I
hebben, meenen we ons van verdere details te
kunnen onthouden. Ieder wij herinnerden
toen reeds aan het „Elk wat wils” als een der
lofwaardige eigenschappen van de kermis
beoordeele verder zelf, wat hem het meest aan
trekt en toelacht en doe zijn keuze uit de ver
schillende gelegenheden die hem worden aange
boden om zich te amuseeren.
gekkend ^houwspel. hechte lijlTtoS "X
leine
an
jelda
Het
I pe<
it de
era-
a te
tige
uur
een
eer>
die
het
ver-
rag-
On-
den
den
eer,
)oor
cM.
ient
en
den
kel
op
de
op
het
hjk
ink
eer
er
zal
lat
len
aid
ton
en
ka
zen
ten
er-
oep
ing
ou-
H.,
de
zijn
zig-
eze
ran
h‘j
zag
ten
lit-
den
>ch
rar
;er-
OJfi-
ipk
jeld
ing-
ge-
H.,
rgst
den
te
end
cou-
toea
vilde
d"
den
al te
ba-
uim
rein
iruit
gen-
eene
een
gon.
van
ing,
toen
,De wereld vergaat!® schreeuwde de bende
voor den drankwinkel, terwijl men elkaar onder
t. uitslaan van ruwe toasten den brandewijn
uit groote glazen toedronk, welke de beangstig
de fabrikant hen vrijgevig schonk. Wat nut
kon hij nu nog hebben van dien vurigen drank
„Laten we gebruik maken van de weinige
oogenblikken die ons thans nog overblijven
om lekker en vroolijk te levenriep een uit
de schaar zijn brullende makkers toe. „Kom
aan, kameraden, plunderen wij de huizen der
rijken wij willen vroolijk sterven vooruit
Dat onbeschaamde voorstel werd met luid
gejubel begroet, en de woeste hoop trok brul
lend verder. Doodsbleek keerde de professor
in zijn huis terug, sloot de deur en spoedde
zich met vrouw en dochter naar den tuin, waar
heen de dienstboden hen jammerend volgden.
„De komeet is verdwenen 1“ riep Anna, naar
boven wijzende, „misschien gaat alles nu toch
noch over.®
„Verdwenen antwoordde Kühnemann me
lancholiek. „Keen, integendeel, wij bevinden
ons te midden barer uitstralingen kijk maar
Blijkens het verslag van den toestand der
provincie Friesland over 1893 werden in dat
jaar in de provincie gegraven de navolgende
hoeveelheden turf: in de hooge venen 1,186,166
dubbele hectoliter lange of lichte, in de lage
venen buiten de gereglementeerde veenpolders
601,830 dubbele HL. zware spon of baggelaar;
in de gereglementeerde veenpolders 1,394,856
dubbele HL. van de laatstgenoemde soorten; in
het geheel 8,183,852. Dit is minder dan in
1892 1,699,636 dubbele .hectoliters of 53 pet.
Natuurlijk gaf dit ook aan veel minder han
den werk. In de veenderijen waren 4280 ar
beiders, waaronder 13 vreemdelingen, of 1112
minder dan in 1892. Deze cijfers toonen dui
delijk, schrjjft de Leeuw. C't.aan hoezeer de
turf-industrie, als gevolg van de concurrentie
van steenkool, cokes, briquetten en petroleum,
in Friesland afneemt. Men mag dit wel de
ergste wonde plek in de provincie noemen.
Het gezamenlijk bedrag der fondsen voor de
waterkeeringen en voor de algemeene armen,
voortgevloeid uit de vervening in gemeenten en
veenpolders, was niet minder dan bijna 3 */2
millioen gulden.
III.
Bruno, in Gods naam, word toch wakker!®
„Wat is er dan toch vraagt de professor,
z*ch slaperig de oogen uitwrijvende.
„Kom gauw meê naar buiten en kijk eens
er schijnt iets vreeselijks te zullen gebeuren
De professor sprong haastig op van zijn rust
plaats en volgde zijn vrouw, die de handi
Wringende voor hem stond.
Buiten gekomen wachtte hem een huivering-
den professor niet. Noch het „twaalfuurtje,®
noch het middagmaal wilde hem recht smaken
daarbij hield de komeet en de ergernis die deze
langstaartige vagebond hem reeds veroorzaakt
Pad, hem méér bezig, als hem lief was. Ver
drietig strekte hij zich eindelijk op zijn chaise-
longue uit en was na weinige oogenblikken
tast ingeslapen.
te wolken vlogen met tot nu toe ongekende
snelheid door het luchtruim, en toch zelfs door
die dikke nevelmassa heen straalde de vonke
lende gloed van de reusachtige ster, die zich
onheil aankondigend over den geheelen
zichtbaren hemel uitbreidde.
In de straten heerschte een ongewone druk
temannen, vrouwen en kinderen vlogen kla
gend heen en weerer verzamelde zich een
dichte menschenmassa. Alles klaagde, schreeuw
de en jammerde door elkaar.
„De wereld vergaatde wereld vergaat
hoorde men gillend uitroepen. Vrouwen vielen
midden op straat bewusteloos neer, kinders
klaagden en schreiden, mannen vloekten en
schreeuwden, en voor het tegenover het huis
van den professor staande magazijn van een
spiritus-fabrikant verzamelde zich een bende
woeste gezellen, die onder allerlei bedreigingen
De professor verbleekte, toen hij dat vreese-
,Zou Grosser toch
j op somberen
eens naar die gele nevelwolken aan den hemel.®
Op dat oogenblik vertoonde zich een nieuw
verschijnsel. De hemel werd als met een pur-
perrooden vuurgloed o vertogen gelijktijdig
scheen de lucht geheel gevuld met miiiioenen
flikkerende lichtjes, vlammen, vuurbundels en
bliksemstralen, en terzelfder tijd hoorde men
ook het rollen van zoo’n verschrikkelijken don
derslag, dat een der dienstmeiden op de knieën
viel en de andere vrouwen allen in tranen
uitbarstten.
„O God, een aardbeving,® kreunde de vrouw
van den professor. „Laat ons naar binnengaan,
man wij zullen een schuilplaats zoeken.®
„Onder zoo’n catastrophe zijn wij nergens vei
lig,® antwoordde de mathematicus beklemd.
„Wij kunnen evengoed in de vrije natuur ster
ven, als daar binnen. Overigens was dat geen
aardbeving het zijn electrieke ontladingen, die
zich zoo dadelijk nog sterker zullen herhalen.®
(Wordt vervolgd.)
Men moet ons echter eene enkele uitzondering
ten goede houden, waar wij nl. nog met een enkel
woord terugkomen op de voorstellingen, door het
tooneelgezelschap van den heer Ch. de la Mar
alhier gegeven. Een goed tooneelgezelschap
toch maakt gedurende de kermisdagen in plaat
sen als de onze de hoofdschotel uit voor het
groote publiek, waaraan ’t zich bij voorkeur
vergast. En de roep, die van elders tot ons
kwam over ’t gezelschap van den heer Ch. de
la Mar, deed ons natuurlijk verwachten, dat we
dit jaar op de kermis eens bijster gelukkig op
tooneelterrein zouden zijn.
Die verwachting is niet beschaamd, die roep
was niet overdreven: de Nederlandsche Too-
neelisten zullen Zaterdag a.s. met de overtuiging
kunnen heengaan, dat ze den liefhebbers van
’t tooneel in Sneek, en die zijn er vele, hoogst
genotvolle avonden gedurende de kermis hebben
bezorgd.
De prachtige loge, de nette decoratie, keurige
costumes, onberispelijke voordracht, alles
vormde zoo’n harmonisch geheel, dat een goed
bezet orkest alleen nog aan de volmaaktheid er
van ontbrak.
De krachtige figuren echterMichael en
Martha Strogoff in De Koerier van den Czaarj
de hoofdpersonen in De Mismaakte de onbe
taalbare Lehman met zijn typisch gelaat, koop
man Sander, Elsa, diens dochter, Babetta, zijn
zuster; dr. Rameau, Conchita, zijn vrouw, Tal-
vanne, zijn vriend, enz. enz., dat waren voor
ons van die goede bekenden, die we nu hier,
dan elders, maar telkens met verjongde krach
ten voor ’t voetlicht zagen verschijnen en die
bij ’t rollen van het gordijn een indruk achter
lieten, waaraan een plotseling invallende muziek
misschien meer kwaad dan goed had gedaan.
Jammer noemen we ’t dat de beide eerste
avonden ’t getal bezoekers veel te wenschen liet.
Maar Zondag en Maandag hebben zeker ruim
schoots vergoed wat er op genoemde avonden
te kort schoot. Toen toch was de schouwburg-
loge geheel bezet en oogste het gezelschap veel
bijval van het talrijk publiek, dat volop genoot.
Vooral „Dokter Rameau" tooneelspel getrok
ken uit den bekenden roman van George
Ohnet, had zooveel succes, dat men ook hier,
even als te Franeker, bij den heer de la Mar
op eene tweede opvoering daarvan heeft aan
gedrongen. ’tZal zeker velen genoegen doen
te vernemen, dat deze aan dat verlangen
wenscht te voldoen. Blijkens achterstaande
annonce zal deze tweede opvoering Vrijdag
avond in de Concertzaal worden gegeven.
Een aansporing tot een getrouw opkomen
mogen we hier als overbodig beschouwen.
Intusschen meenen we nog met een enkel
woord de aandacht van het kunstlievend pu
bliek te moeten vestigen op de gevarieerde
voorstelling tegen zéér verlaagden entréeprijs,
Donderdag avond na afloop van het vuurwerk
te geven, ’t Programma is veel belovend blij
spelen, kluchtspelen, chansonetten, quodlibets,
duetten, coupletten enz.behoudens eene repri
se van het koddigeJochem Pezel, wat ben je
voor een ezel
Zij dus, die na afloop van ’t vuurwerk en
die zuilen er zeker velen zijn nog eens pret
tig willen uitgaan, zonder dat het hun veel
geld behoeft te kosten, kunnen wij aanraden
te profiteeren van de uitstekende gelegenheid,
hun daartoe in de schort wburg-loge van den
heer de la Mar aangeboden. I
Jl- Vrijdagavond’ heeft een der beren, die
hier op de kermis vertoond wordt, eeu dieren
vriend den vinger afgebeten, op ’t oogenblik toen
hij, trots herhaalde waarschuwing, zijn hand
door de traliën stak.
In de gemeeente Hemelumer Oldephaert
en Noordwolde begint de tongblaar zich uit te
breidenbij een buurman van De Jong te Ela-
huizen, een zekere Minnema, is de ziekte uitge
broken onder ’t grootste deel van ’t vee van
dezen.
en i i
drank begeerden.
oere schemering de hemel zag er wonderlijk gelijk hebben mompelde ”hij
vaal uit, als bij een dreigend onweder. Zwar- i toon.
zou dreigen, zijn mede nog vaag. De asarchi»-
ten te Lugano zouden een satnonzwrernig
touw hebben gezet en een hunner hebben uit
gezonden om den aanslag uit te voeren. Wie
die man is en waar hij zich bevindt weet m
niet. De politie verdubbelt haar zorgen.
’t Is voor den heer Perier intusschen te ho
pen, dat zij niet zoo ver gaan als dezer dagen
in een Berlijnsch Witzblad werd geteekend.
Daar zag men de familie Perrier in haar slaap
vertrekken. Perier, die zich in ecu armstoel
wil neerzetten, vindt daarachter een agent ver-
scholen. Mevrouw Perier, die een kast open
doet, staat mede tegenover een dienaar der hei
lige Hermandad, terwijl het zoontje een agent
ontdekt onder een stoel. Ook de hond blaft
tegen een politiedienaar, terwijl men aan all®
kanten van het vertrek, onder alle tafels, stoe
len, enz. waakzame en gewapende dienaren ver
scholen ziet!
Omtrent de anarchistische aanslagen, die te
gen Dupuy beraamd zouden zijn, meldt het
Journal, dat een vreemd anarchist op weg naar
Vernet-les-Bains is, voorzien Van een valies met
dubbelen bodem, waarin explosieven geborgen
zijn, die voor den heer Dupuy moeten bestemd
wezen. Hoe het blad dit alles weet, blijkt niet.
Wel weet men, dat de Spaansche politie de
Fransche van anarchistische plannen tegen Du
puy verwittigd heeft. In Barcelona zou eeu
misdadige poging tegen dezen beraamd zijn.
Figaro heeft een zijner medewerkers naar Cet
te en Vernet gezonden om na te sporen wat
er van zoodanig complot zou zijn uitgelekt.
De Spaansche consul wist hem alleen te ver
tellen, dat hij van zijn regeering last ontvangen
had om zorgvuldig toezicht te houden op ver
dachte personen, die uit Spanje verwacht wor
den. De directeurs van twee bladen, la Revue
de Cette en le Petit Marseillais^ houden
grond van verkregen inlichtingen vol, dat
leven van Dupuy ernstig bedreigd wordt.
De Patrio maakt gewag van een tiental arres
taties, die te Pont-sur-Seine, de residentie van
den president Casimir Perier, zijn geschied.
De zaken zijn intusschen feite! ijk te ernstig of wel
te droevig yoorspot,gelijk hierboven, en deBe r 1 ij n-
sche politie zal vermoedelijk eerstdaags geroe
pen worden in eigen kring haar aandacht te
wijden aan de aanslagen, door de anarchisten
beraamd tegen de maatschappelijke orde. Zij
heeft ten huize van zekeren Schewe, die tevens
aan ’t hoofd van een dievencomplot stond en
als zoodanig in hechtenis was genomen, bij wel
ke gelegenheid hij revolverschoten op de agen
ten loste, een huiszoeking gedaan en daar niet
alleen anarchistische geschriften, maar ook een
paar bommen gevonden. Deze vondst leidde tot
de inhechtenisneming van zekeren Drüger, me
canicien, die in ’t bezit bleek te zijn van ver
schillende compromiteerende papieren, een gela
den revolver, enz.
Ook te Londen zou men zich eenigszinson
gerust maken over de houding der moderne we
reldhervormers. De regeering is niet voorne
mens vooralsnog bijzondere maatregelen te ne
men en het ligt voor de hand, dat verscheide-
nen van hen, die het elders te benauwd krij
gen, het Kanaal oversteken. Tot dusver blijft
het bij geruchten en wordt van daar niets ge
meld wat naar feiten zweemt.
De algemeene belangstelling is trouwens sterk
gewekt door de beslissing in het Hoogerhuis
over de wet nopens de verdreven lersche pach
ters. John Morley, de minister van Ierland, als
hoogst bekwaam eerlijk en vastberaden staats
man bekend, heeft in ’t Lagerhuis uiting ge
geven aan zijn verontwaardiging over de hou
ding der Lords. Hij wees er op, dat de maat
schappelijke en administratieve moeilijkheden
SNEEK, 21 Aug.
Alhoewel het weder zich in de laatste dagen
iets beter laat aanzien, blijft het toch los en
weinig betrouwbaar. Toch zou ’t met het oog
op de ons nog wachtende kermisdagen en
om nog heel veel andere redenen meer zeker
wenschelijk zijn, dat god Pluvius, die ’t zich
deu geheelen zomer al zoo druk maakte, er nu
maar toe besluiten kon, een beetje vacantie te
nemen en zijn somber wolkenfloers weg te
trekken, om ons oen helderen hemel en het
vriendelijk zonlicht ook weer eens vooreenigen
tijd te gunnen. Dat geeft of verhoogt al
thans de goede stemming en lokt onwille
keurig uit tot feestvieren, als de gelegenheid
zich daarvoor aanbiedtterwijl de regengod
bij publieke vermakelijkheden bijna al
tijd de rol van spelbreker en genotbederver
speelt. En ter verhooging van ’t genot van ons
eigen kermislievend publiek, èn met het oog op
't bezoek van buitenlieden, die in een lachenden
hemel vaak een invitatie-kaart zien om over te
komen en meê deel te nemen aan de feest
vreugde in eene naburige gemeente, en ook
ter wille van de ondernemers van publieke
vermakelijkheden, die ieder op zijne wijze
zooveel mogelijk hun best doen om het groote
publiek te amuseeren voor allen is ’t zeker
wenschelijk, dat althans onze laatste kermisdagen
niet geheel of gedeeltelijk „verwateren”.
Zooals we begonnen te zeggen het weder
toonde in de laatste dagen neiging tot beter
schap maar met neiging alleen zijn we niet
geholpen we zouden het nu niet maar alleen
moeten toeroepencontinuez de manièremaar
er aan moeten toevoegen haast je watals
’t ons althans gedurende de laatste kermisdagen
nog wat geven zal.
Intusschen ging de kermis haar gang af
gescheiden van mooi of slecht weêr en maak
ten velen reeds gebruik van de hun aangeboden
gelegenheid om, voor ’t eerst of bij hernieuwing,
te profiteeren van ’t geen zij ons dit jaar we
der te zien en te genieten geeft. Na ’t geen
we daarover reeds in ons vorig nummer gezegd
BUITENLAND.
OVERZICHT.
In Frankrijk worden de herinneringen aan
den oorlogstijd weder in herinnering gebracht
door den feestdag der imperialisten, de vorige
week gehouden. De toongevende republikein-
sche bladen drijven op meer of minder krach
tige wijze den spot met de beweging, met „het
keizerrijk dat voor de deur staat® enz. Hoe
wel erkennende dat er ook in de 24 jaren der
republiek wel het een en ander is gebeurd dat
niet in den haak is een volkomen gerecht
vaardigde erkenning! wijst de Temps toch
op het groote verschil tusschen toen en nu. De
republiek is een glazen huis. De minste schok,
het geringste geraas wordt overal bespeurd en
doet dadelijk denken aan een ramp. Dit stel
sel heeft zijn eigenaardige bezwaren en het valt
gemakkelijk ze in het licht te stellen en breed
uit te meten, maar hoeveel talrijker en hoeveel
gevaauijker waren de vorige. Men bespeurde
ze niet dan toen het te laat was. Men had
de onzekerheid niet die iedere dag met zich
brengt en men droeg er de verantwoordelijk-
heid niet voor, maar tot welk een verschrikke-
lijke hoogte klommen de rampen en de ellen-
de toen eenmaal het gebouw ineen stortte.
Deze herinneringen worden met een bijzon
deren klem medegedeeld, ter wille van een paar
artikels aan Napoleon III gewijd. Zoowel in de
Revue de Paris als in de Nouvelle Revue ko
men studies voor over den ex-keizer en ’t geen
hij zich in zijn jonge jaren als ideaal voor Frank-
lijk voorstelde, studies, die van een zekere sym
pathie getuigen of wellicht bedoelen sympathie
op te wekken. In dat opzicht kan de herin
nering van de Temps een nuttige strekking
hebben.
De premier van ’t Fransche kabinet, de heer
Dupuy, vertoeft sedert eenigen tijd op zijn bui
ten te Vernet-les-Bains. Hij is door een ern
stig nierlijden aangetast en moet in de laatste
dagen zeer veel pijn hebben verduurd. Rede
nen van ongerustheid zouden er niet bestaan,
maar de jongste berichten luiden toch nog al
onrustbarend. De aanval heeft zich vernieuwd
en de patient is thans zeer zwak.
Allerlei verhalen duiken op omtrent plannen
van anarchistische zijde op touw gezet, ’t Geldt
mets meer of minder dan een aanval op den
heer Dupuy en een ander op den nieuwen pre
sident der republiek, deu heer Perier. De Fran
sche politie zou door de Spaansche op ’t spoor
gekomen zijn van de samenzwering tegen Du
puy en had van haar het signalement ontvan
gen van een drietal personen, die uit Barcelo
na waren vertrokken naar Vernet-les-Bains.
Dynamiet zou aangewend moeten worden. Een
ander verhaal maakt melding van een poging
die van Parijs zou uitgaan. De samenzweer
ders hebben het in zooverre slecht getroffen
dat de heer Dupuy door zijn ongesteldheid
verplicht is geworden de kamer en het bed te
houden.
De verhalen nopens het gevaar, dat Perrier
inboedel hadden ingepakf en slechts op een
gunstige gelegenheid wachtten om de voorwer
pen naar elders te vervoeren. Hij was nog
juist bijtijds gekomen om dit te verhinderen*
Een doosje met zilveren theelepeltjes etc. was
intusschen reeds verdwenen.