in IRRWISSHffl SIM.
f
No 21.
T W E E-E N-V EERTIGSTE
R G A N
1881.
I
Rationale M i I i t i e.
f
z r I C R IA G
12 M A A R T.
I (Staatsblad
hen aaa to
I
er
van
als
de
en
h
Dat dr. Abraham Kuyper het druk heeft, zal
zeker niemand ontkennen. Thans voert hij weer
een zeer onverkwikkelijken strijd met een zijner
collega’s aan de vrije universiteit, dr. Hoede
maker, die in zake het „doleereu” niet met
hem méégaat. De Heraut had beweerd, dat
dr. Hoedemaker aan het zoogenaamde „congres”
had willen deelnemen, indien men hem een
andere formule ter teekeaing had geboden. De
heer Hoedemaker noemde dit eerst „een puur
verzinsel”. Toen de bewering hierop in anderen
vorm werd herhaald, verklaarde dr. Hoedemaker
om geen misverstand te laten bestaan, ronduit*
K~--,J J ■- ;eu.» Dr. Kuvl
Do Tijd heeft in een viertal artikelen de
stelling behandeld, die, volgens hare opvatting
de katholieken tegen de grondwetsherziening’
innemen. De slotsom van die beschouwingen is°
dat al het kwaad van den tegen woordigen toe
stand toch eigenlijk in de schoolquaestie schuilt.
Grondwetsherziening kan niet tot het beëindigen
van dien strijd leiden. Niet, zegt de Tijd, om
dat wij ongezind zijn tot eene uitbreiding van
het kiesrecht. Niet omdat wij vreezen zouden
door eene dergelijke wijziging aan kracht ot’
invloed voor de door ons verdedigde beginselen
te verliezen. Niet omdat wij behouders „quand-
meme willen geacht worden, of ons verlangen
te scharen onder de „satisfaitsMaar eenvou
dig omdat vóór eene beëindiging van den school
strijd door de Kamer geen zuivere, den volks-
wenscn weergevende beslissing ons mo^eliik
schijntJ
„Vóór alles moet de schoolstrijd uit zijn.”
Die woorden van den heer Fransen van de Putte
neemt de lijd over, maar in een anderen zin
dan waarin hij ze eenmaal bezigde. In den
zin niet van een tiranniek besluit, waarmede
men aan een deel des volks op brutale wijze
den mond wil stoppen, doch als eene eerlijke
oprecht-vrijzinnige poging om stoffelijke zorgen
niet met geestelijke belangen te verwarren, om
in de wrijving der staatkundige partijen geen
verderfelijke stoornis te doen voortbestaan, om
een einde te maken aan eene verdeeldheid, die
land en volk met ondergang bedreigt.
De twist, bij de algemeene beraadslagingen
uitgebroken in den boezem der Roomsch Kath.
Kamerleden, werkt nog altijd na in de pers*
dank zij vooral een artikel in de Tijd, opgeno
men na de stemming over het eerste wetsont-
«I t
Volgens te Zier. Crt. heeft jhr. mr. van
Beijma thoe Kingma verzocht, dat zijne benoe
ming tot griffierbij de arr.-rechtbank te Ziërik-
zee worde ingetrokken.
De commissie voor den aankoop van remon-
tepaarden heeft in de provinciën Friesland en
Groningen 66 trekpaarden voor de rijdende
artillerie en de veldartillerie aangekocht, tot een
gezamenlijk bedrag van f37,620 of gemiddeld
f570 per stuk. De hoogste prijs was 1'650, de
laagste f390.
Gaat het zoo voort, dan zullen wij spoedig
althans wat de artillerie betreft, zelf in de be
hoefte aan paarden kunnen voorzien.
Het bestuur van „Burgerplicht” te Groningen
heeft thans de volgende circulaire gericht aan
de kiesverenigingen in Nederland, leden der
„Het bestuur der kiesvereenigin» Burger,
plicht” te Groningen heeft de eer tm X
kennis te brengen, dat in eene vergadering dier
vereenigmg, gehouden op 3 Maart jl., het vol-
gende besluit is genomen
„De vergadering, van meening, dat de in
„art. vil van het gewijzigd wetsontwerp tot
„het in overweging nemen van een voorstel
„yan verandering in de additioneele artikelen
„der grondwet neergelegde voorloopige regelin»-
„van het kiesrecht onvoldoende is, omdat zij den
„zoogenaamden gezeten werkmansstand niet of in
„te gering getal zal binnensluiten in het kiezers-
„personeel; van meening, dat de voorloopige
„regeling van het kiesrecht zóó moet worden
„tot stand gebracht, dat, met en naast de zoo
genaamde capaciteiten, tot kiezer worden <re.
„proclameert alle, voor welk bedrag ook aan-
„geslagenen in de personeele belasting, die ’hunne
„belasting behoorlijk hebben aangezuiverd
iSh’Jv behalve de in de kieswet om geen misverstand te laten b.
v yzigingen, ook nog deze wijzi- 1 dat is bepaald door iemand gelogi
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden /l.—franco per post f 1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
*n te zenden.
ADVEBTENTIEN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents»
voor eiken regel meer 7’/2 Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
KENNISGEVIN G.
A'ationale ÏVIilitie.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS d<
I gemeente Sneek,
I Gevolg gevende t
I ^atl0n?l.e Militie van den 19den Augustus*! 861
72)> no°digen de lotelingen der
Na mnale Militie van deze gemeente uit, die
verlangen bij de Zee-militie te dienen, zich
daartoe voor den len April bij hen aan te
Sneek, den 1 Maart 1887.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMABurgemeester.
J. W. BENNEWITZ, Scretaris.
kennisgeving.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente SNEEK, voldoende aan art. 87 der
wet op de Nationale Militie van den 19den
ugustus 1861 (Staatsblad no. 72), brengen ter
openbare kennis, dat de eerste zitting van den
I Militieraad voor deze gemeente zal worden ge-
I w 111 ?et Gemeentehuis te Bolsward, op
Woensdag den 23 Maart e.k. des voormiddags
I en 10 /2 ure, in welke zitting uitspraak zal
worden gedaan omtrent
1°. de verschenen vrijwilligers voor de mi-
I
3°. de lotelingen die in de termen van uit
sluiting vallen
op 4u. alle overige lotelingen.
Zullende voor dien Raad alleen behoeven te
verschijnen:
1 Zij, die zich als vrijwilliger voor de Militie
^nebben aangeboden
2’ de lotelingen, die vrijstelling verlangen
wegens ziekelijke gesteldheid, of gebreken, of
gemis van de gevorderde lengte.
Sneek den 3 Maart 1887.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
ALMA, Burgemeester.
J. W. BENNEWITZ, Secretaris.
II KENNISGEVING.
De BURGEMEESTER der gemeente SNEEK
«naakt bekend, dat ter Secretarie dezer gemeente’
ter kennisneming van belanghebbenden is neder-
gelegd het werkje, getiteldNeerlands Leger,
Wc uitgave, uitgegeven op last van het Depar
tment van Oorlog, houdende inlichtingen omtrent:
«en vrij willigen dienst bij de Korpsen, het In-
wuctie-Bataljon, de Instructie-Compagnie, de
Hstructie-Batterij, de Pupillenschool, de Mili
taire Hospitalen, de Marechaussee, de Koloniale
t'uepen en het Korps Mariniers de opleiding
L officier blJ do Cursussen, aan
«t Militaire School en de Koninklijke Militaire
Academie de verbintenissen van studenten in
geneeskunde voor de betrekkingen van offi-
c‘er van gezondheid en van reserve-officier
gezondheid bij de Landmachtde toelating
Mveekehng by ’s Rijks Veeartsenijschool;
erbintenis als militair apothekersbediende
den dienst bij de militie te land.
Sneek, 10 Maart 1887.’
Burgemeester en Wethouders voornoemd
ALMA, Burgemeester.
J. W. BENNEWITZ, Secretaris.
^TWEEDE KAMER.
- 1
„ging urgent is, dat van de kiezers worde geëischt
„invulling van hun stembiljet in persoon voor
„het stembureau; noodigt de kiesvereenigin-
gen, leden dor Liberale Unie, uit, de vooraf
gaande overwegingen, alsmede de circulaire van
„het bestuur der Liberale Unie omtrent het
„voorloopig kiesreglement, te maken tot een
„punt van besprekingen van den uitslag
„daarvan mededeeling te doen aan het bestuur
„der Liberale Unie.”
Blijkens de gevoerde beraadslagingen, achtte
de vergadering het dringend noodzakelijk, dat
alom in den lande de openbate meening zich
uitspreke over het voorloopig kiesreglement door
de Regeering ingedieud, in de overtuiging, dat
deze uitspraak een krachtig verzet zal zijn tegen
dit baars inziens geheel onaannemelijk voorstel.
Nu het bestuur der Liberale Unie het niet
voor doelmatig houdt, eene algemeene vergade
ring bijeen te roepen, meent „Burgerplicht” dat
eene bespreking in den boezem der kiesvereeni-
gingen en bekendmaking van den uitslag daar
van, het aangewezen middel is om uitdrukking
te geven aan de openbare meening over dit
urgente vraagstuk.”
Door de hh. prof. B. H. Pekelharing te Delft,
dr. H. C. Muller en dr. P. C. F. Frowein te
Amsterdam, Joan Nieuwenhuis te Groningen
en dr. vitus Bruinsma te Leeuwarden is een
adres aan Z. M. den Koning gericht, waarin
zy zeggen:
„dat in den laatsten tijd in ons vaderland
meer vervolgingen wegens staatkundige mis
drijven worden ingesteld, dan sedert het tüd-
?o7o aan de Grondwetsherziening van
1848 is voorafgegaan, het geval is geweest;
„dat dientengevolge een leemte in onze be
staande strafwetgeving in het licht is getreden;
„dat onze strafwetgeving noch in den aard
der straffen, noch in de toepassing der straffen
op hen, die wegens politieke misdrijven ver
oordeeld worden, eenig onderscheid maakt met
gewone misdadigers
„dat dit onderscheid in andere landen wel
gemaakt wordt en de rechtsgrond daarvoor wordt
gevonden in de omstandigheid, dat de personen,
die een politiek misdrijf begaan, niet uit den
aard van het misdrijf misdadigers zijn in de ge
wone opvatting van het woord en integendeel
veeltijds uitmunten door een hoogst zedelijk
levensgedrag, zoodat het rechtsgevoel zich er
tegen verzet, dat dergelijke veroordeelden worden
behandeld op dezelfde wyze als dieven, moor
denaars, falsarissen enz.”
Om deze redenen verzoeken adressanten deu
Koning het tot stand komen van een wet te
bevorderen, waardoor in ’t vervolg een onder
scheid zal worden gemaakt in de straffen en
althans in de wyze van behandeling in de ge
vangenis van personen, die wegens politieke
misdryven veroordeeld worden.
Een adres van denzelfden inhoud is gericht
aan de Tweede Kamer der Staten-Generaal.
Ier
aan art. 150 der wet op de
schrijver van het_ stuk doen kennen.
eendracht verheugde, maar er
den berg of wef de berg torMahomet
komen* schrijft hij
«Gw vraag heeft mij, als inzender der blijde
tijding m de T(jd, groot genoegen gedaan. Zij
bewyst dat mijn doel in het middfen gelaten
wat u thans verlangt te weten volkomen
1S"* Gnder ons wil ik het u wel zeggen.
--c„
goed ook. Want de berg zou nooit
nog lang verdeeld kunnen blijven.
gelöopen, zonder te vragen hoe het gekomen is.'
De Noordbrabanter vraagt echter „meer licht”
en andere organen der partij, als de Grondwet
van een „guitenstreek”
„Valsche tijding.”
der grondwet toonen hoe de R.-K, Kamerleden
werp nopens de grondwetsherziening. Toen bij
de stemming alle anti-liberalen één lijn trokken,
kwam in de Tijd een artikel voor, waarin een
juichkreet werd aangeheven over de herstelde
Thans heeft de heer Haffmans zich als de
schrijver van het ötuk doen kennen. Aan de
Noordbrabanter, die zich over de herwonnen
eendracht verheugde, maar er blijkbaar niet
geheel gerust op was en vroeg of Mahomet tot
den berg of wel de berg tot Mahomet was ge
komen* schrijft hij
tijding m de T(jd, groot genoegen gedaan. Zij
|Watfhans^verlangt te weten volkomen
Ejlykbaar is Mahomet tot den berg gekomen en
dat is maar goed ook. Want de berg zou nooit
tot Mahomet gekomen zijn en dan hadden de
Katholieken nog lang verdeeld kunnen blijven.
Verblijd u dus met mij dat het zoo goed is af-
gelöopen, zonder te vragen hoe het gekomen is.”
De Noordbrabanter vraagt echter „meer licht”
en andere organen der partij, als de Grondwet
en het Centrum, zijn verstoord. De eerste spreekt
van een „guitenstreek” en het laatstgenoemde
zegt dat boven het stuk had moeten, staan
Spoedig zal de behandeling van hoofdstuk III
zelf over de zaak denken.
UIT DE PERS,
Ki
J V
nms- miiiWMMiii) worm
i
J
L
SVEEKER COIJRAIÏT.
1 l’
hcöben^nr°Tlinden’ redenen vaa vriJ8telling
hetvoortgezet debat in de zitting van jl. Woensdag over
Van b6" grondwetsvoorstel (wijzigingen 6e en 7e afdeeltoJ
ïa» Wfede de1 n’eglerLg Lt^niéuwe Atol I
»rt. „4, zoodat het nu bepaalt, dat door den Koning alge-
dXe,^dVit?ng ^uoraen Hlfzaglneeneoori^kïan^ldèr wegens dat artikel
1 Ya“bor8-... «et amendement voS
- _j
Op art. 56. recht des Konings tot oorlogsverklaring, stelde de
heer Heldt een amendement voor om te bepalen, dat geen
oorlogsverklaring kan plaats hebben dan L-
I
i rtoo'^’V611 he<?rJe V°s Van sGenwiikT'Hêr^^
door de hoeren Schaepman, Farncombe Sanders en door den
minister van Karuebeek, die betoogden, dat eene wetgevende
vergadering geen meerdere waarborgen bood in tijden van
spanning; dat dan het juiste oogenblik der oorlogsverklaring
verloren gaat, en dat het amendement toch niet beletten kan
dat ons een oorlog wordt veiklaard. De heer Heldt vertrouw
de den tegenwoordigen Koning gerust het recht toe, maar er
kunnen Komngen uit andere stamhuizen komen. Het amen-
dement-Heldt werd verworpen met 72 tegen 10 stemmen.
Uitvoerig is gediscussieerd over het nieuw art. 57 (tractaat-
recht) en het amendement-Borgesius, om de woorden: „wette-
lijke rechten betreffend”, te vervangen door: .of die eenlge
andere bepalingen bevatten omtrent een onderwerp dat tot de
bevoegdheid der wetgevende macht behoort.” ffltamendement
is verworpen met 42 tegen 41 stemmen en 't artikel der Itegee-
nng schier onveranderd goedgekeurd. xvegee
Gister (Donderdag) werd de discussie voortgezet over wiizi-
gingen in de 6e en 7e afdeelingen ven hoofdstuk IJ. Bij art. 66
(gratierecht). in noofdzauk overeenstemmende met het bestaand
artikel, bestreden de hoeren Beelaeits en Osenbruggen de on
derscheiding in inwlniiing van advies van den rechter d ouo
in gevallen dat 3 jaar straf of geldboete is uitgesproken van
u»?i Hoogen Baad in allé andere gevallen. Het ameudemeut-
Beelaerts, om in alle gevallen advies te vragen van den rechter,
die vonnis wees, werd door hem ingetrokken, nadat de heer
A. Mackay een amendement voorstelde, om bij maatregel van
bestuur aan te wijzen, welke rechter zaladviseeren. Ditamen-
dement-A. Mackay werd aangenomen met 45 tegen 35 stemmen.
^„„1 art. 67 (dispensatiere cht) nam de Regeering, na aanneming
van een gelijksoortig amendenieiit-Loliman op Woensdag, over
‘(^"“.““ronderaent om ook thans niet van eene wettelijke
des Ko^s°Pbfl de weTDS SPreken’ voorbeh°na
Minister van bmnenlandsche zaken en den heer Lohman als
ongemo tiveerde terugkoming op een eenmaal aangenomen
zaak doch zyn amendement werd aangenomen met 46 tegen
37 stemmen. Met 43 tegen 37 stemmen werd verworpen het
GeJr’ om het at'k°h<Hgb'gsformulier voor
wetten in de Grondwet te bepalen, dat het de formule „bij de
gratie Gods zal bevatten. De discussie is op voorstel ge-
aah^?t, daar de paragrafen 9, 14 en 15, betrekking hebbende
.Pnv e adS1“lstIatieve rechtsmacht, zijn uitgesteld tot hoofd-
stuk V. lieden andere ontwerpen.
