SCHAKERS VAN START ill PIET BRUINSMA BLONK UIT TIJDENS E.K.MIDGET-GOLF TX Tl |H H Wb ..'"ia# T Jachtbouw en Verhuurbedrijf DIRK POTMA - SNEEK BLOEMEN BESTELLEN BRANDSMA BELLEN FA. DOUMA OOST 1 KUIPER NEEMT PANMAN OVER b L r 7! O 1 Groene Dijk 6, Sneek, tel. 05150-3598 O Sé i-rt, i Éjlljr OPBRENGST KOLLEKTE GESLAAGD J ||g p' Pagina 21 SNEEKER NIEUWSBLAD - Donderdag 9 september 1976 Gedicht óp de Toren Mist M -■■■■ O wet wit Ijht Hed, Htrv, Keek ets Pastori»; t. T J. HONIG Jz. Balk, Juli 1893. V wrakken kunnen soms ongelooflijke af standen af leggen, voortgedreven door de heersende winden en stromingen. „Rumney” in de golven terwijl de „Frigo rifique” andermaal in de mist oploste. De eerste strijd is weer geleverd bij de Schaakclub Sneek, die dit seizoen samen met de Sneker Damclub op dinsdagavond de aula van de Sipkensmavo in gebruik heeft. Met de gesloten schuifdeuren gaat dat uitstekend. DE WERF VOOR IEDERE WATERSPORTER, Oppenhuizerweg 210 Tel. 05150-2396 Tel. 3133 ASSURANTIEKANTOOR ZEKER u kunt zekerheid kopen door uw verzekeringen door ons te laten verzorgen. X, Zo ontmoette in het jaar 1951 een Cana dees schip benoorden New Foundland een ijsberg van enorme afmetingen en hoogte. Óp circa 200 voet boven het wateroppervlak staken uit de ijsmassa's de rompen en masten van twee flinke zeeschepen uit. De boegsprieten staken nog naar voren en droegen de resten van de aangeslagen fok ken. De beide scheepsrompen werden gro- en sneeuw, maar schenen toch nog in een vrij door ook niet voorkwam in het eindresultaat. Beduidend minder last van deze aanpassingsmoeilijkheden had de, voor Nederland bij de dames uitkomende Geleense Maria Landman die, eveneens voor het eerst in de historie een zeer fraaie 3e plaats wist te bewerkstelligen. Twee oude foto’s daterend van rond 1915 van de gracht in IJlst. Op de ene staat de kerk duidelijk afgebeeld, op de andere ligt het aksent meer op de huisjes en de voor tuinen. De Hervormde kerk en de naast liggende pastorie werden gebouwd in 1830 en vergroot in 1868. Voor de woningen lagen vrij grote tuinen. Dat is tegenwoordig wel even anders. De walbeschoeiing is van hout. Ieder voortuintje had zijn eigen „bjin- stap”, de stenen verlaging in de beschoeiing waarop men kon staan om de was te doen in het toen nog schone grachtenwater. Aangezien het beklimmen van drijvende ijsbergen in volle zee en avontuur is, omdat dergelijke gevaarten ieder ogenblik kunnen omtollen, dorst men het niet aan de berg op te klimmen en de beide schepen nader te bekijken. Het ver moeden was echter dat het hier de „Fer- ror” en de „Erebus” gold, de beide schepen TEAMS De Nederlandse teams die verte genwoordigd waren in de veteranen-, de dames-, de junioren- en de herenklasse moesten alle genoegen nemen met een toch eervolle vierde plaats. Opvallend hierbij is de hoge frekwentie waarmee landen als Zweden, West-Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland in de prijzen vallen terwijl Nederland een (nog) te jong Midget- golfland is om deze hegemonie te doorbreken. Verwacht wordt echter dat dit beeld al in de zeer nabije toekomst drastisch zal wijzigen. Uit een almanak die verscheen in^.1847: -„Twa boeren wieme yn petear oer de wonnerkrêft fan de guano (een soort vogel- mest). „It sil nochris safier komme” sei de iene „dat min de dong foar ien hiel fjild yn ien festjebüske stekke kin”. „Ja,” hemom de oare „en de frucht yn it oare büske”. -In boer lit him wiersizze. Doe’t it dien wie, easke de pofeet ien dübbeltsje. De boer seach him, mei de müle iepen forheard oan en sei „Jij witte hwet forlijnne is, hwet er tsjinwirdich omgiet en hwet noch barre scil, in jij scoene net witte dat ik nin heale cint ijn 'e buwse hab? Jou dij oaf duwel!” Ook de andere Sneker Tjalling van der Zee ondervond moeilijkheden met de betonbaan. Zo erg zelfs dat hij, na zijn voortreffelijke 3e plaats in Buchs, niet eens tot de finales doordrong en daar- Het bleek het wrak te betre'ffen van bark „Marlborough”, die een kwart eeuw tevoren was i laan was gesignaleerd, maar sindsdien spoorloos. Vermoedelijk is het tijdens een storm of bij duisternis ergens op de rotsen gelopen en door de bemanning als redde- i manning in de sloepen om het leven en raakte het schip jaren later weer vlot, om op eigen kracht de afgebroken reis weer te Sloten (Pr.j - Woudsender Poort Op rolletjes loopt het gloednieuwe komp- etitiesysteem van de schakers nog niet. Dat ligt hem niet aan het systeem-op-zich, maar aan het feit, dat er zo aan het begin van het seizoen nog een aantal mensen verstek laten gaan in verband met vakanties. Daardoor vielen er enkele reglementaire nullen en halfjes. De R- t, De firma P. Kuiper heeft de zaak van de firma Panman op de Oosterdijk over genomen. De heer Kuiper is al bijna een halve eeuw in Harlingen gevestigd, en is op het gebied van optiek, fotografie en pi Kuiper is gespecialiseerd Kontaktlenzen. brillemonturen assortiment te bieden. In den naeme Gods Alm. Amen. In be- trachtinge van dese onseeckerheit des men- schelycken levens hebbe ick Repcke Annes Zn woonachtigh binnen den Flecke Balck zieckelyk te bedde liggende noghtans bij goeden verstande niet willen overlijden zonder al voorens gedisponeert te hebben van mijne weijnighe nae te latene tijdtlyc- ke goederen ten eynde geen onlusten moeyte en twist comen te rijsen: Eerstelyk dan bevelende mijn Ed. ziele naer aff- scheyden van het lichaam in handen Go des ende mijn Lichaem d’ aerde. Hiermee- de treedende tot dispositie mijner tijdlijke naetelaten goederen soo ist dat Ick testator -voor eerst legatere ende bespreecke mijn suster Wyk Anne dr. huysvrouw van Gerryt Jansen twee ponden Groots, mon terende de somma van twaalf Caroligls zonder wijders. Legateere ende bespreecke meede de gemeene Armen binnen den Vlecke Balck bovengenoemd! de soa van vijf Caroligld eens. Item legateerde Ger- brigh Sybolts dr laeste weduwe van w. Bocke Wikkes een van mijn linnen lae- kens. Legatere ut s: Tryntie Focke Bruins dr. een linnen bedlaecken; sampt legatere ende bespreecke Wolther Andries een van mijn hembden om redenen mij hier toe moverende en getrouwe diensten aen mij gedaan. Instituerende ende substituerende voorts tot Erffgen. Universeel enz. De kollekte voor de kankerbestrijding in Oppenhuizen-Uitwellingerga heeft 1252,50 opgebracht. gediplomeerd opticien oogmeting het gebied heeft hij een Aan de Universiteit te Amsterdam slaagde voor het doktoraal eksamen geneeskunde, eerste gedeelte, onze oud-stadgenoot A. S. E. P. Textor, stafdocent verpleegkundige ■opleidingen van het O. L. V. gasthuis te Amsterdam. Beste Nederlander was Piet Bruinsma van „REVI” die vriend en vijand vertastte door op de etemietbaan in Buchs, (er werd op etemiet- én op betonbanen gespeeld) op een zeer goede 6e plaats te eindigen, slechts tien punten achter de latere Europese kampioen Ronnie Muller uit ■Zweden en nog voor Jürgen Daub de kampioen van 1974. Op de betonbaan in Buchs echter eindigde hij „slechts” op een 17e plaats hetgeen volledig te wijten is aan zijn onervarenheid met dit type baan dat ondermeer veel langer en in Nederland bijna geheel niet aanwezig is. Toch eindigde hij in de eindrangschikking nog op een 10e plaats welke klassering bij de heren nog nooit tevoren door een Nederlander bereikt is. Tijdens de Europese kampioenschappen Midget-golf in Vaduz (Liechtenstein) en Buchs (Zwitserland) is de Nederlandse selektie voor het eerst in de geschiedenis uit de schaduw getreden voor wat betreft de deelname op het individuele vlak. Met bronzen medailles voor Maria Landman (Geleen) bij de dames en voor de Sneker Tjaliing van der Zee in de gloednieuwe veteranenklasse en daarbij nog de fantastische 10e plaats van de, eveneens uit Sneek afkomstige Piet Bruinsma bij de heren kan men terugblikken op een uitermate succesvol kampioenschap. uitslagen blijven gehandhaafd, tenzij de betreffende spelers overeenkomen de partij thuis te spelen of op de inhaaldag op 28 september. De uitslagen: van de gespeelde ont- - moetingen waren: groep A: L. Kerstma- R. Vorenkamp afgebroken in een ietsje betere stand voor Kerstma; groep C: G. Faber-J. Wiersma !6-!6, P. Tjoelker-S. van Scheltinga 0-1; groep D: J. Ourensma-F. Arema 0-1; groep E: T. Potjes-D. Zwaan 1-0; groep F: mejuffrouw C. Balt-J. Nauta 1—0; groep G: H. van der Berkt-G. van der Veen 1-0; groep H: P. Bonsma-W. van der Zee 1-0; groep I: M. Bergsma-H. Wester 1-0; groep J: H. Spoelstra-K. Spoelstra 0-1; groep K: H. Bergsma-S. H. Smid 1-0. In J werd voor de tweede ronde reeds gespeeld E. Arema-H. Spoelstra 1-0. De teamkompetitiewedstrijd M. Hogeboom- H. Binnema werd afgebroken. Lang niet altijd ziet men kans de lotgevallen van een spookschip op te helderen en heeft de verdwenen of dood aangetroffen bemanning het geheim mee in het zeemansgraf genomen. In 1923 ontdekte de kapitein van een zeilschip aan de kust van het eiland Vuurland, gelegen tussen de doorvaart van Kaap Hoorn en de Straat van Mageliaan, dus in het uiterste tipje van Zuid-Amerika, een helgroen, ronddobbe- rerend geval. Dichterbij gekomen bleek het een wrak van een driemaster te zijn waarop de gehele tuigage nog aanwezig was, zij het dat de zeilen er aan flarden bijhingen. Al het houtwerk, touwwerk en dekwerk was met mos overwoekerd, vandaar de groene kleur. Men zond er een sloep op af en nadat de opvarenden aan boord waren geklauterd bleken de deksplanken vrijwel vermolmd te zijn, en bezaaid met omlaag gevallen verrotte touwen, zeilfragmenten, blokken en wat dies meer zij. de daar meestal in een beperkter gebied rónd- -r drijven, ingeklemd in het pakijs. uit Glasgow naar Nieuw-Zeeland Zo praaide in het jaar 1912 een walvisvaar- vertrokken, het laatst in Straat Magel- der in de Noordelijke Poolzee een ander i___j _-_j. schip, dat er zeewaardig uitzag, zij het dat het vanaf het dek tot aan de top en van de masten met ijs was overdekt. Er bleek zich niemand aan boord te vinden. Uit doku- ïoos verlaten. Klaarblijkelijk kwam de be- menten, aangetroffen in de kapiteinskajuit, bleek dat het schip reeds in 1846 door de bemanning was achtergelaten nadat het door het pakijs was beklemd en ogen vervolgen. Dergelijke op drift geraakte schijnlijk reddeloos gedrukt. Indien zulk een schip echter óp het ijs wordt geschoven, instede er door te wor den gekraakt, kan het op een enorme schots nog tijden lang meedrijven totdat de schots in warmer water belandt, afbrokkelt en al kantelend het schip alsnog in zijn element terug brengt. Doorgaans is het wrak dan al zo danig verwongen dat het jg In 1891 schreef dr Laurillard over Ulst: E „Ylst 3/4 uur van Sneek. Wordt ook wel K Drilst geheeten. Daar behoorde te huis het a adelijk geslacht Van Popma, dat onder- scheidene verdientelijke geleerden heeft opgeleverd. De spotnaam van die er wonen K is kiepmannetjes, eigenlijk kjepmankes, de 3 naam van koekjes of moppen die vooral fe daar ter plaatse gebakken worden”. i!Jf. Zo verliet men in 1891 het zeilschip „Fanny Wilson”, in zinkende toestand bij Kaap Hatteras. Een jaar later bleek het schip rond te dobberen in de buurt van de Azoren en eerst wéér een jaar lek is als een mand en ogenblikkelijk zinkt, later liep het aan de grond ter hoogte van New Foundland, waar het aan stukken werd geslagen. Aldus had het verlaten wrak circa 6000 zeemijlen afgelegd! In 1902 werd het Canadese zeilschip „Flo rence Edgett”, op reis van Brits Columbia naar Callao, door een zware storm overval len en zo toegetakeld dat het zwaar ging overhellen. De bemanning verliet het schip tendeels aan het oog onttrokken door ijs in de sloepen. Tien jaar later trof men het 1 J avw-aa ai wrak aan in de Sargossazee, derhalve in de behoorlijke staat te verkeren. Atlantische Oceaan, zodat het op eigen kracht om Kaap Hoorn was gevaren! Een ander zeilschip, de „Leon White”, eveneens in reddeloze toestand verlaten, bleef op eigen kracht over de Atlantische Oceaan zigzaggen en legde ruim 7000 zeemijlen af eer het op een rif aan de Schotse kust verging. Ook de Poolzeeën kennen hun spookschepen. Dez blijven 'Vil 5 In een „reysboek” van 1689 wordt van Ulst verteld dat er twee herbergen zijn „de Pinas” en de „Rozenobel”. In de Leeuwar der Courant van 1812 en 1815 komen voor het Wapen van Ulst” en „Het Lands Welvaren”. De herberg „Het Zwart Paard” komt voor in de LC van januari 1830. Zes jaar later wordt de herberg „De Valk” genoemd. Bepaald angstaanjagend waren de bele venissen van de opvarenden van de Engelse kolenboot „Rumney” en de ■Franse stoomboot „Frigorifique”. In 1884 liep de kolenboot tijdens dichte mist bovenop de Franse vrachtvaarder en raakte deze midscheeps. Het aange varen schip begon onmiddellijk naar stuurboord over te hellen en de beman ning sprong dan ook snel over op de „Rumney”. Met de verschansing reeds onder water verdween de „Frigorifi que” in de mist. Enige uren later, het mistte nog steeds verspreid liggen, hoevele schatten daarmee terwijl de „Rumney” onder het voortdurend voorgoed verloren raakten en hoevele mil- gehuil van de stoomfluit haar weg vervolg- lioenen mensen op zee gebleven zijn. de, dook de „Frigorifique”, die al lang Voor vroegere mensengeslachten was de moest zijn gezonken, plotseling uit de nevel gedachte dat dierbare bloedverwanten te voorschijn! De schoorsteen stiet dikke geen ordentelijke begrafenis hadden ge- rookwolken uit en ofschoon het schip ver- kregen door op zee te blijven schier onver vaarlijk scheef hing kwam het met een dragelijk. Men vreesde dat hun zielen flinke vaart recht op de „Rumney” afsteve- nimmer rust konden vinden en bleven nen. Er viel geen ontwijken meer aan en en rondspoken. De Bijbel heeft de zielerust vrij hachelijk met een geweldige dreun boorde de „Frigo- van de verdronken zeelieden niet vergeten rifique” haar steven in de flank van de en spreekt er van hoe ook de zee eenmaal „Rumney”! haar doden zal prijsgeven. Laten wij hen in eerbied gedenken want het menselijk leed, Het gat was zo groot dat de opvarende op de zééën geleden, is even onpeilbaar als maar amper tijd vonden zich in de sloepen de oceaneh diep zijn. te redden. Onder luid gesis verdween de H.H, want men kon in de mist nu duidelijk het gestamp van de „Frigorique” horen. Eerst nam het geluid af, maar na enige tijd’ werd het weer luider en tot ieders ontzetting kwam het spookschip voor de derde keer uit de nevel te voorschijn, nu recht op de sloepen af. Men slaagde er ter nauwemood in de sloepen uit de baan van het schip weg te roeien, doodsbenauwd dat het schip opnieuw op hun af zou komen. en zag men de „Frigorifique” grote cirkels beschrijven. Ondanks de grote helling maakte het schip nog flink vaart, al werden de beschreven 'vastgevroren aan een ijsberg, en in volgen- cirkels steeds kleiner. Een schouwspel om de jaren herhaaldelijk opnieuw, waarbij nooit te vergeten! pelsjagers met hondensleden soms kans Tenslotte kolkte er stoom in plaats van zagen aan boord te klauteren. Tenslotte rook uit de schoorsteen en kwam het schip verdween het voorgoed, diep weggezon- stil te liggen. Nog enkele ogenblikken of ken op de bodem van de Noordelijke het schip liep geheel vol, kapseide en zonk, Poolzee, naar valt aan te nemen. de voorsteven het eerst, onder luid gerom mel van de los geschoven ketels en machines. Tijdens de eerste schrik na de aanvaring had de kapitein van de „Frigorifique in de veronderstelling dat zijn schip binnen enkele minuten zou zinken, de machines niet laten stoppen, noch het roer recht getrokken zodat het schip, eenmaal los geraakt van de „Rumney”, was blijven rondvaren totdat het water in de machinekamer doordrong en het lot van het schip bezegeld was. Men kan amper beseffen hoe ontelbaar vele wrakken over de bodem van de zeeën De Woudsender of Sneeker poort staat over het diep op 'iet Noordelijk einde van de middengracht. Deze poort is in 1768 ver nieuwd en 150 jaar later nog eens gerestau reerd. Het is een hoge brug met aan beide zijden kleinere doorgangen. Het bovenge deelte is ook gebogen gemetseld uitgevoerd. De gemeentewapens van Sloten zijn aan de buitenzijde van de poort geplaatst. Ook het jaartal van de vernieuwing van deze bak stenen brug is in een steen bewaard gebleven. SPOOKSCHEPEN (III) der poolekspeditie van Sie John Franklin, die m 1854 zoekraakten. Wat er verder is geschied met de twee schepen is niet be- Maar nog was het gevaar niet geweken kënd. Ongetwijfeld zijn beide schepen met - de berg gekapseisd en gezonken. In het jaar 1931 raakte de stalen pelsjager „Baychino” van de Hudson Company on bemand op drift in de Poolzee. Dit gebeur de nadat het schip in het pakijs bekneld was geraakt en tijdelijk door de bemanning moest worden verlaten. Tijdens een woe dende sneeuwstorm verloor de bemanning, die nabij het schip op een grote ijsschots de tenten had opgeslagen, het schip uit het Ineens klaarde de mist op oog en werd dit nimmer meer - teruggevonden. Een jaar later dook het echter weer op, de jaren herhaaldelijk opnieuw, waarbij nooit te vergeten! filmerij geen kleine jongen. De heer - - --> en en van groot in Op

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Sneeker Nieuwsblad nl | 1976 | | pagina 15