rm
fflnffliffl'fflfflMMTSBL
'I
J
No. 10.
T W E E-E N-V E E R T I €1 s T E
1887.
>1
KIESRECHT.
Loting voor de Nationale Militie.
man,
voor
if
een
weg
-
1 i
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden franco per post f 1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
m te zenden.
ADVERTENT1ÊN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents
voor eiken regel meer 71/, Cents. Bij abonnement is de prijs bel
lang rijk lager. Voor waarden daaromtrent te vernemen bii den
Uitgever.
Dat de taak der commissie van enquête een
vermoeiende en menigmaal vervelende is, zal
ieder die de stukken heeft ingezien allicht toestem
men somtijds gaan er uren heen onder het
aanhooren van weinig belangrijke verklaringen.
Maar nu en dan grijpen er, zooals zich begrypea
laat, bijzonder comische voorvallen plaats. Zoo
was o. a., naar aan de Amst. uit Den Daag
wordt geschreven, een der werklieden, die ge-
boord werden, bijzonder welbespraakt geworden,
en zoo aan het doorslaan geraakt, dat de steno
grafen hem niet meer konden bij houden. Da
voorzitter, die dit bemerkte, viel hem in de
rede en verzocht hem zijn verklaring nog eens
langzamer en kalmer te herhalen, daar de snel-
Pf-yOOÜZITTER VAN DEN GEMEENTE
RAAD van SNEEK noodigt, ter voldoening
aan art. 7 der Wet tot regeling van bet .Kies
recht van den 4 Juli 1850 (Staatsblad no. 37),
de inwoners dezer gemeente uit, om, zoo zij
elders in de Directe Belastingen zijn aangeslagen,
daarvan vóór den 15en tebruari e. k„ door
b^keTlng Van de aan81a8bilJ0tten> t0 doen
Sneek den 18 Januari 1887.
De Voorzitter voornoemd,
ALMA.
bekendmaking.
De BURGEMEESTER van SNEEK,
op artl 21 der wet van 4 December
I 1872 (btaatsblad no. 134)
Maakt bekend, dat in de afgeloopen week,
van Zondag 23 tot en met Zaterdag 29 Januari 11.,
alhier geene personen aan de MAZELEN zijn
I overleden. J
Sneek, 31 Januari 1887.
De Burgemeester voornoemd,
ALMA.
KENNISGEVING.
De BURGEMEESTER der gemeente Sneek
brengt ter openbare kennis, dat ter Secretarie
dezer gemeente, van af den 2en dezer maand,
gedurende dertig dagen voor de belanghebbenden
er inzage zal liggen eene opgave van de uit
komsten, bedoeld in de artikelen 15, 23 en 43
der Wet van den 26 Mei 1870 (Staatsblad no.
betreffende de Grondbelasting van gebouw
de en ongebouwde eigendommen.
Sneek, 1 Februari 1887.
De Burgemeester voornoemd,
ALMA.
kennisgeving.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sneek,
Gelet op art. 28 der Wet betrekkeljjk de
Rationale Militie van den 19den Augustus 1861
(staatsblad no. 72) en artt. 20 en 21 van Z. M
besluit van den 8steu Mei 1862 (Staatsblad
no. 46);
Brengen ter openbare kennis, dat de loting
van de ingezetenen dezer gemeente, die in bet
vorige jaar voor de Militie zijn ingeschreven,
zal plaats hebben in de Concertzaal alhier, op
^°nderdag den 3en Maart e. k., dos voormid-
dags ten 9 >/a ure
dat op den 4en dier maand, ter Secretarie der
gemeente door of vau wege de lotelingen aan
vraag kan geschieden voor de getuigschriften ter
oekoming van vrijstelling wegens broederdienst
op grond van te zijn eenige wettige zoon,
alsmede dat, om vrijstelling wegens eigen mili-
Wren dienst of die van broeders te verkrijgen
det paspoort of ander bewijs van ontslag of een
uittreksel uit het stamboek, of een bewijs van
werkelijken dienst, ten minste tien dagen vóór
en dag, waarop de eerste zitting van den Mi-
W-raad wordt gcopeud, ter Secretarie voor-
*»>emd moet worden ingeleverd.
Sneek, den 1 Februari 1887.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester.
J* W. BEN NE WITZ, Secretaris.
UIT DE PERS.
Over de rapporten, door de Enquete-Commis-
eonclusien worden getrokken. Toch meent het i dit niet de redeneert
Sociaal Weekblad dat reeds nu ieh
aan t licht is gekomen, nl. de verslapping van
den band tusschen werkgevers t
patroons klagen over hun werkvolkmaar de
werklieden toonen van hun kant ook niet het
minste vertrouwen te hebben in hun patroon.
Er zullen natuurlijk beiderzijds verblijdende
uitzonderingen zijn maar aan den indru'k, dat
het gezegde bijkans de regel is, kan men bij het
lezen van het tot dusver in druk gegeven ver
slag bezwaarlijk ontkomen, Slechts zeer weinige
werklieden gaven gehoor aan de oproeping, om
zich als getuigen aan te melden, en velen kwa
men er rond voor uit, niet vrij te durven spre
ken uit vrees hun brood te verliezen.
De heer Rot, letterzetter, verklaarde gaarne
te willen spreken„maar”, vervolgde hij, „mijn
betrekking hangt er van af. Spreek ik, dan
krijg ik bij mijn patroons gedaan en heb dan
geen eten meer. Wat dan? Ik heb den toestand
vijf jaren lang gezien en weet dat er veel reden
tot aanmerkingen en klachten is. Maar, zooals
ik reeds zeide, wanneer de patroons weten, dat
ik of een van mijn maats gesproken heeft, krij
gen wjj bepaald ontslag. Het komt mij dus
voor, dat, wanneer de enquete-commissie werke
lijk goede antwoorden had willen hebben, zij
de zaak geheim had moeten houden. Het speet
mij reeds dat de namen gepubliceerd waren,
want ik had gehoopt stilletjes, b v. onder voor
wendsel van ziekte, te kunnen wegblijven. Een
werkman moet politiek zijn
In denzelfden geest sprak de getuige Zegers,
ook een letterzetter, doch hij voegde er =bj
„Ik geloof wel, dat het invloed zal uitoefenen
op mijn blijven bij dezen patroondoch wan
neer het het algemeen belang betreft, vraag ik
daarnaar niet.”
En het waren niet alleen werklieden, die van
dit wantrouwen gewaagden, ook door anderen
door den heer Heijnes, godsdienstonderwijzer,
door den heer Gerhard, hoofd eener openbare
school, door den redacteur van dit blad werd
verzekerd, dat blijkens hun ondervinding die
vrees bij het werkvolk in hooge mate bestaat.
»Df zij al dan niet gegrond is, laten wij thans
in het midden en is voor elk bijzonder geval
zeker moeilijk uit te maken, aldus besluit het
blad. Reeds kwam, ten aanzien van het getui
genis hieromtrent van den lettergieter Eisen-
berger, een protest van diens patroon, den heer
Tetterode, een protest dat op ons den indruk
van waarheid maakt. Doch terecht of ten on
rechte, het wantrouwen schijnt even algemeen
als het bedroevend is. Met'den band van weleer
is ook de grondslag van onderling vertiouwed
te loor gegaan. Een koninkrijk voor den man
die daarin verbetering weet te brengen en het
oude besef van solidariteit van belangen weder
in eere weet te herstellen!”
Een vorig artikel in ’t zelfde blad voorkomen;-
de van mr. A. Kerdgk over het algemeen
stemrecht wordt door de Arnh. Ct. eens
nader ter toetse gebracht Mr. Kerdijk ver-
klaarde daarin dat hg tot het algemeen stern-
recht bekeerd was door de houding van het
tegenwoordige kiezerskorps. De A. C. wil
gaarne toegeven dat, hetgeen mr. Kerdük over
den tegen woordigen politieken toestand in Neder
land aanvoert, volkomen gegrond is en dat dê
J J -11
is iets tot stand te brengen, maar
of de conclusie, die hij uit dit feit trekt," de I
juiste is. --2“ „vv/iasx
alles er zoo ellendig uitziet, moet er, naar mr
Kerdijk’s meeniug, maar een ander stemrecht
ga, maar duidelijk doe uitkomen, hoe een terug
treden van Heemskerk h. i. voor de grondwets
herziening geèh verlies maar winste zou zijn.
Een andere gedragslijn zou in de oogen van
de Stand, óf verzaking van trouw óf een spelen
met de heiligste belangen zijn.
SlN.VEAL.Hh.
De Minister van Binnenlandsche Zaken heeft
geen termen kunnen vinden aan den Koning ter
vernietiging voor te dragen de door den
gemeenteraad van Menaldumadeel vastgestelde
verordening op de ijsbanen. Gelijk wij onlangs
hebben medegedeeld, was die vernietiging door
Gedeputeerde. Staten gevraagd, omdat bij de
veroideaing aan B. en W. de bevoegdheid was
verleend m de daarbij bedoelde gevallen de brug
gen in de gemeente gesloten te houden, zonder
dat eene uitzondering was gemaakt van twee
aan de provincie behoorende, bij haar bestuur
in beheer zijnde bruggen.
Tot de vele wijzigingen, door de Staatscom,
missie voor de herziening van het Burgerlijk
M etboek in haar Eerste Boek voorgesteld, be-
hooron de volgende
In den titel van het huwelijk wordt geen
andere algemeene beperking opgenomen dan die
wegens reeds bestaand huwelijk, wegens leeftijd
en wegens bloed- en aanverwantschap in de
rechte lijn en tusschen broeders en zusters.
Meerdeijarigen behoeven geen toestemming meer
van anderen. Voor elk arrondissement wordt
bg kon. besluit een nieuwsblad aangewezen,
waarin alle voorgenomen huwelijken worden
aangekondigd.
De vrouw kan, met bewilliging vaa den man,
het beheer van haar eigen goed overnemen, bii
openbaar te maken notarieele akte.
De gevallen van echtscheiding worden uit^e-
breid tot gedurige slechte bejegening van den
echtgenoot en gewoonte vau dronkenschap of
ander liederlijk gedrag. Verder kunnen beide
echtgenooten te zamen ontbinding vragen als
een vol jaar na de scheiding van tafel en bed
is verlooppn,. en, elk, wanneer na twee jarên
aan zgne gerechtelijke aanmaning om desamen
woning te hervatten, niet binnen één maand is
voldaan.
Het onderzoek naar het vaderschap van on
wettige kinderen blijft verboden, behalve in de
gevallen, die tot strafrechterlijke vervolging aan
leiding geven.
De meerderjarigheid wordt reeds op den 21-
jangen leeftijd bereikt. De burgerlijke rechter
kan ontzetting uit het onderlijk gezag uitsprekeu
wegens „bekend slechts levensgedrag, verre
gaande verwaarloozing van de verplichting tot
onderhoud en opvoeding, en het uit winstbejag
noodzaken van het kind tot overmatigen arbeid”,
liet wetcelijk vruchtgebruik duurt tot de meer
derjarigheid.
nog geen j komen om betere toestanden te scheppen. Is
m Pffin E nfhfl I lilF Tlial- rl rv viri/L.r. 1 -|
van den man, die het
V4A4V4C4U de architect
de trap niet goed berekend had en de bewoner
i!“Xbei<ï":_ ?e. Zl?VeUT aer8teu dag aan. de treden dekkoonen
stiet. Indien het waar is dat de heerschende met de heiligste belaum
politieke malaise, die tot onmacht ter verbete- ^“Mte belang,
ring en ontwikkeling leidt, aan het bestaande
kiesstelsel is toe te schrjjven wat de Arnh.
Cf. ontkent dan bestaat er niet de minste
reden, waarom wij alleen verbetering moeten
zoeken aan den eenen, niet aan den anderen
kant. Ronduit gesproken zou er dan meer reden
bestaan om naar beperking dan naar uitbreiding
van het kiesrecht te streven. Het in verband
brengen van de onbevredigende resultaten der
parlementaire regeering met de bijzonderheden
der kiesrecht-regeiing kan consequent niet anders
dan tot reactie leiden.
Men moet, naar de A. C. meent, den moed
hebben te erkennen, dat onze politieke toestand
een gevolg is van den geest van apathie en
anaemie, die overal heersclit. Het is geen kwaal
van de censuskiezers alleen; ook wie achter
dezen staan Ijden or aan, zooals menige ver
klaring, in de thans gehouden enquête afgeleid
aan den dag brengt. Daarom, al kreeg de heer’
Kerdijk een algemeen stemrecht naar zijn zin
de toestand zou waarlijk niet verbeteren. De
volksvertegenwoordiging zou, indien ze veran
derde, misschien eenigszins veranderen van pér-
soneel, maar door denzelfden boozen geest van
lamheid en machteloosheid bevangen bin ven als
de door de censuskiezers benoemde.
De Arnh. Ct. is geen voorstander van het al
gemeen stemrecht, maar zij deelt de klein
geestige vrees niet, welke sommigen daarvoor
koesteren. Daarom keurde zij het angstvallig
zoeken naar een redactie van artikel 76 der
grondwet, waardoor deze vorm van kiesstelsel
ten eeuwigen dage moet uitgesloten worden,
ten hoogste at Laat den wetgever vrij om
wanneer de tijd daartoe gekomen is, desnoods
ook het algemeen stemrecht, volgens Thorbecke
„in de richting van deze eeuw gelegen”, in te
voeren. Misschien zouden wij nu reeds dichter
bij het algemeen stemrecht staan, als het onder
wijs twintig jaar geleden verplicht was ‘gesteld.
De Stand, tracht nader in het licht te stellen
dat de anti-revolutionaire partijdoor thans
art. 76 der grondwet het kiesrecht op
den voorgrond te brengen, niet in strijd komt
met de vroeger aangenomen houding in zake
art. 194. Zij bakent de te volgen gedragslijn
af. Deze kan h. i. geen andere zijn dan deze
1?. dat men poge aan de behandeling van
art. 76 en het daarbij behoorend voorloopi»-
kiesreglement prioriteit te doen verleenen en
na afhandeling van deze beide, van verdere
grondwetsherziening, zelfs bij eerste lezing, door
deze Kamer aizie
2°. dat onze partij, zoo een motie van deze
strekking mocht verworpen worden, óf geen deel
neme aan hetgeen ’t zij aan art. 76 vooraf gaat
tzij daarop volgt; óf wel bij elk der overige
voorstellen, na het artikel gewoon behandeld te
hebben, het wetsontwerp, eo ipso, afstemme.
3°. dat onze partij bij de behandeling van
art. 76, door elk conservatiseh element in de
regeeringsvoorstellen te bestrijden, toone dat haar
ijver voor een reform-bill gemeend was;
?etiW?jteat I mocht’ dat de troonsopvolging terstond onder het
- --7' de 1 mes ga, voor dit éene punt uit lovantpit vn™
den K«i«g eo» exoeptie maks, on’
5 d&t onze partij in geen geval voor
>t te^ea vaa de porteieuille-quaestie uit den
sie uitgegeven, kunnen natuurlijk
Cfinn.l 1191 ATI lVrt»*/4ön
iets duidelijk gansche huis liet afbreken omdat
I
I
SNEEKER (O(Rl\
raws- Eli iiiiiiimm min Toor de
