MEkWEMGlfliG „APOLLO”
SMEEK.
Nieuwjaarsbrieven
Nieuwjaars- en FsHatieMiss.
M. EDZARD GREFE,
Zondag 25 December a. s
(EERSTE KERSTDAG).
Rijkspastspaarbank,
W. HAANSTRA.
i in
or*
1
lit*
en
It?
gta
mij
er
Eerste abtumements-
i en werking, terwijl nog 2 worden geplaatst.
enig
het
ring
r te
1 de
ling
zen-
zeil
van
h0' I j16 Z1J was en wie ik ben, ala de aarde haar
-er- -
ijn
Igk
ruit
BOSTON- «ii
Schutjas-Partij
Donderdag en Vrijdag e. k,
’s avonds half acht,
om een FRAAIE PRIJS en PREMIE,
in let Café „ONBEB DE LINDEN".
INLEG 50 Ct.
Daar er geene speciale uitnoodigingen worden
gedaan, worden de liefhebbers dezer spelen
verzocht, deze alszoodanig te beschouwen.
Tevens zij opgemerkt dat men voor de eerste
lijst zich kan aangeven met zijn vieren, om
naar verkiezing te spelenen dat deze partij
op zeer eigenaardige wijze zal worden geregeld.
Aanbevelend,
Solist: de heer JOHAN SNOER, uit Amster
dam, (Solo Harpist).
Aa afloop BA.L.
bij W. COOL VAN BOKMA.
„Hoe noemt gij dat wat heden gebeurd is,
mylord, als gij dan nn toch eenmaal eene omschrij
ving noodig hebt voor eene daad, welke men
voor gevoelige ooren liever niet noemtWat
was lord Rumsdale’s dood
„Een ongeval, een ongelukkig toeval
Zij lachte, maar ook slechts een oogenblik.
„Voortreffelijk, ik zou het zelf bijna niet
beter hebben kunnen uitdrukken. Geheel zoo’n
zelfde toeval nu zal ook ginds plaats hebben. Een
ongeval! Moeten niet alle menschen sterven,
de jongen even goed als de ouden Dat
is het zekere en onfeilbare slot van elke co-
medie, welke men een menschenleven noemt.
„Hebt gij daarbij wel overwogen dat het het
leven is van mijn broeders kind, waarnaar ik
mijne misdadige hand uitstrek?”
„Hebt gij wel overwogen, mylord, waar men
gelukkiger is: onder de gekken of in het graf?”
„Gij slaat mij bij eiken zet; gun mij den
tijd om te overleggen.”
„Als wij over zoo ruimen tijd te beschikken
hadden, dan zou ik mijne verloving niet zoozeer
hebben bespoedigd. Maar aan den eenen kant
dwingt de termijn mijner mondigheid en aan
de
mgt
lige
of
vor
mig
>rd-
'óór
op
ing,
gas
3(11
eeft
den
en,
den
zoo
aar
oor
gen
zoo
jas,
iei-
loe
ien,
:en.
386
■ar-
een
dus
M’.
den
rer-
iald
57,
oor
ert,
'as-
leid
de
ea-
ur,
'as,
fan
het
oor
ys-
sud
pe-
de
iug
•ijs
de
ng.
dat
i te
van
den
en
in
ge-
tf’.
igd
der
ren
van
het
Rij feestdagen, als de wederom ophanden
zijnde (Kerstmis en Nieuwjaarsdag), worden
gelijk de ervaring leerde door schoolcommis
sies, industrieelen en anderen (colleges, dan
wel particulieren), vaak geldelijke belooningen
of cadeaux in den vorm van spaarbankboekjes
uitgereikt. Het kan zijn nut hebben, de aandacht
der personen of lichamen, die op dergelijke wijze
belooningen wenschen toetekennen of geschenken
willen aanbieden, te vestigen op de bestaande
gelegenheid om, binnen zeker tijdsverloop, de
terugvordering van ingelegde sommen te beletten.
Dit kan geschieden, door in de zoogenaamde
„Verklaring” (een gedrukt formulier, hetwelk,
bij de toetreding als inlegger, moet worden
geteekend)een voorwaardelijk beding, ten aanzien
der terugbetaling, te doen opnemen.
Zoo kan o. a. de terugbetaling aan de inleggers
(dat zijn zij, te wier namen de boekjes luiden)
afhankelijk worden gesteld van de toestemming
van hen, die de boekjes hebben genomen, of
kan daarvoor een of ander tijdstip, eene of
andere gelegenheid, als bijv, meerderjarigheid,
huwelijk enz., worden aangenomen.
Is bij den inleg ten behoeve en ten name
van derden, geene dergelijke restrictie gemaakt,
en verkrijgt dus de bevoordeelde de dadelijks
beschikking over de ingelegde gelden, dan
oliegas. Op eene kleine plaats is het wel noodig,
dat alle gasverlichting uitga van de gasfabriek
om haar de noodige levensvatbaarheid te ver
zekeren. Alle pogingen om dit gesticht aan de
gasfabriek te verbinden, stuitten grootendeels af
op het bezwaar, hoe het kapitaal, berustende in
de gastoestellen van het gesticht, tot waarde te
brengen. De gasfabriek kon ze niet plaatsen
en bij verkoop voor oud materiaal zou te veel
verloren gaan.
Het vraagstuk werd op de volgende wijze
opgelostDe waarde der gastoestellen bestond
bijna alleeu in de twee gashouders, die beide voor
zien waren van gewichten met hijschtoestel,
waarmede zij zuigend gemaakt konden worden.
Er werd nu overeengekomen, dat met behulp
van deze gewichten over dag de houders zouden
gevuld worden met gas uit de pijpleiding der I
gasfabiek, geleverd tegen den prijs van kookgas. I
Vóór het gesticht werd in de straat eene kraan I
geplaatst, die onder toezicht van de gasfabriek I
’s morgens geopend en ’s avonds gesloten wordt.
Het gas wordt nu door een meter geleid, over
dag in de houders genomen, om ’s avonds voor
de verlichting van het gesticht gebruikt te
worden.
Is dus één der redenen, waarom het gas over
dag voor lageren prijs geleverd worden kan,
dat hiervoor de ruimte vuu gasberging niet
vergroot behoeft te worden, zoo wordt in dit
geval in werkelijkheid de gashouder door den
verbruiker geleverd.
Van heeveel belang het is, dat ook voor
kookgas de leiding in huis ruim, wijd en doel-
m®tig geplaatst is, en de komforen en branders
gemakkelijk en zuinig in het gebruk zijn, kan
blijken uit de ondervinding te Sliedrecht opge
daan. Toen de gasfabriek aldaar verleden jaar
in mijne handen overging, was het verbruik van
kookgas in Mei gedaald tot 480 M3. Nadat de
leidingen onder zorgvuldig toezicht kosteloos
hersteld of vernieuwd waren en doelmatige
komioren waren ingevoerd, verdubbelde het
verbruik reeds in de volgende maand, en klom
het in Juli tot ongeveer 1700 M3.
Op de vraag, welke ondervinding heeft men
opgedaan omtrent de werking van het twee-
prijzenstelsel kan ik, althans betreffende kleinere
gaslabrieken, antwoorden
Dat het twee-prijzenstelsel op redelijke gronden
berust, werd door de ondervinding bevestigd.
Het blijkt te voldoen aan de behoefte van
het publiek.
Als een bezwaar wordt erkend, dat van twee
leidingen en twee meters de kosten moeten
gedragen worden, zonder dat dit overwegend
geacht wordt.
Het gebruik vau kookgas maakt het gas meer
populair en daardoor het gebruik van lichtgas
meer gewild, zoodat het twee-prijzenstelsel het
algemeene gebruik van gas doet toenemen.
Door het publiek erkend als een tegemoet
komen van de gasfabriek, bevordert het de goede
verstandhouding tusschen de fabriek en de
verbruikers.
De heer Albrecht oppert als een bezwaar
tegen het twee-prijzenstelsel de moeielijkheid
van voldoende controle tegen misbruiken.
De heer Muller kan verzekeren, dat die
controle voor kleine gemeenten geen bezwaar
oplevert. Spreker levert ook kookgas aan ver
bruikers, die geen lichtgas verbruiken, en acht
dit wenschelijk, omdat zoodoende vele gas ver
bruikers, die met kookgas beginnen, later ook
tot verlichting met gas overgaan. In de zo
mermaanden wordt te Doesburg meer gas ge
durende de daguren verbruikt, dan gedurende
het overige gedeelte van het etmaal.
De heer Lagaag zegt, dat te Doetinchem
De heer W. de Liefde leest hierop de vol
gende belangrijke mededeeling voor
Van het begin dezes jaars werd de prijs van
het gas te Hoorn verlaagd op 8 ets. per M’.
terwijl voor kookgas 6 ets. berekend werd.
Aanvankelijk bleef het publiek vrij onver
schillig voor dezen lageren prijs voor gas, tot
verwarming gebruikt. Blijkbaar wist men niet
wat daarmede aan te vangen, omdat men het
voordeel hiervan niet kende. Om hieraan te
gemoet te komen, werd gelegenheid gegeven
aan de gasfabriek eenen eenvoudigen keuken-
haard met gaskomfoor in werking te zien. Bij
enkele verbruikers werd de gasleidjpg met com-
foren en verdere toestellen kosteloos op proef
gegeven. Voorts werden gasleidingen en alle
toestellen als kachels en komforen, zonder winst
geleverd. Aan een en ander werd ruime be
kendheid gegeven door eene circulaire, waarin
ook de voordeelen van het gebruik van kookgas
eenigszins uitvoerig omschreven werden.
Het gevolg was verrassend. Elke proef, zoowel
bij den grootsten hotelhouder als bij den kleinsten
burger, liep geheel bevredigend af. Wie het
eenmaal had, wilde het niet meer missen en
prees het buren en kennissen aan. Tn korten
tijd was het kookgas tot eere gekomen om de
zindelijkheid, het gemak, de tijdbesparing, het
mindere brandgevaarde regelmatigheid en
betrouwbaarheid, do eenvoudigheid van controle
van den leverancier, en bovendien nog de ge
ringere kosten dan van andere brandstof, terwijl
de netheid der toestellen menige burger huis
moeder tot nader kennisnemen uitlokte.
Van maand tot maand klom nu het gebruik
zeer snel, en kwam na vijf maanden tot 3000 M3.
per maand, terwijl de aanvraag van meerdere
verbruikers blijft aanhouden.
Het gas voor verwarming wordt niet dan
aan lichtgasverbruikers afgeleverd volgens het
begrip, dat de gasfabriek is opgericht voor de
verlichting, en kookgas als bijzaak levert, en
ook om de verleiding tot misbruik minder te
doen zijn.
De scheiding van licht- en kookgas wordt
etrikt doorgevoerd. Van uit de kanalisatie
Wordt meestal van uit één» diensthuis het gas
over twee meters verdeeld en geleid naar de
licht-of kookbranders. Geen enkele lichtbrander,
ook niet in de keuken, mag verbonden zijn met
den kookmeter. Het gas wordt niet geleid van
den eenen meter over den anderen en dan bij
aftrekking het afzonderlijke verbruik bepaald.
De meest gebruikte inrichting is, dat het
kookfornuis wordt verwijderd, een gegoten ijzeren
plaat in de haardstede wordt gelegd, waarop
een 2 gaats komfoor met nog een of meer en
kele komforen geplaatst worden. Een enkele
maal werden de komforen gesteld in de gaten
van een bestaand ijzeren of gemetseld fornuis,
terwijl onder den oven een brander van eigen
constructie werd gemaakt. Geheel volledige
gasfornuizen, zooals die in den handel zijn,
worden niet begeerd en zelfs op proef gewei
gerd, waartoe ook wel de hooge prijs dier toe
stellen aanleiding geven kan. Van allerlei
grootte worden de branders gebruikt, van af
den groeten in een gesticht onder een ketel
tan 120 L. inhoud tot een klein pitje onder
een gewonen trekpot. Gaskachels worden alleen
gebruikt tot tijdelijke verwarming van slaap-
en andere vertrekken, terwijl badtoestellen, bij
gemis van eene waterleiding, bijna niet voor
komen.
Op eene bijzondere wijze werd het twee-
prijzenstelsel toegepast te Kuilenborg.
Vóór de oprichting der gasfabriek bestonder
•öu R. K. tSeminarie met eigen toestellen voor
«preken als ik nu besloot, uw zin te doen, welke
Voordeelen belooft gij u daarvan
„Ais die beide oogen gesloten zijn, dan bestaan
®r geen andere belanghebbenden meer bij de
erfenis, als wij beiden. Wie vraagt er naar,
.- dekt? Wie zal het bewijs leveren, dat er op
die grafstede een valsche naam staat Aan de
Machinatie van den advocaat is de spits afge-
iroken, zoodra de persoon ontbreekt die hem
)ij eene poging tot verraad van dienst kon zijn,
rfeze zet maakt hem machteloos tegenover ons,
omdat hij hem van het middel berooft, ons met
loop op goed succès van een anderen kant te
kunnen schaden. Hij is veel te verstandig dan
“ut hij dit niet oogenblikkelijk zou begrijpen.
Is gebeurt wat ik verlang, dan is hem daarmee
1 le macht ontnomen en blijft het aan ons over-
>elaten, met welk een som wij hem schadeloos
villen stellen voor zijne bemoeiingen ten onzen
n rt mö> mylord, als gij daartoe
tekent met uwe gewone scherpziunig-
I u’ kind, maar weet gij wel hoe
I middel heet, dat gij wilt aanwenden
gelijk reeds niet zelden bleek worden deze
dikwijls zeer spoedig, hetzij geheel, hetzij groo
tendeels, teruggevorderd.
Zij echter, die den hierbedoelden vorm om
belooningen toetekennen, weldadigheid uitteoe-
fenen of geschenken te geven, te baat nemen,
doen dit klaarblijkelijk met het doel, om bij
de belanghebbenden den lust tot sparen opte-
wekken. Immers, ware dit niet het geval, dan
zou de weg der Rijkspostspaarbank wel niet
worden gekozen. Doch, handelende op eene
andere dan de, hierboven aangeprezen wijze
wordt, in talrijke gevallen, dat goede doel gemist,
blijft het heilzaam streven der gevers veeltijds
zonder gevolg.
Het kan daarom dienstig zijn, den, bij deze
gegeven wenk, onder de aandacht van het alge
meen te brengen.
den anderen kant de ijver van Oarringshliff
ons tot spoed. Als er iets gebeuren zal dan
moet het in den loop der volgende week ge
beuren.”
„En wat wilt gij doen naar aanleiding van
den brief, dien gij daar in de hand hebt?”
„Laat die zorg maar aan mij over, mylord.
Ik zal mijne correspondentie wel weten te voeren
en mister Oarringshliff wel zoolang ophouden
tot gij voor het overige hebt gezorgd. Vergeet
echter niet dat dit vóór den 8 Juni moet zijn
geschied. Dan zal het tijd zijn het masker
tegenover dien mijnheer te laten vallen.”
„Wees voorzichtig en slim; hij is er toe in
staat, u het spel voor de tweede maal uit de
handen te nemen, zooals hem dit reeds de eerste
keer is gelukt, en een tweede nederlaag
„Ik heb uwe waarschuwing niet noodig, my
lord. Mijn weg ligt duidelijk en klaar voor mij
openik zal daarop ook nog geen halve schrede
wankelen. Kan ik met de zekerheid heengaan
dat wij het ééns zijn?”
„Dat kunt gij 1”
Zij ging opstaan, maakte een buiging
verliet het vertrek met dezelfde kalmte waar
mee zij gekomen was.
Hij keek haar niet nain diep nadenken
verzonken, bleef hij zitten. Vervolgens begon
hij wel een half uur lang de kamer op- en
neer te loopeu, alvorens tot een besluit te
komen. Eindelijk scheen hij het met zich-zelven
eens te zijn. Hij ging aan zijn schrijftafel
zitten en schreef het volgende briefje
Waarde Sir,
Een uitspannings-reisje voert mij naar het
noorden des lands. Ik wenschte bij die ge
legenheid persoonlijk uw oordeel te vernemen
over den toestand der aan u toe vertrouwde
patient. Wees zoo goed mij voor dat doel
den 24 dezer maand des avonds in „het
Engelsche hof” te Buckingham te komen
opzoeken. De reiskosten zal ik u vergoeden.
Uw antwoord zou mij niet meer te Londen
bereiken; het is dus overbodig. Ik groet u,
Sir, met achting,
Lord Norman.
Die brief was gericht aan den directeur van
het krankzinnigengesticht, docter Brown, Bet-
fortshire, Worcester.
(Wordt vervolgd).
OVKaWOïlM.
Ondergeteekenden betuigen hun har-
telijken dank aan allen en inzonderheid aan
den heer T. W. STAM, voor al de blijken van
belangstelling en deelneming gedurende de ziekte
en bij het overlijden van hun geliefden zoon
ondervonden.
Sneek, Dec. ’1887.
D. SMITS en Echtgenoot.
sedert drie jaren het drie-prijzenstelsel is toe
gepast, d. i. 10 ets. voor verlichting, 7 cents
voor koken en verwarming en 6 cents voor
gasmotoren.
(Hier volgt een bespreking over den dubbelen
indexmeter van Wybauw; thans minder ter
zake dienende.)
De heer Roll heeft van den heer Marshall
in Kopenhagen vernomen, dat men in Dene
marken in de meeste steden de gastoestellen
in huur geeft tegen zeer matigen prijs, waardoor
het gasverbruik zeer bevorderd wordt.
De heer Gezellen deelt mede, dat het twee-
prijzenstelsel te Zalt-Bommel weinig bijval vindt,
eu aanleiding jjeeft tot vele moeilijkheden.
Do heer Klönne deelt eenige voorbeelden
mede van Duitsche steden, waar het twee-
I prijzenstelsel met succès wordt toegepast. Ook
I worden in Duitschland door eenige gasfabrieken
gasmotoren in huur verstrekt.
De heer Chamon zegt, dat te Milaan de
electrische verlichting aan de gasfabriek eene
vermindering van 1,700,000 M3. jaarlijksch gas
verbruik had berokkend. Dientengevolge besloot
men ook daar het gas voor de keuken en voor
motoren tot geringeren prijs te leveren, met
het gevolg, dat in 15 maanden niet alleen het
vroegere gasverbruik weder bereikt was, maar
dat er zelfs eene vermeerdering ad 10% plaats
vond. De gasmeter model B van den heer
Wybauw (reeds door den heer Roll besproken)
veroorzaakt niet den minsten last. Elke gas
meter kan met geringe kosten tot dit systeem
worden veranderd.
De heer Klönne zegt nog, dat men meermalen
vreest, dat de hoogere drukking, noodig voor
het daggasverbruik, het gasverlies zal vermeer
deren. Dit is eene dwalingde vermeerdering
van het daggasverbruik doet juist in de meeste
dalTn n het Terlies’ Proc0atsgewijze uitgedrukt,
De I oorzitter zegt de verschillende sprekers
dank voor hunne deelneming aan de belangrijke
discussion over dit vraagpunt.
U, M. de R., dank zeggende voor de plaatsing,
UEd. Dienaar,
B. WIELINGA.
t.
■eg)
be-
utf
u
,en
jao
-w»
ONDER LEIDING VAN DEN HEER
