BS- MfflM-M Will BE
i m
J ló
i
N EG E N-E N-V E E R T I Q
1894.
v
No. 9.
31
,V 2% V A. J 5 I.
F>
een
een
Toch zal
uit de i
valwinden
over hun
vraag.
Kalm
len humor
waar
*1
h Lil IIL I
plichten, dan nu er geen enke
na
een
i’z'-ï
L 1
j den burgerstand aantreft die groot gaan op de
pfi—-J-
I men
de conservatieven
aanspreekt naar ’t gelaat dat ze aan ’t volk ver-
1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents;
Cents. Bij abonnement is de prijs
-,i te vernemen by
ADVEBTENT1ËN van
voor eiken regel meer 7%
belangrijk lager. Voor waarden daaromtrent
den uitgever.
UIT DE PERS.
Onlangs werd door de Standaard aan een
waarschuwend woord tegen hen, die Taks kies
wet bestrijden, het volgende toevoegd
„Tak’s tweede paard staat reeds gezadeld.”
„En over welke politieke kracht deze ruiter
„dan zou beschikken, zou door geen groep in
„den lande pijnlijker dan juist door onze con
servatieve phalanx ervaren worden.”
Naar aanleiding daarvan schrijft thans de
Prot. Noordbrabanter (’t orgaan van den heer
De Savornin Lohman)
„Tal van vragen dringen zich bij het lezen
van dit bericht aan ons op.
Zou waarlijk de Koningin reeds nu besloten
hebben bij verwerping der kieswet tot Kamer
ontbinding over te gaan
Zou zij, nu verdeeldheid bestaat over uitleg
ging der Grondwet, over die uitlegging de be
slissing inroepen der kiezers P
Zou zij haar toestemming gegeven hebben
nog vóór het advies of het gevoelen Van alle
Kamerleden te hebben vernomen
Zou, indien dit alzoo ware, zij aan haar mi-
't Geval ia noeilijt Zender al mX?'*’' h'bb“‘
zou het
voorzichtigheid, vrees,
Deze COL BA NT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS
Abonnementsprijs voor 3 maanden f V-franco per post ƒ1.25.
en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
Vóór den J*»l
Met bemjdenswaardig geduld onderhoudt
vaderlander”, de schrijver van de r
schenen brochure „in hoofdbeginselen öngewij- i
zwi nog eens onze anachronistische députés vooroordeel zijn zonder meer Men kan zich
i weerspannig bedrijf in de kiesrecht- i hierbij neerleggen wanneer men menschen uit
van toon, ligt de rustige tint van stil-
overschr.’s gemoedelijke raadgeving,
hij achtereenvolgens
g-» toonen, getuigende van voorzichtigheid,
onbedachtzaamheid, gemis aan doorzicht.
Slechts op ecu enkele plaats geeft de fluit
een schelle klank Het is, waar schr. over Cle-
menceau en De Cassagnae spreekt, twee staats-
I lieden die de hoogleeraar Fruin onlangs aan
haalde om het algemeen kiesrecht te schilde-
ren aar zijn schaduwzij had de prof, gewezen
).op t gemis van deze twee staatslieden
ten gevolge vanle suffrage universel.”
Ik kon zegt de Vaderlander mijnoogen
nauwelijks gelooven, want mij kwam het voor,
I dat, zoo het Fransche stemrecht met iets ge-
I luk kon worden gewenscht, het wel hiermede
I was dat het, door het gezond verstand voorge-
I icht, een einde heeft gemaakt aan de parle-
I mentaire loopbaan van twee onverbeterlijke
schreeuwlelijken men vergunne mij dat
I woord die, door eer- en reclame-zucht geleid,
I «P de politiek van hun vaderland den allernood-
I lottigsten invloed hebben uitgeoefend.
Die toon klinkt schel, zoo opvallend, dat men
I e®“ °°genblik geneigd is te gelooven dat de
I Vaderlander” hier een kreet van blijdschap
I met kon weerhouden, nu de bestrijder van het
algemeen kiesrecht hem een argument aan de
i hand doet dat juist ten onzent
I ’t Is waar, datzelfde stemrecht koos een kap
per en Vhomme-canon, maar niet in de plaats
dier twee, zegt schrijver.
I De kapper-afgevaardigde heeft heel wat op
z n geweten.
Vooreerst zal men het aan hem wijten als ’t
algemeen kiesrecht bij ons nog niet glijden wil
E\en tweede heeft hij het op z’n geweten dat
uettige Hollandergezichten periodiek uit hun
rust worden gebracht, als de buitenlandsche cor
respondent of het buitenlandsch overzicht van
een persorgaan weet mee te deelen dat de kap
per ja> kapper kapper Chauvin, ook in
e vergadering zich heeft laten hooren of zien.
Maar, eerlijk gesproken, begrijpen we niet
L- ,e een verstandig mensch er om gaat lachen
wij bewonderen den man, die het in onze we-
I ew van vooroordeelen, bij hoog meer nog dan
Pw VaU kapper brengt tot v°lk8député.
I Werkelijk, Chauvin moet een kranige kerel
rJQ’ omdat-i geen meesterstitel, geen aeld
£cen deftige familie en dus geen kruiwagens
jenfin omdat-i alle materiaal mist waarmee men
iu ’t beschaafde werelddeel brengt tot den
rang van Edel Mogende.
In trouwe, bestond onze Tweede Kamer on
oogenbhk uit louter kappers, ’t zou allicht
gieter gaan met de rerdeeling van lastenen lus-
ten, rechten en
I le kapper, maar op enkele uitzonderingen
„een slechts mannen in zitten, die door erfenis
vroeger ver- j titel gekregen of veroverd hebben.
Een vooroordeel
Alle brieven
in te zenden.
te stellen en te v - - -
van personen naar hun innerlijke
diensten.
In dat streven staat ze tegenover de aristo
cratie, wier geest rondspookt in onze Tweede
tamer, en in een deel onzer liberaal-orthodoxe
pers de poezie van de leugen inspireert.
Voor den slag, die slag zal niet vreeselijk
zyn de strijd is niet gebaseerd op actie van
overtuiging, ’t Is berekening alt over. De vraag
is maar, wie het hoogste cijfer verkrijgt in de
uitKomst. De voorstanders hebben dit bewezen,
op een paar gunstige uitzonderingen na, door
den matten toon hunner redeneeringen, door
spekt als ze waren met plus- en minusteekens:
van geestdrift bijna geen spooren ’t beginsel
werd vertoond in z’n lapmethode om de’ toe
komst te maken tot een verlengstuk van de
historische lijn, die meer of minder vaag loopt
door de fantastisch berekenende hoofden der
voorstanders, ’t Was duffe oratorio en oratori
sche dufheid.
Du de oppositie was al even onverkwikkelijk;
men leze slechts de Staatkundige brievan van
mr. van Houten, waarin allerlei belangen door
een worden gewarreld om ’t belang der „non-
valeurs te verdonkeremanen.
De eenige gloed in die correspondentie is de
vlam van een aristocratisch auto-da-fé waarin
de minister Tak zal moeten opgaan
Ich bin ein Cavalier, wie andre Cavaliere.
Du zweifelst nicht an meinem edlen Blut-
Sieh her, das ist das Wappen, das ich führè
(Het „liberale” Wappen van mr. v. Houten)
Darum bedien’ ich mich, wie manchet junge
Mann,
beit vielen Jahren falscher Waden.
Berekening om te blijven op die gefingeer
de historische lijn van waardeering naar eigen
belang, door vleierij van ’tgeen alle verdienste
mist en spotternij met wezenlijke verdienste.
Bist mit dem Teufel du und du,
Und willst dich vor der Flamme schenen
zegt „die Hexe”, en Mephisto in zijn achtsten
brief vult het gemis aan prikkel aan, door den
minister toe te voegen
Nun frisch hinaus Du darfst nicht ruhnl
Toegeven iets van uw beginselen opofferen
ook Pierson heeft het moeten doen Wat zou
de heks wel zeggen indien de minister zich liet
intimideeren
Mög’ euch das Schlückchen wohl behagen
Vóór den slag. De heeren zijn aan ’t cij
feren voor welke partij zal de uitbreiding het
voordeeligst zijn
?e, „liberale” de anti-revolutionaire
de katholieke Voor geen van drieën
j Voor de radicale dan voor de volkspartij p
Dan is de uitbreiding in strijd met volks- en
staatsbelang.
„Komm nur geschwind und lasz dich führen
Zou de minister zich laten bewegen P
afkomst van hun vader of moederdan denkt
de stumperts zijn niet wijzerze staan
te geuren als ’t aardappelloof wanneer de knol
lang onder den grond zitze hebben nog een
gelukkig gevoel wanneer ze aan die schatten
en hooge positie van hun voorvader denken en
ze zijn er o, zoo trotsch op, dat zij werken moe
ten neen maar dat die rijke voorvader niets
behoefde te doen. Zie, dat’s een vooroordeel
men heeft dan het recht om die menschen te
lachen, die zoo weinig ontwikkeld zijn dat ze
hun verdienstelijkheid ontleenen aan een an
der en dan nog soms aan iemand, wiens
eenige verdienste was dat-i niet onder curateele
stond en ’t geluk had een erfoom, of een milli-
oenentante te bezitten van wie hij dus eigen
machtig het goed mocht overnemen, omdat
toevallig in ons land een erfrecht bestaat uit
gestrekt tot de verstverwijderde takken, om het
geld toch uit de vingers van den Staat te hou
den.
Zonder dat erfrecht was grootmoeder niet in
’t bezit van tante’s diamanten en paarlen ge
raakt en had grootvader, omdat i niet rijk was,
natuurlijk niet die „hooge” positie van faine
ant kunnen bekleeden, waarop het hardwer
kende grand-child nu zoo trotsch is.
Maar menschen, die „gestudeerd” hebben en
dus bij ervaring weten hoe moeilijk het valt
verdienstelijk te worden in de wetenschapzij,
die meenen het recht te hebben zich voor te
laten staan op de verovering van een goed
deel van dien begeerden schat zulke men
schen kunnen niet bevooroordeeld zijn. Wanneer
ze dus het hoofd ontblooten voor de bezitters
van schatten, die oxydeeren en doen oxydee-
ren, of wanneer ze spottend spreken van den
kapper-afgevaardigde dan zeggen de men
schen iets wat ze zelf niet meenen dan is ach
ter hun eerbiedsbetuiging een spotlach en ach
ter de spotlach een gevoel van eerbied; dan,
ja dan is er berekening in ’t spel.
Die verfoeilijkste van alle factoren in de
maatschappijlijke samenleving, de berekening,
die t karakter aantast, de beginselen transitief
maakt, en de wereld toebereidt voor de gunsti
ge ontvangst van lastertongen en doet bukken
voor een kortzichtige publieke opinie; die fac
tor is ook overal doorgedrongen, in onze Twee
de Kamer ook, n' en déplaise de „Vaderlander”,
I ja met al z’n bezadigdheid waarachter een spot
lachje verborgen is, mag ook hij zelf het eer
lijk opbiechten ik handelde uit berekening
toen ik in de inleiding verklaarde niemand te
verdenken van de arglistige bedoeling, dat hij
de kiesrechthervorming op de lange baan heeft
willen schuiven of door obstructionisme heeft
willen doen stranden.
Die berekening van verdiensten naar zuiver
mierwed, wensoht d8 demoeratie Ier zij de oeihedex-liberele groep o„, moer geraM
orvMgon door de waardeering maken en «ndringen op positieve kenteokeoen
ware ver- j vau den aanstaanden kiezer-godheid zon-
der schrijfproef zal de aristocratie nog
meer vrees koesteren voor encanaillement en
aandringen op de „waarde”, niet van den kiezer
of z’n verdienstelijkheid, maar van z’n bezittiu-
gen, z n woning of z’n spaarpot.
d een weinig laveeren noodigzijn om
streek beurtelings van windgebrek en
.1 op de breede vlakte te geraken, waar
de frissche bries de zeilen weer doet zwellen.
Groote opoffering is dit niet, waar het een
j proef betreft wier deugdelijkheid een fictie is
en wier toepassing iu onzen tijd van berekening
onbetrouwbaar of uiterst moeilijk zal zijn bij
de grensgevallen, d. i. juist ter plaatse waar
de hoogere algebra, met integraal- en differen-
tiaal-rekening, de kluts kwijt raakt.
A óór den slag. ’t Zal wel losloopen de
opposant mr. v. Houten acht het reeds gewenscht
dat de slag niet in de Tweede Kamer, maar in
den ministerraad wordt geleverd.
’t Zal zoo’n vaart niet hebben.
Verdad es verde de waarheid is groen.
En wat waar is moet eenvoudig zijn, een
voor waarde waaraan het stelsel-Tak voldoet.
Uit berekening, al was biet maar om den
invloed der radicale partij niet noodeloos uit te
breiden, zal het wel afloopen naar den wensch
van mr. v. Houten.
De „strijd” zal in den ministerraad worden
beëindigd.
Het jongste gerucht heeft dien staatsman
gerust gesteld.
Aanvang Februari is de slag geslagen
Zonder dat er dooden vallen. De Tweede
Kamer zal het genoegen smaken de overwin
ning te constateeren en bij monde van mr. van
Houten den volke verkondigen
De ministerraad niet Tak alleen heeft
uw rechten veroverd en binnengebracht achtet
onneembare bolwerken.
Q.
it
toon Ml fffihll’ rlrt rr^n I. L‘ 1
