MKIÏS-ilJIMTEÏÏHlDIWBJ
tEffiTEEÏllEïlliROifflSSMTSfflK.
JJ
j
Kalvermarkt
TE SNEEK
is ocrroraEifc,
J
No.'83
Z E S-E N-D E R. T I G S T E
188 i
fib
Maandagen 17 en 31 Oct. 1881.
J
J
Z A TB RD A G
I’
n
4
de
doen witten.
inrichting*
klinnnn v
>r
r.
0
0
0
i
4
0
J
1
n
lo
E
3-
k-
I.
i
e
0
;r
d
neen
„A1-
a
Zaterdag jl. heeft een dame, die, vergezeld
van twee jongetjes van 9 en 11 jaren, mot
den trein van Amsterdam aan hot station to
Venlo was gekomen, zich daar met een ver-
trekkenden trein uit de voeten gemaakt, do kin
deren alleen in de wachtkamer achterlatende.
De kinderen werden door den commissaris van
politie onder dak gebracht en verklaarden We-
gelmans to heeten en woonachtig te zijn in de
Warmoesstraat te Amsterdam. Daar de ont
aarde moeder niets meer van zich heeft laten
hooron, zijn de kinderen naar Amsterdam ver
voerd.
het verheugde ons, dat do heer Fabius dan ook
het Ministerie dien, eisch stelde aan bestaande
gemoedsbezwaren te gemoct te komen.”
Do ultramontanen en anti-revolutionairen te
Amsterdam en Nieuwer-Amstel hebben jhr. Go
din de Beaufort candidaat gesteld voor het lid
maatschap der Tweede Kamer.
Volgens do Alaas-en Roerbode is op een dorp
bij Maastricht weder een kruisbeeldqueastie ont
staan. De schoolopziener, de hoer Coenegracht,
gaf ook daar last het kruisbeeld te verwijderen,
maar niet dadelijk, doch als de school zou ge
wit worden!
De gemeentelijke autoriteiten hebben daarop
goed gevonden, het schoollokaal dit jaar niet te
Deze COURANT versehijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden ƒ1.franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
in te zenden.
Het dreigend gevaar voor de gasfabrieken
schijnt te naderen. De ingenieurs Mijnssen Cie.
hebben vau het gemeentebestuur van Amsterdam
reeds concessie gevraagd en verkregen om eenige
stadspleinen ejectrisch te verlichten. Zeker
zegt de Arnhemsche Cour, is er een groote
afstand tusschen het verlichten van eenige pleinen
en het gebruik van gas in de huizon, maar de
tentoonstelling, thans te Parijs gehouden, zal mis
schien aan deze zaak een zoo krachtigen stoot
geven, dat alle berekeningen op het slechts lang
zaam voortschrijden van het nieuwe falen. De
Parysche gasfabriek zelve schijnt in te zien, dat
haar bestaan wel cons gevaar zou kunnen loopen
en zij heeft een brevet gekocht voor een elec-
trische verlichting, naar mate nu gasverbruikers
tot ha^-komen, éh wat zij aan de eene zijde
verliest, wint zij aan de andere.
Het is een maatregel waarop wel de aandacht
mag gevestigd worden door hen, die bij de ex
ploitatie der gasfabrieken zyn betrokken.
Inde gemeente Kerkwijk en Bruchem weigert
het onlangs herkozen raadslid v. B. den eed,
voorgeschreven in art. 39 der gemeentewet, af
te leggen, omdat sommige wetten des rijks in
strijd zijn met Gods woord. Tegen het zweren
van „trouw aan die wetten” heeft hij gemoeds
bezwaar. Dit is een nieuw gezichtspunt.
Onder den titel „De Ministerieele eedspreek,
ontleed door J. van Vloten,” zal in den loop
van deze week bij den heer W. C. de Graaff
te Haarlem eene brochure het licht zien naar
aanleiding van de eed-speech van minister Mod
derman.
VERGADERING
vak den Gemeenteraad van Sneek,
op Zaterdag 15 October 1881, ’s namidd. G uur.
Punten van behandeling
1. Resumtie der Notulen.
2. Mededeelingen van ingekomen stukken,
3. Nadere vaststelling der verordening, op
het houden van verzamelingen van mest en op
de Sekreten.
4. Behandeling adres Schuttersraad der dd.
BURGEMEESTER on WETHOUDERS van
Sneek, gelet op het bepaalde in artt. 6 en 7
dor wet van 2 Juni 1875 (Staatsblad no. 95),
tot regeling van het toezicht bij oprichtiug van
inrichtingen welke gevaar, schade of hinder
kunnen veroorzaken
Brengen bij deze ter kennis van belangheb
benden, dat ter Secretarie dier gemeente tor
visier ligt een bij hun college ontvangen ver
zoekschrift mot bijlage van E. Al. Jaarsma,strok-
keiido tot het erlangen van vergunning tot het
oprichten van een Stoomwerktuig in het ge
bouw, plaatselijk gekwoteerd Wijk 4, no. 3915,
kadastraal bekend in sectie C, no. 1004, der
gemeente Sneek.
Dat op Zaterdag don 29 October 1881, des
middags ten 12 uur, ten gemeentehuizo aldaar
gelegenheid zal worden gegeven om tegen het
gedaan verzoek bezwaren in te brengen en deze
mondeling of schriftelijk too te lichten en dat
zoowel de verzoeker als zij, dio bezwaren heb
ben in te brengen, gedurende drie dagen vopr
ovengemeld tijdstip tor Secretarie der gemeente,
in de gewone bureau-uren, van de tor zake in
gekomen schrifturen kennis kunnen nemen.
Sneek, 15 October 1881.
Burgemeester en Wethouders voomoemd
J. van DRIESSEN.
De Secretaris,
J. W. BENNEWITZ.
belijden, dat „de Overheid het recht heeft den
om dien eed te vragen
hen, die niet in een
.Zullen wij die belijdenis van ongeloof niet j vakscholen
weg
Schutterij.
5. Alsvoren van J. J. van Velzen.
6. Alsvoren van W. E. van der Werf.
7. Alsvoren van J. en E. Sanders.
8 Voorstel tot af- en overschrijving op
begrooting van Uitgaven, dienst 1881.
9. Vaststelling der verordening op de hef
fing en de invordering van hot vergunningsrecht
voor den verkoop van sterken drank in het
klein.
10. Vaststelling der gemeentebegrooting voor
1882.
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 7,/2 Cents. Bij abonnement is do prijs be-
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij de a
Uitgever.
Te Utrecht had Maandag ten 12 ure de ver
gadering plaats, welke, op initiatief van de Ka
mers van Koophandel en Fabrieken te Maastricht
en te ’s Hertogenbosch, beraadslagen zou over de
vraag of een adres aan de Regeering gericht zal
worden met verzoek tot het benoemen eener com
missie, gelijkelijk uit nij veren en handelaars sa
mengesteld, om een onderzoek in te stellon naar
den toestand van de Nederlandsche nijverheid
en van do gevolgen, w.elke voor haar ontsprui
ten uit de tariefwetgeving der naburige Rijken.
Vertegenwoordigd waren 24 Kamers van Koop
handel en Fabrieken en zes vereenigingen, ter
wijl nog aanwezig waren de heeren mr. J. Heems
kerk Az.lid van den Raad van State, Mrs.
Balhmaun en V. Nijst, leden der Tweede Ka
mer, en mr. H. J. Carsten, lid der Eerste Ka
mer, welke laatste niet als speciaal genoodigde
de vergadering bij woonde, maar als vertegen
woordiger van den Drentse!'en landbouw.
Het voorloopig bestuur vormden twee heeren
afgevaardigden der Kamers te Maastricht en
’s Bosch.
Na het voorlezen der lijst van Kamers van
Koophandel en vereenigingenwelke aan de
uitnoodiging tot bijwoning der vergadering niet
hadden voldaan, bracht de voorzitter het ont-
werp-adres ter tafel.
De heer Bake uit Amsterdam aohtte het ra-
tioneeler, dat eerst door de vergadering beslist
zou worden, of er een adres zou worden ge
zonden. Dit lokte een vrij verward debat uit
hetwelk zonder stemming eindigde met het voor
lezen van het ontwerp-adresder Kamar te Maas
tricht.
De discussie, die thans volgde, liep hoofdza
kelijk over de wenschelijkheid van vrijhandel of
bescherming, een twistvraag waarover de ver
gadering begrijpelijkerwijze niet tot eenstemmig
heid kwam. Het geduld der aanwezigen raakte
uitgeput gedurende de voorlezing van een betoog
vau 28 bladzijden druks, hetwelk mr. d’ Engel-
bronner trachtte voor te lezen en waarin zijne
meening of liever de meening van de vèreeni-
ging van en voor industrieelen uiteengezet wordt
over de quaestie: Vrije handel of protectie? Van
zacht mompelen ging de vergadering tot luid
protest over en te midden der lectuur verza
melden zich de aanwezigen rondom de bestuurs
tafel, waar een zeer verwarde woordenwisseling
gevoerd werd, waarvan het gevolg was, dat de
heer Engelbronner zijne lectuur staakte, en het
resultaat, dat eene motie voorgesteld en aan
genomen werd, waarbij de vergadering tot het
zenden van een adres besloot. Deze motie werd
aangenomen met slechts 5 stemmen tegen, ter
wijl 16 Kamers en 5 vereenigingen zich daar
voor verklaarden. Een aantal personen hadden
echter de vergadering reeds verlaten, daaraan
een geregeld debat toch niet meer te denken
viel.
der voor de helft dier som. Dit voorstel is na
breedvoerige bespreking bij acclamatie aangeno
men.
Voorts heeft de maatschappij een adres gericht
aan den Minister van Binnenlandsche Zaken o-
ver de krachtdadige wijze, waarop de longziek
te is bestreden.
meerderheid echter voelt zich gedwongen, bij
iedere principieele beslissing voorzichtig uit den
weg te gaan. „Ik heb een talisman,” dreigde
de heer Hcijdenrijck, „waarmede ik de wateren
kan bezweren, waarmede ik ze kan dwingen
terug te koeren tot hunne bron do portefeuille-
quaestio, de ministerieele quaestie.” Een minister,
die in een kamer, samengesteld als do onze,
waarheden durft verkondigen gelijk de heer
Modderman verleden Dinsdag, zonder zijn minis
terieel leven door dergelijke „stoutigheden” be
dreigd te zien, beschikt onmiskenbaar over een
verbazende kracht. Hij moet zich zoodanige
kracht bewust gevoelen en van daar vooral, dat
de behaalde overwinning nog vele andere doet
voorspellen. De grootste en meest blijvende
overwinning echter is door don minister behaald
niet in de Kamer, maar daar buiten, in de harten
van duizenden en duizenden, in den boezem van
het Nederlandsche volk zelf. De kwalijk ver
borgen wrevel, waarmede do liberale afgevaar
digden en waarmede de liberalistische pers de
rede van den minister heeft opgenomen, zal der
geheele partij duur te staan komen. Het moge
waar zijn, dat bij een aanzienlijk deel onzer Pro-
testantsche medeburgers twijfel, gepaard aan al
lerlei vage deïstische denkbeelden, de plaats van
het leerstellig en kerkelijk geloof heeft ingeno-
men, atheïst wil men in geen geval zijn. Het
denkbeeld van een atheïstischen staat, van een
atheïstische maatschappij, kan maar bij zeer
weinigen sympathie vinden.”
Het blad drijft voorts den spot met de libe
rale bladen, die thans den minister op *t lijf
vallen, terwijl zij hem vroeger huldigden. Zij
noemen hem clericaal, beweren dat hij niet vol
doende heeft nagedacht enz., terwijl zij zelfs een
beroep doen op de verdraagzaamheid, om den
eed niet langer verplicht te stellen.
„De liberalen weten zeer goed aldus ver
volgt het blad dat het met den eed voor
goed gedaan iswanneer hij niet als plicht
wordt opgelegd; want waar men volstaan kan
met een eenvoudige verzekering of belofte, zal
niemand een eed afleggen, uit vrees, dat hij
zich aan lichtvaardig zweren zou schuldig ma
ken; maar juist daarom eischen zij de afschaf
fing als oen privilege voor hun partij, wijl de
verontchristelijking van den staat daardoor zou
bevorderd worden.
„Opmerkenswaard!" mag het heeten, dat de
liberale organen, die jarenlang en tot op dezen
dag den spot dreven met de gemoedsbezwaren
van andersdenkenden, zich nu niet schamen
zelf met liberale gemoed bezwaren te komen
aandragen en daarbij nog aanspraak maken, dat
men die bezwaren zal wegnemep.
„Wat echter de kroon op alles zet: hetzelfde
volkje, dat zoo vurig ijverde voor de handha
ving der „christelijke deugden” in de onderwijs
wet, treedt nu op, om God buiten het staats
recht van Nederland te sluiten. Den Verlosser
handhaven, God verwerpen!
„Gelukkig zoo besluit het blad dat de
minister zich niet behelpt met de verwaandheden
van het „denkend deel der natie”, ten aanhoore
vanhet gansche Nederlandsche volk de rechten
van den God der waarheid verdedigd en aan de
ongodsdiensterij haar eischen ontzegd heeft.”
De Standaard zegt:
„Bestaat er bij sommigen gewetensbezwaar,
om bij God Almachtig te zwerenniet minder
ernstig gewetensbezwaar bestaat er bij-ons, die
I 1 1 1) 1 AN 1 1 1 -i
ontlokken, toch ligt het op onzen
UIT DE PER S.
De Tijd is zeer ingenomen met de verkla-
ïiiigen van den minister Alodderman over den
c,'d- „Met al den gloed eener heilige en diep-
gevoelige overtuiging heeft hij schrijft het
blad de grondstelling bestreden van het libe
ralisme, dat de godsdienst volstrekt uit het open
bare leven dient verbannen te worden. Dit
wordt hem aangerekend als een daad, die met
het verscheuren der liberale banier gelijk staat.
Maar niettemin en hier zien wij de verne
derende onmacht der liberale partij duidelijk aan
het licht-treden de minister mag in een li
berale Kamer het liberalisme verguizenhij
mag reactionair en zelfs godsdienstig zijn,
hij heeft niets te vreczen. Het lot der regeering
hgt in handen der liberale meerderheid; de
Op de algemeene vergadering der Hollandsche
maatschappij van landbouw, dezer dagen te Scha-
gen gehouden, is het rapport behandeld, uitge-
btacht door de in 1880 benoemde commissie voor
hei. landbouw-onderwijs. De commissie stelde
voor: 1dat de algemeene vergadering het hoofd
bestuur machtige om met de Regeering, de pro
vinciale en gemeentebesturen in onderhandeling
te treden tot het oprichten van vakscholen
voóf den landbouw, op grondslagen, in het rap
port ontwikkeld; 2- dat de vergadering een cre-
diet" toesta van f3000 gedurende vijf achtereen
volgende jaren, tot het verleenen van een sub-
sidie, indien deze onderhandelingen tot een ge-
-| wensehten uitslag mochten leiden, aan twee
i voor de zuivelbereiding, eene in de
en j provincie Noordholland, eene in Zuidholland, ie-
SNEEK
S'.
f
B
II
1
G
I
A'
0
0
11
0
s
i-1
h
i COURANT.
IB I V M E KJS, A K.
uuw.gv.ju. vJivv. wu. wettscriGeii
UvAilU-dl- UftU jjU.
eed te vragen,”
af te dwingen van
machtigen God” gelooven.
r~
