w
50
3o
),0D.
ivoer
No. 95,
T W E E-E N-V EERTIQSTE J
1887.
s
IBS,
Z^TEEEO^C^
TV O V E JU 13 E 13.
26
BINNEKLANn,
Vr.
U I T DE PER 8,
een eerste en naaste doel
bij
ES U I T 12 M 1. A M j».
iM
5000
8000
12000
17000
2-1000
36000
48000
a
oort
g
o
^4
a
-2
"2
a>
o
<D
.2
in,
ren
f 13
10 i
>0.
laar
en
der
-00.
0-
t-
<ilo.
L.50.
keur
4e
1,50,
2,00
-,00.
kilo,
ird
jha-
en
1.
ïov<
s
Vu
f
ADVERTENTIÈN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents,
voor eiken regel meer 7*/a Cents. Bij abonnement is de prijs be
langrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den
Uitgever.
tn
110 ia gerekend in hoofdsom plus de rijksop-
”n
Door den rechercheur P. te Groningen is bij
de justitie een klacht ingediend naar aanleiding
van het bericht in de Nieuwe Prov. Gron. Ct.
van 5 November jl.waarin hij beschuldigd
werd van diefstal van een gouden horloge, ter
wijl medegedeeld werd dat hij deswege uit zijn
betrekking was ontslagen.
s®&
OVERZICHT.
De president der Fransche republiek heeft
Maandag Clemenceau, het hoofd der radicale
oppositie, bij zich ontboden, doch deze wilde de
De gemeente-ontvanger E, in Weststellingwerf,
sedert eenige weken in arrest wegens beschul
diging van onregelmatigheid in zijn administratie,
is, naar gemeld wordt, op vrije voeten gesteld.
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden ƒ1.franco per post f 1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
in te zenden.
sterdam, dat meer dan 48,000 zielen telt, dus
minstens f200.
Vr. En hoeveel moet ik daarvan in onder
huur hebben
Antw. Minstens de helft van de som. In
Amsterdam moet gij dus minstens voor f 100 aan
onderhuur verwonen.
Is er nog iets
Antw. Ja dit nog. Die helft moet gij ver
wonen voor de ongemoubileerde kamers, niet vóór
de gemeubileerde. Woont gij dus gemeubileerd,
dan moet gij er voor meubelen een deel aftrekken.
Vr. Ben ik dus kiezer, want ik heb juist
gisteren zulk een bovenwoning gehuurd
Antw. Neen, vriendlief, want het rekent niet
mee, of ge moet er minstens negen maanden
gewoond hebben.
Men zou aan bovenstaande vragen en ant
woorden nog een vraag kunnen toevoegen, en
wel
Vr. Maar wordt dan de t.jd niet in rekening
gebracht, dien ik op mijn tegenwoordige kamers
heb doorgebracht, als deze de vereischten, door
de wet bepaald, bezitten
De Stand, schijnt van oordeel te zijn, dat
deze vraag ontkennend moet worden beantwoord,
een meening, die ongetwijfeld niet door ieder
zal worden gedeeld. Op deze wijze toch zou
het recht om ter stemb us te gaan voor sommige
kiezers afhankelijk worden gesteld van .een
lastige hospita, een dienstbode, die in mijnheers
afwezigheid in zijn papieren snuffelt, of derge
lijke van de bekwaamheid of gegoedheid des
kiezers volkomen onaf hankelijke omstandigheden.
Mij dunkt, zegt o. a. de Haagsche correspon
dent der Zaanl. Ct., die ook op dit punt de
aandacht vestigt, dat kan de bedoeling, dat mag
het geval niet zijn. Men heeft blijkbaar op deze
kleinigheid niet gelet, en toch is ze van groot
gewicht voor velen. De vraag is intusschen of
er voor het opmaken der eerste definitieve kie
zerslijsten iets aan valt te doen, ’t Is zeker
moeilijk om reeds vooraf bij ministerieele cir
culaire of resolutie dit quaestieuze punt te be
slissen doch wenschelijk is het zeker, dat zoodra
de kiezerslijsten voorloopig zijn vastgesteld en
’t geval zich voordoet (wat wel niet kan uitblij-
ven) een beslissing op dit punt worde uitgelokt.
Dr. Kuyper wordt hoe langer hoe lastiger,
schrijft het Venloosck Weekblad (redacteur de
heer Haffmans). Nu verlangt de man waarach
tig, dat de katholieken, op het voetspoor der
anti-revolutionairen, zich een program zullen
aanschaffen. Waar bemoeit de man zich toch
mee üt wij een program hebben of niet, dat
zijn onze zaken. Met evenveel recht als de
anti-revolutionairen van ons verlangen dat wij
een program aanschaffen, zouden wij van de
anti-revolutionairen kunnen verlangen, dat zij
zich wat consequentie aanschaften. Maar dat
valt ons niet in. Wij nemen de anti-revolu
tionairen gelijk zij zijn, gedachtig aan het spreek
woord Men moet roeien met de riemen, die
men heeft. Dat zij er een program op nahouden,
is ons bekend, maar de ondervinding leert ons
volstrekt niet, dat zij daarom meer aangename
en meer vertrouwbare bondgenooten zijn. Een
program, ’t is waar, staat gekleed. Een program
is voor een partij, wat het gegalonneerd oostuum
voor een kamerlid is. Maar een program maakt
evenmin een vast aaneengesloten en consequente
party, als het costuum een uitstekend kamerlid
maakt.
Al dat dringen en verlangen van de Stand, is
volgens het V. W. dan ook maar larieDe
anti-revolutionairen hebben bij de stembus zoo
lang met de katholieken zonder program samen-
De gezondheidstoestand van keizerin Eugenie,
die thans te Amsterdam in ’t Amstel-botel
vertoeft, geeft tot de grootste bezorgdheid aan
leiding. In haar omgeving bevinden zich de
echtgenoote van generaal Bourbaki en de vroe
gere prefect van politie Pitrie. Prins Victor
Napoleon wordt verwacht.
De Standaard geeft de volgende catechismus
ten behoeve van hen die zich op de hoogte
willen stellen van de regeling onder de nieuwe
kieswet.
Punt één. Betaalt ge personeele belasting
en betaalt ge die vol Zoo ja, dan zijt ge heel
het land door kiezer.
Vr. Wat beteekent vol betalen
Ant. Het rijk staat aan sommige minder
Welgestelden mindering op het bedrag toe.
Vr. Waar hangt dit van af
Antw. Van dit tabelletje
Vermindering van een derde of twee derden
verkrijgen allen, die aan huurwaarde minder
24 in gemeenten met een be v. ben. 3000 zielen.
3000 tot
5000
8000
12000
17000
24000
3600,0
De heer A. G. te Dordrecht is eenige dagen
geleden zonderling verrast. In den avond van
12 dezer werd er bij hem aan de woning gescheld.
Toen hij de deur opende zag hij niemand, maar
hij schopte in de gang tegen een slordig dicht
gemaakt pakje, dat daar kennelijk was neerge
worpen. In zijn kamer teruggekeerd opende de
heer C. dit pakje en ontdekte tot zijn groote
ontsteltenis dat het niets meer of minder bevatte
dan zijn effecten, ter waarde van f 8 a 9000, zijn
testament en eenige andere papieren van waarde.
Bij nader onderzoek bleek hem dat een blikken
trommel, waarin genoemd pakket was geborgen
geweest en die bovendien nog een bedrag van
ruim f 1000 aan papieren geld, een weinig zil
vergeld en eenige oude zilveren muntstukken
bevatte, spoorloos was verdwenen.
Hij gaf er de politie kennis van, maar tot
dusver zonder resultaat. Wel is de trommel
Zaterdag teruggevonden in het Maartensgat, waar
men haar door middel van een steen had laten
zinken, maar verder is men nog niet. Men
onderstelt dat de dief iemand is die van de in
richting der woning en de gewoonte van den
heer G. goed op de hoogte was (want er is geen
spoor van braak te bespeuren) en die tevens
genoeg kennis had van effecten om te weten
dat hij die niet zonder gevaar kon te gelde ma
ken, en het zonde vond die te vernietigen, of
wel dit laatste om andere redenen niet deed.
TWEEDE KAMER.
gewerkt, dat zij het in ’t vervolg ook nog wel
zullen kunnen. Wat art. 21 hun vroeger niet
belette, zal het hun thans ook niet beletten.
Voor zooverre wat het „mogen” en „kunnen”
betreft.
Wat het „willen” betreft, wij twijfelen niet,
of zij zullen zich ook daarbij laten vinden.
Immers er worden, meer anti-revolutionairen
met behulp van katholieke kiezers gekozen, dan
katholieken met behulp van anti-revolutionaire
kiezers. De heeren hebben er dus nog meer
belang bij, met ons saam te werken, dan wij
met hen. En dit is een betere waarborg hunner
samenwerking dan hun geheel program.
Slotsom Wij doen het best de Standaard te
laten praten en te doen alsof men het niet hoorde.
Alles komt terecht.
liet R. Kath. Centrum, schetst den politieken
toestand van ’t oogenblik met betrekking tot
het onderwijsvraagstuk als volgt:
„Door de hervorming van het kiesrecht is
een kans op herziening der schoolwetgeving
geboren, een kans, die na 1867 niet bestond,
en die onder het bestaande kiesrecht zeer onze
ker geworden was. Van deze kans behoort men
gebruik te maken.
De vraag kan enkel zijn dezeop welke,
wijze Zal men aanstevenen op herziening van
art. 194 Het staat vastom tot een gezon
dere regeling van het onderwijs-vraagstuk te
komen, tot een oplossing, die op ware, echte
beginselen steunt, is een herziening van art.
194 noodig. Het artikel is veroordeeld, wij
weten het. Maar juist die veroordeeling maakt
onder zijn bestaan een werkelijke onderwijsre-
geling, op den grond van beginselen moeilijk.
Immers die veroordeeling steunt op het verwer
pelijke der beginselen, die men aan art. 194
ten grondslag heeft gelegd en in de praktijk
heeft doorgevoerd.
Zal men nu aanstevenen op herziening van
art. 194
Indien hier van
sprake is neen.
Het zou een onvergeeflijke fout zijn de her
ziening van art. 194 aan de orde te stellen,
waar een tijdsruimte van vier jaren voor ons
ligt. Het is nu plicht een anderen weg in te
slaan, een weg, die tevens beter dan eenige
andere tot de herziening van art. 194 zal voeren.
Men moet in de bestaande schoolwetgeving de
wijzigingen brengen, die met het bestaande art.
194 mogen worden overeengebracht en die te
vens een nieuw art. 194, dat de rechtsgelijkheid
huldigt, mogelijk maken.
De strijd moet in de eerste plaats gericht
zijn tegen de centralisatie. Met decentralisatie
hangt de neutrale staatsschool te zamen en men
behoeft waarlijk de neutraliteit niet te vreezen,
wanneer eenmaal het„vrije school regel, open
bare school aanvulling” tot feit geworden is.
Feit kan het worden door de belemmeringen
voor de vrije school weg té nemen en het weg
nemen van die belemmeringen is ook onder het
bestaande artikel 194 ten volle mogelyk.”
„Wij zouden hier afdalen in bijzonderheden
aldus besluit het blad die een afzonderlijke
bespreking behoeven. Een opmerking moet hier
evenwel nog worden bijgevoegd. Het onderwijs
moet op het program van werkzaamheid niet
alleen beteekenen lager onderwijs. Het moet
hooger eu middelbaar onderwijs tevens omvatten.
Ook hier is het noodig de ontwikkeling van
gezonde beginselen voor te bereiden.”
Tengevolge van het overlijden van den heer
O. baron van Wassenaer van Catwijck zal eene
verkiezing van een lid der Tweede Kamer van
de Staten Generaal in het hootdkiesdistrict
Leiden plaats hebben op Dinsdag 13 Decem
ber e. k., en herstemming, is die noodig, op
Dinsdag 27 daaraanvolgende.
Door den sneltrein die te 8.51 te Bokstel
aankomt werd Dinsdag avond bij den overweg
een man overreden. Hij had zich op den spoor
weg begeven, terwijl de overweg reeds gesloten
was. Hij bleef op de plaats dood.
Woensdagmorgen is aan het station Botter
dam een arbeider door een ledige trein van den
Hollandschen spoorweg overreden en doodelijk
verwond.
betalen dan
f
28
33
38
44
49 S
55
70
,100
n
n
48000 zielen en daarboven.
2oo ja, hoeveel Indien het bedrag
Punt twee. Betaalt ge grondbelasting?
Zoo ja, hoeveel ludien het bedrag f 10 is,
dan zijt ge kiezer.
Vr. Maar als ik f 4 in Hoogmade en f 6 in
Oudewetering betaal, hoe dan
Antic. Dan geeft ge hiervan kennis in uw
Woonplaats en verzoekt, dat die bedragen saam
gorden gevoegd. Dan maakt f 4 plus f 6 toch
10 en gij zijt kiezer.
Vr. Rekenen opcenten meê
Antw. Ja, t. w. de opcenten voor het rijk.
Niet die voor de provincie of de gemeente. De
centen.
.Punt drie. Woont ge met of zonder gezin
bij een ander in Zoo ja, dan kan ook dit u
kiezer maken, zoo het huis maar hoog genoeg
in huur is en gij genoeg er van in onderbuur
hebt.
Pr. Hoe rekent dit
Antw. Dat hangt af van de huur van het
huis en van wat gij er in verwoont.
Pr. Hoeveel huur moet het huis dan doen?
Antw. Eens zooveel als het huis van den
®agst«n vollen betaalder in uwe gemeente is
geschat. Zie bovenstaand tabelletje. In Am-
SNEEKER
DURAN
mins ffl ohumihui mi m.
i
IS
'A
C? A
5
MWIIIÉIIÏIIIIL
IS
I
1/
11
IStCi''
20
w
CS
■3
a
oC
.9
1C0
LIS*
-gs*
15
1.
i
8
J
i
6
16
512
1i
iü
oor
i 36
oor
J56
oor
Hl
oor
125
jor
142
JOf fin WA UC gCLUÜÜUlC. XAU
«rJ1BW1F II I l iimmii.i .1
Bij het voortgezet debat over de Indische begrooting, in de
Eitting van jl. Woensdag, is het amendement van den heer W.
K. van Dedem om het hoofdgeld te verminderen voor die
heeredienstplichtigen op Java en Madura, die niet den vollen
dienstplicht vroeger hadden behoeven te vervullen, door den
JJinister onaannemdyk verklaard, verworpen met 56 tegen 11
Uitvoerig is beraadslaagd over de memorie-post om de over
schotten van het hoofdgeld te gebruiken ten bate van de in-
j(jt landsche bevolking. Verscheiden sprekers hadden tegen den
v°rm overwegend bezwaar. De heer Van Delden stelde voor,
den post uit te trekken ad 2 millioen gld.ongeveer het batig
slot van den Indischen dienst over 1885. De minister nam dit
amendement over.
Het amendement-Van Dedem, om duidelijk te doen uitko
men dat de post aangewend moet worden voor de heeren-
dienstplichtigen van de inlandsche bevolking, werd verworpen
en het gewijzigde regeeringsartikel aangenomen met 54 tegen
3 stemmen.
Het voortgezet debat liep Donderdag over de verhooging van
plantloon der koffie voor de inlandsche bevolking, naar aan
leiding van het amendement-Keu-ehenius, tot verhooging met
ruim 1 millioen of f 1 per gezin, en het amendement-Borgesius,
tot verhooging met 1 millioen als buitengewone post voor 1
jaar. De heer van der Goes van Dirxland verdedigde de beide
amendementen in het belang der bevolking en met het oog
op den goeden indruk op de Indische ambtenaren. De heer
Kielstra bestreed beide, omdat de uitgaaf zou geschieden zon
der evenredig nut, terwijl hij bovendien het amendement-Bor
gesius onoprecht achtte en een bedekte aanval tegen de Re-
geering. Regeling der dessa-diensten acht hij zeer geweuscht.
De minister van koloniën bestreed sterk de beide amende
menten, omdat verhooging van plantloon met f 1 niets zou
haten, en volstrekt niet toegegeven kon worden, dat het plant
loon onvoldoende was. De heer Borgesius verdedigde zijn
voorstel De heer de Savornin Lohman stelde voor verlaging
van plantloon niet f2. De heeren van Gennep en van Houten
Bestreden de amendementen.
Heden voortzetting.
JJ
n
n
n
i>