenspel, die vóór de tent veel i en beweging maakt om ’t volkje binnen te krijgen. By unwn lerughUk op de wiutér- Die man ’k Heb er den moed niet toe die vereenigingen, genootschappen, maatschappijen en bonden te noemen nam ik ze allen ik zou zeker een j paar kolommen van dit blad kunnen vullen. ’k Herinner mij echter, dat eeii kenden Zou M. dan meenen, dat wij, de algemeene f Al weder, waarom haalt gij geen feiten bij, on zaak behandelende, ons moesten wenden tot het uwe verdachtmaking te staven? Het ware an- volk, dat achter de kiezers staal en zijne daden ders gemakkehjk geweest, dat te doen, indier beoordeelen Inlusschen geeft M. voor deze zijn uitspraak j geene gronden op. Hij velt een vonnisde par le Roi, car tel est notre bon plaisir. Ga zoo den stukken wordt een blaa soms beoordeeld. of suikerlordswereldkundig te maken1 Indien we eene opmerking willen maken over de rede van den Heer van Gorkom is het de ze, dat spreker een der grootste strijders voor hel recht van den Javaan heeft miskend alléén door hem niet te noemen. Schaamt de Maatschappij tot N. v. d. J. zich venmaar bewijst tevens de zwakheid van uwe partijdie, daar zij niet kan overtuigentracht te verblinden. Pbrasen maken geen betoog; op onwaarheden vestigt men geen bewijs. Gij verwijt ons zonder kennis van zaken te i pareeren of Zieken-verplegingen, waar menschhe- I vende pleegzusters de meest welwillende, zelfs i kosteloozezorgen besteden, ten einde den naaste I le behouden, of zijn lijden te verzachten, om aan ’t eind van haren moeilijken levensweg in alle stilte, misschien slechts onder ’tsombere r__. - klokgeluionbeweend te worden begraven en merking maaktedal overtolligheid niet schaadt, vergeten. het sints December 1869 de pen in dal orgaan op de j eene manier den conservatieven volkomen waar dig. In een stuk aan ons adresgetiteld- - - redactie van de «Sneeker Courant” nieuws- en ’spreken D.e beschuldig, ng zou zwaar wegen advertentie-blad voor de gemeente en het arron- >“‘ls zij door iets werd geslaafd, en dat juist geschiedt door M. niet. De rol van Bartolo in den Barbier van Se ville is nog niet volkomen door U ingestudeerd. Het insinuez, insinuez toujoursil en restera quelque chose, die leus uwer partij brengt gij wel in praktijk, maar nog lang niet goed. Gij zijt nog niet volleerd in de kennis dier dingen; anders zoudt gij feiten hebben genoemdver draaid ot niet verdraaidhet is voor U onver schillig maar schijn van bewijs zoudt gij er toch door hebben geleverd. Dit nu duet gij niet. Hoe komt dal Gij zegt, dat wij hebben al de slechte hoe- danigheden van de radicale richting. Welke die zijnzegt gij niet- maar citeert Bluntschli zonder op dissentient Sneek beoordeeld en om hare hande lingen veroordeeld,” wordt het een en ander ge zegd ’t welk wederom een blijk ishoe de con servatieven een af keer van waarheid hebben. De toonwelke in dat stuk heerschtmaakt den schrijver kenbaar als een waardig stijlna- volger van den redacteur van het Dagblad. Doch niet daarbij maar bij den inhoud behooren wij stil te staan. «De Sneeker Courant is niet werkzaam in ’t algemeen belang en de redactie mag dan ook geen aanspraak maken op algemeene of bijzon dere ondersteuning". Om dat oordeel te wettigenbehoef ik maar te wijzen op den inhoud der nommers sedert de afschaffing van het zegelrecht uitgegeven.” M. doet dat echter niet en niet zonder reden, want hij kon dat nieten zich zelf bewust van zijn gebrek aan waarheidsliefde spreekt hij alge meenheden uitz. a De Sneeker Cour, neemt een aantal berichten overdie onwaar zijn. Welke? Wanneer? Niels van dien aard wordt aangetoonden natuurlijk want M. weet er geen enkel. Doch gesteld dat wij onware berichten overnamen, wat zou ’t nog bewijzen? Gesteld eensdat wij M’s beschouwingen uit de Noord star overnamenzouden dan wijomdat bij hem tusschen waarheid en leugen eene inelijke verwarring schijnt le bestaan, ons dat overnemen aan leugen schuldig maken? In M’s oogen wellicht 1 Wij critiseeren hendie boven ons slaan en doen zulks ontkennendnimmer verbeterend. I tot welvaart van eigen beurshebben zich woord stilstaan bij de vergaderingen van de afdee- geërgerd bij hel hooren mededeelen van feiten ling Sneek van ’t Schoolverbond. i nog voor kort, nog in onze dagen, niettegen- Als de belangstelling der leden evenredig is staande de krachtige protesten van een Mullatuli aan hunne opkomst, dan gaat 't schoolverbond en een van Heuvell, voorgevallen en die zeker al hier ter slede in jeugdigen overmoed langs een leen moeten strekken om de inhumanileit van hellend vlak naar beneden. Wilt ge bewijs? sommige zich noemende «Indische specialiteiten In de tweede vergadering, die nog al belangrijk beloofde te worden en ook was, aangezien de bespreking der reglementen aan de orde was ge- i steld waren 30 leden teizenwoordiu terwijl de ze lot zijn schrik Bakervèreeniging en Bijbelgenoot- schap.” schap naast elkander vond ze z_"„ In vertrouwen gezegd heb ik nog altijd plan lelijke vrijheid niet waardeeren, iudien ze niet een nieuwen bond op te richten onder den titel die de strekking genoegzaam duidelijk aan- glementen, missives, brochures, convocalie-nil-t geeft —»ABti-Nationale-Mililie-verbond”;uitgaan- jelten en Joost weel wat al meer 1 Én wie twijfelen ',-u ■»-'«""">• ',0 mocht aan hel nuttige, hel verdienstelijke en on ontbeerlijke dier vereenigingenbehoeft slechts den inhóud. na te gaan dier honderde artikelen zonder welke eene vereeniging in ons wettisch Nederland niet schijnt- te kunnen bestaan, ’t Is Algemeen Collega duidelijk gebleken is- ten principiëele heeft plaats gehad en waar overalmet groo e meerderheid van stemmen, een eigen vrij beheer en toezicht is ingevoerd dat dus die Gemeenten welke gezegd worden het bovengenoemde besluit te hebben aangenomen meestal in volkomen onbekendheid met wat van haar gevraagd werd gehandeld hebben, terwijl in vele er van zich een ernstigeu tegenstand, tegen de aldus opgedrongeue organisatie begint te openbaren l dat onder deze laatsten ook behoort de Herv Gemeente te dezer stedewelke insgelijks gerekend wordt het meergenoemde besluit te hebben aanvaard, maar waar nimmer de Gemeentedoor de bevoegde Kerkvoogden in de gelegenheid is gesteldvan hare gezindheid in dezen ie doen blijken; dat veeleer zooals uit openbare feiten blijkt verzoek om de Gemeente te laten stemmen over principiëele vraag niet alleen door de toenmalige Kerk- voogden beslist is geweigerd, maar zelfs, waar die stemming door anderen werd uitgeschreven door hen is tegengewerkt dat dus uit een en ander duidelijk blijkthet voornemen van de voormalige Kerkvoogden dezer Gemeente, ham delende op last van en in overeenstemming met het afgetreden Algemeen College van Toezicht, om deze Gemeente de nieuwe organisatie op te driiigeu niette genstaaude zij overtuigd konden zijn dat de groole meerderheid der Gemeente des gevraagdeen vnj en ei'i-en beheer' en toezicht verkiezen zou °dat dus de Staatdoor in deze gegevens de boven genoemde Collegien te subsidiëeren en daardoor zijdelings te erkennenzich partij stelt voor de eene richting tegenover de andere, de vrijheid der Gemeenten verkort en daardoor een antecedent te voorschijn roept, gevaarlijk voor de vrijheid van al de Kerkgenootschappen en ra strijd met Art. 165 en 168 der grondwet; dat dit veiloochenen van het neutraal standpunt hetwelk de Staat in dezeu alleen behoort in te nemen speciaal in de Provincie Friesland de grootste onregel matigheid in ’t leven roept dewijl door aanneming van bovengenoemd wetsontwerp een Provinciaal College zou worden gehandhaafd waaronder van de 336 Kerkelijke Gemeenten in dit gewest, slechts een veertigtal gerekend kunnen worden (en boe dan nog zich le hebben aau- 8 dat op de wensch en het aandringen van de hooge Kerkbesturen in dezen met- name van de uijnode niet behoort te wordeu geletvooreerst omdat het geene zaak geldt voor de Herv- Kerk in t algemeen maar voor elke plaatselijke Gemeente m t bijzonder en bovendien, omdat de Synode, evenmin als de Provinciale Kerkbesturen, geacht kunnen worden de Herv. Kerk te vertegenwoordigen daar deze besturen oorspronkelijk door het Staatsgezag der Herv. Kerk opgelegd, door de nieuwe wijze van verkiezingen nog geene wijziging ondergaan hebben en nu zooals uit de Kerkelijke verkiezingen duidelijk gebleken is, met de dè van de volgende drie stellingen: 1° de Na’i onale Militie is niet nationaal ‘2°. de Militie-wet drukt niet gelijkmatig en is niet rechtvaardig, inzake de remplaceering3° het oorlogvoeren is in strijd met den geest der humaniteit dien de negentiende eeuw predikt. Ais dal plan door- iteker aan te bevele'n, doel en werking duidel'k i gaat, zal ik in tijds uwe medewerking vragen. 1 ’1 Maar - revenons a nos moutons. De inlei- landerigheid ding is wat lang, rnaar ’t gaat mij als de paljas >ant gooit mei de opmerking; »’t Zijn al te maal praatje« rede te hooien van een der gevierde sprekers over dat onderwerpin de vergadering van de Afdeeling Sneek dier Maatschappij Velen met ons hebben gegruwd bij het ernemen vw uuu- deling, n die onze voorouders zich gerechtigd i ^ca Hyu of t-iftJihebesoek. achtten te plegen ten koste van den Javaan I er namelijk zulke feilen warén. Uwe partij dient gij op dié wijze niet en de Noordstar nog minder, want ook naar ingezon- VG y VV4-Z It/V OOV rt-VH O WZl V* «w i --- ..r-—----- voort M. en gij doet uwe schooi geen oneer aan; Het uwe kon wel eens de leugenlijst van dat maar zoo gij leerlingen vormt, zal zulks niet ter orgaan vergrooten; eene lijst, welke, sedert wij eere van de maatschappij zijn. Uw oordeel rust i haai’ hebben opgemaakt, anders niet aanmerke- op niets en gij bewijst mets. Het gebrek aan lijk langer is geworden, daar ’t orgaan ze1 f schijnt gronden voor uwe redeneering verraadt uw stre- ingezien te hebben, dat de waarheid het langst 1 JBij U moet die overtuiging nog komen, ten minsie te oordeelen naar uwe schriften. Geet gronden voor uwe beschuldigingen en wij zullen ons verdedigen; maar insinueer niet, i want al snijdt gij daardoor wederlegging at, gij maakt er U zei ven slechls verachtelijk door en benadeelt uwe eigene partij. En janog iels. Slechts een klein lesje in de wellevendheid mijnheer M 1 Als ge wéér zoudt kunnen goedvinden soort gelijke hatelijkheden aan ons adres te richten, stel ons dan ook in de gelegenheid er spoedig kennis van te nemen door ons een N°. toe te zenden, waarin Uwe leerzame artikels geplaatst zijnwantaangezien we de Noordstar niet al tijd geregeld lezenzou T kunnen gebeuren dal we ze niet onder oogen kregen en ’t is wel wat verdrietig eerst van anderen te moeten vernemen dal we door U werden aangevallen. Dat moet wel T verdrietigst voor U zijn, daar ge aldus den schijn op U laadt van de keisteenen-takliek le willen volgen, nl. achter den rug iemand uit te schelden. En die laktiek is toch niet gentle manlike, nietwaar? Wat uil het salon komt van den fijnen aristocraat en vloeit uit de pen van eene mei fijngesteven manchetten versierde hand, moet in vorm en wezen niet doen denken aan houding en taal van de lieve jeugd van de straal. Houd ons dus deze laatste wenk ten goede en richt U in ’t vervolg, langs bovenaan gewezen weg, wat ridderlijker lot ons! Wij be- looven van onze kant Uwe manchetjes niet te kreukennoch Uwe aristocratische handschoe nen te zullen bemorsen. Wij hebben in der tijd melding gemaakt van de schade door een aansnellende locomotief toe- aan paard en rijtuig van den heer B. t G. op ’t oogenblik dat dit het kruispunt bij Wijtgaard juist passeerde. Wij hebben toen tevens méégedeeld de pogingeno. a. door de vereeniging ter bevordering van Nijverheidal- hoi te En pla dei len i kir Mo steld waren 30 leden tegenwoordig terwijl de aftfeeling er circa 70 telt. We willen echter het beste hopen en verwachten (want de Neder- derlander schijnt van nature altijd wal langzaam e te zijn en hier op wordt dikwijls gerekend) voor den schrijver van de «Max Havelaar of wachten lol het Bestuur de leden oproept om het is het niet juist deze geweestdie het Neder- landsche volk heeft wakker geschud en indirekt de wegbereider was voor het ontstaan dier Maat schappij? Dat miskennen is halfheid en geel! aanleiding tot de scherpe opmerking, die ik dien avond hoorde: «De Maatschappij lot N. v. d. J. is als het kind dal zijne moeder verloochent 1” Spreken is niet ieders zaak; soms echter zijn er gelegenheden waarbij het er niet zoo nauw op, aankomt en men zich waarlijk kan amuseereu bij het hooren uitbrengen van toasten, atgewisseb’ met muziek-fanlareszooals we dezen wintei tweemaal het voorrecht hadden le kunnen ge- uitwendige en inwendige zen- nieten, na afloop der hardrijderijen op schaal sen. «Als de wijn is uit de kan,” dan bruischei het nationaliteitsgevoel en de Oranjegeest op, dai wordt men welsprekend en is onuitputtelijk ii instellingen, maar er weder mede opgehouden is, vullen, eene taak met minder edel en verheven ^en lof van het Iiiesche wintervermaak. Gt vóór hij tot de letter G genaderd wastoen hij als die van de prediking van «de blijde bood- lukk,K wie gezonde beenen en longen heeft ge ap.” Maakt Javaan en neger tol christenen Had én behouden. zulten de voorrechten dier zoogenaamde gees-i j gepaard gaal met slotlelyke vrijheid en bescha- ving. L._ 1- 1-1- - - roeping, en even nuttig en noodig als men de vereenigirg mag rekenen, die wij kennen onder den naam van «Nederlandsch Zendelinggenoot- schap”, is die, welke sedert eenige jaren als - - «Maatschappij tol Nut van den Javaan” bekend l °ok minder te krmseeren moge geven, op dat oo[. ln dien zin afWJsseling blyve. Met mee S aVelen met ons hebben het voorrecht gehad de verlangen zie ik echter de warme zomerdage voH» m hnnron van i-en der mwierde snreke.rs te gemoet«als de bloempjes bloeien en de V. gels zingen en ieder fatsoenlijk raenscli het zie ten plicht rekent de opgespaarde ot nog op t van h-* I sparen dubbeltjes te besteden voor een reisj j /tan Piiti Pdkr» ïiaftniKoh.iYrkAk- suitaal luidt’t is om de dubbeltjes te doen.” Daarmede wil ik geenszins een veroordeelend von nis uitspreken over vele vereenigingendie wer kelijk nut stichtenmaar ’t gaat er meè als met de geheimmiddelen (Holloway en Malz-Extract) men heeft er te veel en le veel tegenstrijdige en ver trouwt ze daarom voor een groot deel met. Let slechts op Scherpschuttersvereenigingen wier leden voor ’t meerendeel jonkers en heeren zich oefe nen om in geval van oorlog in den korist moge- lijken tiju de meest mogelijke dooden te maken, om daarna onder de fanfares der militaire rnu- zijk «geridderd” te worden, wegens betoonde moed en vaderlandsliefdeen daartegenover de vereeniging «het Roode Kruis”, ten deelhebbende bij eventuëele krijgverrichtingen de gekwetste strijders te verplegen en armen en beenen te ré- vende pleegzusters de meest welwillende, zelfs verslag van heeren afgevaardigden te hooren en een huishoudelijk reglement samen te stellen, ’k Zou den raad wel willen geven, dat reglement zoo kort mogelijk te maken, ten gerieve van de ledenal was er ook in de voorgaande bijeen komst een enkele, die bij de bespreking van een paar artikels van ’t Algemeen reglement de op- 1 was zeker nooit een Holloway geworden 1 Inlusschen de bond heeft nog le kort geleefd, om uit de resultaten het nut van zijn bestaan te constateeren; qui vivra verra Men spreekt van t dezer dagen begonnen was met het sa- i op kerkelijke of liever godsdienstige zending. Wij menstellen eener alpbabetische lijst van gezegde hebben echter nog ♦an te geven doch men krijgt bij ‘t lezen dier I Uitvoerige artikelen een gevoel van 1 1 ♦f jmeziekte, dal men ten slotte den boel aan variaWa op «en oud thema, waarbij Temd re- van Toezicht vooegestuid. gelijk i groote meerderheid der Herv. Gemeenten in lijnrechten in die Gemeenten, waar de stemming strijd zijn. Redenen waarom de ondergeteekenden met vrijmoe digheid maar ook met ernst en aandrangverzoeken dat Uwe vergadering bij het eenmaal genomen besluit moge volharden en het wetsontwerpbovengenoemd niet moge aannemen öneék Maart 1870. 't Welk doende. De Noordstar, na door ons van het versprei den van leugens overtuigd te zijn, heeft zich sedert onthouden van hetzelve te doen, althans op die brutale wijze als zij zulks gewoon was. Maar onwaarheid spreken en conservatief zijn wij hebben hel herhaaldelijk aangetoond en L_ wezen zijn ónmogelijk te scheiden. Een zekere M., woonachtig te Sneek, voert sints December 1869 de pen in dat orgaan op I «De ’t Oude wordt nieuw dat zien we dagelijks wel niet in letterlijken zin maar in de beteeke- nis van ’t herleven van gewoonten en gebruiken, zeden modes en dergelijke. Men bouwt in den stijl van de Renaissance; vleit zich neer in fau teuils a la Louis XVdraagt kragen a la, Marie Stuart en kleedjes a la Marie Antoinette, 'k Heb er niets tegen; 'therinnert nog eens aan ’t ver leden wat wel nuttig isom de zegeningen (er wil mij op dit oogenblik geen gepaster woord te binnenschielen) van den vooruitgang onzer dagen te beter te waardeeren. ’t Oude wordt nieuwzei iken toen had ik het ook op de verbazende samentrekbaarheid der tegenwoordige maatschappij dal is te zeggen de” schrikwekkende neiging, die er bestaat om zich te vereenigen. Vroeger had men de gilden en werd ieder ambacht door een eigen club ver tegenwoordigdwat zeker strekte tot bevorde ring van kunst en kennis. Thans zijn de gilden sinds lang gestorven en begraven, maar ’t schijnt, dat na jarenlange sluimering op nieuw de gees- j ten opstijgen uit de graven dier voorvaderlijke instellingen, om in een anderen vorm een nieuw leven te beginnen. Als paddestoelen uit den grond verrijzen hier en daar, overal, soms plotseling, soms langzaam, vereenigingen maatschappijen genootschappen en verbanden in zóó groeten getaledat men ■waarlijk zijn geheel jaarlijksch inkomen wel kan besteden alléén aan contribution, t Regent sta tuten wetten reglementen concept-reglemen- ten algemeene reglementen, huishoudelijke re- Joost weel wat al meer 1 En wie twijfelen mocht aan hel nuttige, het verdienstelijke

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Sneeker Nieuwsblad nl | 1870 | | pagina 2