i [ElIII'S- EJI I in Klin: VflE UI. I II TOOR DE
I
No 29
1887.
T W E E-E N-V E E T I G- 8 T E
J
I
I
ZATERDAG
A. I* I I L.
9
voeren en
5
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden fl.franco per post f 1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave oi redactie betreffende, franco
in te zenden.
1
I
De verslaggevers van de Amst. en de Amst.
Crt. zijn ten raadhuize te Amsterdam gehoord
over de vernieling van de „Leeuw van Water
loo” ’t koffiehuis van Penning op ’t Water-
looplein in den avond van 22 Februari.
Die heeren waren daartoe uitgenoodigd omdat
de verslagen, welke de burgemeester van de
politie had ontvangen, niet overeenstemden met
’t geen door hen in hun bladen was meegedeeld.
armen waren over
blikken beant
woordden het plagen en spotten der rechterzijde.
In de gemeente Wolfaartsdyk doet zich weder
een merkwaardige toestand voor. Er is daar
geen gemeente-secretaris en B. en W. weigeren
eene voordracht op te maken. De raad wilde
er nu een benoemen zonder voordracht, maar
dit laat de wet niet toe. Hij moet dus gedul
dig wachten tot het dagelijksch bestuur zulk
eene voordracht opmaakt, waarvoor geen termijn
is gesteld.
De vraag is, of de burgemeester geacht kan
worden de gemeentewet na te leven, wanneer
hij art. 2 als niet geschreven beschouwt. Daar
toch staat„In elke gemeente is een secretaris
en een ontvanger.”
Onder de punten ter beschrijving van de
101ste algemeene vergadering der Maatschappij
tot Nut van ’t Algemeen op Woensdag 1 Juni
e. k. te Amsterdam is o. m. een voorstel van
het hoofdbestuur om het „Sociaal Weekblad”
krachtig te steuneneen voorstel verder van
het hoofdbestuur om een onderzoek in te stellen
naar hetgeen in verschillende gemeenten des
lands ter verkrijging van verbeterde arbeiders
woningen is geschiedeen voorstel van het
hoofdbestuur om deel te nemen aan het in het
leven roepen van een blijvende organisatie tot
bevordering van wedstrijden tusschen handwerks
lieden en leerlingen en een voorstel om weder
om f 1500 beschikbaar te stellen om sprekers
buiten hun woonplaats te doen optreden een
voorstel van het departement Rotterdam om te
zorgen voor de uitgave jaarlijks van 12 kleine
geschriften, gewijd aan vragen van den dag op
sociaal en economisch gebied, verkrijgbaar bij
50 tallen h 2*/j ct. per stuk; een voorstel van
het departement Dordrecht om de aandacht der
departementen te vestigen op het nut van het
onderwijs in het teekenen voor volwassen am-
bachts- en werklieden van beiderlei kunneeen
voorstel van bet hoofdbestuur om in plaats der
„Handelingen” een beknopt verslag van het ter
algemeene vergadering voorgevallene te plaatsen
in den almanak der maatschappij een voorstel
van het hoofdbestuur om, onder voorwaarden,
aan het Utrechtsch museum van kunstnijverheid,
ten behoeve van daaraan verbonden onderwijs-
I zijden werd gretig van zijne hulp gebruik ge- j cursussen, gedurende vijf jaren een subsidie te
maakt. r"
De heer K. Spykman geeft te Amsterdam
een weekblad uit onder den titel van de We
reldburger^ orgaan ter bespreking van Neder-
landsche belangen in den vreemde en in de
overzeesche bezittingen. Blijkens zijn program
ma wil hij cosmopoliet zijn, steeds het algemeen
welzijn voor oogen houden, zonder zich door
bijzondere belangen daarvan te laten afbrengen,
hoewel hij tegelijk de Nederlandsche belangen
op den voorgrond plaatsen zal. Tevens zal hij
letten op het welbegrepen belang zijner abon-
nés, door hun een reductie aan te bieden op de
kosten, verbonden aan een deelneming aan de
gezelschapsreizen naar Engeland van den heer
Lissone. Ja zelfs opent hij aan elk abonné
het uitzicht op een vrij biljet naar Londen, of
indien de abonnent van plan is over eenigen tijd
te emigreeren, op een vrijen overtocht naar
New-York. Daartoe zal onder elke 50 abon-
nés een biljet voor de reis gratis worden verloot.
Ten slotte zullen in de aanstaande wintermaan
den uitsluitend voor de abonnés lezingen wor
den gehouden.
Ongetwijfeld een veelbelovend orgaan
Een persoon, die te Leiden bij een „socialist”
de ruiten heeft ingegooid, is tot 1 maand gevan
genisstraf veroordeeld.
Voor de Rechtbank te Amsterdam stond
Maandag een zeven-en-veertigjarig gepensioneerd
kapitein van het Indische leger, A. D., terecht,
beklaagd dat hy in een koffiehuis, terwijl hij
zich alleen in de gelagkamer bevond, uit de
toonbanklade eene hoeveelheid klein zilvergeld
had gestolen. By visitatie werd, behalve veel
klein geld, ook de sleutel van de lade bij hem
gevonden. Hij kon geen verklaring hiervan
geven en ter opheldering van het feit, dat hij
achter het buffet was geweest en daar gezien
was; voerde hij aan, dat hij uit tijdverdrijf de
etiquetten der flesschen was gaan bezien. Eene
gevangenisstraf van zes maanden werd tegen
hem geëischt.
De liberale kiesvereeniging „Nederland” te
Delft heeft besloten voor de vacature-Fabius in
de Tweede Kamer geen candidaat te stellen.
Het voorbeeld, te Arnhem gegeven bij de
jongste verkiezing van den heer Rooseboom,
vindt dus gelukkig navolging.
die vooral daarin bestaan, dat ten op- stukje werd afgespeeld, stond de rijzige gestalte
zichte van de daaromtrent gedane voorstellen des heeren Schaepman pal achter den zetel des
niet de minste eenstemmigheid bestaat en de Ministers Heemskerk. De
practische proefnemingen tot zeer verschillende elkaar geslagen. Uitdagende
Voor ingewijden een vermakelijk schouwspel!”
Z. M. heeft benoemd tot burgemeester van
Franeker mr. W. W. Wichers Wierdsma.
ADVERTENT1È.N van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 7 */a Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
het hoofdbestuur om het besluit van 1881, om
aan drie departementen, die plaatselijke verza
melingen van kunst-nijverheid wenschen te
stichten, elk een subsidie van f 3000 te doen
uitkeeren, te hernieuwen, met dien verstand»,
dat het hoofdbestuur voorshands over een bedrag
van f3000 kan beschikken.
Naar aanleiding van het rapport der commis
sie van onderzoek, die omtrent de zaak der
stichting eener kweekschool voor bewaarschool-
houderessen het plan-Utrecht aanbeveelt, met
door haar aangebrachte wijzigingen, stelt het
hoofdbestuur overtuigd, dat het beter is het
plan geheel te laten varen, dan het uit te voeren
op een wijze, die niet naar behooren ten dool
voeren en bovendien wellicht betreurenswaardige
geldelijke uitkomsten leveren zou voor om
het besluit van 1883 tot stichting eener kweek
school in te trekken, hen, die giften bijdroegen
of deelnamen in de rentelooze leening, in de
gelegenheid te stellen het gestorte terug te
ontvangen en het te Utrecht aangekochte pand
te verkoopen op de gunstigste wijze.
In de „Kroniek” van de Stemmen voor Waar
heid en Vrede wijdt dr. Bronsveld een kort
woord aan de beraadslagingen op het Binnenhof.
Trouwens de grondwetsherziening vindt in hem
geen bewonderaar. Hij is van oordeel dat wij
nog best een pooze onder de thans vigeerende
Grondwet kunnen voortleven.
Slechts óen punt van ’t debat wordt door hem
besproken en wel het voorstel van den heer De
Geer van Jutphaas, om in de Grondwet bij ’t
wetsformulier de woorden „bij de gratie Gods”
verplicht te stellen.
Het heeft hem leed gedaan, dat het verworpen
is, maar nog meer leed doet het hem, dat het
voorstel werd ingediend. Tot dusver kwam het
in geen onzer grondwetten voor. Daar het zich
niet liet verwachten, dat de liberalen zoo op
eenmaal tot het anti revolutionaire staatsrecht
zouden worden bekeerd, begrijpt dr. B. niet
waarvoor het diende een stemming uit te lokken.
Men heeft er niets mee gewonnen. Tot dusver
stonden de woorden in de wetten en ’t sprak
van zelf dat ze bleven staan. Voortaan zijn ze
elk oogenblik bedreigd.
Mogelijk heeft men het gedaan om bij de
aanstaande verkiezing den volke te kunnen mee
deden, dat de liberalen „weigeren te erkennen
dat de Koning van Nederland regeert bij de
gratie Gods.” Maar tot zulk een onheilig doel
einde moest men Gods naam niet misbruiken.
Naar ’t dr. Br. voorkomt had prof. De Geer
die, zooals de Stand, zegt, voor deze gelegenheid
„opwaakte uit zijn wel ietwat te mild genomen,
en te kwistig genoten ruste”, zijn voorstel
moeten intrekken, toen hij zag dat het geen
kans van slagen had.
„B vendien aldus besluit hij wij, Chris
tenen, gehoorzamen onze overheid om des gewe
tens wil, en al blijven die woorden uit de Grond
wet verwijderd, wij zien in den Koning iemand
die ons regeert by de gratie Gods.”
Een commissie, daartoe uitgenoodigd door de
Maatschappij tot bevordering der bouwkunst in
ons land, heelt een rapport uitgebracht over de I
eischen voor een goede regeling van het vakon
derwijs voor handwerkslieden in de bouwam
bachten.
Aan dat rapport wijdt de heer H. L. Boersma
ih het laatste nommer van de lijd spiegel een
uitvoerige beschouwing. Naar aanleiding van den I
in het rapport uitgesproken wensch, dat het
ambachtsonderwijs ten spoedigste geregeld worde
bij de wet, somt de schrijver de bezwaren op, die
tegen zulk een wettelyke regeling zijn aan te
Volgens het U. D. rijpte bij den heer Keu-
chenius reeds voor eenigen tijd het voornemen
als lid der Tweede Kamer ontslag te nemen
en zich uit het openbare leven terug te trekken.
Alleen voor ’t geval de Tjiomas-zaak, waarvoor
hij zich met hart en ziel interesseert, niet voor
de algemeene verkiezingen mocht worden afge
daan, zou hij daarom alléén nog eenigen
tijd zitting willen blijven houden.
De Standaard echter rangschikt dit bericht
onder de Aprilgrappen. Mr. Keuchenius heeft
zulke plannen niet.
KENNISGEVING.
^Nationale Alilitie.
L BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente SNEEK,
r' voldoende aan art. 87 der wet op de Natio
nale Militie van den 19den Augustus 1861
(Staatsblad no. 72), brengen door deze ter open
bare kennis, dat de tweede zitting van den Mili
tieraad voor deze gemeente zal worden gehouden
in het gemeentehuis van Schoterland te Heeren-
veen, op Woensdag den 13en April e. k., des
voormiddags ten 9*/, ure.
Dat in die zitting uitspraak wordt gedaan om
trent alle in de eerste zitting niet afgedane zaken
en omtrent hen, die als plaatsvervanger of num-
merverwisselaar verlangen op te treden.
Sneek den 28 Maart 1887.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester.
J. W. BENNEWITZ, Secretaris.
UIT DE PERS.
Men schrijft uit Den Haag aan de Amst.
De mededeelingen van den Haagschen brief
schrijver der Midd. Ci. omtrent het nieuwe
compromis tusschen de liberale partij en den heer
Heemskerk zijn in hoofdzaak juist. Werkelijk
hadden de heer De Beaufort en een paar an
dere leden der linkerzijde vóór de verzoenings-
zitting van Woensdag 11. eene bijeenkomst met
de Kegeering, om middelen te beramen tot
voortzetting van den onderbroken arbeid der
Grond wetsnerziening. Werkelyk „was die Ka
merzitting de opvoering van het stuk, waarvan
's avonds te voren de generale repetitie was
gehouden.”
„By elke goede comedie is een regisseur
noodig. Hier was het de heer Schaepman,
de aangewezen man. Hy had het amendement-
De Beaufort bestreden, zoodra de Minister
Heemskerii Uet onaannemelijk gekeurd had. Hy
had zyn verontwaardiging getoond, toen eenige
leden der recnterzyde (daaronder de heeren
Hallmans c.s.dat amendement hielpen aanne
men, met de bedoeling om de Grondwetsherzie
ning op die klip te doen stranden. Hy was
wanhopig geweest, toen de aanneming van het
j amendement deed voorzien, dat niets zou terecht
komen van de herziening van Hoofdstuk III,
resultaten hebben geleid. Met het oog daarop
waarschuwt schrijver tegen het in het leven
roepen van een wet, die te veel ingrijpt of
vooruitloopt op bestaande toestanden en te wei
nig rekening houdt met andere denkbeelden en
pogingen ter verkrijging eener nieuwe orde van
zaken. Een treurig voorbeeld leveren ons dé op
die wijze tot stand gekomen wetten op het lager-
en middelbaar onderwijs, die dringend herzie
ning behoeven.
„Dat wij die herziening” gaat schrijver
voort „hier ter sprake brengen, geschiedt
met het oog op den reeds meermalen geuiten
wensch, dat in de nieuwe wet op het middel
baar onderwijs ook het ambachtsonderwijs moge
worden opgenomen, een wensch dien ook de
samenstellers van meergemeld rapport deelen.
Welnu, mocht het, ondanks de hierboven geop
perde bezwaren, spoedig tot een wettelyke re
geling van dat onderwijs komen, dan zouden
wij aan een afzonderlijke wet verre de voor
keur geven boven de zooeven bedoelde combi
natie. Waarom Omdat hij middelbaar onder
wijs algemeene ontwikkeling, bij ambachtsonder-
wys vakopleiding hoofdzaak is en het huldigen
van twee zulke uiteenloopende beginselen in een
zelfde wet o. i. nimmer tot zulk een goed
resultaat kan leiden, als de verschillende voor
standers dier twee takken van onderwijs benogen
en, bij afzonderlijke regeling daarvan, bereiken
kunnen.”
De voorkeur geeft de schrijver echter aan re
geling van het ambachtsonderwijs bij koninklijke
besluiten, daar deze gemakkelyker tot stand
komen en lichter te wijzigen zyn en bovendien
een uitstekende voorbereiding zouden zyn voor
een wettelijke regeling, beter dan nu terstond
tot stand gebracht kan worden.
net werk, dat hy met Heemskerk en de iinker-
zijde hoopte tot stand te brengen.
„Het sprak dus van zelf, dat de heer Schaep
man aan de van elkaar vervreemde vrienden
zijn goede diensten zou aanbieden. Van beide
Toen dan ook het goed ingestudeerde j verleenen van f500 ’sjaars; een voorstel van l
OEEKER i'Ol RA.A
«irnii HHimmssun sjees.
I
1
1
15 1 V E N E A. N
Ij
i’
i
1
l
I
I L. L. ......a. I .4.-14" lilt mziF t 1 rint-iir-n». I»- zin zl zi hnlraii