IKI1WS- B 1DIMMJI) TOOR N
HEK B I® IMffNSm SIB
II.
No. 91.
T W E E”E N-V EERTIGST E
1887.
18.
ren.
z t h: fit i>
13
I>ir O V 1: M B F It.
B^BIS
U I T DE PERS.
)0.
zoo
I
op 17 November.
1^1
>n
2
a
;ur
4e
)0,
a
a
ie
h
3e
JO.
oer
ar
n-
ot
Q>
te
tre-
ee-
»rdt
3N,
rat,
K-
Io.
>0.
00
)0.
Io.
1:
a-
aa
innigste overtuiging ia deze: ware er geen dr.
Schaepman geweest, geen enkel katholiek orgaan
had zicti in strijd met Tijd en Maasbode, die
er bepaald tegen waren, voor deze grondwets
herziening verklaard.”
Do verklaring van hot Centrum, dat een niet
verwerpelijke minderheid der katholieke leden in
de Tweede Kamer voor eerste en tweede lezing
heeft gestemd, beantwoordt het V. W. aidus
„Wij steken er onze hand voor in het vuur;
zonder den doctor (dr. Schaepman) had er niet
één voor gestemd.”
En het derde motief van het Centrum, dat de
katholieke kiezers in Almelo in de plaats van
den heer Corver Hooft, een anti-grondwetsman,
den heer mr. W. Cremers kozen, die aan do
grondwet zijn stem gaf, wordt door het V. W.
aldus weerlegd: „Eilievc, gij weet immers even
goed als wij de katholieke kiezers in Almelo
kozen den heer Cromers niet omdat hij voor do
herziening, maar omdat dr. Schaepman voor hem
was.”
Ook om het beroep op den bond van katho
lieke kiosvereenigingen lacht het Vent. Weekbl.
’t Is toch bekend, dat deze geheel loopt aan den
leiband van dr. S.
Het artikel ’t welk den schrijver
geheel teekent wordt aldus besloten
Op deze aanmerkingen welke de Maasbode
geducht" noemde antwoordt het Centrum
’i volgende
Ook do Tijd behelst eou artikel over de
staatkunde der katholieken eu betoogt daarin,
dat door hen geen zuivere politieke leuze kan
worden aangenomen, zonder rekening te houden
met het gezag der Kerk, ’t Blad beroept zich
hierbij op de Encycliek van Leo XIII over de
christelijke inrichting der staten.
Ook de Stand, blijft net oog gericht houden
op den economischen toestand van ’t volk en
den socialen toestand, In een tweetal artikelen
heeft zij haar standpunt nader uiteengezet en
betoogt, dat men tot dit uitgangspunt moet
komen
ADVERTENT1ÈN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 7’,'a Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
Op dozo lijn heeft de anti-revolutiouaire partij
zich, volgens de Stand., sinds 1872 bewogen.
Ze blijft op die lijn. En een eere zal ze het
achten, zoo ze, door samenwerking met andere
partijen, iets althans vau dit schoone ideaal ten
bate van ons lijdend volk mag verwezenlijkt zien.
Aan do D. Crt. wordt opgemerkt, dat aan het
recht om te zijn kiezer van de leden der Tweede
Kamer van de Staten-Generaal, voor de Pro
vinciale Staten en voorden Gemeenteraad, volgens
de nieuwe kieswet onder anderen verbonden is
de voor waarde, dat de aanslagen in de grond
belasting en personeele belasting ten volle vol
daan ziju. Zonder die betaling van den geheelen
aanslag, kunnen derhalve de belastingschuldigen
geen kiesrecht uitoefenen.
De bekendheid van deze vóorwaarde kan er
toe leiden om te bevorderen, dat niemand van
zijn kiesrecht verstoken blijft.
Naar men meedeeldt, heeft Z. M. de Koning
het verzoek van den heer Smit tot nietigver
klaring van het besluit van den raad der ge
meente Apeldoorn, afgewezen.
De heer G. J, A. de Cocq van Del wijnen,
agent van Nederland voor de internationale
tentoonstelling, in April a. s. te Barcelona te
houden, noodigt in het dagblad de Wereld alle
industrieelen in ons land uit zich op de expositie
te doen vertegenwoordigen.
Do hooge Raad heeft hot cassatieberoep van
Baije, president der Haagsche afdeeling van
den sociaal-democratischen boud, verworpen en
hem veroordeeld tot 1 maand gevangenisstraf,
wegens het openbaar maken van,een smaadschrift.
Do justitie te Tiel heeft, naar men aan het
U. D. meldt, een instructie geopend tegen den
van zijn ambt ontzetteu notaris Sweemer.
Woensdag avond is te Zwolle in het station
zekere D. Medema gearresteerd, verdacht van een
diefstal den vorigen nacht te Groningen gepleegd.
Omtrent deze diefstal meldt de W. Gron. Crt.
eenige bijzonderheden
In den nacht van Woensdag op Donderdag is
te Groningen een diefstal gepleegd met inbraak
in het kantoor van uen ontvanger der directe
belastingen, de heer Van deNiepoort in de Oude
Boteringestraat.
De politie was in ’teerst zoo goed als zonder
aanwijzingen, alleen werd het door hare naspo-
ringen weldra duidelijk, dat de dief uit den
Pausgang door den tuin van een belendend per
ceel was gegaan, een muur overgcklommen en
zoo in den gang naast het gebouw was geraakt.
Hier was op de bij inbrekers niet onbekende
wijze een ruit, na met groene zeep besmeerd te
zijn, gebroken en uitgenomen. Misschien heeft
de dief zich hierbij gekwetst, ten minste men
vond op het kantoor van den ontvanger bloed
sporen. De dief heeft, hier aangekomen, een
lessenaar geopend, waarin het geld geborgen was,
en blijkbaar beproefd met een beitel ook nog een
kastje te openen. Intusschen vond hij in den
lessenaar reeds een aanzienlijke som, ruim f4300
Wegens opzettelijke beleediging van den koning
stond Woensdag voor de rechtbank te ’s Hage
terecht de 21 jarige Cohen, beklaagd van op 16
September, bij de terugkomst des konings in
Den Haag, op den stationsweg, bij het voorbij
gaan van het rijtuig des konings, te hebben
geroepen„Leve Domela Nieuwenhuis I Weg
met koning Gorilla 1” of (hierover was men het
oneens) „gekroonden Gorilla
Cohen verdedigde zich met de bewering, dat
hij geroepen zou hebben „Leve Domela Nieu
wenhuis Leve de socialisten Weg met Go
rilla en ware hij niet aangepakt dan
zou hij er bijgevoegd hebben „Leve Willem
III!” Met den geheelen uitroep bedoelde hij
naar hij wilde doeu voorkomen een hul
debetoon aan den koning wegens de invrijheid
stelling van Nieuwenhuis.
De eisch is 1 jaar. De uitspraak is bepaald
Het kantongerecht te Dordrecht heeft den
dlrecteur-generaal der maatschappij tot exploi
tatie van staatsspoorwegen, wegens het niet
voldoen aan een beslissing van den minister van
waterstaat, waarbjj aan de exploitatie-maatschap-
pij gelast werd binnen zes maanden de noodige
versterkingen aan te brengen aan de brug over
de Oude Maas te Dordrecht, tot 71 geldboeten,
elk van 15 gulden, veroordeeld.
Te Baarn heeft bij het boren van een put
De politie kwam tot de ontdekking, dat de
vermoedelijke dader met den trein van vijf uur
naar Amsterdam was vertrokken. Onmiddellijk
werd door den commissaris van politie het sig
nalement van den verdachten persoon naar Zwolle
getelegrafeerd.
Over de arrestatie wordt van daar nog het
volgende meegedeeld
Bij aankomst vau den sneltrein, Donderdag
avond te 7 ure, was de commissaris vau politie
en een tweetal inspecteurs aan het station. De
verdachte persoon werd spoedig gevonden en
naar ’t bureau van politie overgebracht. Terwijl
hij tusschen een inspecteur en een agent van
politie voortliep, wierp hij in de vestibule van
het station een portefeuille weg, of liever hij
liet die vallen. Zij werd onraiddellijk gezien en
opgeraapt door den inspecteur Van der Wal en
den commissaris van politie, die zich vlak achter
hem bevonden. In deze portefeuille bevond zich
ongeveer t 2940 aan bank- en muntpapier, terwijl
de heeren nog in zijn koffer, portemonuaie enz.
f513 aan goud- en zilvergeld vonden.
Dit cijfer komt niet geheel overeen met het
gestolen bedrag, maar hij heeft blijkbaar den
geheelen dag geld uitgegeven. Hij was althans
geheel van nieuwe kleeding voorzien, had een
nieuw zilveren horloge met een gouden ketting,
een nieuwen koffer enz. Door hem was plaats
genomen naar Amsterdam, vanwaar hij, naar
hij meedeelde, voornemens was geweest naar
Amerika te vertrekken.
De man is onmiddellijk met den trein van
8.15 weder naar Groningen getransporteerd.
Te Arnhem is in den nacht van Maandag op
Dinsdag op twee plaatsen in de voorstad Kla
rendal ingebroken. De dader, zekere 8., werd
nog denzelfden nacht gearresteerd. II j had zich
aan de glasscherven eener gebroken ruit gewond
aan de hand; het bloed had de geldstukken be
zoedeld en deze sporen leidden tot de arrestatie.
Tegelijk bleek, dat men den vermoede! ij ken dader
in handen had van een diefstal van kleeding-
stukken, circa 2 maanden geleden ook in Kla
rendal gepleegd.
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
in te zenden.
1 Met het oog op het verschil van meening, dat
zich bij de stemming over de verschillende hoofd
stakken der Grondwet bij do roomsch katholieke
partij heeft geopenbaard, is het niet van belang
ontbloot de houding der verschillende organen
meer nauwkeurig gade te slaan, ook in verband
met hetgeen de Standaard over de verdeeldheid
der roomsch katholieken en de beide afdeeiingen
de conservatieve en do ultramontaansche fractie,
die zich daar sedert eenigen tijd duidelijk attee-
kenen, schreef.
Het Centrum, ’t welk meer bijzonder als het
orgaan van dr. Schaepman wordt beschouwd, is
van oordeel, dat de katholieken in Nederland
op staatkundig gebied zelfstandig moeten blijven
optreden. Zij hebben trouwens, meent het blad,
m de laatste tijden niet anders gehandeld. Men
behoeft slechts een blik to slaan op hun klesvor-
eenigingen. Overal, zij het dan ook ouder ver
schillende benamingen, treden kath. kiesveree-
mgingen op. Niet minder dan een 25tal van
deze hebben zich vereenigd tot een algemeenen
boud van katholieke kiosvereenigingen in Neder-
and. Sommige, die zich hierbij niet wenschten
aan te sluiten, weigeren toch den naam van kath.
kiezersvereenigingen niet. Welnu, welk bezwaar
biijft cr dan tegen het zelfstandig ‘optreden der
katholieken op staatkundig gebied? Misschien
zal men zeggen, dat dit zelfstandig optreden geen
eenheid van meening onder do katholieke afge
vaardigden bracht. Het feit valt niet te loochenen.
Maar behoefde dit verscüil van meening een
scheiding teweegbrengen? Er is menigmaal ver
schil van mooning tusscheu de kath. afgevaardig
den geweest. Men heeft verschillende wegen
gökozeu om to komen tot het éóuo doel en zonder
atbreuk te doen aan het ééno beginsel. Dit
geschiedt bij alle partijen, altijd en overal. Het
13 dikwijls beter dat een verschil van meening
ïich openbare; openbaart het zich niet, dan
brengt het de scheiding, wanneer men haar noch
Voorziet, noch verwacht. Wij staan op dit oo-
genblik voor een nieuwe toestand. Zj, die dien
toestand niet wilden, zijn te goedo on voorzich
tige leiders om met dien toestand geen rekening
G houdon. Er bestaat dus geen punt van striid
’neer; allen zijn overtuigd dut men moet stry-
öen. Wat anders blijft ons dan over dan te
strijden man aan man
Een geheel andere toon wordt aangeslagen in
een beschouwing, die wij in het laatste nommer
TiaaH?^et ^en/'00)iC^ WeeM., het orgaan van mr.
taifmans, vinden. Naar aanleiding van een ar-
ip doür hetzelt’de Centrum gericht tot het
ag. Weekbl., ter weerlegging van de bewering
a|s zouden de roomsch katholieken eigenlijk
weinig met de herziene grondwet zijn ingeno-
'Qeu, geeft het Venl. Weekbl. als haar meening
e kennen, dat liet Wag. Weekbl. h. i. den spijker
°P den kop heelt geslagen. Achtereenvolgens
eerlegt het Vent. Weekbl. wat het Centrum
Sr bestrijding aanvoerde.
j i Yuureerst onjuist, dat de meerderheid
ei' katholieke organen haar steunde.
«Laat ons eens zien”, schrijft het blad. „Welke
‘‘taoheke organen hebben de grondwetsnerzie-
joU>f gesteund? De zoogenaamde „kleine blaad-
Es die, gelijk algemeen bekend is, door dr.
ciaejiium geïnspireerd worden. Uit eigen
eweging zou geeu katholiek orgaan ooit op liet
ee gekomen ziju, om voor de herziening in
e strijdperk te treden. Onverschillig kon mén
sa°ods wezen, maar er voor te ijveren 1 dat
or waarlijk niet op. Om daartoe over te
au, moest men bepaald aangezet worden. Dr.
c aepman neme het ons uiet kwalijk wanneer
D 21ju invloed zoo hoog aanslaan, maar onze
-
SWEEKB
UR.41WT
wen-
i
1
I
r
i.
Lt
lat.
Wanneer do grondwetsherziening hetgeen wij vurig «vu-
schen, maar volstrekt niet verwachten ooit heilrijke vruch
ten draagt, dan zijn wij die (wat ook dr. Schaepman in het
Ccntium schrijven moge) verschuldigd
noen aan „de meerderheid der katholieke organen, die de
herziening zouden gesteund hebben”;
noch aan de „niet geheel verwerpelijke minderheid, die in
eerste en tweede lezing voor stemden”
noch aan de katholieke kiezers te Almelo, die mr; Cremers,
een voorstander der herziening, kozen
noch aan den Algemeenen bond vim katholieke kiesvereeni-
gingen in Nederland met zijn apodictisch en geheel ongemoti
veerd decreet neen!
dan zyn wjj die heilrijke vruchten verschuldigd aan dr.
Schaepman en aan hem alleen.
Bij leven en welzijn zullen wij dan ook casu quo niet nalaten
hem daarvoor openiyk onzen oprechten dank te betuigen.
Eere wien eere toekomt ook al wil de eerwaardige er zelf
niets van weten.
Nu zult gij vragen:
„Maar wanneer het tegenvalt, gelijk het zich thans (na de
„nieuwe evolutie” van de Standaard) meer dan ooit laat aan
zien. Wat dan
Dan zullen wij ons dat in *s Hoeren naam getroosten en
denken: dr. Schaepman heeft het in allen gevalle goedgemeend.
De uitkomst beantwoordt wel niet aan zijn hooggespannen
verwachtingen, maar men kan niet alles voorzien. Vooral
niet wat anderen zullen doen
Wat is het geval
Dr. Schaepman wikt,
Dr. Kuyper beschikt.
Geen wonder dat de boel misloopt.
Zoodat eigenlijk, volgens hot Venloosch Weekblad, alle katho
lieken in Nederland tegen de grondwetsherziening waren minus
één.
Derhalve zij die er tegen waren en zich er toch voorverklaar
den, moeten, volgens de redenering van het Venloosch Weekblad,
bepaald aan de een of andere zielsziekte geleden hebben.
Wy hebben er niets tegen, dat deze bewering „geducht” woidt
genoemd; maar dan onkel voor dengene, die ze uitspreekt of
als zoodanig meent te mogen quaiiiiceeren.
-J;
„le. tot het bieden van staatswege aan liet kapitaal van
geen enkelen steun, die het kapitaal verlokt en in staat stelt,
om den arbeid te beperken in zijn natuurlijke vrijheid van le
vensbeweging, eu dlensvolgens tot een onttrekken aan het ka
pitaal vau eiken steun, dien het tot dusver van den staat ge
noot
2e. tot een eeren in ons staatsrecht ook op electoraal ter
rein, van den menseh, als zijnde niet een individu, maar lid
van een gezin, en alzoo tot toekenning vau het stemrecht aan
alle hoofden van huisgezinnen
3e. tot het bieden van staatsrechtelijke gelegenheid aan den
arbeid, om zich te organiseeren, opdat uocli de patroon ziju
knecht noch de knecht ziju patroon belemmere in het najagen
van zijn rechtmatig belang;
4e tot een in verband stellen van don aldus georganiseerden
oe. tot een wetboek van arbeid, waardoor de arbeid waarbor"
ontvangt, dat zijn voorwaarden van existentie en bloei, vast
heid en duurzaamheid ontvangen, en in die existentie van den
de arbeidcr als mensch: d. i. als sociaal eu zedclijk-gods-
dienstig wezen, een menschclijke existentie genieten kunne, en
6e. tot zoodanige regeling van de armverzorging dat niet
Pauperisme gevoed, maar de voortwoekering ér van voorkomen
vy oi vic.
K 3.4 X K X L, A X
