MW8- EN ADVERTENTIEBLAD VOOS DE
GEMOTE EN HET ARRONDISSEMENT ML
V IJ F-E N-T WINTIGSTE
A. IÏ. Gr V JNT G.
No. 27.
2 APRIL.
ZATERDAG
State n-G ene ra a 1.
5
I!
I
SNEEKER COURAIM
I
f
veredeling van het lichamelijk wel-
Ziedaar ’t vooroordeel
Gij allen die
»O? zegt men,
aan
<1
moe-
zou mijne kinders daaraan
neen, als ik ze thuis heb
niet naar de
zoo spreekt
We stellen nl. de vraag: van waar komt het,
dat van de gymnastiek-school zoo weinigja bij
na in ’t geheel geen gebruik wordt gemaakt door
onzen handwerkstand Wanneer we de aan-
teekeningen daaromtrent nagaanzien we dat
van de leerlingen der Stads-Armenschool in den
regel een tiental gebruik maakt van de lessen
Deze CO U R ANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor- 3 maanden is binnen deze Stad ƒ1.65, buiten
de Stad franco ƒ1.90.
Niet alleendat men ze daardoor als ’t ware
t ze bedwingen, zoodat ze
alras geene heerschappij meer kunnen voeren,
maar als getrouwe dienaressen van onzen wil
dezen alleen gehoorzamen.
Heeft de gymnastiek zooveel invloed op hel
lichaamzou ze dan eveneens niet gunstig wer
ken op den menschelijken geest Moet niet ie
mand die zich gezond gevoeltopgeruimd en
vroolijk worden; zullen niet levenslust en levens
moed zijn deel wezen Wordt niet uit de in
spanning en de opmerkzaamheid, die de lich
aamsoefeningen eischende lust tot voortdurend
inspannen en opmerken geboren en de laffe ge
makzucht die maar al te vaak tot armoede
voert, bedwongen? Maar zullen ook niet voor
zichtigheid waakzaamheid en bedachtzaamheid,
noodzakelijke gevolgen moeten worden en zullen
niet zelfvertrouwenmoedtegenwoordigheid
van geest daaruit als van zelve voortvloeien
Zoo zouden we nog menige vraag kunnen stel
len maar elke zou ons gunstig oordeel over 't
gymnastisch onderwijs bevestigen. Voor ’t oogen-
blik genoeg. We hopen er in geslaagd te zijn
’t nul van zulk een onderricht aan te wijzen.
Wij eindigen met den wenschdat velen die
tot nu door vooroordeel of dwaze vrees werden
teruggehouden, eene gelegenheid voor hunne kin
deren zullen aangrijpen, waar een zoo gewich
tige invloed op het leven kan worden uitgeoe
fend.
AD VERTENTIEN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel daarenboven 7 x/2 Cents. Alle brieven en stukken,
de uitgave of redactie betreffende, worden franco ingewacht.
voor het levenons toch zoovele parten spelen
door hare prikkelbaarheid en teergevoeligheid.
Geen heter middel om ze te versterken dan de
den voetomdat hij naar beneden vuld.
En wat moet nu uit dat alles het gevolg wor-
Zou het onder den
invloed van al ’t opgenoemde ook niet krachtiger
Hoe menigeen lijdt onder den lastigen
onder mijn, opzicht;
oc;; dl-r.
weet ge wel, dat alleen onkunde de oorzaak kan
zijn van uw oordeel en uwe vrees Ge be
grijpt zeker niet het hooge nul, dal eraan ver- gymnastiek.
EERSTE KAMER.
Zitting van Woensdag 30 Maart.
De Kamer heeft met 28 tegen 3 stemmen
aangenomen het wetsontwerp betreffende de uit
gifte van schatkistbiljetten en verder met alge-
meene stemmen de andere aan de orde gestelde
ontwerpen. Tegen Vrijdag zijn de beraadslagin
gen over zeven wetsontwerpen bepaald. Men
verwacht dan het verslag over de agrarische wet
en de bepaling van een dag voor de discussie.
TWEEDE K A M E R.
Zitting van Dinsdag den 29 Maart.
Dijna de geheele zitting is heden wederom in
genomen door de discussie over artikel 25 be
treffende de vrijstellingen. Een amendement van
den heer v. Eek, om daaraan groote uitbreiding
te gevenook voor alle particuliere scholenis
verworpen met 43 tegen 27 stemmen. Een amen
dement van den heer Cremers om aan alle
vrijstellingen een tijdelijk karakter te geven tot
op de algemeene herzieningis mede verwor
pen met 49 tegen 2'1 stemmen.
Art. 25waarbij de Minister eene verduide
lijking van den heer Heemskerk Az. en een
amendement van de heeren Corneas en Pij Is
overnam, is aangenomen met 59 tegen 11 stem
men.
Daarna had nog eene uiteenloopende discussie
plaats en werden amendementen voorgesteld over
het tarief en de bepaling der vlaktemaat bij her-
raeting.
Morgen voortzetting.
Zitting van Woensdag 30 Maart.
De behandeling van het wetsontwerp heli ef
fende de grondbelasting is heden afgeloopen.
Een amendement van den heer Idserda om te
bepalen, dat de vrijdommen vóór ultimo 1872
zullen herzien wordenis verworpen met 43
tegen 19 stemmen. Intusseben heelt de Minis
ter eene nadere bepaling opgenomendat de
belastbare opbrengst van de gebouwde eigendom
men vóór Januari 1875 zal hierzien worden. De
geheele wet is ten slotte aangenomen met 53
tegen 9 stemmen.
Do discussie over het wetsontwerp tot regeling
-- -- -
Wij willen hare voordeelen kortelijk in het j verstaalt, men leert
licht stellen, in de hoop daarmee geen onnut
werk te verrichten en de overtuiging te doen ze
gevieren dat de gymnastiek een uitstekend
maar ook noodzakelijk middel is tot bevordering
van den lichamelijken welstand en voor den
handwerkstand even onmisbaar isals voor de
hoogere klassen der maatschappij.
Gezond zijn wil iedereen en dat velen ’t soms
zoo weinig zijn, ligt vaak niet aan hen zelven.
Wat is ook aangenamer dan zich volkomen
wel te gevoelendoor niets gedrukt te worden
en ’t volle gebruik zijner ledematen te hebben
Welnu, het beste middel, dat u gezondheid zal
verzekeren, is de gymnastiek. Wilt ge zien,
dat het zoo is
De gymnastiek werkt door hare lichaams oe
feningen allereerst op de spierendie krachtige
werktuigen voor de willekeurige beweging. Zij
versterkt ze maakt ze vlug en vaardigonmid
dellijk bereid aan den wil te gehoorzamen en
geelt dus ’t gansehe lichaam een losse beweging,
eene lenigheid en gemakkelijkheid die niet an
ders dan heilzaam werken moetdaar bij strek
ken die oefeningen zich uit tot zulke spieren, die
wijof zelden of nooit op zoo krachtige wijze
gebruiken en die alzoo gedwongen worden meê te
werken tot krachtsontwikkeling'. Aan die ver
sterking der spieren voegt zich onmiddellijk een
heilzamen invloed op de beenderen. Bij kinderen
zijn die beenderen nog niet tot de vastheid van
den volwassen leeftijd gekomenze zijn alzoo
buigzamer en ’t valt niet zeer moeielijk hunne
vorm zoodanig te wijzigen, dat ze ’t lichaam een
flinke gestalte en goede houding verleenen ja
dat de gymnastiek in staat is den aanleg tot ver
krommingen geheel te vernietigen, daarvoor be
staan vele bewijzen.
Een bitter verwijt ligt hierin voor vele ouders
opgesloten. Zoo menig ongelukkig meisje dat
nu voor haar leven vergroeid ismoest vroeg
den naaiwinkel bezoeken waar ze in eene klei
ne kamer opgesloten een ganschen dag, misschien
wel een gedeelte van den avond en nacht in de
zelfde houding, d i. voorovergebogen en in el
kander gedoken doorbrachtom, ja eene flinke
naaister maar tevens eene ongelukkige stumper
te wordenschandelijk genoeg nog vaak
een voorwerp van spot.
Maar genoeg we gaan verder. Ook op den
bloedsomloop is de gymnastiek van onbereken-
baren invloed. Niet alleen dat het bloed sneller
en krachtiger door de aderen stroomt en alzoo
de levenskracht bevorderen moetze verhindert
daardoor tevens bloedophoopingen, die zoo licht,
niet het minst bij kinderen, aanleiding' geven tot
bedenkelijke ziekten. Vloeit het bloed sneller
geeft het daardoor elk lichaamsdeel die hoeveel
heid, die het behoeft, het zal, geholpen door
eene krachtige ademhaling, datgene meer en
meer in zich opnemenwaardoor het gezuiverd
wordt, de zuurstof der lucht.
En dat krachtige leven wordt nog te meer ge
wekt omdat de spijsverteermg in ’t bijzonder
zal bevorderd worden dooi' de lichaamsbewegin-
Waar de spijsverteermg geregeld gaat
daar krijgt het bloed telkens nieuwen toevoer en
de belangrijke rol die het in ’t men-
IETS OVER GYMNASTIEK.
Een woord tot onzen handwerksstand.
Daar is in de stad onzer inwoning zeer veel
waar ’toog met welgevallen op staren kan; in
de laatste jaren zijn zoo vele hervormingen tot
stand gekomen en zoo vele verbeteringen aange
brachtdat we inderdaad meenen recht te heb-
ben tot de getuigenis: in weinig opzichten bij en dat van de Slads-Tusschenschool geen enkele
grootere, meer aanzienlijke gemeenten achter te 1 l’"~ 1 1
staan. We beweeren niet dat in dezen al reeds
genoeg gedaan is en dal niet nog veel moet aan
gebracht worden tot verderen bloei dezer ge
meente maar we hebben uit hetgeen geschied
is de bemoedigende ervaring opgedaandat men
zal willen voortgaan op den goeden weg en ijve
rig trachten de leemten aan te vullen die nog
hier en daar zich voordoen, ’t Ligt thans niet op
onzen weg en ’l is ook niet ons plan die aan te toonen.
We willen alleen op iets wijzenwat o. i. voor- waarden vermeld, waarop leerlingen kunnen wor-
al eene belangrijke verbetering heeten kan om
bepaaldelijk de aandacht daarop te vestigen om
dat het een zaak is van gewichtigen inhouddie,
ja. bij velen genoeg naar waarde geschat, maar
bij anderenof. niet bekendof veroordeeld is
en helaas 1 nog wordt.
Sedert ‘1861 staat in onze stad een gebouw
wel niet in eene der aanzienlijkste wijken, ook
niet in grootschen stijl opgetrokken maar daar
om toch wel waard onder de vele nuttige instel
lingen genoemd te worden: wij bedoelen de Gym
nastiek-school. Aan het Departement Sneek der
Maatschappij tot Nut van ’t Algemeen komt de
eer toe van hare oprichting. Niet alleen toch
heeft dat departement de wenschelijkheidja de
noodzakelijkheid uitgesproken dat ook onze stad,
in navolging van zoovele stedende gelegenheid
moest aanbieden voor gymnastisch-onderwijs; het
heeft veel meer gedaan. Gesteund door enkele
corporation, hebben de leden van onze Nutsaf-
deeling de handen aan de ploeg geslagen en in
weinige dagen eene som gelds bijeengebracht,
meestal bestaande uit rentelooze voorschotten
te zamen groot genoegom een stuk gronds
aan te koopen en een gebouw te stichtendat
negen jaren achtereen door tal van leerlingen
bezocht, en, dank zij de ijverige bemoeiingen
van het bestuur der inrichting, maar bovenal
den prijzenswaardigen ijver en de uitstekende
bekwaamheden des onderwijzers en sieraad voor
de gemeente geworden is, waarop het departe
ment met trots mag staren, niet zoo zeer, om
dat het een gewrocht is van zijn geld, maar
bovenal omdat hel in eene behoefte heeft voor
zien die jaren lang gevoeld werd en een krach
tig hulpmiddel is geworden tot ontwikkeling,
vorming en
zijn.
Thans is die gymnastiek-school vrijd. i. de
lasten', die haar drukten zijn opgehevenalle
schulden zijn albetaald’t gebouw staat daar als
een onbezwaard eigendom van het departement
Sneek. De winstendie de school zal afwer
pen en dat deze nog al iets beteekenen, kun
nen de sommen getuigen die elk jaar als bati
ge saldo’s tot aflossing der aandeelen zijn aange
wezen komen ten voordeele der departemen
tale kas. We weten niet en behoeven ’t ook
niet te weten, waartoe ze zullen worden aan
gewend: bij ons staat de overtuiging vast, dat
ze goed zullen worden besteeddaarvoor waar
borgt ons de bekende zucht der ledenom, ge
trouw aan de leuze der Maatschappij nuttig te
zijn voor ’t algemeen. Raad geven willen we
ook nietmisschien bestaan er reeds plannen
’t zij bij bet bestuur der school, ’t zij bij dat van
’t departement, die van zoodanigen aard zijn, dat
we onze wenschen zouden vervuld zien, indien
ze werden aangenomen en verwezenlijktwe
hebben iets op ’t oog dat we ais ’t hoofddoel
van ons schrijven wenschen beschouwd te zien.
den aangenomen. Kan het zijndat het leer
geld te hoog gesteld is? We moeten dan her
inneren dat voor een twintigtal leerlingen der
Armenschool kosteloos gelegenheid is geweest
en nog is, en dat van die der Tusschenschool
slechts 25 cents per kwartaal, alzoo slechts
twee centen in de week wordt gevorderd, om de
lessen bij te wonen.
Kan ’t misschien zijndat er voor hen geen
behoefte bestaat aan zulk onderwijs? We we
ten en erkennen het met leedwezendat in den
regel (er zijn gelukkig uitzonderingen) onze hand
werkstand al zeer gauw tevreden is met het
onderrichtdat zijne kinderen op de lagere school
ontvangen en dat bij zeer velen het denkbeeld
heerschtdat lezen en schrijven voldoende zijn
om in de wereld vooruit te komen maar we
weten ookdat zulk eene beschouwing ten eene-
male valsch is en uitloopt op maar daar
over later.
We herhalen de vraagheeft die stand geene
behoefte aan gymnastiek-onderwijs? We behoeven
geene voorbeelden te noemen van ongelukkige
stumpers die nu een treurig leven voortslepen en
welke door trouw gebruik te maken van de li
chaamsoefeningen daar verricht, even lustig zou
den ronddartelen, ais onze gezonde kinderen doen.
Meent gedat we ons aan overdrijving schul
dig maken
De uitspraken der wetenschap, en deze zal
toch zeker niemand willen loochenenbevestigen
onze uitspraak, te welsprekend, om verder nog
woorden te verspillen. Van waar dan toch die
weinige belangstelling We meenen de oorzaken
van die kwaal te moeten zoeken in vooroordeel,
dwaze vrees en onkunde. Of is er geen voor
oordeel Hoe beschouwt men de gymnastiekles
sen. »O daar worden kunstjes verricht, toe
ren, zooals we ze in de kermis door een rond-
reizenden troep vaak zien uitvoerendaar leeren
ze met handen en beenen werkenklimmen in
palen’t lichaam in allerlei bochten wringen
m. e. w. wat zou dat geven? Onze kinderen
vliegen op straat genoeg rond, hebben gezonde
beweging in overvloedze behoeven geen kun
stenmakers te worden, wij en onze ouders en
grootouders zijn er ook zonder gymnastiek ge
komen ’t dient nergens voor, al te maal gekheid.” i gen.
Ziedaar ’t vooroordeelen daaraan huwt zich
dwaze, bekrompen, bespotlelijke, kinderachtige I kan alzoo
vrees. »O, zegt men, die jongen heeft zich be- i schelijk samenstel inneemt naar eisch worden ver-
zeerd lj
gevallen isdat. kind gevoelt zulk een pijn in
de leden van al die bewegingen die ’t heeft moe- den voor het zenuwstelsel
ten maken en ik zou mijne kinders daaraan I invlnoH van al ’t np»onof>m<
blootstellen, neen, neen, als ik ze thuis heb worden? -in- -n
heb ik ze onder mijn- opzicht; niet naar de invloed van die fijne draden, die, ja onmisbaar
gymnastiek-school.”
leerling daaraan deel neemt. Er zijn er van de
laatste school wel eens enkelen geweestmaar
sedert eenige jaren was het cijfer nul 1 Van
waar dat inderdaad niet verblijdende verschijn
sel Kan het onbekendheid zijn met de in
richting? Daarvoor heeft ze toch al te lang be
staan, om niet te weten, dat ook onze lagere
volksklassen wel degelijk toegang bezittenin
ieder gevalis er zoo nu en dan publiciteit ge
geven door ’t bestuur der school en zijn de voor
bonden is. Weet ge wat de gymnastiek doet? i
