Ontwikkeling
van de fiets
Juniorkteding
u
D. H. Lawrence op 't witte doek
^oorlrke roman van
Zondag eerste koffieconcert
WoXoetP-dedii'dekn,e-
Ijl
V. A. FABER I
♦uw bromfiets bolwerk*
van Sneek
t Telefoon 2398
I
Baptistenkerk
Glasschade
Vocalgroup werkt
mee aan bijzondere
dienst in Sneker
Ds. Lugtigheid sprak
voor de N.C.V.B.
over kerk en jeugd
F.O. met populaire
klassieken in 't
Amicitia-theater
Jeugdwerkbeurs
in Leeuwarden
JBEL: 5923
fc
Fy
®lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll!!ll»
Israëlische gastdirigent
SNEEK
■lil
llllllllllilllllllllllllllllllllllllilM
STADHUISCONCERT
WORDT BIJZONDERE
BELEVENIS VOOR
MUZIEKLIEFHEBBERS
IS troef
In visgraat. Brépééd omslag.
-
f
ti
Pagina S'
NIEUWSBLAD
S N E E K E R
Donderdag 18 oktober 1973
Bedrieger
Onder leiding van de Israëlische gast-
toneel-
4
i
F
JUMOR-.i
■V
de
van
aan
en
Een leven zonder feesten J
en gezelligheid, is als een
lange weg zonder pleis-
sterplaatsen.
Restaurant
P I S O
nog
om
SCHILDER DE VRIES
VLUG EN PRECIES
OUDE KOEMASXT -sel€
SaknaMtfanaMvaMal
CJV, VCJ, KFPJ,
PHJR en PGCJ
■-!
a
man op te bouwen. De andere is ar
tieste; ook zij verlangt ernaar, even
als haar zuster, een goede partner
te vinden, maar geluk blijkt voor
haar niet weggelegd.
Voor de mensen, die nog een auto
willen aanschaffen uitsluitend voor
plezierritten, nog een paar getallen-
Wanneer u een auto van ongeveer
8000,aanschaft en u rijdt er on
geveer 15.000 km. per jaar mee, dan
kost u dat 20,per week. En de
fiets? Hoogstens een kwartje!
voor
Het
opent met de bekende
Holberg-suite van Grieg. Holberg
Werkgroep „Bodem- Water- en Lucht-
verenantreinlging”
Motto van de week: Natuurlijk moet
er een mentaliteitsverandering komen.
De overheid zou het voorbeeld moeten
geven. Ministers moeten op de fiets
gaan: het alternatief voor de auto. En
als de auto onvermijdbaar is, dienen ze
een kleine auto te gebruiken!
Prof. Dr. J. Pen
Ds. J. van Dam, de plaatselijke Bap
tistenpredikant zal in deze bijzondere
dienst voorgaan. Het onderwerp van
de prediking luidt: En toch, er is een
weg. De prediking van deze middag
wil een poging zijn om zowel oud als
jong de enig begaanbare weg te wij
zen die zin geeft aan het zo verwarde
en verwarrende leven van deze tijd-
Uiteraard is iedereen hartelijk wel
kom in deze dienst, waarmee de plaat
selijke Baptistengemeente zijn reeks
bijzondere diensten voortzet. De volgen
de bijzondere dienst zal op zondag 1
november worden gehouden; voor de
ze dienst heeft het bekende jeugdkoor
„The Lord’s Moore Singers” uit Hee-
renveen, o.a. bekend van televisie-
optaeden, medewerking toegezegd.
En dan nu, tegenwoordig- Dank zij
de „milieubewust” denkende mens is
de fiets weer massaal in opmars. Wat
een voordelen een fiets al niet te bie
den heeft. Ten eerste lage kosten, geen
luchtvervuiling geen parkeerproble
men, je komt er sneller op vooruit
in de drukke stad, het is een gezon
de lichaamsbeweging, men geniet
meervan een mooie dag of van de
natuur. Zelfs kun je een klein kind
meenemen en boodschappen (als u die
in één keer niet kunt houden gaat u
maar een keer vaker).
Aanstaande zondagmiddag om vijf
uur zal de vocalgroup „The Micro’s”
uit Leeuwarden, vooral bij vele jonge
mensen bekend, medewerking verle
nen aan een bijzondere dienst, die in
de Baptistenkerk in de Willem Lode-
wijkstraat zal worden gehouden. De
vocalgroup zal de samenzang begelei
den en solistisch optreden.
Een jaar daarna ontstond de Eerste
Nederandsche Rjjwielcnfabriek van
Burgers te Deventer. Burgers had een
smederij- Totdat iemand, die langs
kwam, gezegd zou hebben: „Jonge
vriend, leg je toe op het maken van
vélocipèdes, je hebt er zeker de ge
schiktheid voor en er zit mischien
toekomst in.” De fabriek was het re
sultaat.
De koffieconcerten in de muziek
school aan de Looxmastraat beginnen
aanstaande zondag. Deze serie van
vijf concerten, een nieuw initiatief,
opent met een concert van Ina van
der Mark, blokfluit en een blokfluiten-
semble. De koffieconcerten, waarbij
de koffie overigens gratis geschonken
wordt, beginnen om twaalf uur en
eindigen om één uur ’s middags- De
toegangsprijs is voor volwassenen
1,50, kinderen betalen 1,-
De heer Lugtigheid meende, dat de
jongeren bij het ouder worden de sa
menleving kritischer bekijken en daar
bij zoeken naar een eigen identiteit.
Er mag geen kloof zijn tussen woor
den en daden, zo meende de Hervorm
de predikant. Het evangelie van:. Uw
koninkrijk kome, Uw wil geschiede,
Uw naam worde geheiligd; moet wor
den gebracht. Dit zou uit moeten ko
men in ons leven- We moeten met de
bijbel naast ons met de jeugd gaan
spreken over de problemen van nu. De
heer Lugtigheid sprak in dit verband
over het zorgen eigendom te blijven
van Jezus Christus- Christus staat als
de gekruisigde tussen alle conflicten
in. Ondanks alle moeilijkheden hebben
we de droom van het komende rijk,
aldus ds. Lugtigheid. Hierna ontstond
een levendige discussie.
De eerste velocipede club werd in
Deventer in 1871 opgericht, spoedig
volgden Amsterdam, Rotterdam en
Leeuwarden (Leeuwarder Vélocipé-
de Club 1875). Op 1 juli 1883 werd
in Utrecht de Nederlandse Véloci-
pedisten Bond opgericht. In 1885
werd op aandringen van de nieuwe
voorzitter Edo J. Bergsma van de
Leeuwarder Vélocipède Club, de
naam in de Algemeene Nederland-
sche Wielrijdersbond (ANWB) gewij
zigd. Spoedig startte men met de
uitgaven van een „Maandblad” dat
in 1885 in „de Kampioen” omge
doopt werd.
Lang heeft het wel geduurd, voordat
de vrouw als wielrijdster werd geaccep
teerd. Het zou tegen de heersende ze
den zijn, bovendien gevaarlijk voor de
vrouwelijke organen. Verder mocht „de
frissche gelaatskleur nooit overgaan
in gehele verhitting en transpiratie;
dat is hoogst onaesthetisch!”
Het had ook heel wat voeten in de
aarde, voordat de fiets helemaal inge-
burgerd was. Op het platteland stond
men er zeer sceptisch tegenover en
niet zelden werd de wielrijder lastig
gevallen. Vele gemeenten achtten in
1890 nog de fiets gevaarlijk op de weg
en sloten wegen af- Voor paarden
moest de fietser 50 meter voordat het
dier passeerde, reeds afstappen.
Het spreekt vanzelf, dat men aan de
fietspaden begon te denken. In 1896
werd het eerst aangelegde fietspad in
Nuenen (N-B.) geopend, nadat er van
te voren enige proeven waren geweest.
De ANWB voerde hiervoor diverse ak-
ties. Zelfs werden rijwielpadverenigin-
gen opgericht. Eén van die oude ver
enigingen bestaat nog (Gooi- en Eem-
land)- Momenteel zijn er tenminste elf.
De totale lengte van onze fietspaden
is thans meer dan 6000 kilometer. De
Natuurlijk heeft een fiets ook nadelen.
Niet beschermd tegen regen, je kunt
er geen grote hoeveelheden mee tran
sporteren, etc.
Een auto daarentegen geeft grotere
problemen en hogere kosten- Inderdaad
ben je niet meer afhankelijk van het
openbaar vervoer, echter er zouden
heel wat minder mensen schelden, als
ze voor korte afstanden de auto lieten
staan. Let wel: we verbieden niemand
de auto, we bevelen alleen maar de
fiets aan (in uw voordeel). Overi
gens: uw gemak (de auto) bezorgt ons
ongemak (iedereen moet voor „ver
keersproblemen” betalen).
Nu ontstond echter de vraag, waar
en hoe leer je fietsen? Welnu al in
1869 werd de eerste „manége” opge
richt, voor het rijden op vélocipédes.
De huurprijs was 0,50 per uur of
2,50 per dag. Spoedig zag men du
re, luxe rijscholen met electrisch licht,
pianomuziek, wanden bekleed met
kussens (voor het vallen) en geünifor
meerde instrukteurs. Echt een elite-
sport. Op kleine dorpen liepen hele be
volkingen uit om fietsers te bekijken-
De laatste fietsschool overigens was
die van Fongers (tot plm. 1936!). De
laatste jaren daarvan kon men vooral
in het Vondelpark les krijgen- De eer
ste beoefenaars van het fietsen be
schouwden dit als een kunst. De vak
literatuur moest ernstig bestudeerd
worden. We lachen er nu om, maar met
het paardrijden doen we nu toch pre
cies hetzelfde. En zo ontstond al gauw
het „Geïllustreerd Handboek voor
Wielrijders”. Een raadgeving van toen
willen we u niet onthouden: „Gevaar
lijke tramrails moeten gekruist worden
onder enen hoek van 45 graden. Ge
raakt het achterwiel erin, dan zal het
er weer uitkomen, wanneer gij maar
op dezelfde manier doortrapt. Wan
neer het voorwiel erin komt en de
rails zijn smerig, dan is er aan geen
ontkomen te denken; gij moet dan af
stappen of omvallen”
In de nachtvoorstelling van Amicitia, zaterdag kwart voor elf, draait „Wo
men in Love”, naar een bewerking van het gelijknamige boek van de
Engelse schrijver D. H. Lawrence, dat door critici als het meest persoon
lijke werk van deze auteur wordt beschouwd- Andere romans van Lawrence,
„Sons and Lovers”, „Lady Chatterley’s Lover” en „The Fox” zijn al eer
der verfilmd, het succes van deze produkties is zodanig dat „Women in
Love” voorlopig wel niet de laatste zal zijn. Lawrence schreef „Women in
Love” in 1916. door felle kritiek en censuur kon het werk niet eerder wor
den gepubliceerd dan in 1920-
Omdat de kaarten in voorverkoop zul
len worden verkocht dient men op
donderdag 1 november om tien minu
ten voor acht ’s avonds aanwezig te
zijn. Kaarten kunnen besteld worden
bij de derde afdeling van het stad
huis, Marktstraat 9, telefonisch op
05150-4241 tst. 153.
regering bleef ook niet achterwege om
belasting op rijwielen te heffen. In
1898 werd de belasting ingevoerd. De
wet is tot 1919 gehandhaafd, tot het
belastingplaatje in 1924 ingesteld werd.
Bedrag 3,00 per jaar, later 2,50-
Werklozen konden een plaatje met
gaatje kopen tegen gereduceerde prijs.
De opbrengst was voor *t wegenfonds,
wat in 1940 8.383.242,00 opleverde.
In 1941 werd de wet ingetrokken. Hoe
wel het in ambtelijke taal nog gebrui
kelijk is het woord „rijwiel” te bezi
gen, gebruikt men overigens de naam
„fiets”. Waar deze uitdrukking van
daan komt, weet niemand- Iedere taal
geeft een omschrijving als Fahrrad,
bicycle etc. Wat fiets” betekent weet
niemand. Dit woord zou omstreeks
1870 in de buurt van Apeldoorn ont
staan zijn.
Als de schrijver in de huidige tijd had
geleefd, zou hij waarschijnlijk niet de
armoede hebben gekend die het hem
toentertijd bijna onmogelijk maakte te
schrijven. Hij was gedwongen de ro
men zelf uit te typen, want in 1916 be
stond zijn hele kapitaal uit zes dollar,
waarvan hij zich geen secretaresse
kan veroorloven. Hoewel „Women in
Love” een op zich zelfstaande roman
is, komen er veel autobiografische
trekjes in voor net als in zijn andere
verhalen. Eveneens zijn de typische
Lawrence-thema’s (de verhoudingen
tussen vrouw en man en man en man
duidelijk weer te vinden.
PROLONGATIE
„The Aristocats”
twee keer te
Als inleiding op het programma na
de pauze tenslotte een sonate voor
twee alten van Telemann. Na de pau
ze: een fantasie voor altsolo van Te
lemann, een sonate voor drie alten
van Johann Mattheson, een suitte van
Jaques Hotteterre le Romain en
Alpine Suite for Recorder Trio
Benjamin Britten.
Het leek ons nuttig om eens terug te gaan in de tijd en te kijken, hoe ons
schoonste vervoermiddel de fiets zich ontwikkeld heeft. Het eerste maaksel,
wat op een fiets begon te lijken, was de beroemd geworden loopfiets, de
draisine, van Von Drais von Sauerbronn in 1817. In Nederland bestaat de
echte fietsgeschiedenis nog maar nauwelijks 100 jaar. In 1868 ontstond de
eerste handel in fietsen bij ons in Amsterdam (van fabricage was nog
geen sprake)- De fietsen werden uit Frankrijk geïmporteerd. Voor de twee-
wieler betaalde men al gauw 70,— 2i 80,—, zodat alleen de gegoeden,
de „vélocipéde”, zoals de fiets toen genoemd werd, konden kopen.
zijn vrijdag
zien: ’s middags
half drie en ’s avonds om acht uur,
terwijl „De Bedrieger bedrogen”,
waarin Louis de Funès en Yves Mon
tand de hoofdrollen spelen, volledig
wordt geprolongeerd (vanaf zaterdag
tot en met woensdag om acht uur, uit
gezonderd dinsdag, en zondagmiddag
om vijf uur)- De zondagmiddag „uit
zending” om half drie, wordt gevuld
met „De vier meedogenloze Wrekers”,
waarin Adam West in de hoofdrol
schittert als jager op vier premiedo-
ders, die er bijna in slagen Adam
naar de andere wereld te doen ver
dwijnen.
Het 25ste Stadhuisconcert op 1 novem
ber in de raadszaal van het Sneker
stadhuis aan de Marktstraat wordt
gegeven door het trio Frans Bruggen,
(fluit), Anner Bijlsma (cello) en Gus
tav Leonhardt (clavecimbel). De toe
gangsprijzen bedragen 6,en
3,de koffie is gratis.
dirigent Yoav Talmi brengt het Frysk
Orkest volgende week dinsdagavond
om acht uur een programma met po
pulaire klassieken. De prijzen zijn
6,en 2,50.
De hoofdpersonen uit het verhaal
zijn Ursula (Jennie Linden) en Gud
run Brangwen (Genda Jackson) twee
zeer intelligente zusters van goeden
huize, maar met volkomen verschil
lende karakters. De oudste, Ursula,
is geschilderd als het voor Lawren
ce meest ideale type: een bloeiende
vrouw die erin slaagt een in alle
opzichten gelukkige relatie met een
De Hervormde predikant, ds. .1. Lug
tigheid, heeft maandagavond in de
vernieuwde bovenzaal van Aere Pe-
rennius tijdens een bijeenkomst van
de Nederlands Christelijke Vrouwen
Bond, afdeling Centrum, gesproken
over het onderwerp: Kerk en Jeugd;
wat is de kerk, hoe krijgen we de
jeugd erbij en hoe houden we haar
erin.
Op 20 Oktober 1973, aal er in de
„Open Hof” aam de Gouden Regen
straal; te Leeuwarden, die Jeugdlwerk-
beurs gehouden worden. Deze Jeugd-
werkbeurs is een initiatief van alle
Christelijke Jeugd- en Jongerenorgani
saties in Friesland. Het doel van deze
dag is: Informatie en nieuwe ideëen te
geven aan alle betrokkenen en geïnte
resseerden in heit Christelijk Jeugd- en
Jongerenwerk in Friesland. De beurs
is geopend vanaf 10 uur ’s morgens en
slulüt ’s middags om 4 uur.
Diverse organisaties stallen al hun
werk- en infoomialfitemalteriaal uit. Er
zal ook een film vertoond worden: „De
Rodle Vlek”. In een work-shop” is
gelegenheid om het thema van deze
film (oorlog en geweld) op een krea-
tieve wijze te verwerken. Er is tevens
gelegenheid tot discussie voor bepaal
de onderwerpen (o.a, een discussie
ojI.v. de heer H. van Tilburg over:
„De integratie tussen jeugdwerk en
katechese”). De organisaties hopen op
een goede zdnvolle dag en op veel be-
lanigsteffling.
or
de
ucz.uc-n.cx o cxx vx~ - het -
kerkhof" aldaar. Broer Giessing en Jan
ten Brug spelen daarna op twee teno
ren werken van de Engelsman Mor-
ley. Daarna wordt een fantasia a 4
van William Byrd gespeeld-
Yoav Tami stond vorig seizoen ook
al enige mailen voor het Frysk Orkest,
De samenwerking was toen zo succes
vol dat hij dit jaar opnieuw en
een langere serie is gevraagd,
programma
Holberg-suite van Grieg.
(1684) is de stichter geweest van de
school voor Deens-Noorse toneel
schrijfkunst. Daarna vertolkt de pia
niste Marja Bon met het Frysk Or
kest ’t romantische pianoconcert van
Schumann.
Na de pauze, de achtste symfonie
van Beethoven, voltooid in oktober
1812, het kleinste, maar ook het op-
gewektste werk van de grote meester-
Ina van der Mark-Van Hoogdalem,
geboren in 1942, studeerde blokfluit
het conservatorium te Groningen
na het af ronden van haar studie
bij Jeanette van Wingerden en Frans
Bruggen- Sinds 1967 is zij verbonden
aan de Muziek Pedagogische Akade-
mie in Leeuwarden. Het blokfluitenen
semble bestaat uit haar leerlingen.
Jan ten Brug, Broer Giessing en Cora
Nijenhuis.
Het programma bestaat voor de pau
ze uit: Een suite van Melchior Franck
(1580-1639). De suite is samengesteld
uit dansen die door Franck in ver
schillende bundels zijn uitgegeven. In
die tijd een veelvoorkomend gebruik.
Engels Nachtegaaltje van Jacob van
Eyk. Een melodie met variaties uit
circa 1640, komend uit een van de
bundels „Der Fluyten Lusthof Met
deze muziek onderhield Van Eyck,
ganist en beiaardier van Utrecht,
bezoekers en de wandelaars op
twee teno-
'-i