1.1'111111 El HET IRROlïDISSEim SIB
HUNS- E< 1BIBTBTIE -BUD 1(11111 DE
FBI
Li
I
I
i
i
i
l
I
i
11
n
I
1881.
Z E S-E N-D E R. T 1 G-
8
1
b<
v
t
7 DECEMBER,
W O E rs S r> jl. o-
J
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden ƒ1.franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
in te zenden.
Het bericht dat Zondag avond te Utrecht eenige
burgers de wet op de openbare dronkenschap
op een agent van politie toepasten e.i hem in
beschonken toestand naar het politiebureau brach
ten, is, volgens het U. D., geheel bezijden de
waarheid.
OVERZICH T.
Het debat over de Tunesische aangelegenhe
den, dat Donderdag in de Fransche Kamer
gevoerd werd, eindigde met de goedkeuring der
O
die, tóen men den geheelen om vang van zijn
misdrijf nog niet kende, niet in de zaak ge
moeid werd, zal hem, naar men hoopt, wel weten
op te sporeu.
ADVERTENTIËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 71/2 Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
Daar, tegenwoordig in de Witte Sociëteit te
Den Haag te hoog gespeeld en geparieerd wordt,
hebben commissarissen in overweging gegeven,
alle spel na 2 uur ’s nachts te verbieden, en
bovendien alle pariëeren of wedden te alle tijde.
Het vertegenwoordigend lichaam der sociëteit
achtte de gelijkstelling van het harten-azen en
dergelijke idiote met het edel biljart- en whistspel
beleedigend voor laatstgenoemde en deed een
contra-voorstel, nl. om bij algemeenen maatregel
van inwendig bestuur de hazardspelen aan te
wijzen, die dan te allen tijde verboden zouden
zijn, naar het model dus der wet op de nut
tige en schadelijke vogels. Daarvoor is de uit
voerende macht echter teruggedeinsd; wat is
hazard, wat niet? Is ’t geen hazard als men een
misère waagt met den basta, geen hazard als
men een carambole maakt door klotsen, geen
hazard als men speculeert op het verdeeld zitten
van troeven, of ais men koopt in de hoop om
al de zessen of al de blanken in handen te
krijgen? Spel is hazard, en commissarissen
waagden zich aan de arbitrage niet. Uit al die
overwegingen is thans het voorstel voortgevloeid,
dat dezer dagen bij plebisciet zal worden behan
deld: om na 1 uur de door commissarissen te
signaleeren spelen en na 3 uur alle spel ter
sociëteit te verbieden, op straffe van f10 en
f 100 boete voor de twee eerste overtredingen
en verbanning voor 3 en 12 maanden uit de
sociëteit voor de twee volgende overtredingen.
De -erectie van het tooneelgezelschap der
heeren van Ollefen, Moor en Veltrnante Amster
dam geeft na afloop van dit speelsaizoen den
strijd, op. Reeds vroeger werd gemeld, dat de
heer van Ollefen stellig besloten had de overige
dagen zijns levens in een welverdiende rust door
te brengen, thans verneemt men, dat ook de
beide andere directeuren de leiding neerleggen.
Het gezelschap zal dan vermoedelijk ontbonden
worden.
Herhaaldelijk wordt de opmerking gemaakt,
dat onze gevangenen het eigenlijk te goed heb
ben in de huizen van tucht. Nog onlangs werd
in het A. d. JJ. daar met een enkel woord op
gewezen.
Een ontslagen gevangene heeft, naar aanlei
ding dier opmerking, een schrijven aan dit blad
gericht, waarin hij tegen die meeningen op
komt.
„Ik wensch u te vragen, schrijft hij o. a., kent
ge het leven in de gevangenissen, en meer be-
paald In het huis van tuchtiging en correctie?”
Hoe zoudt ge het toch wTel aan willen leggen i
De verkiezing van den heer Bool tot lid der
Tweede Kamer voor het kiesdistrict Middelburg
zou nog gevaar kunnen loopen geïnvalideerd te
worden. Retranchement telt nl. 19 kiezers en
van dezen kwamen er 16 op; doch later bleek
dat al die 16 biljetten niet van het verei-schte
zegel (Retranchement), maar van dat van Sluis
waren voorzien; diensvolgens werden zij ter zijde
gelegd.
Daar nu de heer Bool slechts 7 stemmen
boven de volstrekte meerderheid had, kunnen
die 16 stemmen van invloed zijn geweest.
Omtrent een belangrijken diefstal in ’t café
Krasnapolsky te Amsterdam die, volgens de
desbetreffende berichten, eenige duizende gul
den zou beloopen, geeft het Hand, de volgende
mededeeling: Een der chefs van ’t café heeft
zich schuldig gemaakt aan misbruik van ver
trouwen en langzamerhand een aanzienlijke, som
gelds ontvreemd, waarvan het juiste bedrag ech
ter niet is te bepalen. Hij had namelijk ge-
meene zaak met een paar kellners, wien hij de
koperen penningen, die hij uit de lade stal, voor
de tweede en derde maal liet in wisselen. Gelijk
men wel eens heeft opgemerkt, worden dergelijke
koperstukjes in groote cafe’s tot zeker bedrag
aan de bedienden uitgeven. De man werd des
te minder gewantrouwd omdat hij zich steeds
erkentelijk toonde voor de vrijgevige wijze,
'waarop de eigenaars der uitgebreide onderneming
hem behandelden. Hij was bijv, gedurende de
anderhalf jaar dienst, die hij bij hen had, vier
maanden ziek geweest, en niet alleen bleef hij
zijn volle bezoldiging genieten, maar ook de
rekeningen van dokter en apotheker werden
voor hem betaald.
De man zit thans te Londen, maar de politie,
om het leven van den gevangene minder sma
kelijk te maken? Zoudt ge hem b.v. honger
willen doen lijden, aan kettingen doen klinken,
i slagen doen toedienen, of de noodige zaken om
reinheid te betrachten willen onthouden? Wat
I kunt ge hem minder geven dan voor ontbijt
I droog roggenbrood met water en melk, voor
souper droog roggenbrood met een vocht dat
koffie wordt genoemd, en voor diner een quan-
j turn gort, erwten of aardappelen met eenige loo-
den vet (ik geloof 6) altijd hetzelfde, nooit eeni
ge afwisseling.
„Kent ge de tucht in die huizen en de straf
fen, die bij overtreding worden toegepast? Ik
zou u hiervan eene lezing kunnen geven, waar
bij ge onwillekeurig het hoofd zoudt schudden,
doch waardoor ge u toch zeker den lust zoudt
voelen ontvallen te blijven doceeren, dat de ge
vangene het in de gevangenis te goed, te weel
derig heeft.
„Ja, zult gij zeggen, maar hij verdient toch
geld en kan zich daarvoor eenige versnaperin
gen verschaffen! Weet ge hoeveel hij winnen
kan? Welnu, dan zal ik u zeggen, dat zulks
over de massa genomenongevêer 3 cent per dag
is (zakgeld) en nu behoeft ge waarlijk geen
Aaltje de Keukenmeid te zijn, om te becijferen
met hoeveel extra’s de gevangene zijn maaltijd
kruiden kan.”
Het feit dat zich enkele malen voordoet, dat
nl. zij, die eenmaal hebben gevangen gezeten,
weder stelen om in het tuchthuis te komen, is,
naar de schrijver meent, alleen toe te schrijven
aan armoede. Laat aan de lui, na verloop van
weinige dagen, de keus: te blijven of te gaan,
dan znllen zij op nieuw- den strijd aanvangen
tegen ontbering en gebrek.
De schrijver zou het bok een zaak van belang
achten, als de ontslagen gevangenen niet zoo
lang het merk der eerloosheid op ’t hoofd bleven
dragen en men hun de terugkeer in de maat
schappij vergemakkelij kte.
Aan de Franeker Courant ontleenen wij het
volgende verhaal, van hetgeen in de vorige week
in Hennaarderadeel is voorgevallen tusschen een
onbezoldigd rijks veld wachter en drie stroopers,
waarvan wij in ’t vorig nummer reeds een kort
bericht hebben medegedeeld
Toen de gemeenteveldwachter H. te Wom-
mels en een bij hem inwonende onbezoldigde rijks
veldwachter zich Donderdagnacht juist te bed
hadden begeven, hoorden zij dat er in de verte
geschoten werd. Dadelijk begrijpende dat stroo
pers hun nachtelijk bedrijf uitoefenden, gorden
beide mannen zich aan om de daders op te spo
ren. Terwijl de gemeenteveldwachter koers zette
in de richting van Oosterlittens, begaf de onbe
zoldigde rij ksveldwachter, vergezeld van eenige
boeren, die eveneens door het schieten waren
gewekt, zich in de richting naar Sneek. Onder
Utens gekomen, ontmoetten zij op den kunst
weg drie stroopers. Deze daarop niet gesteld, deden
herhaaldelijk bedreigingen hooren tegen hunne
vervolgers en toen dreigen niet bleek te helpen,
loste een hunner, Willem Wetting, van Zeven
huizen onder deze gemeente, een schot op den
rij ksveldwachter, dat echter miste. Hij vatte
daarop zijn geweer aan den loop en gaf een
zijner vervolgers daarmee zoo’n gedachten slag
dat de kolf half verbrijzeld was. Inmiddels had
ook een der andere stroopers een schot gelost
en toen daarna Wetting voor f
aanlegde, richtte ook de rijks veldwachter zijn
revolver op zijn aanvaller en trof hem zoodanig
aan het hoofd dat hij dadelijk nederstortto. De
beide andere stroopers gaven hunne wapens en
reeds gesehoten vogels af en hunne namen op,
waarna de rijksveldwachter en zijne makkers
zich naar Wommels spoedden om den gemeente
veldwachter met het gebeurde in kennis te stel-
Inn en geneeskundige hulp in te roepen. Bij
den gewonde terugkomende constateerde dr.
Hoekstra, dat de wond doodelijk was en de man
nog slechts weinige uren levens waren wegge-
SNEEK, 6 December.
Onze goede verwachting van liet jl. Zondag
avond in de zaal van den heer R. Agema ge
geven Concert door het muziekcorps onzer dd.
schutterij, is niet beschaamd geworden. Het ge-
heele programma werd zeer verdienstelijk afge
speeld van sommige nummers was de uitvoe
ring zelfs uitstekend te noemenvooral met 't oog
op de betrekkelijk weinige krachten waarover onze
ijverige luit.-kapelmeester, de heer M. Edzard
Grefe, te beschikken heeft. Het was daarom te
meer te betreuren, dat de zaal zoo slecht bezet
was. Die geringe belangstelling van de zijde
van het publiek, is zeker weinig geschikt om
de lust en ambitie bij het corps levendig te hou
den en het in zijn streven, om iets waarlijk
goeds te leveren, aan te moedigen.
De snelvoetige Oostenrijker, de heer Dib-
bels, heeft ook hier met zijne vrouw een paar
proeven gegeven van zijne vlugheid en onver
moeidheid, die de algemeene bewondering op
wekten. Nadat hij Vrijdag avond jl. de zaal
van den heer A. Agema in de Buitensocieteit
die, in ’t rond gemeten, nagenoeg 50 meter lang
is, ongeveer 350 maal had rondgeloopen en dus
17500 meter in P/4 uur had afgelegd, gaf
hij Zondag morgen van 12 tot 1l/2 uur, ten aan-
schouwe van honderden nieuwsgierigen, op de
Marktstraat alhier eene tweede proeve van de
vlugheid en vaardigheid zijner beenen. Aan
luide bij valsbetuigingen van het publiek ontbrak
de tweede "maal i het hem ook hier niet.
De heer K. E. van Griethuizen, predikant
te Wageningen heeft het beroep bij de Herv. Ge
meente alhier aangenomen. Hij is de dertiende
beroepene ter voorziening in de vacature ten
gevolge het vertrek van ds. S. Kalma.
legd. Hij werd naar een naburige boerenschuur
getransporteerd, waar ’s morgens ongeveer 7 uur
de dood volgde en vanwaar het lijk naar Utens
werd overgebracht.
De officier van justitie werd ten spoedigste
met het gebeurde in kennis gesteld, die, ver
gezeld van den rechter-commissaris, reeds Vrij
dagmiddag te Wommels verscheen, de getuigen
verhoorde, en daarna te IJtens de lijkschouwing
liet verrichten-en het lijk erkennen. De twee
andere stroopers, die wel aan den rijksveldwachter
verkeerde namen en woonplaatsen hadden op
gegeven, maar door duidelijke omschrijving
hunner persoonlijkheid spoedig waren opge
spoord en eveneens te Zevenhuizen bleken
woonachtig te zijn, werden intusschen in hech
tenis genomen en geboeid naar Utens ge
bracht, waar zij het lijk herkenden en na een
voorloopig verhoor weer op vrye voeten gela
ten. Bij het onderzoek van het lijk bleek, dat
de k ogel boven het linkeroor het hoofd binnen
gedrongen od in de groote hersenen was terecht
gekomen. Tegen de beide makkers van den
gedoode is proees-verbaal opgemaakt; de persoon
die het tweede schot gelost heeft, verklaart dit
niet op de vervolgers gericht te hebben, maar
deswege zal nog wel nader onderzoek volgen.
Het lijk is te Utens gekist, door de familie van
den verslagene opgeëischt en reeds te Franeker
aangebracht. Ook Wetting schijnt met scherp
geschoten te hebben. Er zijn althans kogels.in
zijn zak gevonden. Toen de schoten gelost wer
den, waren de beide partijen slechts enkele
schreden van elkaar verwijderd.
Het centraal-bestuur van het Algemeen Ne-
dcrlandsch Werkliedenverbond heeft een adres
gericht aan de Tweede Kamer, naar aanleiding
der afwijzing van het verzoek betreffende de
uitgifte van een analystisch verslag
der handelingen van de kamer. Het bestuur
zet nogmaals de gronden uiteen waarop het
verzoek steunde. Die gronden zijn: 1. Jat het
grootste deel des volks geheel onkundig blijft
of uiterst onvoldoende wordt ingelicht met het-
geen in de kamer verhandeld wordt, 'doordien:
o. de handelingen der Staten-Generaal niet
slechts te duur zijn, maar ook ongeschikte lec
tuur is voor verreweg de groote meerderheid;
b. de dagbladen, die een meer uitgebreid verslag
Opnemen, mede te duur zijn én daarom in een
betrekkelijk zeer beperkten kring worden gele
zen; c. de dagbladen, zoo met onjuist en par
tijdig, meestal onvolledige en geheel verschil
lende inlichtingen verstrekken; 2. dat die onkunde
de geest van onverschilligheid, die in toenemende
mate onder de natie rondwaart, aankweekt, het
geen een nadeeligen invloed uitoefent op de zoo
gewensehte samenwerking tusschen volk en re-
geering. Voorts weerlegt het bestuur hetgeen
door eenige leden over ’t verzoek is gezegd,
verklaart- geen het minste heil te zien in het
denkbeeld van don heer Lieftinck, om den prijs
der Handelingen te verlagen, en dringt er op
aan op het genomen besluit terug te komen of
op andere wijze aan den geuiten wensch te
voldoen.
eU
er
rd
De heer J. A. de Bergh te Den Haag is,
fe niettegenstaande alles wat bij de arrestatie van
De Jongh is geschied, nog niet bekomen van
zijn liefhebberij voor nasporingen. Hij is thans
een ISjarig meisje aan’t zoeken, die sedert Mei
jl. uit de woning harer moeder te Den Haag is
verdwenen. Mag men zijn verhaal geloovcn,
dan geldt het hier proselietenmakerij en heeft
men ’t meisje, dat R. K ath. is, tot de Protestant-
sche kerkleer willen overhalen.
#5?
-.1
OEEKER
®UBM
TSag333BM
ÏS I K V E S 1 A 8J
I
M*
G
J
5
K V S T K ft fim A fti Ê3
G
H ,-t. :■- H 11
.8
e
s
2
3H
it.
