TO TO K
MEins El MMI W Dl
«KIE B IBÉNSSBBf ML
UIT EN OVER AMSTERDAM.
No. 75,
N E Gr E N-E N-V EERTIOSTE
1894.
I
W O E JD 2?k O-
19 S JE I» T E 3JL 15 E If,,
geavanceerdheid
de kern, is ingetreden,
binnenland.
deze buitengewone zitting der Staten-Generaal klaar ik mij bereid
den tijdgeest
voor de
i'
ten van
stelde zich
dagen zou
■volk openbaart.
Daar hebben
dat het officieel
de anarchie verkondigt.
ideeën, wisseling van
pijl trekken op den voor'
politieke denkbeelden, i
van par- beeldspraak uitgedrukt, de gezonde kern die
door het zieke vruchtvleesch heenbreekt en,
bX±”n T "“'v’ dement h de priji
de» 4X. daaromtrent te .ernemen bij
ging naar den achtergrond gedrongen en den
practischen zin f
Op politiek terrein valt voor ons allen veel na iaren van vur‘S gelooven en heerlijk dwepen
te leeren uit de toestanden in de hoofdstad niet j is
i het geloof dat
voorbereiding voor
een wetsontwerp betreffende de regeling van
de financieele verhouding van staat en gemeen
te en voornemens zijn dit ontwerp nog in No-
vember bij de Tweede Kamer in te dienen.
Uno- if V’ Houten zou. Z1jn kieswet dan zoo-
anö laten rusten tot dit wetsontwerp is aange
nomen, daar hij aan de nieuwe regeling gege
vens moet ontleenen voor zijn kiesrechtont-
L
middel der groote
De Oranjebond van Orde had het grootsche
plan opgevat een gedeelte der Uchelsche Mark
groot 730 heet.dat bij gerechtelijke verdee-’
I ling in veiling kwam, aan te koopen, ten einde
i ze tot het verstand, als richtsnoer, terugge
keerd het geloof heeft ze behouden, alleen
men ijzer koud smeden of met
handen breken kan heeft ze afgelegdze is, in
Tn-Nat5 het U' D' ,verneemt, is dezer dagen te
Utrecht een samenkomst gehouden van invloed
rijke personen der anti-revolutionaire partij om
e beide dissentieerende geestverwanten, de hh.
vuyper en De Savornin Lohman, weer bijeen
te brengen. De heer Lohman was present, dr.
-h-uyper was door ziekte verhinderd.
Zjïn tocstand wordt door den heer
W. Hovy in de Heraut medegedeeld, dat zij
groote omzichtigheid vereischt, ten einde weder-
mstorting te voorkomen.
Volgens de N. R. C. bestaat het plan in de
maand October a. s. te Amsterdam een verga
dering te houden van besturen van werklieden-
vereenigingen in Nederland, ten einde midde
len te beramen om te komen tot een pensioen-
verzekenng voor den ouden werkman.
deJ0-°r °ns v.ermeIde brochure van Van
Kol„Mijn afscheid aan den soc.-dem. bond”,
zegt hij dat, wanneer een commissie van dege-
lijke mannen de grieven van hem tegen Nieu
wenhuis had onderzocht, zij versteld zou ge
staan hebben over de brutaliteit van leugen en
verdachtmaking van dien kant. „Welnu, schrijft
Domela thans in het jongste nummer van Recht
voor Allen, als hij het ook wenscht, dan ver-
1 om een dergelijke commis
sie te aanvaarden, voor welke v. Kol zijn grie
ven zal brengen en ik mij kan verantwoorden.
Het zou eerlijker zijn dan mij te bekladden in
pnvaatbrieven, waarop men onmachtig is zich
te verdedigen.”
De scheuring tusschen de aanhangers van
Domela Aieuwenhuis en de Parlementairen
heeft haar invloed doen gevoelen in de socia
listische spoorwegvereeniging „Steeds Voor
waarts De eene helft der vereeniging trekt
partij voor Domela, sedert mr. Troelstra op 5
Februari jl. op de meeting te Amsterdam dezen
twistappel opwierp de andere helft kent nog
te weinig de quaestie om hierin partij te kie
zen.
Te Haarlem is, volgens het Centrum, de vij
andschap tegen mr. Troelstra zoo erg, dat men
niet meer de Baanbreker wil lezen en „met zijn
advocatenstreken” niet meer wil te maken heb-
ben. Het neteligste van de quaestie is dat
Iroelstra sinds eenigen tijd tevens redacteur is
van de Seingever. Hoe het hiermede zal gaan
bij de scheuring is nog niet beslist. Men wil
hieromtrent uiteen en kan niet uiteen, omdat
het passief van dit blad gemeenschappelijk is
gemaakt en omdat, volgens het Centrum, nie
mand het orgaan dit passief waard acht.
Die stand wordt zwaar gedrukt,
toongevend gemaaktkortom, i de kern is van f
i de maatschappij weer kerngezond wordt,
neer het hem weer beter gaatde belasting
moet dus herzien, hoe dan ook.
In de laatste weken van
de gemeenteraadsverkiezingen werden allerlei
middelen van verbetering aangegeven in dien
stand het resultaat was, dat allerlei candidaten
om allerlei redenen werden aanbevolen kortom,
men gaf genoegzaam blijk dat middenstand den
kluts kwijt raakt, even als de boer, die bij het
vallen van het rivierwater de daling van het
water in de put niet beter wist te voorkomen,
dan door rond de put een houten beschoeiing
te maken, zoo diep dat het water er niet uit
kon toch bleef het water dalen en nu weet de
boer geen raad meer.
Wie geeft middenstand eens goeden raad
De nood begint te dringen nu de belasting
druk zwaarder wordt, de rijken naar Den Haag
en andere rijkelui’s-kolonies trekken en Am
sterdam dus den weg opgaat van arm Friesland.
Piometheus ligt aan de rots gekluisterd en
toch wordt de behoefte aan licht algemeen ge
voeld.
Wie maakt den middenstand eens duidelijk,
dat de ziekte in Amsterdam, even als in de
geheele maatschappij, haar laatste stadium, de
verdwijning van de kern, is ingetreden, nu ze
klaarblijkelijk die kern heeft aangetast
door het zieke vruchtvleesch heenbreekt en,
afgevallen in de vruchtbare aarde, een plekje
zoekt ter ontkieming voor de nieuwe plant.
Een ander man, die „in zijn hemd” staat, of
liever reeds eenigen tijd stond, is de hoofd
redacteur van het radicale blad De Amster
dammer. Aan hem komt de eer toe, waarop
ook Domela Nieuwenhuis aanspraak maken
mag, dat hij de eerste penvoerder en propa
gandist is geweest van de radicale partij.
We willen niet uitmaken, in hoever hij-zelf
schuld er aan draagt, dat ook hem, evenals aan
Nieuwenhuis, den staf is ontvallen. Sinds lang
was het geen geheim meer, dat zijn arbeid
voor de partij, even als die van D. N., weinig
vruchten droeg en dat dus het einde van zijn
taak scheen aangebroken. Eenparig heeft de
redactie van De Amsterdammer ontslag geno
men naar gemompeld wordt zal ze met nieuw
kapitaal in een nieuw orgaan haar werkkracht
op nieuw ontplooien nu echter de breuk open
baar is geworden, hangt het succes van dit zich
losmakend element grootendeels af van de
vraag, of de geneesheer zal opstaan die de
breuk herstelt en aan het jonge leven zal we
ten te beduiden, dat voorzichtigheid, de een
voudige voorzichtigheid alleen meer vermag op
den duur tegen breuken, dan honderd geleerde
geneesheeren en professoren.
Lauw en flauw is de kern van de groote
advertentiebladen in de hoofdstad de warme
Oranjeliefde wordt getemperd door de kille
hebzucht, een oorzaak natuurlijk van afstuiting
en walging. De oplage dier bladen loopt in de
duizendtallen, maar hun kracht ter ontwikkeling
van het politieke embryo wordt bij het volk
niet gevoeld. Voor tijdverdrijf worden ze gele
zen, maar belangstellend gehoor hebben ze niet,
omdat ze niets anders geven dan traditie en
traditioneele denkbeeldjes men mist er den ernst
in om het volk nieuwe gezichtspunten te openen
en wordt moe van het eindeloos ronddraaien
dier organen in het zelfde kringetje, zoodat het
nageslacht van hen zal moeten verklaren
Ze hadden de traditie lief; maar de traditie
is onder hun vertroeteling gestorven met of
vóór hen na hun dood waren we op eens in
een andere wereld, wier samenhang met de
voorafgaande niet te vinden was.
Ze bleken onaandoenlijk voor
met zijn nieuwe denkbeelden en zaten "in een
hoekske te minnekoozen met de traditie toen
zijn de nieuwe denkbeelden hun voorbijgegaan
ze bleven onopgemerkt in de achterhoede en
zijn stilletjes uitgeknepen.
Oud is het denkbeeld, dat de maatschappelijke
crisis te wijten is aan belastingdruk. In de
J ’Vigeuo ue luaisie nericnten nebben de onzen
hoofdstad maakt dit denkbeeld in onzen tijd Pasingaban (ten Zuiden van Mataram) veroverd
opgang, vooral bij den middenstand. 1 terwijl de Sasaks Goenoeng Sari (ten noordoos-’
we als nieuwheid opgemerkt
orgaan der sociaal-democraten
zonder zich den naam
anarchistisch te laten aanleunen.
T De. fout schuilt ongetwijfeld bij de redactie
pe mt lauw- of flauwheid geen partij wil kie
pen en dusdoende tusschen twee vuren in de
?sch naakt; velen, en daaronder karaktervolle,
I egelijke figuren, hebben, getrouw aan hun
Vroeger genomen besluit, gemeend op nieuw
pun geloofsbelijdenis te moeten kond doen,
opdat de schare zal weten dat ze nog besliste
denkbeelden er op na houden, hoe ook de voor-
^•anger weifel(. en hinkt bj. toegpraben_
ct lijft altijd een gissing, waarom die voor-
L aSeert, en het is minder voegzaam der-
Ke ijse onderstellingen omtrent een persoon in
e pers te publiceeren, zoolang de man nog in
even is en jug voor een levensbeschrij-
T11]g nog niet is aangebroken.
Maar het feit dat iemand, die de beweging
P touw zette, thans na jaren strijdens, met
K üze haren moet aanzien dat zijn lijfgarde
Van^ oude getrouwen wegslinkt en zijn strijd-
nog alleen bestaat uit jongelui, die uiter-
aatschappij
degelijke, bestaanbare, dat
en daar hij
de samenleving, meent hij, dat j
wan-
Deze CO URANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden f -, franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave of redactie betreffende, franco
in te zenden.
Mataram) hebben verbrand. De staf
voor, dat Mataram binnen weinige
zijn ingenomen.
alleen kan men een j
uitgaanden stroom der
I maar ook is botsing van
hoofdpersonen, schifting of scheiding
pijen iets, wat men nergens zoo goed waar kan
I nemen dan in onze hoofdstad, omdat de leger-
I hoofden er hun hoofdkwartier hebben en dus
I elke nieuwe strooming in de hoofdstad haar
I oorsprong neemt en daar terugkeert om een
I uitmonding te vinden.
I Het kan dus voor den provincie-bewoner
met van belang ontbloot zijn, om zijn politieke
I ril naar die stad te richten, van waar het
politieke leven in al zijn uitingen van nieuw-
jheid, fnschheid, gevaar, lauwheid en flauwheid,
geavanceerdheid en achterlijkheid zich door
pers aan het Nederlandsche
®’i
De rede, waarmede de Minister van Binnenl.
Zaken Zaterdag de zitting der Staten-Generaal
sloot, luidt als volgt
„Mijne Heeren
»De bijzondere omstandigheden, waaronder
werd bijeengeroepen, waren oorzaak dat op wet
gevend gebied slechts weinig werd tot stand
gebracht.
„De proeftijd der gemengde rechtspraak in
Egypte werd met uwe instemming opnieuw voor
den tijd van vijf jaren verlengd.
„Eene internationale overeenkomst, strekkende
om, met inachtneming der belangen van per
sonen- en goederenverkeer, de meest doeltref
fende maatregelen vast te stellen tegen het
overbrengen van cholera, mocht uwe goedkeu
ring verwerven.
„Door inwilliging van de vereischte geld
middelen hebt gij de voortzetting eener krach
tige bestrijding van besmettelijke ziekten moge
lijk gemaakt.
„De Koningin-Weduwe-Regentes heeft mij
opgedragen, u, Mijne Heeren, Haren dank te
betuigen voor hetgeen door u werd verricht tot
behartiging van de belangen des lands.
„Door de Koningin-Weduwe-Regentes daar
toe gemachtigd, verklaar ik deze buitengewone
zitting der Staten-Generaal in naam der Ko
ningin te zijn gesloten”.
De berichten over Lombok zijn nog schaarsch.
Wel publiceeren de groote bladen telkens te
legrammen uit Batavia, maar nieuws van groot
belang behelzen zij niet, terwijl regeeringstele-
grammen voor het oogenblik achterwege blijven.
Volgens de laatste berichten hebben de -
terwijl de Sasaks Goenoeng Sari (ten noordoos-
macht r
■‘•ard met geroepenen zijn om de m
e maken tot een „Ci™uare,
eit is te interessant, dan dat niet ieder
oning, aan vast zou willen kuoopen.
die meening is, voor zoover we opmer-
mochten, slechts in één enkel opzicht
nsüg voor den grijzen Domela Nieuwenhuis
is de eervolle getuigenis die men meent
6 moeten geven, dat de vervorming zijner
L2- Otr eeü j°uSelui’s-PaHijtje pleit voor zijn
pugdig, fnsch hart.
Let]'1 nieuwheid, die in de hoofdstad het eerst
F waargenomen en straks over heel het land
L vertoonen, is de afscheiding en zoo
We er?Is °Uze nieening bij - de afloop
l aen soc.-democratischen bond met de vor-
i 1*>b der nieuwe arbeiderspartij.
4ot!ZiT?ieuwe partlJ belooft veel
Leen m °Ttie hier te lande ze hocft
V P ucht afgelegdhet idéé van geweldple-
o
UMMUB
1
ij
«R COURANT.
1 ,i j_.
I
r er een