De barmhartigheid van de Bergrede
PLANNEN VOOR WARMTEMETERS EN 1SOIATIE
LEEPEP
LEEPEP
radio fcyslan
Rheumapatiënten in Friesland
willen zich verenigen: uit isolement
VIKKAS&MI
MUJ
as SHEERER NIEUWSBLAD - Donderdag 21 februari 1980
(Derde aflevering)
Bloemen bestellen
Brandsma... bellen
tonar
ir
Pagina 23
Oosterdijk 20, Sneek
•wwnnen
Geen verhoging
N.C.V.B. Lemmerhoek
Kwaden’ en „goeden”
W.-
Is het wrak van Willem Barents
schip gevonden?
I
Zondag 24 februari 1980
18.00 ANP-nieuws
18.02 Radio Fryslan Sport
Donderdag 21 februari 1980
1230 ANP-nieuws
1235 Waerbirjocht; Friese Aktualiteiten;
Muziek; Service-Rubriek
12.50 Gastfrij: sport
12.58 Oersjoch jounsprogramma
13.00 ANP-nieuws
14.00-14.20 Open School progr. ROF
De Opvang Dieren in Nood van de Neder
landse Vereniging tot Bescherming van Die
ren in Sneek en Omstreken aan de Oude
Oppenhuizerweg 206b (terrein gemeente
werken) is dagelijks geopend van drie tot
vier uur, behalve zondags, telefoon 13399.
Men kan ook een afspraak maken met
mevrouw B. van Velzen, De Hekken 3, tel.
15433. Informatie dan wel melding over en
van vermiste huisdieren uitsluitend via de
plaatselijke politie of mevrouw B. van Vel
zen.
Vrijdag 22 februari 1980
1230 ANP-nieuws
1235 Waerbirjocht; Friese Aktualiteiten;
Muziek; Service-Rubriek
12.50 Gastfrij: aktueel onderwerp
12.58 Oersjoch jounsprogramma
13.00 ANP-nieuws
18.00 ANP-nieuws
18.02 Waerpraetsje fan Hans de Jong
18.05 Friese Aktualiteiten; Muziek
18.15 De Greate Pier Show
hoog-nodige aan kleding, wapens en nau
tische instrumenten.
GRAMMOFOON-
NAALDEN
Door nog niet opgehelderde oorzaak ging in
1978 het gasverbruik voor de verwarming in
de flats plotsklaps met een sprong omhoog.
Het gevolg was, dat het bedrag dat de
gezamenlijke huurders opbrachten f 23.000
lager was dan de rekening van Westergo.
Tel. 13133
18.00 ANP-nieuws
18.02 Friese Aktualiteiten; Muziek
18.15 De Koperen Tün, 'n kultureel progr.
1930-19.50 Herhaling Open Schoolprogr.
ROF.
ders van een ander soort woning in de flats
sprongen van 58 naar tachtig gulden. Stich
tingsvoorzitter Otter verduidelijkte voor de
ruim honderd mensen die naar het wijk-
gebouw waren gekomen de brief aan de
bewoners, die eigenlijk reeds verduidelij
kend had moeten werken!
De woningstichting Patrimonium werkt
(ook) in het geval van de flatverwarming
voor de Furmerusstraat met een fonds. Uit
dat fonds worden de gasrekeningen voor
de verwarming van de drie gebouwen aan
de NV Westergo betaald. Tevoren wordt
geschat hoeveel de twee kategoriën huur
ders moeten betalen. In het verleden klop
ten de inkomsten altijd aardig met de
rekening die men aan het eind van ’t jaar
van Westergo kreeg.
SNEEK
De familie A. Feenstra uit Sneek (Johan
Bongastraat 1) mist sinds maandagnacht
een konijn. Aangezien èèn van de kinderen
van de familie er erg aan gehecht is wordt
verzocht om het dier zo snel mogelijk terug
te brengen.
De zaak werd nagelopen, maar de woning
stichting ging er na dat onderzoek (naar
lekken enz.) van uit, dat het een eenmalige
uitschieter was. Een ekstra verhoging per 1
januari 1979 volgde niet. Ook dat jaar '79
echter ontstond er een tekort, mede veroor
zaakt door de koude en winderige maanden
februari en maart. Inplaats van een opvul
len van het gat in het „fonds” werd het gat
f 18.000 groter en ontstond er een schuld
van ruim veertigduizend gulden.
Per 1 januari 1980 kon een drastische
ingreep eenvoudig niet uitblijven omdat de
gasrekening van Westergo moet komen uit
het fonds bij Patrimonium dat daarvoor
bestemd is. Tot overmaat van ramp moeten
de gasprijzen per 1 juli ’80 echter zijn
verhoogd met in totaal zeven cent per
kubieke meter: vier cent per 1 januari en
nog eens drie cent per 1 juli. Bij de woning
stichting werd daarom bes loten de gasprijs
voor de flats per 1 januari met vijf cent te
verhogen voor het hele jaar 1980 en een
ekstra verhoging toe te passen om een
vierde deel van het tekort in het fonds aan
te vullen. Het resterende drie-vierde deel
wilde men dan zien in te lopen over de
volgende drie jaren. Zo lagen de kaarten
dus en dat werd de huurders per brief mee-
We kwamen deze keer bijeen om onze
jaarvergadering te houden. Na de opening
door de presidente, waarbij ze een flinke
groep van onze leden en een gast welkom
kom heten, las de sekretaresse het jaar
verslag. De penningmeesteresse had het
financiële jaarverslag gestencild, wat erg
handig was, ieder kon het mee naar huis
nemen om het daar te bekijken.
Onze rayonkontaktvrouw Mevrouw Haver
gaf toen aan de hand van een schema een
uiteenzetting van het reilen en zeilen van de
N.C.V.B. in Nederland. Daarna begonnen
we aan een bijbelquiz, geleid door me
vrouw Spijkerman. Na de koffie was er een
gezellig stedenspel, wat door onze sekre
taresse mevrouw Halbertsma was meege
bracht We hebben ons een uurtje bezig
gehouden met het zoeken naar plaatsna
men die verborgen zaten in verschillende
tekeningen wat de nodige moeite en pret
opleverde. Om half elf besloten we met het
samenzingen van een lied deze gezellige
avond.
Kruirebroederstraat hoek Wijde Burgstraat SNEEK
Tel 05150 12329
Al meermalen is gebleken dat als mensen
die aan een zelfde ziekte lijden, zich vereni
gen, daaruit veel positiefs voortkomt. Het
initiatief om te komen tot de oprichting van
een Friese vereniging van rheumapatiënten
heeft ook een goed 9 kans van slagen. Alle
informatie hierover is te krijgen bij: me
vrouw D.G. Smneding-Wassenaar, Julia-
nalaan 13, Midlum, tel. 05178-225 en
mevrouw Rouwé, de Kei 224, Leeuwarden,
tel. 05100-60463.
belbuux
financieel gebied, zoals subsidieaan
vragen voor aangepaste woningen,
hulpmiddelen en dergelijke. Lezingen
van bijvoorbeeld reumatologen en the
rapeuten zouden tot de mogelijkheden
kunnen behoren.
Zalig de barmhartigen,
want hun zal barmhartigheid geschie
den. Math. 5.7.
In de vijfde zaligspreking valt de
schijnwerper op de mensen met een
hart, over hen die begrip hebben voor
een ander, over de „zachten”. Maar
niet over half-zachten. Want al zijn het
fijne mensen, de barmhartigen, er valt
over hen meer te zeggen dan dat ze
aardig zijn. De barmhartigen zijn de
zelfde mensen die we tegenkwamen
in de vorige zaligsprekingen. Het zijn
dus ook dwarsliggers, de tegendraad-
sen die hunkeren naar gerechtigheid.
Wat krom is, zullen ze niet recht
noemen. Barmhartigheid zonder ge
rechtigheid is sentimentaliteit en dat
loopt uit op liefdadigheid. Het is de
arme zo nu en dan wat in de hand
stoppen maar hem practisch in de kou
laten staan. Niets is zo krenkend en
vernederend als barmhartigheid zon
der gerechtigheid. Wie denkt hier niet
aan ontwikkelingshulp zonder struk-
turele veranderingen in de wereldhan
del? Strikt genomen is hulp aan de ar
men nooit barmhartigheid maar ge
rechtigheid. We geven de arme terug
wat hem rechtens zonder meer toe
kwam. Diakonaat is geen dienst der
barmhartigheid maar dienst der ge
rechtigheid! Uiteraard moet ook het
omgekeerde worden gezegd. Gerech
tigheid zonder barmhartigheid is on
derkoelde naasteliefde uit de diep
vries van de ideologische agrassie en
dat mondt uit in fanatisme. Als men
sen niet van mensen houden, wordt de
strijd om gerechtigheid tot een blinde,
onzalige hartstocht. Maar het is vóór
en bóven alles vergeving. En daarmee
zijn we in het hart van het bijbelse
getuigenis. Barmhartigen weten dat
een mens meer is dan de fouten die hij
maakt, ja dan al zijn fouten bijelkaar.
Daarom vergeven ze.
„Ik heb verraden - zei een politieke
delinquent - maar ik bén geen verra
der”. Alleen barmhartigen kunnen dat
verstaan. Zij hebben genoeg te stellen
met hun eigen onvolkomenheden. Ze
moeten wel vergeven omdat ze zelf
hebben ervaren dat „de vergeving der
zonden - maar dan in haar volle om
vang verstaan - de grootste bevrijding
is die een mens kan meemaken, om
dat hij immers daardoor werzkelijk
vrij wordt om aan een nieuw leven en
een nieuwe samenleving te bouwen".
FLINKE AFSTAND
Op 12 juni 1597 was men gereed en sleepte
met grote inspanning beide bootjes over de
ijsschotsen naar open zee. Hierbij moest
nog een flinke afstand worden afgelegd en
liet men het ..Behouden Huys” zowel als
het wrak verscheidene honderden meters
achter zich. Alles wat aan eetbare waar
over was werd meegenomen, evenals het
Aan de huidige warmtemeter kleeft echter
nog het bezwaar dat er mee „gesjoemeld”
kan worden door er om’t half uur een natte
dweil over te leggen. De meter geeft dan
minder aan dan het werkelijke verbruik...
De woningstichting heeft echter vernomen
dat er inmiddels een betrouwbaarder me
ter in de handel is gekomen. Uitgezocht zal
worden of die reeds leverbaar is. Zo ja, dan
krijgt de nieuwe meter uiteraard de voor
keur. Ook over vier maanden zal een plan
aan de huurders worden voorgelegd voor
warmte isolerende maatregelen en het
(meteen) verhelpen van enkele steeds
weerkerende lekkages in de Furmerusflats.
Zaterdag 23 februari 1980
18.00 ANP-nieuws
18.02 Friese Aktualiteiten; Muziek
18.10 Radio Fryslan Sport
Meer dan 100 soor
ten naalden uit
voorraad leverbaar
Op 12 februari kwam zo’n monster recht
op de huisdeur af. kennelijk door etens-
geuren aangelokt Onvervaard richtte men
een geladen musket op het ondier - wat een
geluk dat men over wapens beschikte! - en
schoot de beer pardoes dood: „so werd hy
ghetreft ende voor in zijn borst geschoten
datet achter zijn hert aen de staert uyt-
quam deur tgansche lijf heen, aldo dattet
loot so plat was als een copere duyt”. Men
vilde het dier en zag kans van het vet de
lampen te laten branden.
Intussen was het schip onwrikbaar in het
ijs blijven vastzitten en met een dikke
sneeuwlaag bedekt geraakt. Het pakijs
bleef kruien en stapelde zich.steeds hoger
op rond het vaartuig, vooralsnog was er
geen enkele kijk op, ooit weer uit deze
ijzige muizenval te kunnen ontsnappen.
De weken volgden elkaar op, het weer
werd steeds milder, de meimaand was
al aangebroken doch de baai zat nog
steeds vol pakijs en het schip bewoog
zich niet Nu was goede raad duur want
de levenSmiddelenvoorraad raakte uit-
ZALIG DE BARMHARTIGEN”,
zo klinkt het van de berg en dan is er
opnieuw het schitterende plan, de
droom van de profeten en het visioen
van apostelen: „want hun zal barm
hartigheid geschieden". Het zal zijn
op die uiterste grens waar elk mens ter
verantwoording wordt geroepen.
Voor de barmhartige zal er oneindige
erbarming zijn. „Met de maat waar
mee jullie meten, zullen jullie zelf
gemeten worden heeft Jezus eens
gezegd. Omdat de barmhartigen een
royale maat hadden, zullen ze een
duizelingwekkende barmhartigheid
die vlees en bloed geworden in de Man
die nu op de berg staat en straks aan
een kruis hangt. Het is de ontferming
van de Allerarmste, de meest gehaven
de en gefolterde die werkelijk niets
anders te geven heeft dan zichzelf en
dat is alles. Daarom zijn de acht zalig
sprekingen acht kruiswoorden. De
grote vergeving is nog toekomst. Maar
ook nu moet worden gezegd dat de
barmhartigen een stap in de richting
van die toekomst doen. En daarmee
blijkt opnieuw dat die toekomst al is
begonnen. Want barmhartigen onder
vinden vaak barmhartigheid. Zij die
niet kunnen vergeven, worden daaren
tegen vaak wel gerespekteerd en ge
vreesd maar niet bemind en gaat er
ooit iets fout met hen dan is er meestal
ook geen erbarmen. Ze zullen als de
slaaf uit ’Jezus’ gelijkenis aan wie een
miljoen was kwijtgescholden maar die
zijn medeslaaf voor een paar tientjes
geen uitstel van betaling gaf, tot de
laatste penning moeten betalen. Dan
zit je goed fout, want het loopt door de
jaren heen flink op.
Daarom: wat een geluk als je kunt
vergeven, want je zult - nu en straks -
genadig behandeld worden.
Onder de huurders van de 288 woningen in de Furmerusflats in de Noorderhoek
van Sneek was enige deining ontstaan na de ontvangst van een brief van de
woningstichting Patrimonium waarin aangekondigd werd, dat de vergoeding
voor de kollektieve verwarming van de flats per 1 januari 1980 nogal drastisch
verhoogd zou worden. Nadat maandagavond de heer T. Otter in een
voorlichtingsbijeenkomst in de „Schuttersheuvel” precies het hoe en waarom
uit de doeken had gedaan, leken de gemoederen aardig tot bedaren te zijn
gekomen. Niet helemaal, omdat enkele mensen zich benadeeld voelden en voor
anderen de klap toch wel erg hard is aangekomen. Vooral de mensen, die zelf
zuinig gestookt meenden te hebben dachten onevenredig veel mee te moeten
betalen voor degenen die royaal met de warmte omspringen.
De verhogingen zijn inderdaad niet aan de 69 gulden per maand betalen zitten per 1
zuinige kant Huurders die eind 1979 nog januari ’80 op 95 gulden per maand. Huur-
De kosten van de meters in het opnemen
daarvan zullen per woning ongeveer vijftig
gulden per jaar bedragen. De praktijk heeft
echter geleerd, dat ongeveer het dubbele
bedrag door de huurders wordt bespaard.
Ieder betaald op die manier dus echt wat
hij verbruikt en de „kwaden” hoeven het
dan niet meer met de „goeden” te ontgel
den.
Op 14 juni kon men, doodmoe van het
slepen, trekken, duwen en wrikken der
bootjes over het pakijs eindelijk onder zeil
gaan. Na de dood van de scheepstimmer
man waren er nog 16 mannen over. Willem
Barents was echter al geruime tijd ziek,
evenals nog twee matrozen. Alle drie stier
ven tijdens de barre tocht over de poolzee,
waar geen einde aan scheen te zullen
komen. De overlevende 13 mannen bereik
ten op 27 juli Straat Matochkin en stieten
daar voor het eerst weer op andere mense
lijke wezens, te weten Russische vissers.
Men verstond elkaar natuurlijk niet en
nam zijn toevlucht tot de gebarentaal:
„ende malcander genaeckende, so deden
wy aen weerszyden malcanderen groote
eerbiedinge; zy op haer manier ende qy op
onze wyse”.
Er volgenden nog meer ontmoetingen met
Russische schepen, waarbij men kans zag
proviand bij te kopen. Op 20 augustus - hoe
traag ging het allemaal niet- werd de Witte
Zee overgestoken en vond men een gastvrij
onthaal in een aan de kust gevestigde
Russische nederzetting. Dat was maar
goed ook want de korte zomer neigde al
weer naar het einde en het weer werd te
slecht dat men de tocht naar het schier
eiland Kola kon vervolgen. Naar verluidde
zou hier namelijk een Hollands schip
liggen. Het gerucht over de schipbreuke
lingen schijnt zich echter al naar Kola te
Binnengebracht: kleine duitse herder, teef,
gevonden in Oudega (W), de eigenaar van
het dier moet zo snel mogelijk kontakt
opnemen met het asiel. Cyperse poes,
heeft iets rood in de vacht gevonden in de
Edo Jongemastraat. Grote lichtrode kater,
inl. mej. Steenhouwer Boeierstraat 1.
Vermist: Sinds zondagavond, rode gekas-
treerde kater, tweeënhalf jaar oud, roep
naam Fokus is van Mej. J. Hoekstra, Re-
genboogstraat 1. Cyperse poes, donker
vlekje op neus, fam. Huitema, Waling
Dijkstrastraat 8, tel. 12514.
Goed tehuis gezocht: Voor bastaard Mal-
teser Leeuwtje, teef, inl. F. de Wit Jan van
Nassaustraat 55.
De vorige keer lieten wij Willem Barents met de zijnen achter in de barre poolnacht, bijna
gestikt van de kolendamp binnen het „Behouden Huys” en verstoken van het zonlicht.
Tegen het einde van de decembermaand van het jaar 1596 voelde men zich wel het meest
ellendig en verlaten wegens de eindeloze duisternis en de „onuitsprekelicke, ondraech-
lijke koude". Maar het aanbreken van het nieuwe jaar werd het weer iets beter en was het
overdag dan ook iets lichter. Het nadeel was echter dat de ijsberen levendiger werden en
steeds meer belangstelling gingen vertonen voor de inhoud van het „Behouden Huys”.
Het was dan ook niet verantwoord zich alleen buitenshuis te begeven of ongewapend op
verkenning uit te gaan.
hebben verbreid want enkele dagen later
verscheen er een Russisch scheepje dat tot
ieders verbazing schipper jan Corneliszoon
De Rijp aan boord bleek te hebben, de
kapitein van het tweede onderzoekings-
schip, die ongenoegen had gekregen met
Willem Barents en zo verstandig was ge
weest terug te keren voordat het pakijs de
schepen voorgoed in zijn greep zou krijgen.
Gat van ruim 40.000 in fonds
voor verwarming Furmerusflats
gedeeld. Erg duidelijk scheen het schrijven
niet te zijn overgekomen, want de heer
Otter moest het nog eens allemaal duide
lijk beschrijven en met cijfers aantonen.
Het mag van ekonomische zaken, omdat
het tekort in het „gasfonds” niet opgevuld
mag worden met bijvoorbeeld geld uit het
„onderhoudsfonds”.
Omdat er bij de Furmerusflats sprake is
van een kollektief systeem betaald ieder
een (verdeeld over twee tariefgroepen) e-
venveel voor zijn kamerverwarming. Eén
die zuinig stookt evenveel als iemand die
dar niet doet Niet juist vonden velen. On
billijk vonden enkelen het ook, dat mensen
die in bijvoorbeeld december 1979 een
woning in de flats hebben betrokken nu
mee moeten betalen aan tekorten van de
voorbije twee jaar. De heer Otter gaf toe.
dat men eerder met een verhoging had
moeten komen, maar dat men destijds
meende, dat 1978 een uitschieter was
geweest
Wat de hele affaire betreft werden in
Schuttersheuvel de volgende afspraken
tussen stichting en bewoners gemaakt: aan
de wens van de huurders om warmteme
ters op de radiatoren te monteren zal waar
schijnlijk worden voldaan.
geput en de toch al karige dagelijkse
rantsoenen moesten gedurig worden
verminderd: „wy begonden te janeken,
want wy daer langhe ghenoech huys
gehouden hadden”. Hoe dan ook, men
moest van hier zien weg te komen en de
enige mogelijkheid die open bleef was
de kleine sloep, alsmede een ander
bootje dat aan boord was meegenomen.
Met behulp van sloophout werden bei
de notedoppen wat hoger opgeboeid
teneinde zich beter te kunnen bescher
men tegen het overslaan van ijskoud
buiswater - „elck was willich in den
arbeyt, daer wy lange nae gewenscht
hadden”.
,v. x'-
Sinds 22 september 1979 bestaat in ons land de Nederlandse Bond van Rheumapatiën
ten. die zich mag verheugen in een groeiend aantal leden. Provinciaal en regionaal
bestonden er voor die datum al een aantal verenigingen van rheumapatiënten. Via deze
oproep hoopt men nu genoeg reakties te krijgen om hieruit een voorlopig bestuur te
kunnen samenstellen.
Hoe meer mensen reageren, hoe groter de
kans dat zich leden melden die verspreid
zijn over de hele provincie en dit brengt met
zich mee, dat plaatselijke steunpunten
kunnen onstaan die misschien weer leiden
tot lokale afdelingen. Met het oprichten
van een dergelijk vereniging beoogt men de
rheumapatiënten uit hun isolement te
halen door bijvoorbeeld kontakt- midda
gen en avonden te organiseren, voorlich
ting geven op het gebied van medicijnen
en alternatieve geneeswijzen. Ervaring
uitwisselen en daarmee een inzicht krijgen
in problemen. Ontdekken dat patiënten
niet alleen staan in hun ziekzijn en de om
geving informeren over rheuma en hoe
daarmee te leven.
Verder denkt men aan informatie op
ONTROEREND
Het weerzien was ontroerend, gelijk men
zich kan voorstellen: „wy ontfinghen mal
canderen metgrooter blijtschap, als oft elck
aen weerszyden den anderen van den doot
wederom ontfanghen hadde, want hy ree-
ckende onsende wy hem ove lange doot te
sijn". De Rijp bleek de vorige herfst Kola te
hebben bereikt, en daar te hebben overwin
terd, wanhopende ooit nog iets van het
andere schip te vernemen.
Op 1 september zeilde men naar Kola
en bereikte de volgende dag het schip
van De Rijp. Op 6 oktober werd de
thuisreis aanvaard, om op 29 oktober te
Maassluis binnen te lopen. Nadat ieder
was bekomen van de doorstane ontbe
ringen nam een der opvarenden van
Willem Barents’ schip, de Amsterdam
mer Gerrit de Veer, de ganzepen op en
schreef zijn bittere ervaringen voor het
nageslacht op. De wijdlopige titel van
zijn, onderhand buitengewoon zeld
zaam geworden boekje, met enige on
beholpen maar toch belangwekkende
houtsneden verlucht, luidt als volgt
„Waerachtige beschrijvunghe van drie
seylagien, ter werelt noyt soo vreemt ghe-
hoort ende van de felle verscheurende
Beyren ende andere Zeemonsters ende
ondragheycke koude, ende hoe op de laet-
ste reyse ’t schip in ’t ijs beset is, ende ’t
volck op 76 graden op Nova-Sembla een
huys ghetimmert, ende 10 maenden haer
dzer onthouden hebben, ende daemae
meer als 350 mylen met open cleyne schuy-
ten over ende langhs der Zee ghevaren.
Alles met seer grooten perijckel, moeyten
ende ongeloof elycke swaricheyt”. Het was
nu mooi genoeg geweest - het sprookje
over de noordvaart naar Indië mocht met
de dood van Willem Barents duur genoeg
betaald worden geacht! H.H.
gW'
- N’
'x
