IMS- ffl 1DÏEWÏTII-III III TOOR DE
CUBE EI Illi lllROffllSSEJIffi SIB.
B
WTRANSVAAL- HET ROODS KRUIS.
5 ii.
I
No. 16
1881.
23 if juk u a u i.
s
I
h
i
I
i
J.
I
1
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden ƒ1.— franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave ot redactie betreffende, franco
in te zenden.
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 7’/2 Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
Sneek,
Gelet op het bepaalde in artt. 6 en 7 der
wet van 2 Juni 1875 (Staatsblad no. 95), tot
regeling van het toezicht bij oprichting van in
richtingen, welke gevaar, schade of hinder kun
nen veroorzaken;
Op de officieele lijst der bekroningen van de
35e sectie (Bieren) aanwezig op de wereldten
toonstelling te Melbourne, komt de firma „do
Gekroonde Valk,” Van Vollenhoven. Co., voor.
Zij heeft voor hare export-bieren een eersten en
een tweeden prijs ontvangen.
Het Purmerender Comité, dat naar Londen
is gereisd tot aanbieding van een adres aan do
Koningin van Engeland, ten bate der Transvaal,
geeft van zijn wedervaren een verslag, dat geene
bijzonderheden bevat, behalve dat het comité,
ter audiëntie bij den Nederl. gezant, graaf van
Bylandt, toegelaten, bescheid ontving, dat de
tusschenkomst van den gezant niet kon plaats
hebben, om reden dat deze particuliere zaak van
het adres officieel zou worden, zoo spoedig de
gezant er zich mede bemoeide en omdat de Ne-
derlandsche regeering in de Transvaalzaak de
strengste neutraliteit in acht neemt.
Het Comité verklaart ten slotte alle reden te
hebben tót erkentelijkheid voor de hartelijke
ontvangst, vooral van de zijde van het Engelsche
Comité, en aan de opdracht zoo goed mogelijk
voldaan hebbende, verklaart zich het Purmerea-
der Comité voor ontbonden.
De thans aangevangen worstelstrijd door de
Transvalere, klein in tal, maar sterk in de over
tuiging van hun goed recht, omdat zij strijden
voor eigen haardsteden, voor den grond, die hun
lief en dierbaar geworden is, omdat zij dien in
’t zweet huns aanschijns hebben bearbeid en
vruchtdragend gemaaktde worsteling alzoo
van een klein, maar vrijheidlievend volk voor
zijn onafhankelijk voortbestaan, tegenover een
machtigen overweldiger, wiens annexatie-politiek
meebrengt om onder allerlei schoonklinkende
drogredenen „in te palmen” -Wat maar eenigs-
zins begeerlijk schijnt, die worsteling moet
den eerbied en de bewondering afdwingen van elk
vrijheidlievend menschenhart, dat een afschuw
heeft van geweldenarij en onrecht en zich dus met
walging afwendt van eene politiek, die tot der
gelijke daden van willekeur en geweld, tot ver
krachting van de heiligste volksrechten leidt.
Een dergelijke politiek noemt men te recht
e me „perfide” en de Britsche Zuid-Afrikaansche
politiek heeft waarlijk geen recht op eene zach
tere benaming.
Allerwege niet alleen in óns land, (wat
allicht te verwachten was, omdat onze sym
pathie als onwillekeurig toch zou spreken voor
onze stamverwanten in de Transvaal) maar even
zeer in Duitschland, in Amerika en andere lan
den verneemt men dan ook stemmen van afkeu
ring en protest tegen Engeland’s houding tegen
over de Transvaal, die zelfs door de beter ge
zinde Engelsche bladen gebrandmerkt wordt.
„Onze zaak in de Transvaal, zoo schreef
o. a. dezer dagen nog Pall Mall Gazette
is eene slechte zaakslecht, niet alleen uit het
oogpunt van recht en zedelijkheid, maar ook uit
dat van politiek”. Zeker wel het meest krach
tig pleidooi voor het „goed recht” van de vrij
heidlievende Transvalere
Deze worden- echter al bitter weinig gebaat
met protesten en pleidooien, zoolang de Engel
sche regeering daarvoor doof blijft en, steu
nende op haar macht, die haar in staat stelt de
gapingen in de gedunde gelederen telkens op
nieuw aan te vullen, alleen op de kracht van
haar zwaard vertrouwt, dat er ten slotte wel in zal
slagen, de onafhankelijkheidszucht van dat hand
jevol „Boeren” in bloed en tranen te smoren.
Terecht heeft men dan ook ingezien, dat, be
halve moreele, ook materieele hulp voor de Trans
vaal noodig was.
Lang en breed is geredeneerd over de vraag:
op welke wijze en langs welken weg die hulp
moest worden verstrekt, alvorens tot handelen
werd overgegaan en het Roode Kruis, aan zijn
plicht getrouw, zich eindelijk geroepen heeft
geacht de handen aan het werk te slaan, om te
helpen, diuir, waar hulp zoo dringend noodig is.
Het Roode Kruis is dan thans werkdadig op
getreden ter ondersteuning van de zieken en
gekwetsten in de Transvaal. Een ieder zal dit
bericht met blijdschap begroet hebben, want of-
was voortreffelijk zijn streven, om den achter
lijken staat van verstandelijke ontwikkeling te
verbeteren door flinke behartiging van het on
derwijs, waartoe hij eenige uitstekende man
nen uit Nederland tot zich riep, verdiende
i ge-
Van lieverlede ont-
schen tegen de verschillende Kafferstammen, schoon het ter elfder ure geschiedde, was het toch
dat alles ligt nog te versch in het geheugen om nog niet te laat.
het hier in bijzonderheden te vermelden.
Naar aanleiding van een lezing van ds. F. Lion
Cachet die twaalf jaren onder de T r a n s v a a 1-
sehe Boeren heeft verkeerd op uitnoodiging
van het Nederlandsch werkliedenverbond Patri
monium, 21 Jan, te Amsterdam gehouden, heeft
zich op voorstel van den boekhandelaar H. de
Hoogh te Amsterdam een commissie gevormd,
bestaande uit de hh. J. Wolbers, eere-voorzitter,
K. Kater, voorzitter, P. Poesiat, secretaris, J.
W. Witmond, F. Lion Cachet, H. de Hoogh,
J. A. Wormser, J. Paulis, W. C. Beeremans,
F. H. von Meyenfeldt en II. J. de Swart, om
in ’t belang van de Transvaal werkzaam te zijn.
De Werkmansvriend geeft in een buitenge
woon nommer tot opwekking eener algemeene
deelneming in den hachelijken toestand van „de
Hollandsche Boeren”, behalve een woord van
inleiding, den tekst van de vier adressen, die
voor de Transvaal zullen worden opgezonden.
In het eerste, aan den Koning, wordt Z. M.
verzocht stappen tot bemiddeling te doenin het
2e, aan de Tweede Kamer, wordt de wensch
geuit, dat onze regeering zich niet schuldig ma
ke aan „non-interventie”in het 3e, aan de
Koningin van Engeland, wordt aangedrongen
Het kostte den Transvalere verbazend veel
■moeite, zich in hun nieuw vaderland te hand-
havende inboorlingen deden hun best om de
vreemdelingen te verjager. Die voortdurende
worsteling heeft don krijgshaftigen aard den Boe-
8*'er^c ontwikkeld als ruitere zijn zij on
overtrefbaar, en bij den aanval gaan zij gewoon-
»lijk met veel overleg te werk. Met dat al nam
■het land in bloei toe, zoodat het in 1872, toen
Burgers tot president werd gekozen, reeds on-
■*derscheiden kleine steden telde.
Burgers was een volbloed hervormer. De
plannen, die hij ten uitvoer trachtte te brengen,
.strekten om land en volk tot een hoogen trap
J van welvaart te brengen, maar, hielden niet
genoegzaam rekening met den tragen, van in-
I grijpende veranderingen afkeerigen aard der bc-
vol king. Het ontwerp, om de Transvaal door
I (middel van een spoorweg met de Portugeescho
I havenstad aan do Delagoa-baai te verbinden
I
r,
■toejuiching, doch vond bij zijn volk geen
noegzame medewerking.
jStond een reactiezelfs bij den strijd tegen de
Kaffers vond hij geen steun, en onder die om-
I «handigheden bleef hij met zijn geniale plannen
alleen staan.
Inmiddels waren ook de Engelschen wakker
geworden. De spoorweg naar Delagoa-baai zou
jjvoor den handel van Kaapstad een geduchte
■concurrentie in het leven geroepen hebben en
op dat punt is onze overbuur zeer prikkelbaar.
Nu rijpte in het brein van den Engelschen M:-
nister van Koloniën, lord Carnarvon, het plan
van een „confederatie” der Zuid-Afrikaansche
koloniën, natuurlijk onder Frtsche opperheer
schappij, onder voorwendsel dat men dan be-
ter in staat zou zijn de inboorlingen te weer-
1 staan. Burgers zag wel uit welken hoek de
wind woei, en werkte de uitvoering van dat
^Voornemen uit alle macht tegen. In 1876 brak
sou nieuwe strijd uit tegen de Kaffers, waarin
de Boeren, door gebrek aan eensgezindheid,
meestal ongelukkig waren. De Engelschen be
moeiden zich met de zaak, en in weerwil
van het feit, dat een groot aantal Mogendheden
de zelfstandigheid der Transvaal-republiek heb-
<tben erkend, kwam den 12en April 1877 Sir
Theophilus Shepstone, secretaris voor de zaken
der inboorlingen in de Kaap-kolonie, met een
|tro9penmaoht te Pretoria en verklaarde de re
publiek ingelijfd bij de Engelsche bezittingen.
Wat er verder is geschied, de vruchteloo-
zc protesten van Krüger en Joubert, de af
treding van Burgers, die van de Engelsche re-
ggeering een ruim pensioen ontving, waardoor hjj,
onzes inziens, den eerbied voor zijn persoon niet
-iheeft verhoogdde onafgebroken protesten
|der Boeren, de ongelukkige strijd der Engel-
Brengen bij deze ter kennis van belangheb
benden, dat ter Secretarie dier gemeente ter
visie ligt een bij hun college ontvangen ver
zoekschrift met bijlagen van Everhardus M.
Jaarsma alhier, strekkende tot het erlangen van
vergunning tot het oprichten van een Stoom
werktuig in het gebouw, plaatselijk gekwoteerd
wijk 4 no 39lö, kadastraal bekend in sectie C.
no. 1004, der gemeente Sneek
Dat op Dinsdag den 8 Maart 1881, des mid
dags ten 12 uur, ten gemeen tehuize aldaar ge
legenheid zal worden gegeven om tegen het ge
daan verzoek bezwaren in te brengen en deze
mondeling of schriftelijk toe te lichten en dat
zoowel de verzoeker als zij, die bezwaren heb
ben in te brengen, gedurende drie dagen voor
evengemeld tijdstip ter Secretarie der gemeente,
in de gewone bureau-uren, van de ter zake in
gekomen schrifturen kennis kunnen nemen.
Sneek, den 23 Februari 1881.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
J. van DRIESSEN.
De Secretaris
J. W. BENNEWITZ.
Hebben we dit deels te danken aan de ver
klaring van het Engelsch gouvernement, dat de
Boeren als oorlogvoerende partij zullen behan
deld worden, voor het grootste gedeelte ech
ter aan den sterken aandrang, welke uit den
boezem onzer natie is opgegaan.
We mogen ons daarom verheugen over dit
verkregen succes en koesteren dan ook het vast
vertrouwen, dat, waar de natie het Roode Kruis
tot handelen geroepen heeft, zij het daartoe ook
in de mogelijkheid zal stellen.
Er zijn zooveel verschillende zaken noodig,
dat een ieder zijn hulp kan verleenen.’ Wat er noo-
nig is, we behoeven het niet in bijzonderheden
te melden. Een ieder weet het gewis in eigen
kring bij ondervinding, wat zieken en herstel
lenden noodig hebben: wijn, versterkende mid
delen, versnaperingen enz. enz. Voor de gewon
den, die gezond van harte maar ziek van lichaam
zijn, ook eens wat tabak en sigaren en vooral
pluksel, dat een eerste vereischte is tot het be
handelen hunner wonden en dat zeker een ie
der leveren kan.
Het Roode Kruis zal dit alles in dank aan
nemen. Doch wat het in de eerste plaats be
hoeft is geldgelden nog eens geld
Toezending van ruime bijdragen in geld zijn
toch vooral thans noodig. Het transport van
andere zaken is hoogst moeielijk en zou veelte
lang duren om doel te treffen, als er niet eerst
spoediger hulp werd geboden. Wanneer er ech
ter geld is, dan kan de telegraaf in den arm
genomen worden en reeds ter plaatse in de meest
dringende behoeften worden voorzienzooals
trouwens reeds voor een deel is geschied.
De heer Mjjburgh, Nederlandsch Consul-Ge-
neraal voor alle Britsche bezittingen in Zuid-
Afrika, is geslaagd in het oprichten van een
comité van het Roode Kruis en voorloopig is
reeds f12000 door het höofd-comité ter zijner
beschikking gesteld.
Laat ons er prijs op stellen dat het Roode
Kruis een zoo schitterend mogelijk figuur ma-
kede eer onzer natie is er mede gemoeid. Het
is een uitstekende gelegenheid om te toonen, dat
het kleine Nederlahd-nog genoeg kracht bezit
om zich te doen gelden, waar het geroepen
wordt zijn eer te handhaven.
Niemand blijve dan ook achter een ieder
doe het zijne, zende van alles wat den zieken
en gewonden dienstig kan zijn; maar men zor-
ge in de eerste plaats dat het geld er is.
Het hoofd-comité te ’s Hage en de sub-comi-
té’s in de verschillende plaatsen, o. a. ook in
onze Gemeente, zullen elke gift in dank ont
vangen. Mogen de bijdragen hun in rijke mate
toevloeien
i
OEEKER COURAY
f
B I M K X k A Mh
L
I
1;
l
L’
