Ekstra kledingshow Skotsploech
FILFÏ
„Airport ’80-Concorde” de nieuwe 'b,
boeiende hoofdschotel in Amicitia m*;
Première ’Werk in Uitvoering’
Opera met bewerkelijk verleden:
„Madama Butterfly” in Amicitia
DE BOUWVAKKER
deVries bv
schilders behangers
a
9
1Joh B
A
ifeSNEEKER NIEUWSBLAD Donderdag 21 februari 1980
1
oft de pUju*
Pagina 3
Hut schieten
Koekoek op it nest
Wrakkenföms
K -
Walt Disney
Lilliputter
Bezoek Koningin
'O
IJ
4
lelijk, plomp gebouw.
Hier werden onder meer potkachels ge-
zijn overwegend authentiek en bij el-
aantal helikopters en snelle wagens. Ver-
X.
Moskou de luchtkompressie zal wegvallen,
en het toestel gaat scheuren en uit elkaar
gerukt zal worden. Wederom paniek. Pa
trom moet een noodlanding in de bergen
maken wat na bovenmenselijke inspan
ning lukt De passagiers worden in veilig
heid gebracht en Maggie kan eindelijk haar
zegje zeggen. Als Kevin dit hoort pleegt hij
zelfmoord.
penningen. Zij vijanden zijn echter ook
geen kleine jongens en het komt er dan ook
regelmatig, dan deed hij dat neuriënd.
Na dit intermezzo vervolgen we onze wan
deling door Sneek. Na de steenhouwerij
houten letters waren héél groot. Het ge
wone nieuws werd met de machine gezet
de advertenties moesten allen met de hand
worden vervaardigd. Heel zorgvuldig werd
elk werkstuk met een touw opgebonden en
met een strik vastgezet
Werd dat niet zeer zorgvuldig gedaan
dan viel het werkstuk in brokken uiteen.
Dan moest men opnieuw beginnen. Dat
was onplezierig werk!
In het Kaatsland stond ook de alom be-
Op tiisdei 26 febrewaris, woansdei 27 febre
waris en tongersdei 28 febrewaris bringt It
Snitser Frysk Toaniel yn Amicitia yn 'e rige
abonnementsfoarstellingen fan de Kulture-
le Ried it toanielstik „Koekoek op it nést”.
It is in klucht yn trije bedriuwe, dy’t yn it
Frysk biwurke is troch B. Westra. Foareltse
joun binne kaertsjes to krijen by it Burn
Kulturele Saken, Nauwe Noorderhome 12.
Nei ófrin is der fry dounsjen mei de Wiko’s.
De joune beginne om 8 ure. De priis foar de
losse kaert foar dizze foarstellingen is mar
f 6,50. (of f 3,75 foar jongerein oant 22 fier,
holders fan in CJP of in Pas 65).
zoek naar zijn schaduw. Als hij zijn vriend-
van
alles onder andere een gevecht op leven en
dood met kapitein Haak. Genoeg avontu
ren dus voor zevenenzeventig minuten
amusement
is het wel het genre van
films. Van Canada tot China en van Peru
tot Finland; overal worden zijn meester-
V oude koemarkt 53 - 55
Bk sneek - tel. 05150 - 15923
Zaterdag 8 mat»-* organiseert de
Snitser Skotsploeci. avonds in de
foyer van het Amicitia Theater een
show van Friese kleding. Gezien de
grote belangstelling voor dit gebeu
ren -het is uitverkocht- heeft men nu
besloten een ekstra show te houden
en wel ’s middags om 14.30 uur. Het
programma ziet er net zo uit als ’s
avonds. En dat betekent een demon
stratie van kleding en sieraden, die in
Friesland werden gedragen in de pe
riode 1780-1910. Ook wordt een dia
serie getoond, welke de ontwikkelin
gen laat zien van de gekostumeerde
en van de kleding van de Friese
vrouw in diezelfde tijd. De mode
show wordt afgewisseld met dansen,
welke bij de kostuums passen die ge
showd worden De verscheidenheid
van kleding en bijpassende sieraden
In Amerika vreest men voor aantasting van
het landschap als de vraag naar wrakken
films blijft toenemen. Na de kung-fu rage
en sensatieprodukten als „Jaws" en „The
Deep” schijnt nu het tijdperk te zijn
aangebroken voor films als „Gone in 60
seconds”, in Nederland bekend onder de
naam „Inpikken en wegwezen”.
kaar gebracht door eigen leden. Het
Scheepvaart Museum in Sneek ver
leende hierin ook haar medewerking.
Eén zetter was de opmaker van de krant
Hij was de samensteller van de pagina’s.
Dat samenvoegen werd gedaan op steen in
een raam (ijzeren rand). Had alles zijn
plaats dan werd het geheel vastgeklemd
in dat raam. Drukklaar. Bij „Drijfhout”
stond een rotatiepers. Dan werd gedrukt
van loden halfronde platen. Om die platen
te verkrijgen moest eerst een matrijs wor
den gemaakt De vorm werd op de kalender
geschoven en hierop een blanco matrijs
gelegd. Na dit alles door de machine te
hebben gevoerd was het beeld van de
letters in de matrijs geperst Nu waren de
letters positief (leesbaar). In de slijper-
inrichting werd de matrijs in een halfronde
gietvorm gelegd en dan na het volgieten
met lood was de „plaat” klaar. Nu waren de
letters weer in spiegelschrift op de plaat
Op de rotatiepers werden de platen én
boven en onder op de cylinders vastge
klemd. Het papier van een enorme rol werd
ingevoerd en liep dan tussen de cylinders
door. Als er vier bladzijden (pagina’s) wa
ren gedrukt en de baan papier naar bene
den ging op weg naar de andere cylinders
kwam een gekarteld mes net op tijd het vel
afsnijden. Nu moesten de vellen met een
glijdende beweging een soort trechter pas
seren en waren dan gevouwen. Op de
verdere weg steeds nog over banden wer
den de vellen in mekaar gestoken. Een
komplete krant werd door de pers in een
vergaarbak gestort Péka-Bussum
■»i Alexanderstraat 10 a/d Rondweg - Sneek
Th i i i I l l l i I l i i i I i i I i i i i I i I i
P. S.De jongen Oene waar ik het in Terug
blik” over heb gehad leeft nog! Het is Ane
Dijkstra en die heeft mij een uitknipsel van
het verhaal uit het Sneeker Nieuwsblad
toegestuurd. Hij had onmiddelijk begrepen
dat hij die „Oene” uit het eerste verhaal
was.)
js*
Als er een genre is waarvan de meeste
mensen nooit genoeg van kunnen krijgen broodsweken der geschiedenis* Zeffirelli
t aan Shakespaerre,
zonder wie zijn naar woorden hadden moe
ten zoeken."
De twee mannen, kleine Sjors (1 meter 35)
en Jonkers (1 meter 85) moesten de wol
verven. Jonkers op de begane grond en de
lilliputters op een verhogingvan verftonnen
op een plank. Door de strengen wol op te
neer te bewegen doopten ze de wol in het
bassin. Een koddig gezicht die twee.
Terug op het Grootzand wil ik trachten u
een beeld te geven van de werkzaamheden
die in de twintiger jaren plaats vonden in de
drukkerij van „Drijfhout’s Nieuwsblad”.
De letters (in spiegelschrift) waren van
veredeld lood en werden geplaatst in een
zethaak. Dat was een werktuig dat op
verschillende maten kon worden gesteld
en in de ontstane ruimte zetten men de
letters. In de letterkast, met vakjes van
diverse grootte, waren in de bovenkast
hoofdletters (kapitalen). In de onderkast
waren de kleine letters. Je had letters van
1/4 cm tot 4 cm. Eventueel nog groter en de
Een bijna eender produkt is „Plankgas”
waarin Caddillacs, Buicks, Mercedessen
en Corvettes in elkaar worden gereden al
waren het lege cola-blikjes.
„Plankgas” is van Jack Vacek, nota bene de
kameraman van „Inpikken en wegwezen”.
Zijn ervaringen gebruikte hij voor zijn
eigen film en hij heeft er zelf ook nog de
hoofdrol in. Er gebeurt dus van alles in
„Plankgas”, een film voor de ware „auto
freak”.
Als nachtfilm deze keer „Korruptie Kom
mando” met onder meer Billy Dee Wil
liams en Eddie Albert. Dee Williams speelt
een bikkelharde politieman die zich niet
vies betuigt van een flink aantal steek-
Het verhaal gaat over de Japanse geisha
Cio-cio-san, die uitgehuwelijkd wordt
aan de Amerikaanse marineofficier
Pinkerton. Pinkerton vertrekt op gege
ven moment naar Amerika. Hij laat Cio-
cio-san, oftewel Butterfly, en haar kind
in de steek maar belooft terug te zullen
keren. Pinkerton keert inderdaad terug;
met zijn vrouw om het kind van hem en
Butterfly op te eisen. Nadat Butterfly
teder afscheid genomen heeft van haar
kind krijgt het verhaal een trieste af
loop
De voorstelling begint om 8 uur in
Amicitia. Toegangsprijzen: 13,- en
7,50 voor jongeren tot 22 jaar en
houders CJP en Pas 65.
Een geziene figuur in die dagen. Hij was
naast arts ook een bekwame chirurg. Toen
dr. Bouma wethouder was, werden er op
zijn advies gemeente-woningen gebouwd
Sociaal voelend en een tevreden mens zo
zou men dr. Bouma het best kunnen type-
geweest. Wijlen Koningin Wilhelmina be
zocht samen met prinses Juliana in 1913
een tentoonstelling in onze stad en toen
had ik t voorrecht hen vlak voor het huis
van de heer De Hoop te kunnen zien.
In de grond een lijn, waarop in het midden Het Postkantoor stond aan Leeuwenburg,
een hoge hoedmodel, dat was de „hut”. Nu
gingen we van start op de hut schieten, dus
een „bleintje” werpen, liefst IN de hut
Was dit gelukt dan mocht de werper alle
bleintjes die naast, onder of boven de lijn
lagen, de zijne noemen.
Geen bleintje in de hm? Dan was hij
winnaar die het dichtstbij de lijn was
gekomen.
Als ik mijn ogen dichtdoe dan zie ik heel
duidelijk de winkel van Haga in de Galiga-
straat De leden van de familie Haga bak
ten en verkochten Drabbelkoeken, maar
dan ook de „enige echte”. Verpakt in
dekoratieve bussen werden ze als presentje
meegenomen naar familieleden door me
nige bezoeker van de dinsdagmarkt. Door
heel Nederland waren ze in diverse plaat
sen te koop. In die tijd was dat een unikum.
Ook iets aparts was het zeer grote Neder
landse wapen met het opschrift: Hoflever
ancier. Een heel goede blikvanger boven de
winkeldeur. Op de hoek van de Galiga-
straat was tegenover Groeneveld’s Orgel-
handel het café van Jonk. Daarin is later
„Apocalypse Now" werd deze week voor’t laatst gedraaid in Amicitia. De prima film met
in de hoofdrol Clint Eastwood bleef wel en dus gaat „Escape from Alcatraz” zijn tweede
week in. Nieuw deze week de film „Airport ’80-The Concorde”, een produkt met onder
andere Alain Delon, Robert Wagner en Silvia Kristel. Een erg realistische film over een
supersonisch vliegtuig, de Concorde, die verscheidene aanslagen krijgt te verwerken.
De (sabotage) bal komt aan het rollen als
Maggie, de vroegere minnares van Kevin
Harrison, wordt opgezocht door de ver
koopleider van Harrison Industries, Carl
Parker. De president hiervan, dezelfde Ke
vin. heeft een gloednieuwe raket ontwor
pen, de Buzzard. Parker verteld Maggie dat
Kevin al jaren illegaal wapens verkoopt aan
buitenlandse terroristen. Hij vraagt aan
haar of zij dit wereldbekend wil maken.
Vlak na dit gesprek wordt Parker door een
huurmoordenaar vermoord, Maggie kruipt
door het oog van de naald. Vlak voor het
vertrek van de Concorde naar Moskou, een
goodwill vlucht, overhandigt Parkers we
duwe een aantal dokumenten aan Maggie.
Dokumenten die aantonen dat Kevin in
derdaad schuldig is. Vanuit het vliegtuig
belt Maggie Kevin en vertelt hem dat ze na
aankomst in Moskou het harde nieuws
bekend zal maken. Kevin is radeloos.
Teneinde raad geeft hij opdracht het testen
van de Buzzard uit te stellen totdat de
Concorde is gestart. Hij programmeert de
raket opnieuw en wanneer de Concorde is
opgestegen wordt het toestel korte tijd later
aangevallen door deze vernietigende radio
grafisch bestuurde raket. Paniek aan boord
dus maat eerste piloot Patroni (Georg Ken
nedy) weet de raket steeds te ontwijken.
Kevin geeft niet op en even later wordt het
supersonische vliegtuig aangevallen door
een Phantom straaljager. Weer lukt het
niet. In Parijs aan de grond staande wordt
het vliegtuig door een helper van Kevin
beschadigd en wel zo dat onderweg naar
A -IJ_. I •- -- S Mv
voor het oog. Nu komen we bij drukkerij
Van Druten. Hier werden o.a. veel school
boeken gedrukt Scheef tegenover deze
afgestoken, wist men dat meneer Houwink drukkerij het gemeentehuis van Wymbrit-
de kosten had betaald. seradeeL ’n zeer
De groothandel in glas op de Oude Koe- vond ik altijd,
markt van Houwink gaf aan vele Snekers
werk.
Hut-schieten op ’t Kaatsland
en een wandeling door Sneek
Als ik denk aan mijn jeugdjaren, dan zie ik heel duidelijk het „Kaatsland". Hoewel het een
stuk land was dat als grasland door geen enkele boer zou worden gebruikt, werd er toen
heel weinig gekaatst. Misschien dat enige werknemers daar in de buurt in hun schafttijd
een potje hebben gespeeld Voor ons als jongens was het een prachtig speelterrein,
slootje springen, salamanders vangen in de „wiede” greppel. Die greppel was een
doodlopende gleuf en was aan het eind door jongens iets dieper en breder gemaakt. Hier
was onze geliefde plek om salamanders te vangen. Wat heb ik die beesten bewonderd om de
mooie oranje buikjes. Kijk, wij hebben een heel mooie jeugd gehad omdat wij dicht bij de
natuur leefden.
De weg naar het Kaatsland begon op de
Lemmerweg. Aan de rechterweg was café
Bokma en pal daarnaast de smederij van
Rijpkema. Iets verder een steenhouwerij en
links was dan het Kaatsland (weiland tot
aan de Lemmerstraatweg). Daar aan het
eind van die straatweg stond de waterto
ren. Deze is gebouwd in 1908. Dat Sneek
een waterleiding kreeg is te danken ge
weest aan de bekende arts Dr. Bouma. Die
Een toneelstuk met 21 scènes, tussendoor popmuziek en als toetje een diskussie
tussen de theatergroep „Werk in Uitvoering” en het publiek is het avondvullende
programma voor dinsdagavond 26 februari in het sociaal-kultureel centrum het
Bolwerk. Dit programma, onder de titel „Het ergste van het ergste", zal de première
zijn voor Friesland. Centraal in deze uitvoering is de kernvraag: „Heeft het wel zin in
aktie te komen? Het verhaal van het toneelstuk handelt over een groep jongeren, die
een eigen clubhuis willen stichten. Een eigen ruimte, waar zij zichzelf kunnen zijn,
omdat ze nergens anders hun vertier kunnen vinden. Ze kruipen daarom in een
leegstaande bouwkeet. Direkt daarop volgen echter felle reakties van politie,
gemeentebestuur en enkele buurtbewoners. Alras blijkt het voor de jongeren, dat zij
dat clubhuis zeker niet kado krijgen. Ze worden bestempeld als tuig: Het ergste van
het ergste. De groep probeert toch door te zetten, maar ruzies onderling leiden echter
tot een menselijk drama. De strekking van dit verhaal heeft de theatergroep „Werk in
Uitvoering overgenomen uit een situatie, die enkele jaren geleden ontstond in de
Utrechtse wijk Kanaleneiland. In 21 korte scènes, met veel live-popmuziek, tracht de
toneelgroep langzaam te werken naar de kernvraag of het zin heeft in aktie te komen.
De aanvang van deze kombinatie van toneelstuk en muziekuitvoering is 20.30 in het
Bolwerk.
Op de hoek Leeuwenburg-Grootzand was
een kledingmagazijn met de naam „Leeu
wenburg”. Aangrenzend op ’t Grootzand
een Drogisterij van Meindersma, en gros
en detail Verderop de galanterie zaak van
Sijbren Potma, tevens groothandel. De
boekhandel van Wielinga was een bekend
adres voor een ieder, dus ook voor scho
lieren.
Nu komen we bij de manufakturenhandel
van LJ. Bakker, ook in die artikelen een
groothandel Mijnheer Bakker sr. kocht
van de boeren de ruwe schapenwol. Op z’n
erf achter het huis stonden af en toe grote
weegschalen. Een ijzeren paal in het mid
den en links en rechts aan touwen een
vierkante plank. Met diverse gewichten
vanaf een halve kilo tot tien kilo werden de
vrachten wol gewogen. Later op de dag
kwam Jonkers (een reus van een kerel) de
wol in balen stoppen. Het waren zeer grote
balen die met grote haken verplaatst moes
ten worden. Ze werden verzonden naar Van
Schuppen in Veenendaal. Deze firma spon
van de gewassen wol sajet Als deze was
afgeleverd aan de firma Bakker, dan werd
door twee personen de wol geverfd. Deze
werkzaamheden hadden plaats op wat
vroeger een zoutkeet is geweest naast het
houtstek van G. van der Horst
Recht tegenover hotel „De Wijnberg”
woonde zo rond 1913 burgemeester De
Hoop van de gemeente Sneek. Hij is
kende haardenfabriek van E.M. Jaarsma. daarna nog jaren in deze funktie werkzaam
Hier werden onder meer potkachels ge
maakt. Uit de ommanteling werden fi
guurtjes gestansd, èèn in de vorm van
een vierkantje. Die „bleintjes” gebruikten
wij om hut-te-schieten.
Het begon met een roman van de Amerikaanse schrijver John Luther Long. In het begin
van deze eeuw wierp een bekend dramaturg zich op het intrigerende verhaal en maakte er
een toneelstuk van. Het verhaal kwam goed over bij het publiek. Zo goed zelfs, dat de
komponist Puccini, die bij de première was van het toneelstuk, met verhoogde spoed naar
huis ging en aan het komponeren sloeg. Het resultaat was de opera „Madame Butterfly”.
Deze opera met een bewerkelijk verleden wordt op vrijdag 22 februari in het Amicitia
Theater opgevoerd door het gezelschap „Forum".
Het eens zo indringende toneelstuk kon
echter in de operauitvoering van Puccini
geen waardering innen van het publiek. De
première van zijn opera werd door pers en
publiek vrij negatief ontvangen. Hij had
van het stuk, dat uit drie aktes bestond, de
eerste akte weggelaten zodat de tweede
akte zeer lang werd. Puccini besloot de
opera om te werken: er ontstonden nu drie
aktes, waarvan de tweede en de derde akte
met elkaar doorverbonden werden door
een orkestraal tussenspel. De opera in de
nieuwe bewerking werd een enorm sukses.
Tot aan de dag van vandaag is het één van
de betere operavoorstellingen.
een klompenhandel geweest van Hilverda,
die voordien werkte op wat de Snekers
noemden de „klompenfabriek”, wat een
groothandel was in klompen van ene Zeil-
stra. In de Kleine Kerkstraat was een
speciaaldrukkerij van Flach (steendrukke
rij). Later is de zaak verplaatst naar de
Leeuwarderweg. De cellulaire gevangenis
was ook in de Kleine Kerkstraat In dit
gebouw is later de tabaksfabriek van Gebr.
woonde toen aan de Wijde Noorderhome. Groeneveld geweest Wat ik als bijzonder
heid altijd een leuk iets heb gevonden,
waren de beide gemeentehuizen aan de
Marktstraat Om daar te komen, wandelen
we eerst even door de Peperstraat We
passeren daar bijvoorbeeld tabakshandel
Reinouts van Haga. Aangrenzend het Ge
ren. Als hij liep te wandelen, en dat deed hij rechtsgebouw.
Na Hotel „De Wijnberg” passeren we de
Leeszaal en staan even stil voor het Ge-
- meentehuis van Sneek. Het monumentale
volgt dan de villa van de heer Mr. Houwink. front met diverse versieringen was een lust
Hij was een zeer bekend Sneker. Als op
Koninginnedag (31 augustus) als slot van
de feestdag ’s avonds een vuurwerk werd
werken vertoont. In Amicitia deze week
„Peter Pan”, een bij ieder zeer bekende
van dat Dee de aanval op hen inzet met een story over deze vliegende kunstemaker op
aantal helikopters en snelle wagens. Ver-
scheidene keren weet hij aanslagen te jes ook heeft leren vliegen beleven ze
voorkomen en uiteindelijk spitsen de ge
beurtenissen zich toe in een adembene
mend duel. Ook adembenemend zal de
tweede nachtfilm zijn. „Inèz de pomo-
prinses” is een film met een mysterieuze
vrouw die s’ nachts komt opdraven voor de
liefde maar die overdag nergens te beken
nen is. Jean, een jonge cineast ondervindt
dit letterlijk aan den lijve en probeert uit te
In de cyclusserie dit keer „De getemde
feeks" met in de hoofdrollen het beroemd-
ste tweetal Elisabeth Taylor en Richard
vinden wie zijn nachtelijke bedgezellin is. Burton. In deze door Franco Zeffirelli gere
gisseerde film het kostelijk duel tussen een
mooie feeks en haar ruige minnaar. Deze
film liep negentien weken in Amsterdam en
het verhaalt de meest bewogen witte-
de Walt Disney zegt erbij „Met dank
