[I
r
I
I
BUITENLAND.
Ml
I
I
I
i’
Ml
I
1
I
J
i
en
L
red»
opn
stan
weii
’t g«
vrijheid
i ge-
FOm
Kre
spel
&es
I
trie)
Prul
gran
’t hi
Can
gew
thee
zij c
was
vern
verb
zij j
teur
veli«i
ken
’i he
D»
bank
won
dote
met
vern
rear
D<
laid
Zijn
bene
daar<
Vóór
waai
Hi
»mtr
geld
teer
n hi
,'ene;
He
lijks
word
He
steed
en c
In
)ehai
rokk
‘je
len.
ens
le st
iunm
viller
lat z
en e
»nge
j
Ort I
leer
iiigei
tank
Inti
rin
■'mac
ter
J‘izet
thijnl
Plot
'•Higl
Te
on g.
te
la;
kl'lpl
Dit kanaal zal onder
De tunnel,’ welke
de^ grootste oorlog-
115 hoog en 7
led
lecht
vaars
larve
lof
lat a
nen.
P gr
won
let 1
uoet
'eten
e nt
'oor
ing
vel C
“ker.
at n;
ïl ge
,i
_dI
delicate handelwijze,'1 en waar we spraken van j
-’De uit 17,000 boekdeelen bestaande kost
bare bibliotheek van Alexander van Humboldt
bevindt zich in eigendom van den heer Stevens
van Vermont, te Londen woonachtig; zij bevat een
ongekenden schat van wetenschappelijke!! rijk
dom en ook veel wat betrekking heeft op het
leven van dezen eenigen wijsgeer.
In de N. Ilott. Ct. verdedigt de hoogleer-
aar het plebiscit en verkeert hij oogenschijnlijk
in de meening, dat Napoleon en Ollivier het wer
kelijk goed met de vrijheid meenendaar deze
«Ulrechtsche geleerde” vroeger in hetzelfde blad
den heer Ollivier hemelhoog verheven heeft, kan
hij ook al niet anders handelenalthans Ollivier
en den keizer niet in het ware lichtstellen. Uit
dien hoofde verklaren wijnu dan ook dit betoog,
hetwelk anders geen verklaring zou kunnen er
langen. Ollivier en het plebiscit toch zullen van
geen onpartijdig en gezondverstandelijk schrijver
van eenige kennis, verdediging vinden.
Als middel om drukinkt snel te doen droo-
gen geeft Artus op er een weinig mangaan-oxij-
dul aan toe te voegen. Men wrijve daartoe */2
kilo boriumzuur-mangaan-oxijdul met een wei
nig drukinkt aan en voegt er langzaam 50 kilo
inkt bij. De aldus verkregen drukinkt moet 4
weken staan alvorens zij gebruikt wordt.
De finantiën van het Zwitsersche kanton
Schafhausen verkeeren in zulk een goeden toe
stand dat de regeering den Gróoten Raad heeft
voorgesteld het volgend jaar geen belastingen te
heffen.
Te New-York is eene kostelooze gelegen
heid geopend voor ieder uitvinder in Amerika
om werkende modellen en machines ten toon te
stellen. Entreés worden niet gevorderd. Het
eenigewat de inzenders te vergoeden hebben
is een evenredig aandeel in de kosten voor gas
verbruik en voor de bewaking van het tentoon
gestelde.
In- het N. Bat. Handelsblad leest men
«Als wij juist ingelichl zijn, heeft de min. van
kolon. de Indische autoriteiten aangeschreven
de verordening op de drukpers in Indie met ge
strengheid toe te passen. Daar het ons onbe
kend is of de heer Busken Huët zijne officiële
missie vervuld heeft en dergelijke aanschrijving
daarvan het resultaat is, bevelen wij deze aange
legenheid den heer Mr. D. van Eek aan, die, bij
verschil van meening in andere opzichten, toch
wel omtrent de pers in Indie eenstemmig met ons
zal denken. Het is vyenschelijk te weten, met hoe
veel ponden persdruk de heer de Waal «de Stoom-
klep”1 van deze maatschappij denkt te belasten.”
Over Harlingen zijn in de afgeloopen maand
naar Engeland uitgevoerdx
34.459 vaten boter, 34,556 Edammer en 6340
kanter kazen, "708 koëijen, 584 kalveren, 3394
schapen7 varkens4 paarden, 1 kist oesters
4540 z. mosselen en alikruiken, 48 collis wild,
*’36 coll, vleesch, IO coll, spek, 106 Hammen,
113 coll, kievitseieren, 434 p. huiden, 39 b. wol,
66 z. en ton beenderen60 b. zeewier, 186 b
biezen. 5 1. tarwe, 50 1. boonen, 8 z. aardap
pelen 109 b. klaverzaad, 57 z. mosterdzaad, 6758
b. vlas, 522 p. heede 83 b. afval, 187 b. lom
pen, 552 b. katoen, 5968 p, papier, 320 b.
aard, meel, 406 b. farina 300 b. cichorei-wor-
telen.
SNEER, 10 Mei.
Gedurende de maand April zijn van het Rijks
telegraaf kantoor alhier verzonden 663, ontvan
gen 669 en in transito verhandeld 46 telegram
men in ’t geheel dus 1378.
In de gemeenteraads-zitting van gisteren
zijn o a. een paar belangrijke punten behandeld
n 1.seen Adres van Bestuurders der gymnastiek-
school, om eene toelage uit de gemeentekas om
meer uitgebreidheid te geven aan gymnastiek
onderwijsen wel ten behoeve der kinderen van
ambachtslieden”; en «eene missive van de Gas
commissie alhier om ten behoeve van de gas
fabriek af te staanhet terrein waarop thans de
touwpluizerij staat, tot uitbreiding der fabriek.
Het eerste punt gaf ook in deze zitting aanlei
ding tot langdurige en geanimeerde discussiën en
werd ook al in denzelfden geest besproken als
dit vroeger in de vergadering van het departe
ment Sneek der M. t. N. v. ’t Algemeen had
plaats gehad. Het preadvies van Burg, en Weih
om op de aanvraag voor eene jaarlijksche sudsi-
die van ƒ300 afwijzend te beschikken, vond
zijn tegenstanders en verdedigersen na vrij
ampele discussiën werd een voorstel van den
heer Bergsma, om nadere inlichtingen te vragen
van het bestuur der gymnastiekschool, naar aan
leiding van de in deze vergadering gemaakte opmer
kingen enz. in stemming gebracht. Hierover staak
ten de stemmen en dit punt moest alzoo tot eene
volgende vergadering worden aangehouden.
Eveneens ging het met de Missive van de
Gascommissie alhier.
In die missive werd gewezen op de dringende
behoefte die bestaat aan uitbreiding der fabriek,
eene behoefte die zich gedurende den afgeloopen
winter vooral sterk had doen gevoelen en het
den directeur hoogst moeilijk maakte den ver
bruikers ten allen tijde van het noodige gas te
te voorzien. Het was dan ook de overtuiging
der commissiedat de toestand zoo niet langer
kon voortduren maar het hoogst wenschelijk was
dat voor den volgenden winter daarin werd voor
zien. Zij had lang en rijp overgewogen op welke
wijze en aan welke zijde der fabriek die uitbreiding
het best kon geschieden en was eindelijkvoor
al ook met het oog op de veel geringere finan-
tieële bezwaren, tot dit voorstel gekomen. De
amotie van het werkhuis op zich zelfzou geen
bezwaar opleveren omdat daarvoor een ander
locaal gevonden was.
De keuze van liet terrein vond nog al tegen
stand bij enkele raadsleden. Men beweerdeen
zeker niet ten onrechtedat, bij eventuele uit -
breiding der veemarktende koemarktalthans
op sommige marktdagen, te klein zou worden
dat het dus te bejammeren zou zijn indien men
dan de gelegenheid tot uitbreiding miste; men
vond het dus, vooral met hel oog daarop misschien
wenschelijken liever een wat groot er offer te
brengen aan het terrein voor uitbreiding der gas
fabriek, dan zich later de gelegenheid benomen
te zienom desgevorderd ook de koe
markt uit te breiden.
Langdurig werd ook hierover gediscussieerd en
het pro- en contra van het door de commissie
voorgestelde terrein, besproken.
Een voorstel van den heer J. ten Gale van
Gonggrijp tot aanhouding voor eene volgende
Vergaderingwerd nog al con amore bestreden
door en namens de commissie, die er op wees,
dat hel meer dan tijd was met de werkzaamhe
den te beginnen zou men tegen den winter ge
reed zijn en die ’t daarom en ómdat alles rijpe
lijk bij haar overwogen was, niet wenschelijk
achtte de zaak tot nog nader onderzoek, uit te
stellen.
Intusschen, het voorstel van den heer Gong
grijp in rondvraag gebracht zijnde staakten de
stemmen en zal dus in eene volgende vergade
ring eene beslissing moeten worden genomen-
Met belangstelling zien we de verdere behan
deling dezer belangrijke punten te gemoet.
De heer van der Wall jjkapitem der Lem-
ster Nachtboot die van de Sneeker dwarskijkers
nog altijd de medaille ta wachten is (sic
schrijft ons, naar aanleiding van ons artikeltje
in het nummer van 4 Mei jl.»zoo het schijnt
heb ik vijanden in Sneekdoch waarom weet
ik niet.” (sic 1)
Wij óók niet. Wij begrijpen zelfs niet hoe
kapitein van der Wall op dat denkbeeld komt
na ’liezen van dal artikeltje.. Wij hebben nog
eens bedaard nagelezen wat we toen schreven
en begrijpen volstrekt niet, hoe de goede man
vijandschap zoekt daar, waar gewag gemaakt is van
«algemeene tevredenheid over zijne soliede en.
namelijk thet Dagblad” is daarin tamelijk
■wel geslaagd. Men oordeele: «dat de heer Buys
van de wezenlijke toestanden evenveel begrip
heeft als een kind van de banendie de hemel
lichamen beschrijven.”
Verder beweert het, dat de hoogleeraar de
waarheid bespot, verminkt en verguist.
Van den heer Fransen van de Putte zegt het,
dat hij bij de behandeling der cultuurwet door
de heeren Thorbeckevan Nierop van der Lin
den en Wintgens werd afgemaakt. Voorts dat
die staatsman gedurende het recès het land rond
reist en hier en daar vertooningen opvoert, waar
in hij de koloniale quaestie op het slappe koord
laat dansen.
Eene rede van den oud gouverneur-generaal
Sloet noemt het: onovertreffelijke borrelpraat,
waarover de meest verhardste koffiehuislooper
verpletterd zou zijn, en verder: diepte van
onzin en zinledig gesnap.
Ten slotte zegt het, dat den schrijver in het
Tijdschrift voor Ned. Indië, Theophile een ex-
tra-beloonmg is toegezegd «als hij zijn overzicht
eens flink saustd. i. de heeren redacteuren, te
vens leden der Kamer, Fransen van de Putte,
Mirandoile en Lenting prachtig uildost, naar de
mate van ieders zeer groole verdiensleij en
de bestrijders flink hekelt en beschimpt, naar
mate zij de armoede en ellende der (agrarische)
wet scherper deden ubkomen.”
Wat een krachtige taal
De nieuwe kommandant van het garnizoen
te Leidenheeft het met zijne godsdienst strijdig
geacht, indien de soldaten met muziek naar de
kerk gingen en het daarom afgeschaft.
Het verzoek om gratie door den beruchten
Spanjersberg van het Volksblad ingediend is ge
wezen van de hand en hij mitsdien naar de ge
vangenis overgebracht.
Prins Hendrik heeft de Luxemburgsche ka
mer geopend en gezegd dat, tot spijt van de
groothertogelijke regeering, de questie over de
schuld met Nederland nog niet is geregeld en
dat de stekken, desbetreffende gewisseld, zullen
worden overgelegd.
dienstijver. Om dat plan zoo mogelijk naar onze
geringe krachten te helpen bevorderenhebben
we zelfs een soort teekening geleverddie in
aanmerking kon komen als men de graveernaald
inderdaad op ’t zilver zette. De discretie ver
biedt ons natuurlijk namen le noemen van de
edele gevers in spe; het moet trouwens eene
verrassing, blijven en hoewel kapi ein van der
Wall, blijkens zijn schrijven, zeer verlangt naar
de medaillemeenen we hem toch in overwe
ging te moeten geven of ’t niet beter is dit niet
zoo openlijk te kennen te geven; dan gaat de
aardigheid er af en mocht het nog eens over
gaan.
Intusschen ’t schijnt noodig en daarom her
halen we ’t nog eens onder de kooplieden al--
hier heeft hij slechts vriendenvan vijanden
vernamen we althands niets. Wil hij er zich
ten volle van overtuigenhij wende zich zelf tot
de kooplieden, die goederen hadden in de nacht
boot op 7 Febr. jl. De adressen weet hij. Als
er van de medaillie iels komtblijven we met
kracht aandringen op de aangegeven teekening
voor de keerzijde; beter dan door die groote
baaldie procent-aanwijzing en die dol uitge
laten dansers, kan men o. i. de dankbaarheid
onzer respectieve kooplieden niet uitdrukken.
Wat ons evenwel bevreemd heeft en waarvan
we alweer niets begrijpenbetreft een zaak
besproken in de Groninger Courant van Zater
dag jl. Wij lezen daar
«Gisteren avond arriveerde hier de stoomboot
de Zwaluw kapt. Nieveen, van de Lemmer met
zijne ledige boot, be goederen van Amsterdam
voor Groningen en Friesland bestemd zijn hem
in de Lemmer, met goedkeuring van het ge
meentebestuur, door den kapitein War eken ge
weigerd. Daar dit alles in verband slaat met de
Urker geschiedenis, waardoor reeds zooveel ellen
de aan den handel is berokkend, is het ons een
raadsel, dat het gemeentebestuur van de Lem
mer zijne band leent aan de voortzetting dier
dingen die reeds zóóvele gemoederen heeft in be
weging gebracht. Wij vragen echter of dat ge
meentebestuur zulks doen mag, en raden de gebr.
Nieveen aan zich in dezen tot de bevoegde macht
te vervoegen.
Daar er heden avond toch eene algemeene bij
eenkomst van belanghebbenden zal worden ge
houden zoo hopen wijdat de handel van Gro
ningen zich de zaak met kracht zal aantrekken
en in de bres zal springen voor gebr. Nieveen,
die men sedert jaren heeft leeren kennen als zeer
soliede menschen.”
Dat moet zeknr abuis zijn. Wij kunnen toch
niet vooronderstellen, dat men op de Gebr. Nie
veen die aan ’t geheele artikel zoo onschuldig
zijn als kapitain van der Wall ’t is, dat men
op hen zal zoeken le wrekenwat de dagblad
pers meedeelt over die mooie Urker geschiede
nis. Dat zou al te dol zijnIntusschenmen
kan ’t niet weten.
Met bevreemding hebben we ook ’t volgende
gelezen in de Gron. Cour, van 6 Mei jl.
«Naar wij vernemen, zal in de bijeenkomst;
die morgen avond blijkens advertentie ten huize
van Mej. de Vt ed. Eekhoff- zal worden gehouden,
ook worden gesproken over de oprichting van
een nieuwe boot tusschen Lemmer en Amster
dam.
Een aantal respectabele handelaren hier ter
stede hebben reeds daarin deelgenomen, zoodat
wij aan het welslagen dezer onderneming niet
twijfelen.”
Y Vollenhove 9 Mei. Er wordt tegenwoor
dig een groot aantal haringen gevangen. Onze
visschers alhier en in de naburige zeedorpen zijn
nacht en dag in de weer om zoo mogelijk van
de gelegenheid te profiteeren.
Door elkander bedroeg de vangst in de afge
loopen week een 30 a 40 tal (200 stuks) per
beug. De bolvangst is begonnen en laat zich
aanvankelijk goed aanzien.
A M E R IRA.’
Er zijn grootsebe plannen in bewerking, als het
maken van een tunnel onder de Niagara-rivier
waartoe de Senaat reeds concessie heeft verleend,
hel aar.leggen van groote spoorwegen en het
graven van belangrijke kanalen waaronder dat
hetwelk den Atianiischen Oceaan met de Ltille
Zuidzee door dj landengte van P.mima eene plaats
inneemten waarvan de kosten op 160 miilioen
gulden begroot worden, f
de cordillera’s doorloopen.
doorgang moet geven aan
schepenzal 100 voet breed
mijlen lang zijn.
De aflossing der staatsschuld gaat geregeld en
steeds toenemend voort.
j In Amerika is opgericht eene: «Nationale
een gerucht Jot medailleering voor betoonden t onafhankelijke katholieke Kerkwaartoe reeds
vele priesters en een paar bisschoppen zijn toe
getreden. Zij erkent geen kerkehjk gezag van
wien ook buiten Amerikahet celibaat en de
biecht schalt zij af als verplichtend te zijnnie
mand wordt toegelaten tot een gelofte tenzij hij
man zijnde 25 jr. of vrouw 18 jr. oud zij en
dan geldt zij voor.niet langer dan 5 jr.in elke
provincie is een hoog kerkelijk gerechtshof, om
uitspraak tusschen de bisschoppen en hunne on-
derhoorigen te doen in geestelijke zaken.
DUITSGHLAND
Men beweert te Berlijn dat de groothertog
van Hessen-Darmstadt niet ongeneigd is het zui
delijk deel van zijn staat ook wal hem nog rest
aan den Noord-Duitsche-Bond af te staan en dat
de hertog van Saksen-Goburg en Saksen-Gotha
zijn beide hertogdommen aan Pruisen wil over
dragen, indieu eene inlijving voor die drie lan
den nuttig mocht geoordeeld worden.
He; Uitvoerend Comité der Fabriekanten-
Vereeeniging, te Leipzig vergaderd, heeft als zijn
wensch te kennen gegeven dat de beslaande
wet op de uitvoering van zieke- en begrafenis
fondsen in deze manier zal uitgebreid worden
dat lu. niet alleen de oprichting dezer fondsen
maar ook die tot ondersteuning van bejaarde ar
beiders in den geheelen Bond verplichtend zal
worden gesteld2°. dat zij zullen worden opge
richt uit bijdragen van de fabriekanten, de arbei
ders en de gemeenten; 3°. dat de gelden zullen
beheerd worden door eene vereeniging van ar-
beidgevers en werklieden onder toezicht der ge-
meentebesturen.
Bij den N. D. Rijksdag zal een crediet van
ƒ2,200,000 worden aangevraagd voor den aan
bouw van oorlogschepen.
Eenige Katholieke geleerden in Beijeren heb
ben zich vereenigd tot de uitgave eener reeks ge
schriften onder den titel van: ^Stemmen uit de
Katholieke Kerk over de tegenwoordige kerke
lijke questie” welke van uit München overal in
Duilschland zullen verspreid worden en brochures
zullen bevatten over de tegenwoordige questiën.
De vereeniging wil Katholiek blijven maar de
kerk van de Jezuiten zuiveren. Het eerste stuk
dat zij uitgeeftzal zijn van prof. Hüher over
y>Het pausdom en de Staat”, daarna de stukken
van Döl’.inger over ’t Concilie en dan van Schweilz:
»Is de paus onfeilbaar."
Te Suderode wordt een geacht burger ver
volgd omdat hij het Noordduitsche postwezen
«een chineesche warboel” heeft genoemd.
Door het Tolparlement is de vermindering
van inkomende rechten op katoenen garens aan
genomen met 3 stemmen meerderheidvan die
op kaloenenweefsels met 8. Het voorstel om het
invoerrecht op alle soorten van ruw ijzer le be
palen op 15 ct per 50 kilo tol 30 Sept. 1873,
na dien datum het vrij te laten is verworpen.
De rechten op rijst zijn op 90 ct. per 50 kilo
vastgesteld de verhooging van die op koffie is
verworpen.
Na 1866 is in Pruisen de lust om officier te
worden zoo toegenomen dat er in 1867 nog 2
militaire scholen als te Hanover en Kassei zijn
zijn opgericht geworden; bij deze en de 4 reeds
bestaandewelke intusschen uitgebreid zijn ge
worden, iste Potsdam eene 8e in ’t leven ge
roepen en daar dit nog niet genoeg iskomt er
nog een 9e te Au-laue, in Pommeren, terwijl de
bestaande nogmaals eene uitbreiding zullen on
dergaan.
De vereeniging ter bevordering van vrijheid
der school heeft op haar verzoek aan den ge
meenteraad van Berlijn om aldaar eene neutrale
school op te richten een weigerend antwoord
gekregen. Zij heeft zich dadelijk tot den minis
ter van onderwijs gewend om daarna zich bij
de kamer van afgevaardigden te vervoegen.
De kapellaan Karl Leulsch te Liegnitz is
door den bisschop van Breslau geschorst, omdat
hij den sijllabus heeft bestreden.
Aan de Times wordt geschreven, dat Prui
sen zijne 3 miilioen zündnadelgeweeren zal laten
veranderen naar een nieuw modeldat de Ghas-
sepots zeer nabij komt.
In het kieswet-ontwerp voor Beijeren is voor
gesteld dat op elke 31.500 inwoners één afge
vaardigde zal gekozen worden, maar door de ste
den, hoe klein ook, altijd één. Hiertegen zijn
de clericalen sterk ingenomenomdat in de ste
den hel liberale element overwegend is en er dus
te veel liberalen in de Kamer zullen komen;
trouwens die begunstiging is ook niet te verdedigen.
Te Wilhelmshaven hebden de timmermans
knechts het werk gestaaktterwijl te Hanau de
strike der metselaars nog voortduurt daar de
bazen volhouden bij hun besluit, om geen hoo-
ger loon te betalen. Te Osnabruck hebben de
vreemde timmerlieden ook een stnke begonnen
maar de kleermakers en verwers hooger loon
gekregen.
De keizer van Rusland is te Berlyn geko
men om zich van daar naar Ems te begeven.
