Ir. H. v. d. Meulen in Heeg
dan versterking democratie
,De herindeling heeft minder
te maken met voorzieningen
VERKIEZINGSUITSLAGEN
ELDERS IN DEZE KRANT
Officieel Orgaan
en
van
I
de gemeenten SNEEK, WYMBRITSERADEEL en IJLST
I
SNEEKER COURANT, DRUFHOUTS NIEUWSBOD d. SNEKER^f KOERIER
ill
„Uit de Marktstraat"
Commissaris K. Fibbe: Ondernemingen mekten
groeien in omvang en in economische kracht
'A. Osinga, Jutrijp, ere-voorzitter van voorlichtingsdienst
Ml
In dit nummer is als
bijlage opgenomen
(voorlichtingsorgaan
van de gemeente
Sneek).
Met ’n symbolische handeling
verrichtte Prins Claus gister
morgen de opening van het
nieuwe fabriekscomplex van
Landustrie op het industrie
terrein in Sneek. Hij onthulde
daarbij een door de Leeuwar
der kunstenaar Jan Stroosma
vervaardigd plastiek, dat het
produktieproces van de fa
briek - de bouw van waterzui
veringsinstallaties - symboli-
sert. Het kunstwerk was aan
geboden door de 300 werkne
mers van Landustrie.
GESLAAGD
ai de
9
van
w
iil«®
OM8TBBUW
(Vervolg op pagina 23).
ALTERNATIEVE LANDBOUW
IS KLINKKLARE NONSENS
Verschijnt:
maandags en donderdags
len.
naar
DONDERDAG 28 MAART 1974
129ste JAARGANG No. 25
UITGEVERS:
Drukkerij EL. Doevendans b.v.
ADMINISTRATIE
Singel 17, Sneek, Postbus 11
Telefoon 05150-4233
Kantooruren maandag t.e.m.
vrijdag 8-12 en 13.30-17.30 uur
Na kantooruren telefoon 4234
4235, 2247 Gironr. 932730
Banken: Rabobank en Amro-
bank te Sneek.
DH blad verschijnt bovendien
donderdags huis-aan-huls in
GAASTERLAND, SLOTEN ex»
f SNEEKER NIEUWSBLAD
dit menigmaal afgedaan
.beukerskoaliegedoch”, maar het
In hat handhaven van kleine gemeen
ten als tegenwicht voor de bureaucra
tie zag de heer Faber geen oplossing.
„Dat is in wezen een schijnoplossing,
vele kleine gemeenten zijn niets an
ders dan een verlengstuk van de bu
reaucratie, van Leeuwarden of Den
Haag.” Daarentegen kan men stellen
dat hoe groter de gemeente is, des te
krachtiger is hij. „Meer dan de helft
van de besluiten die in Ijlst worden ge
nomen ondergaan invloed van boven
af, bij Wymbritseradeel is dat een
kwant, bij Sneek vijftien procent.
Wanneer je de gemeenten samenvoegt
zal dat tien procent zijn.”
De heer H. de Blauw, werkzaam op
het gemeentehuis van Wymbritsera
deel uitte de meeste kritiek op wat de
heer Faber uiteengezet had. Volgens
hem zou de aandacht voor het detail
wegvallen in een grote gemeente,
maar „gelukkig wordt in het rapport
geconstateerd dat er ook bezwaren aan
te voeren zijn, daar houden we ons dan I
De heer J. M. Slob uit Sneek is één
dezer dagen gestaagd voor het be
perkt brevet A sportvliegen. De
„wing”, die de heer Stob daardoor in
zijn bezit krijgt, wordt hem morgen
op Schiphol door de heer Finkeman,
een oude rot in het vak (hij diende
bij de RAF en was één van de eer
sten die in een straalvliegtuig durfde
plaatsnemen) overhandigd.
„De gemeentelijke herindeling heeft niet zoveel te maken met de voorzieningen
in de gemeente. Er is een provinciehuis dat toekijkt of de voorzieningen rede
lijk ter plaatse komen. Als men dan zegt waarom zullen we de kleine gemeen
ten laten verdwijnen, het gaat ze zo goed, dan is dat misschien wel zo, maar
men moet wel in de gaten houden dat het provinciehuis stimuleert. Het argu
ment van de democratie spreekt mij persoonlijk het meest aan,” aldus drs.
S. Faber, bestuursdeskundige van de Fryske Akademy en een van de opstel
lers van het rapport over de gemeentelijke herindeling dinsdagavond in het
dorpshuis van IJsbrechtum op een vergadering van „Doarpsrounte Ysbrech-
tum”.
Als tweede hoofdtaak noemde de
heer Fibbe het feit dat het bedrijfs
leven aansluiting moet zoeken bij de
samenleving. „De derde hoofdtaak
is dat de industrie nog beduidend
moet groeien in economische kracht.
De wereldproduktie zal met twee-
a driehonderd procent moeten stij
gen. Dat kan best, maar niet wan
neer wij nu menen dat het welletjes
is. Groei is nodig om taken te ver
vullen die nationaal en internatio
naal voor ons zijn weggelegd.”
Voor de opstellers van het rapport
was het doorslaggevende argument
voor samenvoeging van Sneek, Wym
britseradeel en IJlst geweest, dat het
resultaat hiervan bestuurskrachti-
ger zou zijn. „Dan kan de democra
tie in de gemeente het sterkst func
tioneren.”
Een ander punt dat de heer Faber
naar voren haalde was de binnenge
meentelijke decentralisatie, in de
vorm van een rechtstreeks gekozen
dorpsraad- „Ik ben ervan overtuigd
dat hiermee de democratie gediend
is. Tegenwicht tegen de bureaucratie
is alleen op het plaatselijke vlak te
bieden, in het anonieme organisatie-
leven.”
Gisteren zijn alle Nederlanders van achttien jaar en ouder in de
gelegenheid geweest naar de stembus te gaan ten einde de
leden van de provinciale staten te kiezen. Het heeft de redaktie,
zetterij en opmaak een gedeelte van de nachtrust gekost om de
uitslagen van de gemeenten Gaasterland, IJlst, Wymbritseradeel,
Sloten en Sneek te verwerken. U vindt ze op pagina 31 in deze
krant.
van hen zou afhangen. Die biologen ge
ven het gevoél alsof de boeren ons
langzaam vergiftigen, dat ze het ver
keerd doen en de hele publieke opinie
staat e<r nog achter ook,” verzuchtte
de heer Van der Molen.
Sinds de eerste vergadering is de heer
A. Osinga uit Jutrijp voorzitter ge
weest. Hij jubileerde dus eveneens.
De waarnemend-praeses de heer KI.
de Jong uit Ypecolsga stelde de ver
gadering maandagavond dan ook voor
de heer Osinga tot ere-voorzitter te
benoemen en dit voorstel werd met
een uitbundig applaus bevestigd. De
De heer Faber veronderstelde dat het
plattelandskarakter van bijvoorbeeld
IJsbrechltum wel eens beter gewaar
borgd zou kunnen zijn wanneer het tot
een grote gemeente behoorde. „De
aantasting van het platteland is ge
beurd door plattelandsbesturen en niet
De kunstmest heeft volgens de bio
logen tot gevolg dat de groei van
de grassen wordt geforceerd, dat
het gras onevenwichtig wordt sa
mengesteld, waardoor het niet goed
veevoer is. De runderen worden gau
wer ziek en degenen die zijn vlees
eten eveneens. „Ze beweren dat,
maar ze hebben er geen bewijzen
voor. Het is allemaal wat vaag.
Het gaat niet met verstand,” aldus
de inleider. Hij zei dat de landbouw
kundigen lang om de alternatieve
landbouw hebben gelachen, „hwant
it hat neat om ’te hakken,” maar
toen deze zaak zoveel aandacht
kreeg, moest men zich er wel mee
bemoeien.
Om een verandering te bewerkstelli
gen moeten volgens de heer Fibbe,
commissaris van Landustrie, de onder
nemers de tijd aanvaarden waarin we
leven. „We moeten overeind komen
om de problemen met blijmoedigheid
en ieder op zijn plaats te aanvaar
den.” Hij noemde daarvoor een paar
hoofdtaken. In de eerste plaats dient
een democratisering in de bedrijven te
worden doorgevoerd. „De hele organi
satie moet opnieuw worden opgezet,
waarbij men zich moet realiseren dat
het bedrijf niet meer is dan een sa
menleving van mensen, een werkge
meenschap.”
door stedelingen. Dat is te wijten aan
het feit dat de plattelandsgemeente
probeert zoveel mogelijk binnen te ha-
Daarom, „IJsbrechtum gaat niet
de knoppen bij een herindeling,
want als een rode draad loopt door het
plan heen dat het Friese platteland
behouden moet worden.” Daarnaast
zag de heer Faber de omstandigheid
dat een grote gemeente over meer
geld kan beschikken dan een kleine als
een positief iets.
Op een proef boerderij in Vaassen na
men de landbouwkundigen proeven
met een hoge stikstofbemesting. Na
een jaar of acht bleek dat met de re
sultaten de „argumenten” van de bio
logen volkomen weerlegd konden wor
den. „Van al hun beweringen is nog
niets boven water gekomen. Het is
„healwiüs” dat men zonder meer maar
wat proclameert, zonder bewijzen.
Maar ja, dat is de werkwijze van die
mannen en wij moeten dan maar be
wijzen dat het niet zo is.” Met een iro
nisch glimlachje wees de heer Van
der Molen er op dat de prijzen op de
bedrijven van de biologische landbou
wer veel hoger is en dat men in Frank
rijk verboden heeft produkten aan te
prijzen ondier het mom dat ze biolo
gisch zijn gekweekt. Dat zou verval
send zijn, omdat het een functie is.
De heer Van der Molen wees er op
dat proeven hebben uitgewezen dat
Vier procent van de kunstmest in de
sloten, terecht komt (en geen derde
deel zoals wel wordt beweerd) en dat
het fosfaat in het water afkomstig is
uit het riool en niet uit landbouwgron
den. Dat het plantenbestand door het
gebruik van stikstof eenzijdiger wordt
moest hij wel toegeven. „Wij willen
ook wel de natuur beschermen, wij
houden ook van de natuur, maar je
moet de grond zo intensief mogelijk
gebruiken. Er moet geproduceerd wor
den, de voedselvoorraden zijn op. Als
we dat dan gedaan hebben en de hon
ger is aan de kant, dan zouden we het
land beschikbaar kunnen stellen voor
natuurbescherming en recreatie. De
biologen lopen blijkbaar met oogkap-
pen op, ik heb er geen goede woor
den voor. Alternatieve landbouw be
staat niet. Er is gewoon een landbouw
en die staat voor problemen. Daar
werken wij echter aan. Het milieu
probleem moeten we daarbij wel in de
gaten houden. Ik geloof niet dat de
boeren in deze streek tegen de millieu-
regels zondigen. De biologen doen din
gen die ze niet waar kunnen maken. Ik
geloof dat het nuttig is dat we ons
hiertegen zullen verzetten. De reputa
tie van het boerenbedrijf is er mee ge
moeid.”
en zo kon het gebeuren
PRINS CLAUS OPENDE
SYMBOLISCH NIEUWE
FABRIEK LANDUSTRIE
jubilaris zal de hamer nu evenwel de
finitief overdragen. „Haid faesje,”
wenste hij de vereniging in een dank
woord toe.
De prins arriceerde per auto in Sneek
waar hij werd ontvangen door de com
missaris van de koningin, mr. H.
Rijpstra, de kabinetschef mr. G. F.
W. Hartung en burgemeester mr. B.
van Haersma Buma. Dit gezelschap
werd door de heer S. B. Bos, direk-
teur van Landustrie, bij de ingang
van het nieuwe kantoorgebouw opge
wacht, waarna de prins in de kantine
van het bedrijf, waar zich de ope
ningsplechtigheid afspeelde, onder
meer werd voorgesteld aan de voltal
lige direktie van Landustrie, de sec
retaris van de ondernemingsraad en
leden van de raad van bestuur van
het Ogem concern, waarvan het Sne-
ker bedrijf deel uitmaakt.
Omdat deze bijeenkomst met het oog
op heit jubileum een. bijzonder tintje
moest hebben had men ir. Van der
Molen uitgenodigd. In een ruim drie
kwartier durende inleiding kantte hij
zich fel tegen de alternatieve land
bouw. De liefde, die de voorstanders
van deze werkwijze voor de natuur
koesteren, noemde hij platonisch,
„want as jo yn it fjiild binnfe, sjugge
jo nea in mins. Sy komme der net.”
De biologen, die alternatieve land
bouw voorstaan dus, hebben volgens
de heer Van der Molen de laatste tijd
de wind erg in de zeilen gekregen als
gevolg van de onrust en de onvrede in
de mens. Men pleit zoals bekend voor
de afschaffing van de kunstmest,
maar het alternatief is erg eenzijdig.
„Die mensen zeggen, als je ons alter
natief niet kiest, gaat de wereld naar
de knoppen. Dat zijn profeten, omhan
gen met een aureool dat er op wijst
dat het voortbestaan van de wereld
In zijn openingswoord zei de heer Bos
het bezoek van prins Claus te zien
als een onderstreping van diens be
trokkenheid bij de milieuproblematiek,
op welk terrein Landustrie zich ook
beweegt. De heer K. Fibbe, voorzitter
van de raad van bestuur van Ogem,
noemde het bedrijfsleven de felst om
streden institutie van deze tijd. Velen
vragen zich volgens hem af of de on
dernemingen dit kunnen doorstaan.
Voor de ondernemers is er geen enke
le reden om deze probleemstelling uit
de weg te gaan. Het bedrijfsleven is
zelf wel in staat de nodige verande
ringen aan te brengen. Dat is in de
crisisjaren duidelijk geworden, en er
is geen enkele reden om aan te ne
men dat het aanpassingsvermogen in
de huidige samenleving geringer is dan
dertig jaar geleden, aldus de heer Fïb-
be.
REDAKTIE:
Singel 17, Postbus 11
Telefoon 05150-5169 b.g.g.
3779, D. Jellema, redakteur
FOTOREDAKTIE:
Studio Ger Dijs, Grooteand 81
Telefoon 05150-3596
Wil Steunebrink
Telefoon 05150-5323
ABONNEMENTEN:
Abonnementsgeld f 6,per
half jaar (bij vooruitbetaling
Postabonnementen f 10,per
half jaar (bij vooruitbetaling
ADVERTENTIETARIEVEN
22 et. per mm., ingezonden
mededelingen 3-dubbel tariej
Bij kontrakt lagere mm-prijs
(Vervolg op pagina 23). I
De bedrtjfsvooriichting Wymbritsera-
deel-Zuid werd in het voorjaar van
1949 opgericht nadat „master” D.
Lijcklama de basis had gelegd. In
Jutrjjp verzamelde hij een groepje
boeren om zich heen om aan hen zijn
wetenschap door te geven. Door colle-
I ga’s werd
maar aan vast”. Hij was van mening i met -
dat een gemeentefondswijziging ook bij Hep allemaal anders. De belangstel
de opzet van het plan betrokken had ung groeide
moeten zijn en verder: „Dat zoethou- dat de heer A. Osinga op 21 februari
dertje van een dorpsraad kan er nu 1949 tot voorzitter van de voorlich-
Vervolg op pagina 23).
„Die landbouwbiologen spannen het paard achter de wagen. Men wil de kunst
mest af schaffen, maar men moet goed begrijpen dat de eerste strop niet voor
de boer maar voor de consument is. Voedsel wordt schaars en duur. Alterna
tieve landbouw is klinkklare onzin”. Dit zei ir. H. van der Molen, hoofd van de
landbouwkundig bureau van de Nederlandse Stikstoffen Industrie maandag
avond in ’t Heechhüs in Heeg. Zijn gehoor bestond uit leden van de Vereniging
voor Bedrijfsvoorlichting Wymbritseradeel Zuid en omstreken, die een kwart
eeuw geleden werd opgericht, waartoe de heer Van der Molen de stoot heeft
gegeven.
|H