4
w
PLAATSELIJK NIEUWS.
De ramp in Californië.
Binnenlandsch Nieuws.
B
f
US
De invloed van het slechte voorbeeld.
I
be
de
Geb
Buis t
drika
stra ei
Jan M
Ovei
Get
IJkem
One
tema
Gel
Kram
Hoeks
hof e:
van
Ank je
Oosth
There
dries
Gei
Nantji
Ove
te üil
Wi
Fran
minu
Mure
zwak
waar;
BUE
Sneek
gekomi
wed. H
te Sues
in het
bekend
35, geli
L
boter
Generaal Greely, die te San Francisco het bevel
aanvaard heeft, zendt nu de eerste ambtelijke opgaaf
over de verongelukten naar Washington.
Een zeer nauwkeurig onderzoek seint de generaal
door kapitein Winn ingesteld, brengt, voor zooveel
inlichtingen te verkrijgen zijn, het geheele aantal
slachtoffers van de ramp te San Francisco op
tweehonderd zeven en zeventig.
Daarbij zijn gerekend omstreeks 50 niet-herkende
lijken, die in verschillende deelen der stad gevonden en
tijdelijk begraven zijn. Veertien Ijjken zijn uit een
hotel voor den dag gehaaldmen vermoedt dat nog
56 menschen in de bouwvallen omgekomen zjjn. De
namen der 150 herkende dooden worden in de Ijjst
vermeld.
Hoewel deze opgaaf de doodenlijst van San Francisco
aanzienlijk vermindert, zegt generaal Greely dat men
niet gelooft, dat ze nog aangevuld zal behoeven te
worden, tenzij met enkele slachtoffers uit de puin-
hoopen.
Het is wel opmerkelijk dat het aantal dooden nage
noeg blijkt overeen te komen met de laagste schat
ting. In de eerste dagen hoorde men ramingen tot
De ook alhier bekende oud-hardrijder
op schaatsen op de korte baan, Thys van der
Berg, is dezer dagen te Tietjerk overleden.
Honderden bij honderden melkknechten
in Friesland worden door verhuurkantoren in
Duitschland of aan de Duitsche grenzen in ons
land gevraagd, om bij den Duitschen buur in
den stal werkzaam te zijn. Nu menig knecht
daartoe overgaat, wordt menig hunner teleur
gesteld, omdat sommige dier verhuurkantoren
blijken te bestaan uit menschen, die aan zwen
del doen en die ’t alleen maar te doen is van
de knechts de premie in den zak te steken
voor de hun verschafte betrekkingen.
Bij Kon. besluit van 12 April 1906
no. 63 is de bezoldiging van den Commissaris
van Politie alhier, bepaald op f 2000, ingaande
1 Jan. 1906.
Zeer ten nadeele van de opkomende
groenten, heeft het de drie laatste nachten vrij
sterk gevroren, ’s Morgens lag er ijs in de
slooten.
De scheepsjagerde Groot, van Martenshoek, kreeg
Maandag een stukje vleesch in de keel, kon dat niet
doorkrijgen en de dood volgde door verstikking.
Een nieuw voorloopig ontwerp eener Vogelwet
is dezer dagen vanwege de directie van den landbouw
bij het ministerie van Landbouw, Nijverheid en Handel
toegezonden aan verschillende deskundigen in Neder
land, die reeds vroeger, bij een vorig ontwerp, waren
uitgenoodigd om hun meening en opmerkingen te doen
kennen.
Een vader op een dorp nabij Rotterdam, wiens
zoon muzikale neigingen vertoont en dit laat blijken
door het jammeren op een klarinet, die hij als werkend
lid van een harmonie-gezelschap moet leeren bespelen,
heeft zeker wel het nieuwste middel uitgevonden om
zich hiervan te verlossen. Hij heeft in zijn zaak een
ijskast en sluit zijn muzikalen zoon daarin, waar deze
zoo hard kan jammeren als hij wil, zonder dat de va
der er last van heeft.
De minister van landbouw, nijverheid
en handel heeft de firma Zwart Co., alhier,
geschrapt van de lijst van handelaren in voeder-
stoffen, welke zich onder openbare controle
van de Rijkslandbouwproefstations hebben
gesteld en in verband hiermede de door haar
gestorte waarborgsom, groot f 50, verbeurd
verklaard.
plaats der H. IJ. S. M. te Haarlem, bij het uitrijden van
een wagen uit de wagenmakerij het ongeluk een stuk
hout op het hoofd te krijgen, met het noodlottig gevolg
dat hij enkele uren daarna aan de bekomen wonden
overleed.
50(
am
slat
I
nie
goe
J
gro
opg
155
I
ruit
ven
wot
I
naa
daa
maa
wor
te S
tot
D
dak
lijkt
M
is te
en
heel
heef
dat i
Frar
bedr
than
Di
De
aans
begi
den.
van i
bare
M
stad
aang
kade
gebc
Ee
iugei
terra
Be
in Si
Berk
toch
nog 1
groot
Donderdag j.l. was het voor onze stad-
genoote, mej. Angelea Henriëtte Ten Brink
een heugelijke dag.
’t Was dien dag juist 50 jaren geleden, dat
zij bij de firma Gebr. Lampe alhier in dienst
kwam. Dat deze dag niet onopgemerkt voorbij
kon gaan, daarvoor was het jubilé te zeldzaam,
daarvoor werd de trouwe dienst door genoem
de firma op te hoogen prijs gesteld. Het hui
selijk feestje, vooral op den avond van dezen
feestdag, leverde daarvan het beste bewijs.
De Mij. tot Nut van ’t Algemeen, departe
ment Sneek, vereerde haar de groote Verguld
Zilveren Medaille met de volgende inscriptie:
Mij Tot Nut van ’t Algemeen. Departement
Sneek. Aan Angelea Henriëtte Ten Brink voor
50 jaren trouwen dienst. 26 April 1856 1906.
station te Utrecht heeft zich met een aan de maatschap
pij toebehoorende som gelds van ongeveer f 600 ver
wijderd. Men vermoedt dat hij de wijk naar Londen
genomen heeft.
Tijdens de afwezigheid der moeder zette de
5-jarige A. C. in de ouderlijke woning aan de Eva-
straat te Rotterdam, een stoof tegen een met water
gevulde wasohtobbe, klom daarop en is voorover in die
tobbe gevallen en verdronken. Toen de moeder thuis
kwam vond zij haar dochtertje op het hoofd daarin
staan en, hoewel pogingen tot opwekking der levens
geesten zijn aangewend, kon men slechts den dood
constateeren.
nog grooter vorser-^
omgeven door de' M
twee kwabben
Dinsdagmiddag half vijf had alhier,
onder veel toeloop en deelnemende belang
stelling van publiek, op de algemeene begraaf
plaats, de eenvoudige doch plechtige teraarde
bestelling plaats van den jl. Zaterdag zoo
treurig om ’t leven gekomen arbeider-wissel-
wachter Hendrik van Ossenbruggen. Twee
kransen dekten de lijkkist, die, gedragen door
zijne vroegere kameraden en collega’s in uni
form, te voet gevolgd werd door de familie
en al het spoorwegpersoneel alhier, voor zoo
ver de dienst dat toeliet.
Aan de groeve sprak de heer W. D. F.
Meijer, adjunct-inspecteur te Leeuwarden, tot
den bejaarden vader en familie treffende
woorden van deelneming en troost, waarop
een familielid allen bedankte voor de laatste
eer, aan den zoo vroeg afgestorvene bewezen.
Op de machineloods en ’t station, waarlangs
de lijkstoet trok, woei de vlag halfstok.
’t Passief in ’t faillissement der firma
Grondsma alhier, bedraagt, naar men ons
mededeelt, f 125,000. ’t Actief is nog niet
met zekerheid op te geven.
li.'
Ten gerieve van het publiek zijn aan alle post
kantoren, bij de Rijksbetaalmeesters en ontvangers der
directe belastingen te Amsterdam en ’s Gravenhage 2*/,
centstukken in rollen van 40 stuks ter waarde van f 1
te verkrijgen tegen Nederlandsch betaalmiddel.
Garderobière (tot boer)Waarom ga je al heen?
’t Eerste bedrijf is toch pas afgeloopen!
Boer Joa, moar up mien pampierke steet, da ’t twee
de bedriet ’n joar loater speult!
Wat ik u ga vertellen, is geen verdichtsel, het is
pure, zuivere waarheid ik heb alles zelf bijgewoond,
beter kan het toch niet. Het is jaren geleden, toen de
eenige kunstmest, die de boer kende, nog Peru-Guano
was. Wel begon hier en daar het gebruik van Chili-
salpeter door te dringen, maar het was er toch nog
verre van, dat dit zout algemeen gebruikt werd. Wij
kunnen dus zeggen, dat wij nog in de periode van over-
gang verkeerden. Mijn buurman, een landbouwer, die
gaarne vooruit wil, niet te oud is om nog wat te leeren
en van al het nieuwe zoo nog al kennis nam, bracht
op een goeden keer van de Maandagsche markt vier
zak Chilisalpeter mede. Hij had die gekocht van een
handelaar in meststoffen, die hem de nieuwe kunstmest
ten zeerste had aanbevolen. Ongelukkig was mijn buur
man de gebruikswijze totaal onbekend. Trouwens, aan
de mogelijkheid om het zout op een verkeerde manier
te gebruiken, dacht hij niet eens. Zonder dan ook
met iemand over de zaak te spreken, ging hij den
volgenden morgen bet was in de maand Mei of Juni
naar zijn tuin, waarin voor zijn eigen gerief verschil
lende groenten groeiden, o.a. ook vroege aardappelen,
die dat jaar zeer slecht vooruit wilden; late aardappe
len, die ook niet gingen en achter welken tuin hij ook
een hoekje grond had waarop hij mangels had staan.
Gewoon om met Peru-Guano en stalmest om te gaan,
niet er aan denkende, dat te veel soms schaadt, en put
tende uit een grooten voorraad begon hij met gulle
hand het Chilisalpeter te strooien. Op zijn sla, op zijn
boonen, op zijn erwten, evengoed als op zijn aardappe
len. Daarna op zijn mangels. In minder dan geen tijd
had hij de 400 K. G. Chilisalpeter uitgestrooid op een
stuk grond van nog geen half gemet, waarvan zeker de
helft in zijn tuin. Het leek wel of het Chilisalpeter
gesneeuwd had. Natuurlijk was er ook veel op de blade
ren der planten gevallen. Nu wou het ongeluk dat
het nog dienzelfden dag begon te regenen. Wat was
het gevolg? Ten eerste, dat na eenige dagen de bladeren
der planten vol plekken en gaten waren, ten tweede,
dat de stengels na korten tijd, niettegenstaande de
gehavende bladeren, vreeselijk inde hoogte schoten en
ten derdenu ja, laat ik ’t maar zeggen, dat er op !t
laatst van het heele gewas niets terecht kwam. Mijn
buurman was woedend. Op zich zelf? Neen, dat had
hij eigenlijk moeten zijn. Doch hij gaf de schuld aan
het Chilisalpeter en aan den man, die het hem aanbe
volen had. En wilt ge nu wel gelooven, lezer, dat er
vele jaren over heen gegaan zijn, eer men bij ons op
het dorp Chilisalpeter wilde gebruiken. De invloed van
dat ééne voorbeeld weckte zoo lang na, dat er heel wat
tijd verliep, eer men zijn dwaasheid inzag. En mijn
buurman zelf was de eerste. Op het laatst behielden
zijn gezond verstand en zijn vooruitstrevende geest de
overhand. Toch ken ik nog een tuinman, die bij hoog
en laag beweert, dat Chilisalpeter niet deugt, dat alles
verbrandt. Zoozietgij,dat’n verkeerd genomen proef een
grooten invloed ten kwade kan uitoefenen. Ik wil daar
om nog eens, zeer in ’t kort, de gebruiksaanwijzing van
Chilisalpeter geven. Men kan niet te goed op de hoogte
zijn van deze kostbare en tegenwoordig onmisbare
meststof. Vooral ook omdat Chilisalpeter op alle ge
wassen gebruikt kan worden, is voor de meeste noodza
kelijk
lo. Daar men met Chilisalpeter de planten en niet den
grond bemest, geve men het op zijn vroegst kort voor
het zaaien of planten.
2o. Men geve het Chilisalpeter niet in eens, doch in
twee a drie maal.
3o. Men zaaie slechts bij droog weder. Het Chili
salpeter lost gemakkelijk op, trekt water aan en zal
dus ook bij groote droogte spoedig in den grond door
dringen. In bijna alle gevallen verdient het aanbeveling
door schoffelen, hakken of eggen het Chilisalpeter met
den grond te vermengen.
4o. Vooral bij Chilisalpeter is het noodig fijn te
verdeelen en regelmatig te verspreiden, zoodat er overal
wat komt.
5o. Vooral in tuinen en bij proeven in het klein,
zorge men er voor, niet te veel te geven. Dit gebeurt
allicht, daar de grootste hoeveelheid, die men geven
moet 5 a 6 K. G. per Are is, welke hoeveelheid slechts
bij enkele gewassen (asperges, meloenen, rhabarber enz.)
tot 8 K. G. stijgt. De gewone hoeveelheid is 3 a 4 K.G.,
welke men dan nog in 2 of 3 keer moet uitstrooien.
Het kan dus gebeuren, dat men slechts 1 K. G. op de
Are moet uitzaaien.
De loonen zijn heel wat minder dan door
het kantoor gezegd werd; de stal grooter en
daardoor het werk zwaarder, dan was over
eengekomen. Nog erger gevallen zijn voor
gekomen. Na ontvangst der premie wees het
kantoor den knechts de reis aan naar de plaats,
waar zij eenen stal zouden vinden. Bij aan
komst bleek daarvan niets waar te zijn en
stonden de knechts in den vreemde, sommige
met te weinig geld om de terugreis te aan
vaarden.
SNEEK. Tengevolge het springen van een
spiritustheelichtje ontstond Dinsdagmorgen een
begin van brand in de woonkamer der buiten-
sociëteit »de Harmonie® alhier, terwijl de
huisgenooten elders in het gebouw bezig wa
ren iets te verrichten. Gelukkig werd het
ongeval nog al spoedig opgemerkt en mocht
het door flink handelend optreden gelukken de
vlammen, die snel om zich heen grepen, spoedig
meester te worden en den brand te blusschen.
Gordijnen, ramen, ruiten, zoldering, houten
betimmering en een tafel hebben nog al van
het vuur geleden. De schade wordt gedekt
door verzekering.
Woensdag kwam alhier bij de ouders
per draad het bericht, dat het lijk van hun
nen zoon Melle Batstra, stoker op de gespron
gen sleepboot «Dieudonné VII«, bij het lichten
dier boot daarin was gevonden. Onverwijld is
de vader er heen gereisd. Het voornemen
bestaat om het lijk naar hier te vervoeren en
te begraven.
Zooals bekend is zonk genoemde sleepboot
nabij Sliedrecht, vermoedelijk door ’t springen
van den stoomketel.
Te Akkrum is opgericht eene afdeeling
der Internationale Vereeniging «Vredeten-
toonstelling.« Tot bestuursleden werden ge
kozen de heeren D. Kossen, predikant, H. L.
van Slooten, notaris en F. de Jong.
LEMMER. Eindelijk zijn dan toch de groote
haringscholen binnen gevallen en brengen on
ze visschers dikke vangsten aan. In de laatste
vijf dagen toch kwamen hier visschers binnen
met vangsten van 70 tot 150 tal of 14000 tot
30000 stuks haring. Gedurende dat tijdsver
loop is hier in ’t geheel niet minder dan 7000
tal of 1,400,000 stuks haring aangevoerd,
waarvoor, de tijd van het jaar in aanmerking
genomen, de zeer hooge prijs van f 1,10 tot
f 0,70. per tal werd besomd.
De botvangst was echter ook deze week
weer zeer slecht.
klaagdes verleden,
der veroordeeld.
Dinsdag is in het dorpje Mildam
voorj aarsmar kt gehouden, de lammerenmarkt,
eigenlijk voor geheel Friesland. Deze markt
stelt als ’t ware den prijs vast van het jonge
wolvee. De markt was druk bezocht. Hol-
landsche en Belgische kooplieden waren pre
sent. de aanvoer van vee was groot en te 4
uur in den morgen was de handel al druk.
Lammeren waren peperduur, men betaalde
soms f 13 per stuk. Vooral voor Holland
werd veel gekocht’s morgens te 7 uur waren
aan ’t station Heerenveen al eenige wagons
met jonge blaten geladen om naar Holland
vervoerd te worden. Daar worden ze weer
ter markt gebracht, ’t meest te Rotterdam,
Delft en Leiden.
Te Lemmer is eene afdeeling opgericht
van de Internationale Vereeniging «Vredeten-
toonstelling®. Tot bestuursleden zijn gekozen
de heeren dr. J. G. Visser, F. de Jong en P.
V. Andringa.
Tegen den 31-jarigen Hermanus Z.
koopman alhier, die op 19 Maart, terwijl hij
dronken was, zonder eenige aanleiding K.
Punter, die aan het steenlossen was, tegen de
borst stootte en hem daarna met een «grijns
lach® in de pink beet, werd Woensdag voorde
Rechtbank te Leeuwarden 3 maanden gevan
genisstraf geëischt.
Die zware eisch staat in verband met
Deze is reeds 14 maal eer-
Eet graf van Tjerk Hiddes xoek!
Uit Harlingen meldt men, dat het tot tweemaal toe
ingestelde onderzoek in de Ned. Herv. Kerk aldaar,
naar het graf van den Frieschen admiraal Tjerk Hiddes
de Vries, tot geen resultaat heeft geleid. De verschil
lende houtbedekkingen, waarop zich de zitplaatsen be
vinden, werden zelfs opgenomen en op enkele plaat
sen boringen verricht, doch de grafsteen werd niet
gevonden.
Hoe men z’n helden eert
In den Zaandamschen polder werd dezer dagen
door een visscher in een zijner fuiken een zoogenaam
de donder- of weeraai gevangen. Zelden kwamen deze
in de laatste jaren in ons land voor.
Het dier is pl. m. 20 centimeter lang en ongeveer
2*/2 centimeter dik; de huid is prachtig brumachtig
gestreept en voorzien van een platte, cirkelvormige en
uiterst dunne staartvin. Vooraan den kop bij den bek
bevinden zich een zestal voelhoorns.
Is er nu mooi weer op komst, dan ligt het beest
doodstil, doch bij op handen zijnd ruw weer of regen
is het zeer beweeglijk.
Pokken. Met het oog op de te Groningen voorgeko
men pokkengevallen wordt het gansche politiekorps
gerevgccineerd.
Er hebben zich gisteren te Groningen opnieuw drie
gevallen van pokken voorgedaan, waarvan een in een
slaapstee in de Jonkerstraat aldaar, die op last van de
politie gesloten is.
Het personeel in het Ziekenhuis is thans ook gere-
vaccineerd.
Morgen zal waarschijnlijk dat van het Burgerlijk
Armbestuur een herinenting ondergaan.
Dr. Oosterbaan, inspecteur van de volksgezondheid
te Zwolle, heeft de leiding van den ontsmettingsdienst
op zich genomen.
Twee jongens te Musselkanaal gingen eene al
daar in aanbouw zijnde woning binnen, waarin zij eene
gevulde flesch vonden. Denkende dat er sterkedrank
in was, dronk een hunner ervan, maar, daar de inhoud
verzwakt zoutzuur was, verkeert de knaap thans in
zeer gevaarlijken toestand.
Barnum en Bailey. Vele lezers herinneren zich nog
de zegetocht van dit grootste circus der wereld door
onze provinciën, ’t Was in 1901. Barnum was toen
echter al tien jaar dood; Bailey, de eigenlijke samen
steller van dit kolossale geheel, leefde nog. Thans is
echter ook deze bij New-York overleden.
Bailey, die als boerenknechtje de wereld inging,
voelde zich tot het circusleven aangetrokken, werd
bediende in een klein paardenspel, deed met een groo
ter een tocht door Australië en won voor z’n baas daar
mee een miljoentje, kocht voor eigen rekening daarna
een bijna failliet spulletje aan en wist dat door zijn
ongeëvenaarde energie en tact tot een verbazende hoogte
op te voeren en er groote rijkdommen mee te verwer
ven.
Bailey werd 59 jaar oud.
Te Utrecht heeft Woensdagmorgen een hove
nier zich door ophanging van ’t leven beroofd, naar men
zegt, omdat hij des morgens tot de ontdekking kwam,
dat zijn land bevroren was.
De pachters van het kroondomein in Zeeland,
wier land door den watervloed van 12 Maart overstroomd
is geweest, zullen dit jaar worden vrijgesteld van
het betalen van pacht.
In de ouderlijke woning aan den Honingerdijk
te Rotterdam is de 4-jarige M. H. van een trap in een
emmer heet water gevallen. Het knaapje, dat ernstige
brandwonden bekwam, is aan de gevolgen overleden.
Ongelukken. Dinsdag had de trompetter B., wonende
te Woerden en te Leiden in garnizoen bjj de huzaren,
het ongeluk bij een manoeuvre, gehouden op de Maal
drift, onder Wassenaar, een trap van een paard te krij
gen.
Naar het militaire hospitaal te Leiden vervoerd, het
geen nogal geruimen tijd in beslag nam, omdat aldaar
geen brancard aanwezig is en deze dus eerst uit Leiden
moest worden gehaald, is de man Woensdagavond
overleden.
Woensdagavond omstreeks zes uur had de wa-
Een beambte der H. IJ, 8. M. van het Centraal- J genmaker P. Lust, werkzaam aan de Centrale Werk-
ligt in de borst
is grooter
kwabben. Eurer feuSW»
een verschi’Avan; i
bloedvat ,ng vav, ic
den toe. van d/n
en i
kele anjk
kan
ooj
oc
V
Bencfemd tot assistent-directeur aan de
coöp. stoomzuivelfabriek te Ried de heer T.
Plantinga te Oosterend (Fr.), oud-leerling der
Rijkszuivelschool te Bolsward. Met den be
noemde stonden op de voordracht de heeren
F. de Jong te Koudum en Tj. Riedstra te
Giekerk.
zijn de oudste en een der
margarinefabrikanten van
w—-- en garandeeren U, dat
rechtJ weeCo'* zMé,iver en zorgvo‘ bereid
««a’Lr u' allerfijnste bestanddeelen,
gekarnd met zoeten room. Zij is
de fijnste kwaliteit margarine, die
vervaardigd wordt. Haar frissche geur
B en heerlijke smaak en hare voor-
B treffelijke eigenschappen evenaren
volkomen aan die van natuurboter.
Solo kost 45 ets. per pond
I en 22 Vb ets. per half pond.