NIEUWS- EN ADVERTENTIE-BLAD VOOR DE
BINNENLAND.
GEMEENTE EN HET ARRONDISSEMENT SNËEL
No. 88.
18 7 0
5 NOVEMBER.
s.
verontwaardigd over het besluit
Een Nederlander vestigt er in een ingezonden
stuk in de Arnh. Ct. de aandacht op, dat de
patronen, die voortdurend uit de werkplaatsen
te Delft worden afgeleverd van zeer slechte hoe
danigheid zijn. Hij constateert het volgende:!0.
Bij vele patronen is de huls zoo misvormd, dat
de soldaat ze niet in de kamer van zijn geweer
kan brengen2°. in vele hulzen is te veel of
weinig kruidwaardoor het schot over het doel
heengaat of eenige passen vóór den schutter neer
ploft, ja zelfs is dit laatste de oorzaak geweest
van het springen van een geweerloop; 3°. in eeni
ge hulzen is hoegenaamd geen kruid voorhanden,
of de slaghoedjes zijn zonder slagkruid.
lijk stilzwijgend verwijzende naar bovenbedoelde
J eener
meisjes geweigerd
ADVERTENTIËN van 1 tol 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel daarenboven 7J/2 Cents. Alle brieven en stukken,
de uitgave of redactie betreffende, worden franco ingewacht.
Z. M. heeft benoemd tot rechter in de recht
bank te Leeuwarden mr. E. Bergsma, rechter
te Sneek.
Te Korten was een meisje ziek. Men doorzocht
haar hoofdkussen naar veeren kransenen vond
die als bewijs dat zij behekst was. Om de heks
te vinden brandde men die kransen in een nieuwe
pan boven het vuurom te zienwie ’t eerst
voorbij het huis zou komen, en dus de heks zou
zijn. Een buurvrouw die ’t ongeluk had voorbij
te komenwerd daarop door de moeder der zieke
met de tang duchtig toegetakeld.
De Tijd is zeer
De belasting van één cent voor elke honderd
lucifers brengt jaarlijks aan de Noord-Amerikaan-
sche regeering 3 mill, dollars mill, gulden)
op. Er zijn in de vereenigde-staten 60 lucifers
fabrieken. In de grootste dezer fabrieken wer
ken 100 arbeiders. In de stad New-York worden
dagelijks 115,200 doosjes, of jaarlijks 42,050,000
doosjes van 100 houtjes of 4205 millioen lucifers
verbruikt.
een cursus dien eenige onderwijzers dier school
op verzoek van eenige dames voornemens zijn
en ook na de weigering van Burg, en Weth.
voornemens blijven voor dames te openen.”
ne wetenschap” met andere woordenhet on
geloof, aan de Romeinsche jeugd zullen leeren.
«Rome zegt de Tijd zal metdertijd be
handeld worden als het overige Italiëwaar men
door wettelijke maatregelen al de scholen aan
grijpt om er de godsdienst uit te verbannen en
daar ons prachtig neutraal onderwijs in te voe
ren teneinde de welbekende wetenschapook
door onze Nederlandsche schoolmonarchen zoo
hoog geroemd, aan de Italianen in te prenten.”
»De neutrale schoolmen merke het wel op
onze godsdienstlooze, zoogenaamde nationale school,
is het doel en streven van alle revolutionnairen,
die in den vreemde de godsdienst willen bestrij
den en de Maatschappij ten onderste boven keeren.”
Hoe lief en waarDe redactie van de Tijd
moest zich wat schamen, te trachten met zulke
holklinkende phrasen de massa om den tuin te
leiden en het alzoo te doen voorkomen alsof diet
onderwijs in handen der geestelijkheid het best
geplaatst zou zijn. Zij denke aan Frankrijk
dat ongelukkig land en bloozeals ’t haar
nog niet is verleerd. Begrijpt ze nietdat ze
door zulke overdreven voorstellingen juist de neu
trale school verheft,”
De gemeenteraad van Sommelsdijk heeft beslo
ten den koning te verzoeken den gemeente-se-
cretaris te ontslaan.
Volgens den Staatsalmanak is de secretaris,
mr. J. Noltenius van Elsbroektevens burge
meester.
Te 's Gravenhage verzekert mendat de h.h.
van HoutenLoudonde Boo van Alderwerelt
en Gericke of Cremers door de hh. Fock en van
Bosse aan Z. M. den koning zouden zijn voor
gesteld tot eventuëele aanvulling van het kabinet.
Anderen beweren, dat ook de hh. Fock, v. Bosse
en Brocx hun ontslag zouden aanbieden, of wel,
reeds hebben aangeboden, zoodat een geheel
nieuw «geavanceerd-liberaal” kabinet zou optre
den.
Overigens verhaalde men als vrij stelligdat,
na de mystificatie in de Preanger-zaakwaar
door den eer en de waardigheid der volksverte
genwoordiging zijn aangerand, de heer P. Meijer
eindelijk als gouverneur-generaal zou worden te
ruggeroepen en vervangen door den hr. Fransen
v. d. Putte.
De heer J. baron Taets van Amerongen van
Natewisch heeft, wegens redenen van gezondheid,
zijn ontslag genomen als lid der eerste kamer
van de staten-generaal.
De verkiezing tot aanvulling dezer vacature'is
bepaald op a. s. Dinsdag.
Het bevestigt zichdat de heer de Waalv.
Lilaar, Roest v. Limburg en v. Mulken hun ont
slag bij den koning hebben ingediend. Naar
men verneemt, heeft Z. M. de heeren van Bosse
en Fock belast met de aanvulling van ’t kabinet,
’t Gerucht looptdat in de Eerste Kamerbij
de hervatting der werkzaamhedeneene interpel
latie zal gericht worden tot de regeering, om
trent de ministeriëele crisis.
Deze C O U R A N T verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden is binnen deze Stad ƒ1.65, buiten
de Stad franco ƒ1.90.
Hetzelfde blad houdt nog voldat de oorzaak
van den tegenwoordigen oorlog in de Spaansche
troonscandidatuur ligtzeggende«Frankrijk en
Duitschland voeren krijg omdat prins Leopold van
Hohenzollern de eer niet had keizer Napoleon te
behagen.”
Krampachtiger vasthouden aan een schaamte
loos verkondigen van leugen is moeilijk te
denken.
De Nederduitsche vertaling van Lothair den
belangrijken en veelbesproken roman van Disraëli,
waarop wij in der tijd bij de uitgaaf der eerste
aflevering de aandacht vestigden, is thans in twee
deelen compleet verschenen.
Naar men meldt zal op Vrijdag 2 Dec. a.
voor den hoogen raad der Nederlanden in eersten
aanleg worden behandeld de zaak van den heer
van Angelbeek tegen den minister van koloniën),
wegens het aan eerstgemelde als lid van het
hooggerechtshof van Ned.-lndie verleend eervol
ontslag, in strijd, volgens den eischer, met het
regeerings-reglement.
Voor den eischer zal optreden de heer mr. Ra-
maer en voor den verweerder een der heeren
lands-advocaten, waarschijnlijk mr. A. de Pinto.
Een vreemd incident heeft zich voorgedaan,
dat waarschijnlijk in verband staat met het af
treden van den heer de Waalals minister van
Koloniën.
De Tweede Kamer heeft onlangs de wijziging
van het Preangerstelsel in Indie goedgekeurd, na
een uitvoerig debat. Uit de nu ontvangen In
dische couranten bljjkt echter, dat de Gouverneur-
Generaal reeds eenigen tijd, vóór die wijziging bij
ie Kamer in behandeling kwamop ’s Konings
machtiging, maatregelen heeft genomen om die
besluiten uit te voeren. Ergode Minister heeft
ie Kamer laten beslissen over iets dat reeds ten
utvoer werd of was gelegd.
Den 22sten Oct. vroeg de heer Insinger in de
Tweede Kamerof het gerucht waar wasdat
een Koninklijk besluit tot invoering der hervor
ming reeds naar Indie was gezonden.
De Minister antwoordde er bestaat geen Ko
ninklijk besluit.
Dat blijkt waar te wezenmaar de Gou-
verneur-Generaal nam zelf die 4besluitenop ’s
Konings machtiging.
De waardigheid der Volksvertegenwoordiging
eischtdat streng onderzocht worde of de Mi
nister haar werkelijk op deze wijze om den tuin
heeft geleid.
De Arnh. Ct. noemt den heer Mirandolle als
opvolger van den minister de Waal en den ge
neraal Knoop als die van den minister van Mul
ken.
De waardige redactie van de Noordstar be
weert dat de begrooting van binnenlandsche za
ken, hoewel negen ton lager dan in ’t vorige jaar,
toch eigenlijk elf ton hooger is wannéér men
de 2 millioen van de spoorwegen buiten beschou
wing laat. Dat doende, zou zij echter niet 9,
maar 29 ton lager zijn, doch aan hetgeen ge
schreven staat en aan hetgeen gezegd wordt hech
ten sommigen niet veel.
Minder uitgaven voor spoorwegen is, zegt het
blad terechtis enkel een uitstel van later niet
te ontgane uitgavenmaar het is een mengsel
van waarheid en leugen wat het blad verder
zegt: «Inderdaad, in plaats van ’s lands belang
door die mindere aanvragen voor de spoorwegen
te bevorderenwordt het er door geschaad
want, hoe krachtiger aan die werken worde ge
arbeid, hoe spoediger het geheele nel voltooid
zal zijn (waarheid)waardoor de staat zijn aan
deel zal bekomen in de winsten der exploita-
Ileeft de staat nu
gelden de geraamde
ven niets? I’
aan het bestuur
dan zijn aandeel niet, of
zes ton bij de conservatie-
Het schijnt zoo althanstoen zij
warenhebben zij voortdurend
het bewijs geleverddat zij op een ton of wat
van ’s lands gelden niet zagen.
Na leugen met waarheid gemengd te hebben
zegt het blad: Het is alzoo een feitdat voor
1871 op het hoofdstuk (binnenl. zaken) elf ton
meer aangevraagd is. Het feit van de Noordstar
is intusschen eene zich zelve weerleggende leu
gen.
De grootste grief van de Noordstar is echter
gericht tegen het middelbaar onderwijs, en geen
wonder, want hoe meer dat onderwijs verbreid
wordt, des kleiner wordt het rijk der leugen en
dus des te minder der conservatieven macht.
Amsterdam, Rotterdam en ’s Hage moesten
volgens dat blad geen subsidie genieten. Eilieve
waarom niet
Wel zij moesten het schoolgeld zóó hoog stel
len dat zij die niet noodig hebben. Natuurlijk,
dan konden slechts zeer enkelen gebruik van ’t
onderwijs maken en het doel van de partij des
te gemakkelijker bereikt worden.
Van de heilrijke vruchten van het middelbaar
onderwijs is volgens het waarheidlievende blad
met veel te bespeuren. Natuurlijk niethet te
gendeel is waarimmers in conservatieven zin
want elke verbreiding van kennis buiten den
kring der bevoorrechten is, nadeel voor die par
tij.
Wel zonderling maar volkomen passend in het
draai en wring systeem dier partij welker
orgaan de Noordstar is, is de grieve"tegen het
middelbaar onderwijs. Het deugt nietwant jon
gens van 12 of 13 jaren hebben er in den re
gel niet aan en die moeten er toch heenwant
in enkele gemeenten mogen zij na dien leeftijd
met langer op de lagere school verblijven.
Omdat enkele gemeenten welke zegt het blad
niet handelen gelijk krankzinnigendaarom
deugt het middelbaar onderwijs nietmaar curi
euser nog is, hetgeen het blad als een conditio
sine qua non steltdat alle leerlingen der la
gere school de hoogere burgerschool bezoeken
en dat zij allen te weinig ontwikkeld zijn, om
de lessen, daar gegeven, te volgen.
Niet onvermeld mag blijven, hoe de beide pre
dikanten te Terhorne die der gereformeerde en
der doopsgezinde gemeentein de laatste dagen
een degelijk bewijs van belangstelling in het on
derwijs der jeugd gegeven hebben. Bij gelegen
heid dat de onderwijzer door een plotselinge on
gesteldheid was aangegrepen en dientengevolge
niet in de school kon werkzaam zijn, hebben
beide genoemde heeren niet geaarzeld de handen
uit den mouw te steken en bij beurten onderwijs
te geven. Zeker beter gehandeld dan zoo menig
geestelijk heerdie in onderwijszaken alleen den
neus der bemoeizucht en de hand der partijdig
heid steektom m de gemeente te intrigeeren.
Thans is in de waarneming der school voorzien
door tijdelijke aanstelling van den hulponderwij
zer J. Baron uit Harlingen. A. D. v. N.
Prof. Goudsmit voelde zich dezer dagen in
den Leidschen gemeenteraad genoopt, een woord
ter verdediging van het openbaar onderwijs te
spreken en zeide daarbij o. a.
«Pruisen gaf veel uit voor het onderwijs, Frank
rijk weinig, en wat was het gevolg? Dat de
Pruisen voor Parijs staan”
Iemanddie «hart heeft voor den Pruisischen
schoolmeester”komt in een ingezonden stuk in
de Leidsche Ct. tegen deze beschuldiging op.
Hij gelooft dat die onderwijzer er niet aanspra
kelijk voor kan gesteld worden, dat. het Duit-
sche leger zulke bloedige overwinningen heeft
behaald.
De inzender meentdat de Pruisische school
meester er van zou gruwen dienstbaar te zijn
geweest om zoovele menschen ongelukkig te ma
ken al zijn zij ook geen Pruisen!
SNEEK, 4 November.
Gisteren avond trad alhier in de Concertzaal
op de heer R. Koopmans van Boekeren te Lei
den, om, ingevolge vroegere aankondiging, te
spreken over zijn bezoek in de lazaretten.
Met belangstelling werd de spreker door zijn
De Veer’s Trouring voor het jonge Holland”
is door dr. Jos. Silvan in het Hoogduitsch ver
taald. De uitgever Adolph Russell, te Munster,
zegt in het Duitsche boekhandelaarsorgaandat
dit werkje met de beste werken van Fritz Reu
ter op ééne lijn mag gesteld worden.
Uit Delft meldt men aan het Alg. Dagbl.
«In onzen gemeenteraad heeft voor eenigen
tijd een lid den wensch naar meerder-verslande-
lijke ontwikkeling der meisjes vooi’ een beleedi-
ging der reeds volwassen vrouwen verklaard.
Dezer dagen hebben nu Burg, en Weth, zonder
eenige nadere opgave van redenen waarschijn-
der Italiaansche regeering ’t welk het onderwijs discussie in den raad over de oprichting
aan de geestelijkheid ontneemt, om het over te Hoogere Burgerschool voor
leveren aan leeken die zich vermeten te bewee- toe te staandat de localen der bestaande Hoo-
fetl dat zij de wetenschap, namelijk de «moder- gere Burgerschool gebruikt zouden worden voor
X Ilk IR COURANT
