MEW i löïffifflTIHUD I'DOIl DI
fflMTE EWniMMffl SSEEL
el
ir (I
1897
t
rs,
>oe
stes
ZzlTER D AG
27 F E B R LAK I.
I
NIET
HALF.
III.
sohijnlijk bet plattelands-element in onze volks*
.00.
belagers.
BINNENLAND.
Leur
rear
geh:
,00<
-.00,
MO
i
a
00,
srd:
;ha-
jeu,
i.
Uit hetgeen valt op te maken uit de vour-
loopige uitkomsten zal de vermeerdering van
ADVER TEN TIEN van 1 tot 4 regels, gewone letter, 40 Centa
voor eiken régel meer 71/, Cents. Bij abonnement is de prijs
belangrijk lager. Voorwaarden daaromtrent te verneme bij
den uitgever.
j met
Gevolgelijk kan het reactionair element bij ma
tige krachtsontwikkeling reeds gevaarlijk wor-
voor de maatschappij dus evengoed als
EN
,00,
',00,
Door de Staten der provincie Noord-Holland
is gekozen tot lid der Eerste Kamer de heer
D. Laan, koopman te Wormerveor, met 31 van
de 62 stemmen. De heer mr. N. G. Pierson
had 30 stemmen.
i van
een STOOMWERKTUIG in zijne Tabaksfa
briek, staande aan de Kruizebroedersstraat al
hier, Wijk 5, no. 81, kadastraal bekend ge-
j meente Sneek, Sectie B, no. 2521.
Dat op Zaterdag den 13 Afaart 1897, des
J middags te 12 uren, ten gemeentehuize gele*
genheid zal zijn, om hiertegen bezwaren in te
brengen en deze mondeling en schriftefijk toe
te lichten en dat zoowel de verzoeker, als zij,
die bezwaren hebben in te brengen, gedurende
drie dagen vóór evengenoemd tijdstip ter Se
cretarie der gemeente, in de gewone bureatï-
uren, van de ter zake ingekomen schrifturen
kennis kunnen nemen.
Sneek den 27 Februari 1897.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
ALMA, Burgemeester.
BENNEWITZ, Secretaris.
UIT DE PERS.
’t gezag der geestelijkheid, in dat
kleine kamertje zijn ze vrij, aan zich zelf over
gelaten. En zou het nu verwondering wekken
ze op dat oogenblik hun vrijheidszin
H. AI. de Koningin-Regentes heeft het Be-
Bchermvrouwschap van het te Dordrecht te
houden 24e Nederlandsch Taal- en Letterkun
dig Congres, welwillend aanvaard.
Reeds werd gemeld dut binnenkort de betrek
king vau inspecteur voor posteryen en telegra
phic ieder afzonderlijk zal worden opgeheven
en inspecteurs voor de vereenigde dienstvakken
worden aangesteld.
Nader meldt men daaromtrent
Er bestaan nu vijf inspecteurs der posterijen
en vijf inspecteurs der telegraphic het voorne
men bestaat nu om de inspecteurskringen klei
ner te maken en er tien vereenigde kringen
van te maken. Ook zal een inspecteur be
noemd worden voor de verschillende postspoor-
wegdiensten hier te lande, waarvoor in aan
merking komt met de standplaats Utrecht, de
heer P. Menschaar, thans inspecteur der poste
rijen te Zwolle.
j mee-
Meer vindt
i ontkomen eraan slechts denkbaar is wanneer te Sneek, om vergunning tot het plaatsen
rasse schreden wordt vooruitgemarcheerd.
ter zijn dan in de Bieden. f
Nog sterker dan thans het geval is, zal waar- gmistk.
_aa - - - -
- - Ook L
vertegenwoordiging domineerenWel zullen de yOur individueele leven is het halve werk
boere-kiezers niet bij voorkeur dorps- of vak- j vaa kabinet een illusiemen kan ervan
Ook in de Economist spreekt de heer P. (mr.
N. G. Pierson is lid der redactie) over Van
Eeden’s artikel Werk en Brood, ’t Is slechts
een kort woord. Wij laten het hier volgen.
„Onder dezen titel gaf de heer F. van Eeden
een warm geschreven opstel in De Gids van
Februari, waarvan de slotsom is, dat door het
vestigen van Rijkshoeven de werkloosheid moet
bestreden worden. De schrijver zag voorbij
dat deze maatregel kapitaal vereischt. Een ka-
pitaalverplaatsing kan nooit iets baten tegen
werkloosheidzij kan haar slechts doen over
gaan in een ander bedrijfhet bedrijf, waar
aan kapitaal onttrokken of onthouden wordt.'
Werden de denkbeelden van den heer van
Eeden toegepast, dan zou daarenboven het in
komen der maatschappij geringer worden het
eind zou wezenminder werk voor minder
brood.
Er is nog iets dat de schrijver voorbij ziet.
Zeker is het te betreuren, dat met groote wel
vaart bij enkelen gepaard gaat armoede bij
velen. Maar om de beteekenis van een orgaan
te doorgronden, moet men niet eenzijdig het
oog richten op een enkele van zijn werkingen;
op alle moet worden acht geslagen. Dit geldt
ook van maatschappelijke instellingen. Indien
men do oorzaken van ongelijkheid slechts kan
wegnemen door spaarzaamheid en onderne
mingsgeest te dooden en een gelijkheid te doen
ontstaan, die allen in de diepste ellende dom
pelt, zal het verwijderen dezer oorzaken dan
aanbeveling verdienen Dit gewichtig punt
werd door den heer van Eeden niet onderzocht.
„Men behoeft niet te zijn een specialiteit, een
man van ’t vak, om het recht te hebben de
hier volgende dingen te zeggen/ zoo leest men
in den aanhef van het stuk. O neen doch
men moet eenige studie hebben gemaakt van
de zaken, die men behandelt, om interessante
dingen te zeggen. De heer van Eeden zal
niet tegenspreken, dat voor den arts fysiologi
sche kennis onmisbaar is. Maar hij, die als
arts optreedt voor maatschappelijke kwalen,
kan soortgelijke kennis niet ontberen. Er is
een fysiologie der maatschappij, en het bleek
niet, dat de schrijver van Werk en Brood daar
van kennis nam.
De. schade welke deze gevaar- t voeiden ontwaken? Het is zoo rein mensche-
lijk en natuurlijk zich vrij te gevoelen in die
oogenblikken waarin geen vaderlijk- of meester
lijk gezag zich kan doen gelden.
BEKENDMAKING.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS der
gemeente Sneek,
Gelet op de desbetreffende bepalingen der
Hinderwet
Brengen ter openbare kennis, dat ter Secre
tarie der gemeente ter visie is gelegd, een ver
zoek met bijlagen van ARNOLDUS PLECHEL-
Deze COURANT verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS.
Abonnementsprijs voor 3 maanden L—franco per post ƒ1.25.
Alle brieven en stukken, uitgave vf redactie betreffende, franco
in te zenden.
Men heeft te Beerta aan hen, die werkzaam
zijn geweest aan het keien kloppen vanwege
de werkverschaffing, het kiesrecht geweigerd.
De arbeiders zijn daarover ontevreden en be
weren dat zulk werk, geen bedoeling is, doch
het gemeentebestuur betoogt dat die werkver
schaffing uitgaat van het burgerlijk armbestuur
en voor de gemeente een groote schadepost is.
Het dagelijksch bestuur van den Anti-dienst-
vervangingbond heeft bij eene circulaire aan d®
afdeelingen en aan al de voorstanders van per
soonlijken dienstplicht kennis gegeven, dat het
eene reorganisatie en een krachtig optreden
van den Bond noodzakelijk acht om bij de
nieuwe periode van wetgeving, die van zelf uit
de kieswet geboren wordt, zorg te dragen, dat
de belangrijk sociale hervormingen, die aan de
orde zullen zijn, de zorg voor ’s lands weer
baarheid niet naar achteren dringen.
Het bestuur van den Bond is overtuigd, dat
de groote meerderheid vau het volk prijs stelt
op het behoud van Nederland’s onafhankelijk
heid, mits bij de vorming van een bruikbaar
nationaal leger de grootst mogelijke zuinigheid,
worde betracht en de dienstplicht gelijk zij
voor iedpr Nederlander.
Door de heeren Stuijt, Brantj es Co te
Purmerend zijn de eerste stappen gedaan tot
oprichting eener Fabriek van Cylindervaten
aldaar. Het gebouw der voormalige Cement
fabriek is daarvoor aangewezen. Deze nieuw®
industrie zal eenig in Nederland zijn, in aan
sluiting met de „Cylinder Fass-Fabrik Gesell
schaft* te Berlijn.
Deze vaten worden gefabriceerd van kruise
lings door hydraulische kracht op elkander ge
perst hout en bestaan uit drie deelen, namelijk
een cylinder met twee bodems. Zij zijn on
overtroffen sterk en zelfs, bij langdurig en her
haaldelijk spoortransport, bijna aan geen repa
ratie onderhevig. De vaten lekken nooit, tanen
niet door en zijn aan den invloed der tempe
ratuur niet onderhevig. Zij zijn geschikt voor
alle vloeistoffen en geven daaraan kleur, smaak
noch reuk. Als bewijs van soliditeit kan die
nen, dat de biervaten beproefd zijn op een druk
van 2'1^ atmospheer.
Onder de verschillende soorten als bier-, olie-,
wijn- en spiritusvaten, behoort ook een zooge-.
naamd pakvat, hetwelk met een losse deksel
hermetisch gesloten wordt en bijzonder geschikt
is voor verzending zoowel van alle droge en
dik vloeibare goederen naar de Indiën, als voor
alle mogelijke andere emballage, en zij behou-
den, na gebruik, hunne Waarde.
den. Elke spaak in ’t wiel is in beeldspraak
een nagel aan do doodkist. Hoe minder van
het kiezerstal ten platten lande aanzienlijk groo- dergelijke nagel», hoe beter zeker. Maar-voor
deze verwachting zijn de gegevens niet zeer
boere-kiezers niet bij voorkeur dorps- of vak- vaa kabinet een illusiemen kan ervan
genooten afvaardigen, maar de hoeren, aap, wie getuigen, dat het, als geneesmiddel bedoeld mis-
het geluk te beurt mag vallen, hebben zich te schien, de kwaal zal verergeren, zooals dit ’t
kenmerken door een flinke dosis voorvaderlijke
begrippen op economisch en maatschappelijk
gebied, waaronder b. v. voorliefde voor bescher
mende rechten, afkeer van alles wat zweemt
naar weelde bij het onderwijs, verder kenner
zijn van of althans vertrouwde met den land
bouw en zijn belangen. Valt de kandidaat in
den smaak van den dominee of pastoor, is hij
b. v. lid van het christelijk-historisch verbond,
een trouw kerkganger, en daarbij een „beza
digd1 man, met adellijken titel, zoo niet van
„netten* huize, zoo staan zijn kansen niet slecht.
Wie met de toestanden ten onzent op het
platteland eenigzins van nabij bekend is, zal
ep deze bewering niet afdingendat het platte
land den conservatief of den clericaal prefereert
boven den geavanceerden liberaal of radicaal.
Op een enkele uitzondering na zal de demo
cratie haar zetels moeten veroveren in de ste
den, waar de vooruitstrevende denkbeelden be* j
ter doorgedrongen zijn. Maar ook daar zal de
strijd niet licht zijn; de tijd zal het uitwijzen
in hoeverre de jezuïeten er in geslaagd zijn de
vertegenwoordiging der democratische denkbeel
den in de Tweede Kamer te verijdelen. Let
tende op den blakenden ijver van her room-
sche priesterschap ligt het voor de hand, dat
de democratie in het clericalism® haar vijand
heeft te zien. Minister van Houten had ge
lijk, toen hij den naderenden strijd voorzag te
gen clericalisme en protectionisme; zijn voor
spelling getuigt van juist inzicht der gevolgen
zijner kiesrechthervormingen daarom ver-
zwaart ze de schuld zijner medeplichtigheid
aan het halve werk zijner handen.
Men behoeft, om in de gegeven omstandig-
heden anti-clericaal te zijn, niet liberaal te zijn,
conservatief of geavanceerdde gevaren die ons
van
jourallen die het jezuïetisme niet willen in ons
staatsbestuur.
gevolg is van het gebruik van homeopatisohe
middelen wanneer ze niet in een bepaalde mate
worden aangewend.
Waarbij komt, dat veel werklieden in de
steden om een of andere reden goedgevonden
hebben zich om hun kiesrecht niet te bekom
meren; dezen omdat ze afkeerig zijn vun po
litieke actie, genen omdat ze het levenslot van
henzelf en van de hunnen niet genoeg kunnen
op prijs stellen om dreigende gevaren hun aan
dacht en waakzaamheid waardig te rekenen.
Inderdaad hebben deze menschen gelijk; de
vrijheid, die wij waardeeren als het hoogste
goed in ons bestaan, spoort ons aan om een
bolwerk op te werpen tegen haar jezuïetische
Maar waarvoor zouden werklieden
dit doen, wier vrijheidsgevoel zoo herhaaldelijk
op gevoelige wijze werd aangetast door liberalen
zelfs. Herinnerd zij hier o. a. aan de voorval-
I len in den Ovenjselschen achterhoek, waar de
ffirma Stork, het would-be toonbeeld van libe
ralisme, werklieden broodeloos maakt omdat
ze willen wat hijzelf wou: de vrijheid om te
demonstreeren.
Ieder in zijn kring zal voorbeelden kunnen
vinden van dergelijke liberale opvatttingen en
standsvQoroordeelen. De kiesrecht-hervorming
van deze regecring draagt de duidelijk waar
neembare. symp tonen van deze bekrompenheid.
Het halve werk van mr. van Houten is de
consolatieprijs voor de jezuïeten.
De eenige hoop die nog overblijft is, dat de
roomsche werklieden leeren beseffen, welke
waarde voor hen het couloirstelsel heeft. Hoe
zeer ook aan banden gelegd of vrijwillig
met het oog op hun eigen belangen onder
worpen aan ’t gezag der geestelijkheid, in dat
Rome’s kant bedreigen zijn te duchten 1
wanneer
lyke sekte zal toebrengen, indien haar invloed j
dit vermag, aan de vrijheden door de grond
wet gewaarborgd, is moeilijk vooraf te bereke
nen, maar stellig niet zoo onbeteekenend als
goedgeloovige naïeve lobbessen meenen.
Welnu, we hebben dit schoon vooruitzicht
te danken aan het halve werk van het mini
sterie Roëll-van Houten.
Sinds eenigen tijd valt in de openbare
ning een keerpunt op te merken.
het denkbeeld ingang dat onze samenleving
bedreigt wordt met een ernstige crisis en dat mUsTÈTKUS"BLOEMEN, Tabaksfabrikant
OEEKER COURANT
5»
7
11
7 20
S -
!-
S15
1 35
>4.5
r.
I
I s
-
<5*
25*, t
2Q«’
>'-!.«
