s
Jeugd kon op ’t ijs hart ophalen
„Federatie Hengelsport” mag
rekreatieplassen (weer) huren
Fries in augustus verplicht vak op
school: waarom is dat noodzakelijk?
Grote schade door brand in
Prins van Oranje te Heeg
3311
en
I
I
Onderwijsbegeleidingsdienst geeft uitleg
f»
Officieel Orgaan
van
de gemeenten SNEEK, WYMBRITSERADEEL en IJLST
w
Weer een vals honderdje
Dief Lemmerwegschool
werd gepakt
Balkster opnieuw gepakt:
twee inbraken opgehelderd
Papagaai Natura gestolen
39 boerderijbranden
over vier maanden,
waarvan 8 in Friesland
In de maanden juli tot en met oktober 1979
zijn in Nederland 39 boerderijbranden
voorgekomen, waarvan 8 in Friesland. De
boerderijen werden verwoest of geheel
beschadigd. Augustus telde de meeste
branden, dertien, waarvan èèn in Fries
land. In juli brandden elf boerderijen af,
waarvan drie in Friesland. September telde
acht branden, twee vonden in Friesland
plaats en in oktober waren er zeven boer
derijbranden, waarvan eveneens twee in
Friesland. De schade over deze maanden
wordt geraamd op f 5.093.000.-.
jur
jur
jur
jur
MAANDAG 14 JANUARI 1980
135ste JAARGANG No. 4
Dit blad verschijnt bovendien
donderdags huis-aan-huis in
GAASTERLAND, SLOTEN,
RAUWERDERHEM e.o.
NIEUWE SNEEKER COURANT, SNEEKER COURANT, DRIJFHOUTS NIEUWSBLAD en de snekerHkqerier
Hei Sneeker Nieuwsblad is een
en de
gecombineerde uitgave van
Fries op school, een omstreden zaak. Dat valt op te maken uit
krantenberichten van eind 1979. De zeventigerjaren, waarvan velen nu al
weten te vertellen dan ze zo „mat” waren, hebben voor Friesland een
bijzondere betekenis gekregen. In die jaren zeventig besloot de regering
namelijk tot het verplicht invoeren van de Friese taal als vak bij het lager
onderwijs, met ingang van augustus 1980. Een omstreden zaak? Voor
velen is het dat allerminst. De wens om de Friese taal op de scholen te
onderwijzen is immers uit de Friese bevolking zelf voortgekomen. De
Staten van Friesland hebben aan de Nederlandse regering gevraagd om
het Fries verplicht te stellen op de lagere scholen in Friesland. Er zijn nu
al tienduizenden leerlingen die Friese les krijgen, nog voordat de
wettelijke verplichting om die lessen te volgen van kracht is.
GESLAAGi^^S®t^SLAAGD
Gezamenlijke aanpak
Jachtrecht
Het dagelijks bestuur van het Rekreatieschap „Sneeker Meer” heeft het
algemeen bestuur voorgesteld om in het belang van de sportvissers de
rekreatieplas nabij het Paviljoen Sneekermeer (opnieuw) te verhuren aan
de Federatie van Hengelsportverenigingen in Friesland. De huurprijs zou
niet meer behoeven te bedragen dan vijf-en-twintig gulden per j aar. Daar
staat tegenover, dat de „Federatie” voor een goede regeling van het
afgeven van vergunningen moet zorgen en verder zal zorgen voor een
goed „visserijbeheer”.
(Vervolg zie pagina 3)
Op tussen de drie- en vierhonderduizend gulden wordt de schade
geschat van de fikse brand, die donderdagmiddag heeft gewoed op de
bovenverdieping van hotel-cafè-restaurant „De Prins van Oranje aan de
Büterhoeke te Heeg. Twaalf hotelkamers brandden finaal uit. Het
woongedeelte, het restaurant en het café liepen weinig brandschade op,
maar door rook en bluswater ontstond een grote troep. Leden van de
technische recherche hebben vrijdag en zaterdag getracht de oorzaak van
de brand op te sporen. Ze werden daarbij gehinderd door grote ijsmassa s
omdat het naar beneden gelopen en doorgesijpelde bluswater was
bevroren.
1
Toen de brand begon was er niemand in de
Van het Gemeenschappelijk Centrum
voor Onderwijsbegeleidingsdiensten in
Friesland ontvingen we enkele arti
keltjes over het invoeren van het Fries
als verplicht vak. En hier volgt het
eerste.
IS HEI NODIG?
Het vak Fries maakt in zoverre een uit
zondering op de andere verplichte vak
ken. dat het vak Fries alleen maar op de
scholen in Friesland moet worden on
derwezen. En waar dat in de praktijk
niet mogelijk blijkt, voor die situaties
kan men dispensatie (ontheffing) aan
vragen. Daarover meer in èèn van de
volgende stukjes in deze serie. Ook al is
Na een bericht in de krant van vorige week
het in omloop zijn van valse honderdjes is
nu het vijfde valse biljet ontdekt. Een
bankbediende van Kingma’s bank kreeg
deze van een klant. De klant, een winkelier,
had het in de winkel ontvangen. Het is aan
een hondertje gemakkelijk te zien of deze
echt of vals is. In de witte strook - het
watermerk - is de vlag nauwelijks zicht
baar. En verder ontbreken de zeven appel
tjes onder de vlag.
SNEEKER NIEUWSBLAD
„Prins" aanwezig. Wat de oorzaak van het
ontstaan van de brand betreft, was heden
morgen nog niets met zekerheid bekend.
Het onderzoek was, zoals gezegd, ook zeer
bemoeilijkt door het bevroren bluswater.
Gedacht werd even aan kortsluiting, maar
die mogelijkheid acht men zeer klein om
dat nog niet zo lang geleden alle elektrici-
teitsleidingen in het hotel waren vernieuwd
in verband met de strengere brandveilig
heidsvoorschriften. Terzelfdertijd waren
ook andere voorzieningen aangebracht om
zo veel mogelijk het ontstaan van brand te
voorkomen en - indien het zou gebeuren -
de vuurhaard en de schade te beperken.
ter" gegeven.
heeft' gediend 'als weeshuis. Onmiddelijk Bij de brand ontstond overigens weinig
schuwd. Brandweerkommandant Doekele
Nauta kreeg echter onmiddelijk in de
voor het zwaardere materiaal waarover de
gemeenten Sneek en Wymbritseradeel ge
zamenlijk beschikken en dat (nu ook) on
dergebracht is in de brandweerkazerne aan
het Oud Kerkhof te Sneek. Ook de brand
weer van Woudsend werd opgetrommeld
om met het hulpmaterieel, dat eigenlijk
ook alleen maar geschikt is voor kleine
branden, assistentie te verlenen.
De inbraak in de Lemmerwegschool aan
het Kaatsland van anderhalve week gele
den, waarbij 22 pakjes koffie en een doos
met 6 flessen chocolademelk werden ont
vreemd, blijkt na onderzoek te zijn ge
pleegd door de 20-jarige Sneeker E.W. Hij
had de pakjes koffie en vier van de zes
flessen chocolademelk in het water ge
gooid. Twee flessen chocolademelk had hij
opgedronken. W. hadnog enkele diefstal
len op zijn naam staan, namelijk die van
een bromfiets en een paar bromfietshand
schoenen. De benadeelden hebben hun
eigendom inmiddels terug.
De politie in Balk heeft afgelopen weekend
de 36-jarige J.B. uit die woonplaats aan
gehouden in verband met een tweetal
inbraken die hij in Balk heeft gepleegd. B.
was al eens eerder opgepakt voor inbraken
in garages en voor het „lenen” van een auto.
Dit keer was aan het licht gekomen dat hij
ook verantwoordelijk was voor een inbraak
bij de FRAM, waar hij duizend gulden
meenam, en een inbraak bij machinefa
briek Spaans. Deze inbraken werden
respektievelijk in november en oktober
gepleegd. B. richtte overal veel schade aan.
van de in de gemeenten Wymbritsera
deel en Sneek gevestigde hengelsport-
verenigingen, èn bij de beheerder van
het vakantiecentrum „De Potten”.
De grote Magirusladder van de gemeenten
Sneek en Wymbritseradeel, bemand door
leden van het corps vrijwillige brandweer
Sneek, verleende uitstekende diensten bij
het blussen van de grote brand op de boven
verdieping van hotel-café-restaurant „De
Prins van Oranje" te Heeg. (Foto studio Ger
Dijs)
„Sneeker Meer", maar ook in het andere,
tienduizend hektare omvattende viswater,
dat door de Federatie wordt beheerd. Naast
de vakantievergunning is wel een „norma
le" visakte nodig, zoals men die bijvoor
beeld op de postkantoren kan krijgen.
letter w in de wet Bij de verplichte vakken
horen bijvoorbeeld Nederlandse taal,
schrijven, tekenen en aardrijkskunde. Bij
die vakken hoort dus vanaf augustus ook
het Fries. Geen uitzonderingspositie meer
dus voor het Fries. Het hoort er dan bij.
Gewoon een vak. Dat is de kern van het
verhaal, die iedereen eerst duidelijk moet
zijn, wil men enkele volgende artikeltjes
over het Fries op school kunnen volgen.
Toch is er alle reden om even stil te staan
bij dat verplichte vak, dat met ingang van 1
augustus 1980 zal worden ingevoerd. Niet
in de eerste plaats vanwege de diskussies,
die oplaaien, nu die invoering nog maar
enkele maanden op zich laat wachten.
Maar om eens na te gaan wat er nu straks
precies verandert Want steeds opnieuw
blijkt dat (lang) niet iedereen weet wat er
staat te gebeuren. En dat lijkt toch wel
noodzakelijk, dat ouders en anderen, maar
vooral de ouders zich een beeld kunnen
I
Het gaat hier om het recht van het vissen
op schubvis, aal en paling met sportvistui-
gen, uitgezonderd de peur. Door het ver
krijgen van het visrecht is de Federatie van
Hengelsportverenigingen in Friesland ver
plicht tot het afgeven van de benodigde
vergunningen. Het betreft hier de zoge
naamde „vakantievergunningen”, die niet
geweigerd mogen worden aan personen
die geen lid zijn van een bij de Federatie
aangesloten hengelsportvereniging.
De visvergunningen moeten verkrijg-
Vrijdagmorgen kwam de heer R.C. Dor
land, eigenaar van de dierenspeciaalzaak
„Natura" in de Nauwe Noorderhorne tot
de ontdekking dat zijn blauw/grijze rood
staart papagaai, afkomstig uit de Kongo en
luisterend naar de naam „Koko” uit zijn
kooi was ontvreemd. De dader heeft een
lichtkoepel op het dak verwijderd en is zo
de zaak binnengedrongen. Blijkbaar had
deze het op de papagaai voorzien, want
verder mist de heer Dorland niets.
Over april, mei en juni blijken nog veertien
boerderijen in vlammen op te zijn gegaan.
Drie hiervan stonden in Friesland. De
schade over die branden wordt geraamd
op f 4.110.000,-. Enkele oorzaken waar
door de branden ontstonden: vonken
slijpmachine, spelen met vuur, gaseksplo-
sie, kachel (oorzaak onbekend), hooibroei,
blikseminslag, branden van afval, lasappa
raat. In 29 gevallen was de oorzaak van de
brand onbekend. De veestapel leed de
volgende verliezen: twee schapen, vier
paarden, elf stuks rundvee en vijftig stuks
pluimvee.
vormen van wat er aan de hand is binnen het
onderwijs van hun kinderen.
Wat gebeurt er precies? Fries wordt een
verplicht vak. En dan moet vooral op het
woord verplicht worden gelet Wat houdt
dat in? Op de lagere school moet les
gegeven worden in elf vakken. Ze zijn
allemaal onder de letters a tot en met j in de
wet op het lager onderwijs genoemd. Dan
zijn er nog vakken die niet gegeven hoeven
te worden, maar het mag wel. Daar hoorde
tot nu toe het vak Fries bij. Het heeft de
Koning Thialf zorgde het voorbije
weekende voor een heerlijke verras
sing voor de kinderen. Woensdag
nacht begon het een beetje te vriezen
en dat zette de volgende twee dagen en
nachten lekker door. In een paar nach
ten vormde zich een stevige ijslaag op
de kleinere slootjes - ook al omdat het
praktisch niet waaide en er van neer
slag geen sprake was. Zaterdag waagden
de eersten zich op het spiegelgladde
ijs, dat af en toe nog wel wat kraakte
maar door zijn zuivere struktuur toch
al sterk genoeg bleek. Zondag was het
overal grote pret en kon de jeugd zich
heerlijk uitleven op het ijs. Wel bleef
het de hele dag lekker vriezen, maar
het winterzonnetje en de beweging
zorgden er wel voor, dat de kou bijna
niet werd gevoeld.
(Foto studio Ger Dijs)
Onze oud stadgenoot J. W. L Poiesz (ing.) is
benoemd tot direkteur Werkvoorbereiding
bij Ballast-Nedam International te Amstel
veen. Ballast-Nedam. voert onder meer
grote werken uit in Saoedi-Arabic
Het dagelijks bestuur van het Rekreatie-
schap „Sneeker Meer” wil de verhuur van
het visrecht - met inachtneming van de
beschreven voorwaarden - voor zes jaar
verlenen aan de hengelsportfederatie
Friesland. De overeenkomst gaat in per 1
baar worden gesteld bij de sekretariaten juni 1980, tegelijk met het openen van het
nieuwe visseizoen.
De prijs voor dit soort vergunningen be
draagt vijf gulden voor een weekvergunning
en tien gulden voor een maandkaart. De
vergunningen geven in de betreffende perio
de niet alleen het recht tot het vissen in de
rekreatieplas(sen) van het Rekreatieschap
De korpsen van Sneek, Heeg en Woud
send pakten daarna gezamenlijk aan. Het
„grote werk” werd verricht door de appa- 1 i 1 J
ratuur van Sneek-Wymbritseradeel. Men OotZaak Onbekena
schoof de enorme Magirusladder uit tot T-
In de vergadering van het algemeen be
stuur van het Rekreatieschap „Sneeker
Meer” komt donderdag 24 januari (in het
stadhuis te Sneek) nog een andere manier
van „jagen" aan de orde. De heer B.J. de
Groot, beheerder van het kampeercentrum
hotelkamers op de bovenverdieping van
het historisch gebouw, dat in vroeger jaren
1,WL, ---
werd de brandweer van Heeg gewaar- gevaar voor de omgeving omdat „De Prins
van Oranje”, gelegen aan het haventje, dat
speciaal is aangelegd om de vakantie-
gaten, dat dit een bluskarwei zou worden gangers een vrije uittocht naar de meren te
geven en om vlak bij het hotel te kunnen
aanleggen, wat „in de ruimte stond.
Het hotel' is eigendom van de erven Vene-
ma. Het wordt geëksploiteerd door de heer
Robert J.M. Heeger, die ongeveer twee uren
voor de brand werd ontdekt, naar Amster
dam was vertrokken om een bezoek te
brengen aan de Horekava, de vakbeurs
voor horecamensen. Via de politie werd de
heer Heeger in Amsterdam opgespoord.
Hij begaf zich na de mededeling, dat er
brand in zijn hotel was uitgebroken, op weg
naar Friesland.
„De Potten" heeft het bestuur namelijk
gevraagd hem het jachtrecht te verhuren
voor het dagrekreatieterrein en de aan het
Rekreatieschap in eigendom toebehorende
gronden op het schiereiland tussen het
Kruiswater en de Grote Potten.
De heer De Groot, die in het bezit is van een
jachtakte en reeds het jachtrecht geniet
voor de aangrenzende bij de BV Rekreatie-
centra Nederland in eigendom of erfpacht
zijnde gronden, heeft de vergunning aan
het bestuur van het Rekreatieschap ge
vraagd om schadelijk wild zoals eksters,
kraaien, verwilderde katten enz., te kunnen
bestrijden en voor het op peil houden van
de wildstand.
Het dagelijks bestuur van het „Sneeker
Meer” is van mening, dat, gezien het bij
zondere karakter van een deel van het
gebied wel een aantal beperkende voor
waarden aan het verlenen van het jacht
recht verbonden moet worden. Die zullen
onder meer bestaan uit een verbod tot het
houden van drijf- en drukjachten, het be
perken tot het aantal geweren tot twee en
een verbod om voor de vijftiende oktober in
het terrein te jagen. In verband met deze
beperkingen zal de huurprijs laag worden
gehouden: het bestuur stelt voor, dat die
zes gulden per hektare per jaar wordt.
dus inmiddels door de regering beslo
ten het Fries als verplicht vak in te voe
ren, toch zullen sommigen zich mis
schien afvragen: Waarom?
Voor veel inwoners van Friesland is die
vraag inmiddels overbodig geworden.
Immers tachtig procent van de Fries
lagere scholen voerde het vak Fries al
vrijwillig in en dat zou niet gebeurd zijn
als men geen antwoord had kunnen
geven op de vraag: Waarom?
'f ver boven het dak van het karakteristieke
één alarm omdat ze rook en vlammen gebouw. Na enkele uren hard werken werd
zagen komen uit een raam van een van de omstreeks drie(uur het sein „Brand mees-
Omwoners sloegen tegen ongeveer half
|b
