ffilfflï [J HET 1MMIR Sffll
/ww;i^S
asssassg^tta
■ft ei mhteitiblid m dé
No. 59.
N E G E N-E N-V EERTIGSTE J
1894.
R G A N G.
TREURIGE FEITEN.
JAARMARKT of KERMIS
1
25 JULI.
II
vestigen
die
iimiiiimg
i.
i.
Tai
gestort,
die de
slakken
op insecten,
>0,
a
open, maar
nu do
De Sociale Gids, het socialistisch tijdschrift
voor Noord- en Zuid-Nederland, wordt geregeld
voortgezet. Men vindt er artikelen en beschou-
voor de kalme
iuW
T,
K-
<-
V,
i wachten
Hoeveel huisvaders uit den werkenden stand,
en ze gaar
ne gelukkig willen zien, hebben gewerkt dag
en nacht, ontbeerd tot op het allernoodigste,
om hun kinderen wat mee te kunnen geven in
een wereld, waar een mensch zonder kapitaal
gerekend wordt een atoom te zijn van de mo
lecuul „overbevolking
En al die inspanning is thans vruchteloos,
die liefde komt thans met leege handendoor
de misdaad van één man, wordt de last van het
leven voor die menschen onmogelijk zwaar te
dragen.
Waar moeten zij het vertrouwen terughalen
in hun medemenschen, dat ze verloren bij deze
daad en hoe het wantrouwen uitbannen, dat
voortaan hun hart vervullen en hun levensge
luk verwoesten zal
Is dan deze misdaad bijna niet erger dan die
van Caserio
wingen in van de beide groepen der soeiaal-de-
mocratische partij. In de laatste aflevering be
handelt de heer J. II. Schaper onder het op
schrift verzoening ot scheiding de strijd, tus-
schen die beide groepen ontstaan, wat nader
en hij komt tot de slotsom, dat van samenwer
king voor den eersten tijd alleen sprake zal
kunnen zijn op enkele punten.
Voor samenwerking is onderlinge waardeering
noodig. En deze ontbreekt. Ook de eerlijkheid
der middelen, door beide groepen aangewend,
laat te wenschen over van weerskanten.
Bovendien is het partijleven verderfelijk, ’t Zijn
sterke beenen die de weelde van het leiderschap
kunnen dragen.
Samenwerking blijft mogelijk als het b.v. geldt
een meeting ten gunste der afschaffing van het
privaat bezit. Ook met de 1 Mei-betooging
kunnen beide categorieën samenwerken bij eeni-
gen goeden wil, ofschoon zich hier reeds klem
men en voetangelsvertoonen. Demogelijkheid
van tijdelijke samenwerking blijft cpc
duurzame samenwerking is onmogelijk
meeningen zoo zeer uiteen loopen.
Het algemeen kiesrecht verdeelt de beide
groepen. Naar iets jagen, dat men niet gebrui
ken wil, is dwaasheid, en iets te willen vero
veren waarvan het geheel schadelijk is, is er
ger dan dat. Men kan dus niet vergen dat de
anti-parlementairen onder de sociaal-democraten
meedoen aan een betooging tot invoering van
het algemeen kiesrecht. En toch, die andere
helft (of welk deel dan ook) vindt het noodlot
tig dat het kiesrecht niet algemeen is. Het wil
de gemoederen warm maken voor de verove
ring er van en komt hier in botsing met
partijgenooten, die over dat streven smalend
oordeelen.
Wat daarvan zal terecht komen is duidelijk:
twist, tweedracht, ellendigheden, enz. Daarom
acht de schrijver het allereerst noodig dat elk
onbewimpeld uitkomt voor zijn meening, dat hij
kleur bekent. Het zal moeten komen tot een
splitsing in twee groote groepen1 die aan
de verkiezingen willen deelnemen 2°. die daar
van geheel afkeerig zijn.
Daarop zet de heer S. als volgt uiteen hoe
hij wenscht dat gehandeld zal worden.
„Het ware dus wenschelijk, dat op het e. v.
congres de quaestie zuiver werd gesteld in een
goed geformuleerde, helder gestelde resolutie.
Geen gepraat over vrijheid moet daar den door
slag geven. Ook ik heb die „individueele vrij
heid” in den bond voorgestaanmaar ik heb
leeren inzien, dat het een onding is en een
wassen neus zal blijven. Men zal elkaar kunnen
vrijlaten”, maar telkens zal men elkander wij
zen op de slechte, onzinnige en schadelijke ma
nier, waarop men van die vrijheid gebruik
maakt! Vrijheid goed, maar geen koppelarij
van heterogene bestanddeelen. De ware vrij
heid is die, om zich te vereenigen met zijn ge
lijkgezinden, zoo het kan plaatselijk of gewes
telijk. Alleen is het dan tevens noodig, dat de
bond, wanneer het congres volhardt bij zijn
anti-parlementarisme, ook zoo ridderlijk is, om
een anderen naam aan te nemen. Laat dat zijn
Socialistische Bond, Vrijkommunistische Partij
of dat ze zich vormt tot anarchistische groepen,
het doet er niet toe. De naam Sociaal-Demo-
cratischc Bond is toch, of ik moet het totaal
mis hebben, onzinnig en ongerijmd voor een
organisatie, welke van de democratie niets wil
len weten. Door die naamverandering komt
naast de bestaande afdeelingen plaats voor soci-
aal-democratische vereenigingen of naast den
bond van thans plaats voor een Sociaal-Demo-
cratische Bond of (schrik niet voor dien naam!)
S.-D. Volkspartij. Van weerszijden moet het
ADVEBIENT1ËN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Cents;
vooi eiken regel meer 7*/j Cents. Bij abonnement is de prijs
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij
den uitgever.
doel worden de quaestie zuiver te houden en
niet in troebel water te willen visschen. De
parlementair-gezinden loopen in de huidige om
standigheden gevaar, voorloopig een klein troep
je te blijven maar dat moet hen niet doen te
rugschrikken voor de consequentie hunner han
delingen. Zij zijn ook bij uitnemendheid voor
beschikt, uit de talrijke onvereenigde of bij par
tijen aangeslotene arbeiders hunne medestan
ders te rekruteeren en dus hunne gelederen aan
te vullen met frisch bloed.”
Met oen vermaning om alle verdere verbitte
ring tegen te gaan, besluit hij zijn artikel.
Dat de verwachte splitsing zich scherper be
gint af te teekenen, blijkt ook uit hot reeds
vermelde nopens het samensmelten van de
Nieuwe Tijd met do Sociaal Democraat en het
samengaan dergenen dio tot de zoogenaamde
parlementaire groep behooren. In II. voor A.
geeft de redactie haar leedwezen te kennen
over ’t feit dat zoovele oude partijgenooten als
Helsdingen, Schaper en Vliegen e. a. de zijde
van Van dor Goes en Van Kol kiezen.
„Dat wij in dit gezelschap oude partijgenooten
als Helsdingen, Schaper en Vliegen zien, dat
bedroeft ons, zegt het blad, en dat hadden wij
niet verwacht. Zie, dat zij parlementair gezind
zijn, dat is hun zaak en voor ons geen reden
om hen niet to beschouwen als partijgenooten,
maar dat zij, wetende wie die anderen zijn en
zelven hun optreden ten sterkste afkeurende,
toch in zee steken met zulke lui, dat opent ons
een treurigen gezichtskring.
„Wees parlementair, zooveel ge wilt, maar
bovenal wees eerlijk, en wij kunnen niet begrijpen
hoe eerlijke menschen samen willen gaan met-
personen, die getoond hebben op oneerlijke wijze
tegen ons op te treden en die geen middel ont
zagen om de partij te ondermijnen.”
Over de wenschelijkheid om staats-apotheken
op te richten schrijft het Sociaal Weekblad het
volgende
In de algem. vergadering van de Maatschap
pij tot bevordering der Pharmacie in Neder
land zoowel als in die der geneeskunst is de
zer dagen, geheel onafhankelijk van elkander,
de vraag behandeld, of het niet mogelijk ware
op meer geschikte en meer goedkoope wijze te
voorzien in de behoefte aan geneesmiddelen,
vooral bij de minvermogende bevolking, met
behoud van de waarborgen van deugdelijkheid
die tot heden noodig werden geacht. Daarbij
dringt zich meer en meer op den voorgrond de
wenschelijkheid om deze geneesmiddelen te doen
verstrekken uit zoogenaamde staats-apotheken,
waarbij de prijs kan worden geregeld volgens
een vast tarief, met kostelooze aflevering aan
allen, wier inkomsten worden verondersteld een
zeker peil niet te bereiken.
In Zwitserland vooral, doch ook in Duitsch-
land en Oostenrijk komt dit plan herhaaldelijk
ter sprake en op hot internationale congres voor
hygiene en demographic, te Budapest in Sept,
te houden, is het aan de orde gesteld.
Het schijnt nu, dat de regeering in Pruisen
zich het eerst van allen de kans willen openen
tot verwezenlijking van het nieuwe stelsel, zij
’t ook in de toekomst.
Het is bekend, dat daar te lande evenals in
geheel Duitschland, het apotheekwezen anders
is ingericht dan in de meeste andere staten van
Europa.
De apothekers hebben geen vrijheid zich te
vestigen en een apotheek te openen, waar zij
verkiezen.
Slechts een bepaald aantal apotheken mag
in het rijk aanwezig zijn en de regeering geeft
tot het houden daarvan concessie aan bevoeg-
L
BEKENDMAKING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sneek herinneren belanghebbenden,
dat de toelating van kinderen op School no. 1
eenmaal ’sjaars plaats heeft en wel op den
1 September
dat alsdan worden toegelaten zij, die den
ouderdom van zes jaren bereikt hebben of vóór
den 1 Januari 1895 bereiken
dat de aanvraag tot plaatsing, mondeling of
schriftelijk bij het waarnemend Hoofd der
School moet geschieden vóór 28 Juli e. k.ter
wijl voor hen, die reeds onderwijs genoten heb
ben, die aanvraag zooveel mogelijk vóór 23
Juli moet plaats hebben.
Sneek den 16 Juli 1894.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester,
BENNEWITZ, Secretaris.
B E K E N D M A KING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sneek maken bekend, dat de
alhier dit jaar begint op Vrijdag den 17den
Augustus, des morgens acht uur, om te eindi
gen op Vrijdag den 24sten Augustus d. a. v.
des morgens acht uur, en dat vóór den 26sten
dier maand alle kramen, disschen, tenten enz.
zullen moeten zijn afgebroken en weggeruimd.
Tevens wordt herinnerd aan art. 12 der AI-
gemeene Politie-Verordening, waarbij is be
paald dat niemand eene tent, kraam, tafel of
iets dergelijks op den voor den openbaren dienst
bestemden grond mag opslaan of daarop uit
stallingen van goederen hebben, dan overeen
komstig de aanwijzing van den Marktmeester
of, bij ontstentenis van dezen, van de Politie
en na voldoening van het marktgeld.
Sneek, 19 Juli 1894.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester.
BENNEWITZ, Secretaris.
UIT DE PERS.
Voor hen die vacantie hebben niet weinig
leurstellend en verdrietig.
Maar niet minder schokkend
gestellen, die zich op het ondermaansche
behagelijk en wel gevoelen, zijn de berichten,
-e een na den ander komen opduikelen als
en kikkers die in den regentijd azen
van personen die goed geaccredi
teerd stonden en van de gelegenheid gebruik
maakten om er met de hun toevertrouwde pen
ningen van anderen tusschen uit te gaan.
Na de crisis in de kas van den gemeente
ontvanger te Schiedam en in die van den ex-
voorzitter van den Algemeen Nederlandschen
Politiebond, van Tuinenburg, kwam dezer da
gen uit Hillegom de tijding, dat de spaarbank,
waarin 68 inleggers 11.000 gulden gedepo
neerd hadden, geheel leeg is gevonden, zonder
dat iemand kan zeggen waar het geld is ge
bleven.
De familie Nieuwenhuis, onder wier beheer
de zaak was, stond als bemiddeld en vertrouwd
bekend en leefde zeer eenvoudig.
Verder stond de directeur onder toezicht van
de notabelste ingezetenen uit de plaats als com
missarissen.
Niemand weet eenige aanwijzing te ver
schaffen waar het verlorene is terug te vinden
en de directeur zelf, de heer Nieuwenhuis, die
het zeker geweten heeft, is intusschcn gestor
ven.
Het feit is zeker treurig, temeer wijl zij, die
er onder lijden, menschen zijn uit „het volk”.
Een dienstmeisje verliest f500, waarvoor ze
waarschijnlijk tal van jaren gespaard en zich
beholpen heeft.
Twee broeders, die voor een minderjarige
f3000 op de spaarbank hadden, zullen die uit
eigen zak moeten betalen.
Maar het meest zijn bij deze catastrophe ar
beiders betrokken, waarvan sommigen, bijna te
oud om meer te werken, hun geheele zoo zuur
bijeengespaarde penningen er zijn er bij van
f1100 nu maar zoo kwijt zijn geworden.
Over den moord van Carnot is veel misbaar
gemaaktwij vragen is deze misdaad bijna
niet nog erger
van gezinnen zijn er door in ’t ongeluk
en vele eenvoudige, eerlijke lieden is
het bloedgeld ontnomen van jarenlang zwoegen
eu strijden.
Men kan zich voorstellen, dat velen verbit
terd uitzien naar een middel om zich te wre
ken en den „kerel” wel uit zijn graf zouden
willen rukken.
Het is inderdaad hard, wanneer men na ja
renlange inspanning zijn doel onder bereik heeft
gekregen, zoo met één slag al die berekenin
gen en verwachtingen in duigen te zien vallen.
Voor een rijk heer brengt het verlies van
eenige duizenden geen verandering in de le
venswijze maar hoevelen zouden er zijn onder
-j ongelukkige arbeiders, die zich dagelijks
Deze CO UB A NT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden f 1.— franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
in te zenden.
bij hun werk verlustigden in het denkbeeld
i alleen, dat hun straks betere tijden stonden te
De regen was dezer dagen niet van de lucht.
te‘ die hun kinderen ook lief hebben,
e
6
6
i te
i te
tra,
i te
i te
ma
i te
yan
-
di.
6
SAEEKER COURANT
ZOO
li
fe
■A