FBI
JH.
Mffi I IT imWSSIffiT SfflK.
bericht.
18-
0
T W E E-E N-V EERT1GSTE
t.
B I \i SG J»J JL A M O
Over het
de Christelijke
IN a 1870
het nihilisme te
one vorig nummer maakten wij melding
doorzicht blyk geeft, wanneer men ^erue talen
1
l
In
h»a
een
toien alle kwalen
Deze COURANT verschij| WOENSDAGS en ZATERDAGS.
i 1.franco per post f 1.25»
;ave of redactie betreffende, franco
Een teleurstellingHet kortelings ontdekte
„handschrift” van mr. J. van Lanuep is, naar
het Leidsch Dgbl. nader meldt, afkomstig uit
des schrijvers vroegere jeugd en bijgevolg niet
bestemd of geschikt om door den druk te wor
den openbaar gemaakt.
Woensdag nacht is er te Leiden ingebroken
by een winkelier in porselein. Uit de caiffon-
niere zijn eenige gouden en zilveren voorwerpen
De bekendo tenorzanger J. J. Rcgmans, te
Amsterdam, heeft een aanvrage ontvangen onx
zich aan de opera in het Stadt theater te Leip
zig te verbinden. De heer Rogmans heeft
echter nog geen beslissing genomen.
In zake den moordaanslag, te Achterveld ge-
pleegd, is met den stiefzoon nu ook de vrouw
van den verwonde gevankelijk naar Utrecht ge
transporteerd.
Door den Haagschcn correspondent der Nieuwe
Grou. Cl.. wordt het vermoeden geuit, dat de
heer Gericke wel zal toestemmen zitting te hou
den in het Kabiuet-Heemskerk, wanneer het
verlangen daartoe van hooger hand wordt ken
baar gemaakt. De berichtgever verzekert uit
„zeer vertrouwbare” bron vernomen te hebben,
dat de Ministerraad Z. AI. heeft geadviseerd het
ontslag niet te verleenen.
Men weet, dat de juffrouw van c_ _L.L.w’.ak„
bewaarschool te Zaandam, die door den Koning
aan haar, geheel ongevraagd, welwillend ver
leende gratie van de straf, waartoe zij, door-de
rechtbank van Haarlem, was veroordeeld wegens
verzuim van vaccine-briefjes op hare inrichting,
heeft afgewezen.
De heer W. J. Vader te Cortgene uit daar
over in de standaard zyn leedwezen. olgeus
hem zullen ook welgezinden en voorstanders der
Christelijke schooi, gewis betreuren eene zoo
stugge afwending van Zr. Ms. goedgunstigheid,
’t wek ook we.nlg geschikt is, om eene zoo ge-
wenschte belangstelling, in de goede zaak by den
Honing te bevorderen.
Abonnementsprijs voor 3 maan.
Alle brieven en stukken, t
in te zenden.
ADVERTENT1ÊN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 7’/a Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voor waarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
j volksblad, de Volkscourant, u een artikel daarin
j voorkomende over het Alger, een stemrecht van
W ij bepaalden
ons tot de conclusie, maar venschen thans iets
nopens de beweegreden m van den schrij-
U I T DE PERS
Tabblad ioX d nÜ’ 72> e“ °P de Wet vaa 1 Mei 4
stlrine,‘Ld0&r ,de.Ze ‘er,ke?nis der ingezetenen, dat by hooft.
„i>7 ?11 d/er wet, hantlelende over de inschrijving
nn.i ie onder anderen voorkomt het navolgende-
manneim-» aarl’iks worde:‘ voor dc Militie ingeschreven allé
hu^ïtd^"pm;“:XnngÖ lateQ JaUUari Vaahet M
de hand van dr. Schaeprnar
meer
ver mede te deelen.
Dr. Schaepman staat op etii neutraal stand-
punt tegenover dit zeer druk
stuk. Hij beschouwt het ee
vele vormen, waarin het kies echt aaneen volk
kan worden toebedeeldeeu der vele wegen, j
waar langs men tot de keuze van een volks- I
vertegenwoordiging kun kotnen. En hij komt
dan tot een dubbel besluit: vooreerst, dat het
algemeen stemrecht evenals iedere regeerings-
vorm, evenals iedere bijzonderheid in den een
of anderen regeeringsvorm met de strengste
christelijke beginselen bestaanbaar is; ten tweede
i dat de al- of niet-in veering van het algemeen
stemrecht een vraag is van tijd en plaats en
gelegenheid.
In ons Vaderland hebben twee mannen van
onmiskenbaar talent, de hh. Kappeyne en Wint-
gens, openlyk verklaard, dat zy de invoering
van het algemeen stemrecht in Nederland niet
wenschen. Dr. Schaepman zou de derde met
hen willen zijn. Maar hy kan zich ook de
omstandigheden voorstellen dat iemand van ge-
lyke beginselen als hij zich gelukkig acht te
mogen belyden, er toe zou kunnen komen tegen
de invoering van het algemeen stemrecht in
Nederland geen bezwaar te zien. „Over het
geheel genomen vervolgt lij is het niet
onmogelyk dat men het algeueen stemrecht te
veel eer bewyst. Het te beschouwen als
middel, laat staan het middel
en jammeren des dags, is belachelyke onzin.
Het vervloeken als de bronwel van alle rampen
is niet vrij van overdrijving.”
Daarop gaat hy na hoe het in Frankrijk is
geweest men wijst meest pp dat land en
toont aan, dat daar het tynvik van 1815 1848
toen een zeer beperkt stemi’echt heerschte
twee omwentelingen heeft ojgeleverd. Na 1848
ktiiam het algemeen stemrecht en het is gedu
rende 15 jaar de ailergenooriaamste dienaar van
den Caesar geweest, in 1870 brengt het te
Bordeaux een Nationale Vergadering tot stand,
die de eenige goede gelegenheid liet voorbygaan
om het koningschap te herstellen,
glydt het dieper eu dieper, sb-utyds nog voort-
geduïwd door mannen, die mpenen dat men de
orde het best handhaaft doort
hulp te roepen. Wat bewysi dit De waarheid
van het oude woord de zetl m zijn machtiger
dan de regeeringsvormen.
Ook op Duitschland werft dr. Schaepman
den blik. In 1867 heelt de rijkskanselier al
gemeen stemrecht ingevoeid voor de verkiezing
van den Noord-Duitscben Rijksdag; iu 1870 is
het evenzeer wet geworden voor oen Duitschen
Ryksdag. Prins Bismarck heeft het algemeen i
stemrecht verdedigd en na vergelijking met an
dere stelsels gezegdalle kiesstelsels zyn gebrek
kig, dit is het minst gebrekkige. De uitkomst
heeft geleerd, dat hy onder lueuig opzicut juist
had gezien, al was de uitkomst nog Mtyd naar
zyn believen. Maar hy kon iets wagen. In
Duitschland was het algemeen, stemrecht reeds
in werking geweest, was het voorbereid. Het
was geen sprong, zooals hét b.v. ten onzeut I
zou wezen van een op zeven. Niemand zat]
kunnen zeggen, dat het algemeen stemrecht
Duitscüiaud rampzalig maakt.
De slotsom, waartoe dr. Schaepman komt, is:
dat men van het algemeen stemrecht vooral
geen wonderen moet hopen, dat men het niet j verstande dat de knapen
L behoeft te verlangen, maar dat men van minder ’t gymnasium komen Al
non hieuw verschenen roomsch-katholiek I kennis en J
van mr. Kerdyk met een woord
f van i._i:
zulk een blad zou zyn verschenen en dat de
heer Wolbers, nu „Patrimonium” door de op
richting van eeu - - -
rydt, zijn blad zou hervormd hebben in een
i maandblad, ter voorlichting op sociaal terrein
van de meer ontwikkelden.
In de anti-revolutionaire volkskringen heeft
j men des Guten zu viel en in de hoogere kringen
des Guten zu wenig. De liberalen hebben hem
den loef afgestoken.
„Ook nu weder roept het blad zuchtend
uit zullen wij of achteraan moeten komen,
öf ontbloot staan. Plotseling nu er kans op uit
breiding van kiesrecht is, zijn de liberalisten bij
dagen en bij nachten in de weer, cm van hun
belangstelling ia de sociale nooden onzes volks
te doen blyken. Onder ons christenen behoeft
dat niet. Onder ons toch bestond die belang
stelling reeds sinds lange dagen. Alleen maar,
en hierop dient gelet, onzerzyds nam de belang
stelling nog steeds den vorm aan van patronaat
cf evangelisatieen wat thans vooral noodig is
de sociale vorm ontbreekt nog geheel. Deoeco-
nomische quaestie kennen onze meeste lieden
van naam hoogstens nog van hooren zeggen.”
De veel besproken quaestie, ook in de Tweede
Kamer onlangs behandeld de overlading van
de jongens op ’t gymnasium werd door het
Vaderland tot een onderwerp van een nauw
gezette beschouwing gemaakt.
Het blad waarsenuwt tegen een verkeerde
opvatting in deze. Niet op' het Grieksch is het
gemunt, het bezwaar waarop o.a. in de
adressen der ouders in de residentie is gewe
zen geldt de overlading in ’t algemeen.
Daarom moet het geheele veld van het gymna
siale onderwys worden overzien.
Hoen el het Vad. vóór liet behoud van het
Grieksch is als leervak, acht het de bezwaren
niet zoo hoog die aangevoerd worden tegen het
facultatief stellen van deze taal voor aanstaande
juristen, medici en pliilosofen. Dat dezulke
wetenschappelijke mannen kunnen worden, ook
zonder Grieksch, zal wel door niemand worden
ontkend. Is het voor de klassieke vorming op
Imogen prijs te stellen, men moet in ’t%cg
houden dat ’t ouderncht in het Latijn behouden
zou blij ven.
Met dit al, zou het Vad. gaarne de beide
klassieke talen behouden, mits er minder tijd
aan wordt besteed dan het ongehoord aantal
lesuren van gemiddeld 12 per week. Verandering
van methode bij het onderwijs kan hier verbe
tering brengen. Wanneer men als doel van het
taalonderwijs beschouwt scherping van het ver
stand en oefening van den smaak en zich daarom
voorsteit de jongelieden zoover te brengen, dat
zy de beste lettervruchten dier talen kunnen en
willen genieten, dan kun men met vrij wat
minder lesuren en vrij wat minder grammatische
lessen en thema’s volstaan.
in de hoogere klassen zou men ook de wis
kunde voor juristen, litteratoren en theologen
misschien wat kunnen beperken. En in het
j algemeen zou veel zyn gewonnen, als meer ver
band w erd gebracht tusschen de studie van
verschillende vakken.
Blyft de leerstof te groot, dan verdient wel
licht het denkbeeld overweging, om den cursus
tut een zevenjarigen te verlengen, met dien
i een jaar vroeger op
- Men onuerwijze dan me
en wiskunde in de laagste klassen
Met 1 Januari zal prof. A. G. van Hamel
als mede-redacteur van De Gids optreden.
Een loodgieter te Hoorn, die de sneeuw uit
de goten op de Groote Kerk moest scheppen,
had tiet ongeluk daarvan af te vallen, zonder
evenwel eemg letsel te bekomen, daar hij ia de
dikke sneeuw, welke des nachts, even als op
vele plaatsen in den omtrek, was gevallen, is
terechtgekomen. Het blijft aityd opmerkelijk,
dat de man van zulk eeu hoogte ongedeerd is
neeigekomen.
besproken vraag-
voudig als een der
der vele
van
.f
.F
het ala een schrikbeeld beschouwt.
De Standaard begroet het Sociaal Weekblad
van mr. Kerdyk met een woord van spijt. Zij
had gehoopt dat van anti-revolutionaire zijde
„Patrimonium” door de
eigen orgaan hem iu de wielen
ou hervormd hehhan zujjeQ wy niet L_ ajjU6 besluit het” Vad.' ~Wg
geven niet anders dan losse denkbeelden en
laten aan deskundigen
vooral. Voor die vakken zullen dan in de hoo
gere klassen telkens minder lesuren noodig zijn,
Wat ten bate kome van Latijn en Grieksch,
waarmede men eerst in de tweede en derde
klasse aanvange. Verder voere men in de hoo
gere studiejaren de scheiding tusschen de twee
richtingen meer door.
„Naar die beginselen een leerplan ontwerpen
geven niet anders dan losse denkbeelden
laten aan deskundigen en practische paedagogeu
de beslissing. Maar het zou ons niet verwon
deren, als bij zulk een richting van het onderwijs
en bij beperking van huiswerk, de klachten over
overlading minder zouden worden gehoord en
minder reden van bestaan zouden hebben.”
0URAN
ize ABON-
n TtzaI
waar de vader.
y ---- t^/iuuaoïu.
I
1
voor d
alli
SlEEkER
sms- n imhidr» m n
nomen.
i A ré i
Tarief van het zegel. .u»
aI^a«*”'-~ Waa ?e van Vreemde Muntspeciën
Aanuijziug van den tijd in verschillende
De-Staten van Europa fit
De h logste bergen van Eur
wXen°r K'")0? ’^“‘rtegen 111 Nederland. - Stiktsspoor-
wee -llandsohe spoorweg - NederlundscheRiLspom-
Vi am-ohe k SP°0rwe8-- Belgiscue Centraal Spolveg- -
VI anische Spoorwegen. - Internationale Spoorweg -iNonrd
- Spooiwebstations’enllalten
R ks-Telegraafkantoren. r
”“*-vsn Regeerende Vorat* van
Rifderor-
tuten,
in 8ta-
i van
Nf■qJ^T?den■ geli-iktiJdiS dit nummer, aanL -
den inhouPd •Sent'eXe,apiaar ALMANAK 1887, met L vojgen-
l eestdcgi n. Kalender met Memcrandcm HoAwate^üe*
TaHef vLh>eU?ë6 'v,eekmarkten' Posterijen. - Telltaphie^l
Mm en w Nederlandse Maten, GcXjXn en
a»‘„ 'Vaa ?e van Vreemde Muntspeciën in Nefc la.ïd
De '’an dei? tyd verschillende plaatsen v<4 Europa
- pe-Staten van Europa gerangschikt naar hunne lootte P—
^7^° a>sP°orHeS - Nederlundsche Kfünspm
I vffam.rhe 1 sP°orwB8’ Belgiscue Centraal SpodLeg-
b,1 A 3 f?P°orw‘'Ken. - Internationale Spoorweg.
Bif.Ddnisch Duitsche Spoorweg f--
Snt- vun^tiM t£e" fn K ^-Telegraafkantoren. - fcanwy.
van den tijd der geboorte van Regeerende Vorst* y
JenÜpa'>7,Uet “k‘‘Jk Huis der Nederlanden. - K7
- stn7B.w‘l’‘,UC des Kouings. - Ministerieele Departed
Staten-Generaal (Ketste en Tweede Kamer). Raad vl
vieTnt^gendheden“derla^d Vtr~°«dM -
XACderIr ib« ''--•bogendhêdem l'ffiur «o"
re -hts ó?enKeC 't!,"eze1Io:jK^rn.a.cl der Nederlanden, -i^e-
«ch“em Arrondjasementa-Kechtbankeu. - Kanthge-
SekbTnie?^ 8t-k‘. voor L-
DEN UITGEVER,
n it A A N I) M AKIN G
BURGEMEE.-TER eu WETHOUDERS der gemeente Snëtk
«UHusVbU 'Vet “P de Nati011ale Militie van lalal
Voor lii^ezetén wordt gehouden:
/’i-h wi"n3 Vader, of. is deze overleden, wiens moeder ot l
bfIde uvericden. wiens voogd ingezeten is vei-'ens de 'wet I
tan den 28sten Juli 1.-50 (Staatsblad no. 44)
laa'tste °<Uder3 .of v-o°sd hebbende, gedurende de
laatste, aan het in de eerste ztusnede van dit artikel vermelde
hield? vouralisaaade> achttien maanden in Nederland verbbjf
isMin vno^ WicnS- °Uders de Ian8s“evende ingezeten was, al
houdtogd geeu lu8creten, mits hy binnen het rijk verblijf
render?,seze,en ordt niet Kehoud«» de vreemdeling, behoo-
mii.rn.n t Eev Staat’ waaI' de Nederlander niet aan den ver-
dlenMohchUvhl Tt1 011der\v0rPeu of waar ten aanzien der
”..?hohUgheid het beginsel van wederkeerigheid is aange-
Art. 16 De inschrijving geschiedt:
I.a van cei? Oh'dchuwde in de gemeente, waar de vader ot
VoogTw"den' d° mOeder’ °f’ 2ijn beide'^verLde6.!: de
wwr haylwom1i!‘1UWdC 6n Va“ ee“ weduwuaar in degemeente
de3;./?" die geeu vadef. moeder ot voogd heeft of door
dezen is achtergelaten, of wiens voogd buiten ’s lands geves-
liga 18, iu de gemeente waar hy woont;
landpïa!ii«tn bui.teu ’«IaiQd3 wanenden zoon van een Neder-
woof Zake ïau 8 lands die**st in een vreemd land
NedXd gefvomT^eeft^ °f V°°gd het laat8t
Art. 17. Voor de militie wordt niet ingeschreven:
Bezeten ai eeu vreeu‘d KÜk achtergebleven zoon van een in
gezeten, die geen Nederlander is
van .In? eeU ,Vr,ee“d .Kiik verbluf houdende ouderloozezoon
van ten vreemdeling al is zyn voogd ingezeten
dienst b,2°fp na“r>deu Nedeidalld«r die, ter zake van ’a Lands
Ar? w sE«k8 Ovcrectsclie bezittingen ol Koloniën woont
sebr..; d‘.eu volgens art. ISbehoortiewordeningo-
ho!iaVB1 13 v,!rI,llcllt- Ciou daartoe bij Burgemeester en Wet-
houders aan te geven tusschen den laten en sisten Januari
Af 1. °.Fge8teldbc>d. afwezighe.d of ontstentenis is zijn valer,
zün vXT.mT^ Z'i“° ziju beideu «verleden
zun voogd tot het doen van die aangifte verplicht.
doch vó!s. Iai,tdie »®rat “a 1,ct iutred<ii> van zyn 19de jaar,
vendirh? .,A vo brengen van Z(jn 20ste ingezeten wordt, is
u Ch' zuüd,a Git P)aata heelt' ‘er inschrijving aan te
inschri,?^ rgTeesler "etbouders der Gemeente, waar de
Bchryvmg, volgens art. 16 moei geschieden.
gülduu de ^'Palingen der 2de eu 3de zinsnede van
AXe^Ktr^
ta‘SLa.“Unld.!ng b°venstaande bepalingen maken Burge-
lnezkun1 wurde“ gehouden tot iuscaryving der mannelijke in-
laekt'm11’ dle J°-P dL“ 15teu Ja““ari 1887 hun lilde jaar zijn
l°Setredeneu die. alzoo geboren zijn in 1868, en wel voor U
Wijk 1, 2, 3 en 4 's.voormiddags 9 uur.
6. 6, 7 eu 3 10 -
K 9, 10, 11 en 12 u
w lb,14,15 en 16 ‘s middags 12
17, b’ 18 en 20 namiddags 1
(r. rr- overigens de inschrijving ter Secretarie dezer gemeen-
«aan geschreden tan 'smorgens 9 lot 's namiddags 1 uur.
8.m:ek den 17 December 18*6.
Burgemeester en Wethouders voornoemdi
ALMA.
j De Secretaris,
I J. W. BENNEWITZ.
•s'
