MEliWS- P ABVBTWIMIO VOOR BE
GEMEENTE EN BET ARRONDISSEMENT SNEEK.
BINNENLAND.
■■a
1
No. 8 2.
I B 7 0
ZATERDAG
15 OCTOBER.
1
Mi
mr.
uit-
/jU-k
vloed °i
kennisgeving.
R COURANT
If;’;!
F”
0
.1
van heden, hij
i ingeleverd.
dat handlangers in eere
i moet
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden is binnen deze Stad ƒ1.65, buiten
de Stad franco ƒ1.90.
Te s Hage worden ernstige pogingen gedaan
ter oprichting van eene i 1
niet door den Haagschen g_.
door de Maatschappij tot Nut
Tot lid van de Tweede Kamer der Staten-Ge-
neraal, te Middelburg is gekozen de heer
Tak, met 667 van de 1287 van de geldm
gebrachte stemmen.
dien tocht het recht verschaft den djakat en an
dere belastingen te vorderenden armen heden
zijn ooilam af te nemen en morgen den gedweën
Javaan naar opiumkit en oorlogsveld te jagen.
zijn daardoor handlangers van een schande
lijke regeering en worden dooi- deze zeer be
schermd.
Volgens zeker gouvernements geschrift behoort
het tot de aloude prerogatieven van den hadji’s
om ontheven te zijn van heerediensten zoodat
deze des te meer op de bevolking drukken, naar
mate het getal hadji’s toeneemt. De bevolking
moet ook voor het onderhoud der hadji’s zorgen.”
Dat is bij hfet Nederlandsch-Indische Gouverne
ment adatgewoonte die heilig is.
Men begrijpt waarom een schandelijk bestuur
de hadji s steunttwee vuile handen wasschen
elkander schoonof wat platter uitgedrukt dief
en diefjesmaat.
In zekere residentie telt men op 85 inwoners
een hadji. Dat getal neemt niet af, maar toe
tot groot genoegen, zoo ’t schijnt, der Regeering,
die het in de hand werkt, geene scheiding wil
maken tusschen wereldlijk en geestelijk gezag,
de hadji’s vrijstelt van belastingen in geld en ar
beid hen niet controleerthet bijgeloof steunt
althans op geenerlei wijze bestrijdt, maar de Ja
vanen zooveel mogelijk dom houdt.
Door aan iederdie wildehet distinctief van
hadji te verleenen ware aan den gruwel een ein
de gemaaktdoch dan hield het wederkeerig
handengewasch ook op.
Het is dus duidelijk aai nanuiangers n
en hun de hand boven ’t hoofd gehouden
worden.
Waarlijk de naam
even
die van smous i
nog, ten onrechte is.
De beul in Nederland voor goed op non-ac-
tiviteit! Nu bij de wet van 17 September jl.
de doodstraf is afgeschaft, hebben in het ge-
meene strafrecht hier te lande alle straffen op
gehouden te bestaan, voor welker uitvoering de
dienst van scherprechters gevorderd wordt.
Dientengevolge zijn de scherprechter en zijne
adsistenten ontslagenwaardoor de te hunnen
behoeve bij art. 15 der begrooting van justitie
uitgetrokken tractementen komen" te vervallen.
Zij hebben echter aanspraak op eene jaarlijk-
sche uitkeering tot levensonderhoudten bedra-
WETHOUDERS van
-„en door deze ter ken-
i r lngeze’’enendat op Donderdag den 10
o. van des voormiddags ten elf tot des
uur op het gemeentehuis alhier
van kiesgerechtigden zal worden
Koophandel en Fabrieken, in
- jaars,
aftreding zijnzijnde de hee-
i - Nammen G, Bouma
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
de gemeente Sneekmaken hiermede bekend dat
voorloopig is vastgesteld het aanvullings-kohier
van belasting op de binnen de gemeente Sneek
gehouden wordende honden, over den jare 1870,
en dat hette beginnen met heden gedurende’
14 dagen ter Secretarie der gemeente, voor een
ieder ter inzage is neder gelegd.
En zal hiervan afkondiging geschieden waar
net behoort tevensmet plaatsing dezer kennisge-
ving in de Sneeker Courant.
Sneek den 11 October 1870.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
HAMERSTER DIJKSTRA.
De Secretaris
H. FENNEMA.
KENNISGE VIN G.
BURGEMEESTER en
de gemeente Sneek, breng
r‘~
Novb. e. k.
namiddags één
de vergadering
gehouden ter aanvulling, van plaatsen der'leden
van de Kamer van Koophandel en Fabrieken, in
deze gemeentedie met het einde dezes jaars
aan de beurt van aftreding zijnzijnde de hee-
ren Hijlke Jz. Kingtna, Nammen G. Bouma,
Andries Bleeker en Jetze L. Bakker.
Dat de lijst der Kiesgerechtigdenvoor een
ieder ter inzage ligt op de Secretarie dezer ge
meente en dat de bezwaren tegen die lijst, ge
durende acht dagen, te rekenen va
het gemeentebestuur kunnen worden
Sneek den 11 October 1870.
Burgemeester en Wethouders Voornoemd,
HAMERSIER DIJKSTRA.
De Secretaris
II. FENNEMA.
Nederlander zal met een
groot recht een scheldwoord wordenals
in de voorgaande eeuw en het
-
En toch zijn diezelfde hadji’s de grootste vij
anden^ van het Nederlandsch bestuurwant zij
zijn zijne concurrenten.
De S. zegt«Laat de uitnemendheid van uw
Christendom zich aan den inlander openbaren
door de onverdroten toepassing van het gebod
dat het stelen verbiedt. Ja dat woord. Geef
den inlander het zijne. Weiger hem niet de
vruchten van zijn arbeid en bind niet zijn han
den aan eenig werk. Hij zij de vriend meer
dan de slaaf van het Nederlandsche gezag. Ijdel
is dan de opruiende taal der hadji’s. Wat zeg
gen wij Die taal zal zich zelve tot leugenach
tig stempelen.
«Doch waar niet geplant wordt wordt niet
geoogst.”
Wat de Islam aangaat, och, de voorstellingen,
die daarvan gedaan worden door betaald wor
dende zendelingen; hij werkt niet zoo nadeelig.
Daarvoor zijn twee redenen.
De eerste isdat de Koran niet zoo kwaad
is. Wat de Koran preêkt, preêkt ook de bijbel;
beiden hebben hun bijzonderen vorm van uiting.
In beiden is veel waars en veel goeds; maar niet
alleswat zij bevatten, is daarom waar of goed.
Beiden worden misbruikt door de geestelijkheid,
of eerder nog aangewend tot bereiking hunner
eigene oogmerken.
Wanneer men leest, wat dr. Brauer, (1) die
negen jaren als geneesheer onder de Muzelman
nen te Konstantinopel heeft doorgebracht, van den
invloed des Korans zegtdan komt men tot de
overtuiging, dat hij der zedelijkheid zeer voor-
deelig is. Let men daarentegen op de ontwik
keling des geestesdan moeten wij tot een an
der resultaat komen want het fatum speelt er
een groote rol in.
(1) In bet Nederlandsch vertaald A. Brauer
Mijn negenjarig verblijf in Konstantinopel. Z-Bommel
1836, 2 dln.
schnwelijk is (des neen)dan nog is het gevaar
van dien kant niet groot.
Volgens den S.zegt prof, Dozy zeer juist
«Vele bijgeloovige gebruiken met vroegere gods
diensten zijn blijven bestaan; in vele streken is
het Islamisme iets uiterlijksiets oppervlakkigs
bestaat het in niets anders dan in de besnijdenis
en in de onthouding van varkensvleesch. Zelfs
op Java, anders nog het meest Mahomedaansche
van al de eilanden, is men over ’t algemeen niet
nauwgezet in ’t waarnemen der godsdienstplich
ten en verzuimt men vooral de vijf dagelijksehe
gebeden dikwijls.”
Aan die gebeden (herinneren wij) en de rei
nigingen hangt het ware geloof voor een groot
deel.
Het gevaar wat Java dreigtis de leugen
waarop zijn bestuur zich gevestigd heeft; de leu
gen die van boven naar beneden gaat; de leu
gen, die zoo vereenzelvigd is met dat bestuur,
dat het even zoo min als velen, ook hier te lande,
zich van die leugen kan ontdoenwant leu
gen is het punt van uitgangleugenachtig zijn
de middelen en leugen is het doelzoowel in
Staat als in Kerk. Er heerscht verrotting en die
verrotting is LEUGEN.
»De evangeliesatie (zegt de S is een leugen
Nü dat wisten wij al lang.
»Het Mahomedanisme reikt zijn rechterhand
aan den Bijbel en zijn linker aan de geloofsleer
der heidenen. Het is een werk van transactie
het waardige product van eene onwaardige half
slachtigheidden radicalen een steen des aan
stoots en den evangelisatie-mannen een bolwerk,
waartegen al hun pijlen verstompen. Heidenen
tot het christendom te bekeeren is een reuzen
arbeidhet christendom aan Mahomedanen te
prediken is Sisyphus-arbeid.”
Maar wij walgen er van, van die leugen,
wij walgen van al dien diefstal en dat stelselma
tig gehuichel, zoowel in Nederland als Indie;
wij walgen van die Duymaers van Twisten en
andere Indische procureurs- en hadji-grootheden.
Wij vragen
Wie helpt ons om den leugen in Staat en
Kerk te bestrijden Wie helpt ons om de Gou-
verneurs-Generaal in ruste tot verantwoording te
roepen en hen te straffenopdat de collectieve
misdaaddie op Nederland rusttegenover het
buitenlandniet wordt uitgewischtwant dat
kan niet, maar verantwoord; opdat wij dien
vloek, die ons niet toekomt, niet langer dragen.
Op ons kleeft reeds te lang de vlek en de
smet, dat wij dieven en roovers zouden zijn,
dan dat de openbare meening daartegen zich niet
zoude behooren te verzetten.
Heden heet de mandie in Indie despotisme
uitoefent Mijer, gisteren Slof.t, eergisteren van
Twist en de schande blijft dezelfde.
De Javaan wordt mishandeld, en die voor hem
in Indie de partij opneemtgestraft.
In stede, dat het vrome Nederland dien gruwel
vermindertstuurt zij den Javanen zendelingen
en wil hen evangeliserenwaarvan de S. zegt
«Evangeliseer niet 1 Gij zoudt de eene priester
heerschappij verruilen tegen een andere.
«Evangeliseer niet! Neêrlands zedelijke schuld
aan Java, zoo overstelpend thans reeds, vordert
delging, geen verzwaring, en zonder recht en
gerechtigheid rafelen alle banden tusschen Java
en Nederland los.
«Wie het Mahomedanisme zieltogende noemt,
spreekt een leugen uit. De volgelingen van den
Islam winnen veldelk jaar doet er het zijne
toe.”
STEMMEN UIT INDIE.
II.
De Halve Maan en de Driekleur.
«Met snellen en tevens vasten tred (zoo vangt
de S. aan) schrijden de hadji’s voort geen jaar
loopt ten einde zonder dat hun kring zich heeft
uilgebreid. Terwijl in 1850 nog niet meer dan
H Javanen buiten ’slands ter bedevaart togen,
hokken in 1852 reeds 418 inboorlingen naar Mek-
ka of Singapore; in 1856, 2232; in 1862,2415-
in 1863 2317; in 1864, 4118; in 1865,1901;
n 1866, 2212. Gedurende vijfjaren bedroeg
liet getal bedevaartgangers voor Java alleen 12,963,
ïn volgens de officiëele statistiek die zich zeker
ie dier opzichte niet aan overdrijving schuldig
I naakt, keerden er in datzelfde tijdperk van
I 1.862 tol 1867 13,183 terug.
De hoeveelheid hadji’s, die in 1867 tot 73,658
was gestegenwas in 1868 tot 95,670 geklom
men.
«Voor hem die zich herinnert dat in 1852
f e belemmeringenwelke de Regeering zeven
F“ twintig jaar vroeger die Mekkagangers in den
weg had geworpen opgeruimd werden levert
lie belangrijke vermenigvuldiging der hadji’s niets
tevreemdends.
De vraag echter is geoorloofd, of juist aan die
litbreiding de inboorlingen het meest behoefte
>adden en de meening schijnt gegronddat
lfll den Gouverneur-Generaal beter ware geweest,
den Saidjah’s het bezit hunner buffels te
waarborgen. Doch in het boek des noodlots stond
e naam van den Landvoogd met een zwarte
ooi geschrevenen zoo werd Z. E. Duymaer
AN Twist door Multatuli veroordeeld om on
erfelijk te zijn en zoo nam hij de hadji’s tot
'leegkinderen aan.”
Die onsterfelijkheid van den heer D. v. T.
daarvan de heer v. Kestep.en hier spreekt, zal
vel geene andere zijn, als die, welke Herostra-
’us zich verwierf door den tempel van Diana te
’Phese in brand te? steken; eene onsterfelijk-
'eid, waarop wij hopen dat weinigen onzer ge
leld zijn.
Herostratus zag geene mogelijkheid om zij
len naam te vereeuwigen dan door het plegen
an eene gruwelijke wandaad zooals vóór hem
oor niemand onderstaan was; daarom stak hij
en tempel van Diana te Ephese in brand. De
-phesiërs verboden toen op verschrikkelijke straf-
;ndat iemand naar hem zou genoemd worden.
Duymaer van Twist heeft niemand in brand
estoken.
Maar Duymaer van Twist deed ergerhij ver-
aakte zijn plicht in de HaueZaars-zaak.
De roem van Herostratus, in zooverre zulk
ene vermetele daad roem moge heetenzal hem
iet volgen, maar het nageslacht, dat niet hecht
Jn hadji’s en in Indie verkregen schatten, zal
ragenwie was die Duymaer van Twist.
Dat nageslacht zal hem oordeelen zooals het
igenwoordige oordeelt over Pontius Pilatus en
■Züs den Nazarener, en zal zeggen: zie dien man,
;dltatuli, die vee! geleden had, was onschul-
maar die andere man, die Mültportari,
le vele schatten uit Indie had herwaarts gebracht,
6 die was schuldig. Maar even als Pilatus
‘«seh ook hij zijne handenmaar geenszins
onschuld. Die Gouverneur-Generaal-Procureur,
!e geen Engelsch verstond zoo zal het nage-
nclit zeggen kende toch wel goed Hollandsch
1 dat hij Hollandsche Procureurs-spreekwoorden
Praetijk wist te brengen, dat ondervonden zij-
erfgenamen en de Javanen ook
De hadji’s zijn bedevaartgangers, die, naar Mekka
,®:nstens naar Singapore geweest zijnde, met
‘esierlijk gezag terugkeeren en dan grooten in-
ADVERTENTIËN van 1 tol 4 regels, gewone letter, 40 Cents
voor eiken regel daarenboven 7/2 Cents. - Alle brieven en stukken
de uitgave of redactie betreffende, worden franco ingewacht.
meisjesschoolnatuurlijk
•”i gemeenteraad, maar
van ’t Algemeen.
Tot secretaris der gemeente Amsterdam is be
noemd de heer Mr. J. de Neufvïlle.
Tot directeur van de maatschappij tot land
aanwinning op de Friesche wadden is in eene
vergadering van vennooten benoemd de heer jhr.
mr. P. J. H. Ceding van Berkhout te Deventer.
